اخبار اقتصادی ارمنستان

گزیده اخبار اقتصادی ارمنستان در هفته آخر اردیبهشت ماه سال 1402 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح ذیل ارائه می‌گردد:

 بانک اروپایی بازسازی و توسعه بیش از نود میلیون یورو وام حمایت از بودجه به ارمنستان اختصاص می‌دهد(25 اردیبهشت)

دولت در جلسه خود پیش‌نویس قانون جمهوری ارمنستان در مورد تصویب موافقتنامه وام “خط مشی توسعه سبز، انعطاف‌پذیر و فراگیر” بین ارمنستان و بانک بین‌المللی بازسازی و توسعه را تصویب کرد. در توجیه تصمیم مذکور آمده است که بین ارمنستان و بانک بین‌المللی بازسازی و توسعه در سال 2023. در 4 آوریل، قرارداد وام حمایت از بودجه به ارزش 92.3 میلیون یورو امضا شد.

وجوه حمایتی بودجه به تأمین مالی کسری تعریف شده توسط قانون کشورمان “در مورد بودجه دولتی جمهوری ارمنستان برای سال 2023” اختصاص خواهد یافت.

https://news.am/arm/news/759303.html

 

نخست‌وزیر: تحریم شدن خط قرمز جمهوری ارمنستان است و ما این را به وضوح به روسیه می‌گوییم(27 اردیبهشت)

نیکول پاشینیان نخست‌وزیر در گفتگو با مجله «رسپکت» چک با اشاره به موضوع تحریم روسیه در زمینه افزایش صادرات ارمنستان به روسیه، گفت: پس از وقایع اوکراین، زنجیره‌های لجستیکی حمل و نقل بار شکسته شده یا کار نمی‌کنند. بسیاری از محصولاتی که مستقیماً به روسیه تحویل داده شده‌اند، اکنون از طریق ارمنستان، قزاقستان و سایر کشورها به آنجا می‌روند. مثلاً نوشیدنی‌هایی که مشمول تحریم نیستند، مشکلی ندارند. آنها تا فوریه 2022 از لهستان و بلاروس عبور می‌کردند، اکنون از ارمنستان می‌گذرند. این فقط در مورد تغییر مسیرها نیست، اکثر حامل‌های اروپایی از همکاری مستقیم با بازار روسیه خودداری می‌کنند. و حامل‌های روسی نمی‌توانند آنها را به لهستان تحویل دهند. بنابراین، مسیرهای لجستیکی کاملاً جدید از جمله از طریق خاک ارمنستان ایجاد شد. اما ما سعی می‌کنیم در مورد کالاهای تحت تحریم تا حد امکان شفاف باشیم، با اتحادیه اروپا، آمریکا و حتی خود روسیه همکاری می‌کنیم. ما عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا هستیم و روابط اقتصادی بسیار نزدیکی با روسیه داریم و تجار ارمنی دوست دارند در برنامه‌هایی که اخیراً ایجاد شده است شرکت کنند. در جایی که فضای آزاد وجود دارد، ما خوشحالیم که تقاضای روسیه را برآورده می‌کنیم. تحریم‌ها خط قرمز ماست. و ما آن را خیلی واضح به روس‌ها می‌گوییم. ما نمی‌خواهیم به شما آسیب برسانیم، اما نمی‌توانیم خود را تحت تحریم قرار دهیم. اینجا هیچ رازی وجود ندارد.

https://armenpress.am/arm/news/1110970.html

اتحادیه اروپا 55 میلیون یورو به سیونیک کمک کرد(27 اردیبهشت)

 آندریا ویکتورین، رئیس هیئت اتحادیه اروپا در ارمنستان، از حمایت 55 میلیون یورویی اتحادیه اروپا از سیونیک خبر داد. به گفته وی، با پرداخت این مبلغ، سیگنال روشنی مبنی بر حمایت اتحادیه اروپا از ارمنستان و تمامیت ارضی آن ارسال شد. سفیر همچنین خاطرنشان کرد که اتحادیه اروپا با برنامه‌های مختلف برای توسعه اقتصاد از جمهوری ارمنستان حمایت می‌کند.

https://radar.am/hy/news/social-2568211721/

سفیر: ارمنستان و هند در جهت گشایش ارتباطات هوایی مستقیم کار می‌کنند(27 اردیبهشت)

نیلاکشی ساها سینها، سفیر هند در ارمنستان در جریان همایش ارمنستان و هند گفت: ارمنستان و هند در جهت گشایش ارتباطات هوایی مستقیم بین دو کشور کار می‌کنند. راه‌اندازی پروازهای مستقیم بین ایروان و دهلی نو یکی از موضوعات طرفین در راستای توسعه همکاری‌ها است و دولت‌های دو کشور در این راستا گام بر می‌دارند. به نظر وی، فرصتی برای ایجاد تماس‌هایی وجود دارد که به گسترش مشارکت در حوزه‌های کشاورزی، فرآوری مواد غذایی، آموزش و گردشگری کمک می‌کند. ارمنستان در تمامی مجامع بین‌المللی از هند حمایت می‌کند. اخیراً دیدارهایی در سطح نخست‌وزیران و وزیران خارجه صورت گرفته است. امیدواریم این تماس‌ها در ماه‌ها و سال‌های آینده ادامه یابد.

وی بر فعال شدن روابط دوجانبه و بخش دفاعی تأکید کرد جایی که همکاری شکل جدی پیدا کرده است. وی معتقد است که طرفین می‌توانند در زمینه فناوری اطلاعات و فناوری‌های پیشرفته نیز همکاری داشته باشند. وی با یادآوری قراردادی که در سال 2021 بین مرکز حمایت از سرمایه‌گذاری و “Invest India” امضا شد بر لزوم سرمایه‌گذاری هند در توسعه زیرساخت‌های ارمنستان تأکید کرد.

خانم سینها با اشاره به گفتگوهای سیاسی، روابط چند صد ساله بین ملت‌ها و همچنین این نکته را یادآور شد که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، هند اولین کشوری بود که استقلال ارمنستان را به رسمیت شناخت و در سال 1999 سفارت خود را در ایروان افتتاح کرد. به گفته وی، هند و ارمنستان دارای ارزش‌های دموکراتیک، فرهنگ، سنت‌ها و حتی تفکر مشترک هستند. در مورد انجمن، به گفته وی، جلسات فعال B2B در طول چند روز برگزار شد.

سینها گفت: ما منتظر داده‌های مربوط به توافقات حاصل شده بین شرکت‌ها و سازمان‌ها هستیم. تنها از طریق تماس‌های تجاری می‌توانیم تجارت بین دولتی را افزایش دهیم و به هدف دست یابیم.

آرمان خوجویان، معاون وزیر اقتصاد جمهوری ارمنستان نیز به نوبه خود گفت که حجم مبادلات تجاری بین کشورها در حد متوسط و 180 میلیون دلار است. با این حال، طرفین در حال انجام اقداماتی برای افزایش واردات و صادرات هستند. به ویژه، کارخانه فرآوری الماس در ارمنستان افتتاح شده است (سرمایه‌گذار این پروژه، شرکت جواهرات هندی KGK Group خواهد بود) و همانطور که خوجویان معتقد است، زمینه‌ای برای همکاری بیشتر خواهد بود. به گفته وی، چشم‌اندازهایی برای توسعه مشارکت دوجانبه در زمینه کشاورزی و فناوری‌های پیشرفته وجود دارد.

https://armeniasputnik.am/20230508/hajastann-u-hndkastann-ashkhatum-en-ughigh-aviahaghvordakcutjun-bacelu-ughghutjamb-despan-59322867.html

 

برآورد بانک اروپایی بازسازی و توسعه از رشد اقتصادی ارمنستان(28 اردیبهشت)

بانک اروپایی بازسازی و توسعه در گزارش برآورد منطقه‌ای رشد 5 درصدی اقتصاد در سال 2024-2023 برای ارمنستان پیش‌بینی کرده است. خاطرنشان می‌شود که ارزیابی ممکن است به دلیل خطرات ژئوپلیتیک کاهش یابد.

در ارمنستان، مانند سایر کشورهای قفقاز جنوبی و آسیای مرکزی، تأثیر جابجایی شرکت‌های روسی و تغییر جهت جریان‌های تجاری بین روسیه و کشورهای خارجی احساس می‌شود.

در نتیجه، اقتصاد ارمنستان در سال 2022 به میزان 14.2 درصد رشد داشته است که عمدتاً ناشی از رشد تجارت و خدمات معادل 28.2 درصد بوده است. (صنعت 7.8 درصد) رشد داشته است. بخش ساخت و ساز در سال 2022، 12.5 درصد رشد کرده است.

ورود حواله‌های خارجی در سال 2022 تقریباً دو برابر شده است. بر اساس برآوردهای بانک، به لطف روس‌هایی که به این کشور آمده‌اند (از جمله اتباع ارمنی الاصل)، ورودی آنها تقریباً هفت برابر شده است (البته، بانک مرکزی ارمنستان حواله‌ها را بر اساس تابعیت فرستنده‌ها در آمار حواله‌ها تقسیم نمی‌کند).

در نتیجه، رشد اقتصادی در سه ماه اول امسال، 12.2 درصد بوده است، اما نشانه‌های کاهش قابل توجهی به دلیل تأثیر پایه بالا وجود دارد (رشد در سال 2022 به حدی بالا بوده که اکنون فراتر رفتن از آن دشوار است). تورم در ماه مارس به دلیل اقدامات به موقع بانک مرکزی ارمنستان که نرخ بهره اصلی را افزایش داد و همچنین تقویت نرخ ارز درام ارمنستان (به دلیل ورود ارز خارجی از روس‌ها) که قیمت کالاهای وارداتی را کاهش داد، به 5.4 درصد کاهش یافت.

لازم به ذکر است که بانک اروپایی بازسازی و توسعه پیش‌بینی‌های خود را نسبت به پیش‌بینی قبلی که در ماه مارس منتشر کرده بود افزایش داده است. در آن زمان رشد اقتصادی 2024-2023، بین 4.0 و 4.8 درصد پیش‌بینی می‌شد.

https://armeniasputnik.am/20230516/vzeb-y-2023-24-tvakannerin-hajastani-tntesutjan-5-atsh-e-kankhatesum-59683639.html

آغاز مجدد عملیات ساخت سد کاپس بعد از 38 سال(29 اردیبهشت)

عملیات ساخت سد (مخزن) کاپس که از سال 1985 آغاز شده بود مجدداً از سر گرفته شده است.

در دوره شوروی، وجود این سد ضروری و بسیار مهم تلقی شده بود. اولین سنگ گذاشته بود و قسمت خاصی از دیواره ساخته شده بود. پس از زلزله 7 دسامبر سال 1988 سرعت ساخت و ساز کاهش یافت و در سال 1993 به طور کامل متوقف شد. ارمنستان تازه استقلال یافته نیاز فوری به سد در ساحل راست رودخانه آخوریان را در سال 2013 به یاد آورد و در جلسه 8 اوت دولت، پیش‌نویس توافقنامه تأمین مالی بین ارمنستان و بانک اعتبار بازسازی آلمان (KfW) با هدف احیای سد به ویژه بالا بردن دیواره سد تصویب شد.

این وقفه طولانی، در 17 می امسال، 38 سال پس از اولین اقدام برای ساخت، دوباره شکسته شد. بار دیگر اقدامات برای تأسیس آغاز شد، اعضای دولت از این اقدام برای داشتن مخزن استقبال کردند و با اطمینان اعلام کردند که این بار کار تکمیل خواهد شد.

در مراسم پایه‌گذاری، تیگران خاچاتوریان معاون نخست‌وزیر، گنل سانوسیان وزیر مدیریت منطقه‌ای و زیرساخت‌ها، موشق مرادیان استاندار شیراک، سرکیس باغینیان رئیس بنیاد توسعه ارمنستان، وهاگن گئورگیان رئیس کمیته آب، ویکتور ریشتر سفیر فوق‌العاده و تام‌الاختیار آلمان در ارمنستان، فن یونگ سفیر فوق‌العاده و تام‌الاختیار چین در ارمنستان، ورونیکا گارسیا دل آرکو مدیر بانک توسعه آلمان KFW (اروپا شرقی، آسیای مرکزی و قفقاز)، شهردارها و سایر افراد حضور داشتند.

سانوسیان در گفتگو با خبرنگاران اظهار داشت: به نظر می‌رسد ما سال‌ها در مورد کاپس شنیده‌ایم و شنیده‌ایم، اما مشکلاتی وجود داشت و در نهایت به شروع کار رسیدیم. در حال حاضر کار برای اجرای مرحله دوم سد در حال انجام است و انتظارات زیادی وجود دارد که نتایج مثبتی در این راستا نیز ثبت شود.

بودجه کل پروژه 95.2 میلیون یورو با احتساب وجوه اعتباری به ارزش 68.5 میلیون یورو، است. این برنامه توسط صندوق توسعه سرزمینی ارمنستان اجرا می‌شود. در فاز اول قرار است مخزنی به حجم کل 25 میلیون مترمکعب احداث شود و بعداً حداکثر حجم مخزن به 60 میلیون رسانده شود.

ساخت این مرحله از مخزن توسط شرکت چینی گروه سرمایه‌گذاری ساختمانی "شانشی" انجام می‌شود.

در صورت احداث مخزن به حجم 25 میلیون مترمکعب، آبیاری مکانیکی 2280 هکتار از اراضی استان شیراک با روش ثقلی جایگزین خواهد شد که منجر به صرفه‌جویی سالانه 1.3 میلیون کیلووات ساعت در مصرف برق، خواهد شد.

به موازات عملیات ساخت، پروژه دیگری نیز با تأخیر 38 ساله اجرا خواهد شد. به دلیل وجود سد کاپس، کل روستای جرادزور جابه‌جا خواهد شد، یک دهکده جدید زیست‌محیطی با 84 خانه از نو ساخته خواهد شد. فقط 3 خانواده از جرادزور گواهی خرید ملک گرفته‌اند، بقیه در روستای جدیدی که احداث شود زندگی خواهند کرد.

https://www.armtimes.com/hy/article/260425

چرا سپرده‌های خارجی‌ها در بانک‌های ارمنستان در حال کاهش است؟(29 اردیبهشت)

سپرده‌های افراد غیر مقیم و خارجی در بانک‌های ارمنستان در حال کاهش است. این فرضیه وجود دارد که روس‌ها پول خود را از بانک‌های ارمنستان برداشت و به خارج منتقل می‌کنند.

بر اساس آخرین اطلاعات منتشر شده از سوی بانک مرکزی، تا پایان مارس امسال، پنج تریلیون و 92 میلیارد درام سپرده در بانک‌های ارمنستان وجود دارد که نسبت به ابتدای سال حدود 31 میلیارد درام معادل یک درصد کاهش داشته است. این کاهش ناشی از کاهش سپرده‌های افراد غیر مقیم است. نسبت به ابتدای سال حدود 152 میلیارد درام معادل 11 درصد کاهش داشته و در پایان ماه مارس به یک هزار میلیارد و 277 میلیارد درام رسیده است.

در همین مدت سپرده‌های افراد مقیم با افزایش ۱۲۱ میلیارد درامی معادل سه درصد به ۳ هزار میلیارد و ۸۱۵ میلیارد درام رسید.

از آوریل سال گذشته، در نتیجه موج روس‌هایی که پس از جنگ روسیه و اوکراین وارد ارمنستان شدند، سپرده‌های خارجی‌ها در بانک‌های ارمنستان شروع به افزایش کرد. روس‌هایی که به ارمنستان مهاجرت کردند بخشی از پس‌انداز خود را در بانک‌ها سپرده‌گذاری کردند. رشد سپرده‌های افراد غیر مقیم 62 درصد بوده و به حجم بی‌سابقه‌ای رسیده است. اما ملاحظه می‌شود که از ابتدای سال جاری تاکنون سپرده‌های افراد غیر مقیم روند کاهشی داشته است. سپرده‌های آنها عمدتاً به ارز خارجی، دلار آمریکا است. این کاهش به میزان 152 میلیارد درام (سپرده‌ها به همین میزان کاهش یافته است) با نرخ امروز حدود 393 میلیون دلار است. در این مدت تغییر محسوسی در نرخ دلار رخ نداده است به این معنی که عامل نرخ ارز تأثیر چندانی در این کاهش نداشته است، بلکه سپرده‌ها به سادگی از بانک‌ها خارج شده است.

ادگار آقابکیان، اقتصاددان، فرض می‌کند که کاهش سپرده‌های افراد غیر مقیم به دلیل مهاجرت روس‌ها به ارمنستان است که سپرده‌های خود را از بانک‌ها خارج می‌کنند. آقابیکیان در گفتگو با «هتک» می‌گوید: وجوه افراد غیر مقیم عمدتاً سپرده‌های مطالبه شده است. از ابتدا مشخص بود که این سپرده‌ها بلندمدت نیستند، همچنان که ورود روس‌ها به ارمنستان بلندمدت نیست. آمار ماه‌های بعد به وضوح بیشتر نشان می‌دهد که این روندها مستمر هستند یا فصلی.

این کارشناس اقتصادی همچنین بعید نمی‌بیند که افراد غیر مقیم که همچنین شرکت‌هایی را در ارمنستان ثبت کرده‌اند، پس‌اندازهای خود را در ماه آوریل برداشته و از آن برای پرداخت مالیات بر درآمد سالانه استفاده کرده باشند.

نکته قابل توجه این است که در سه ماهه اول سال 2023، به موازات انتقال پول از خارج از کشور به ارمنستان، جریان خارج از کشور به شدت افزایش یافته است.

بر اساس اطلاعات بانک مرکزی در ژانویه تا مارس 2023 مبلغی معادل یک میلیارد و 582 میلیون دلار از خارج از کشور به ارمنستان منتقل شد که نسبت به فصل مشابه سال قبل 2.8 برابر افزایش یافت. همانطور که قبلاً نوشتیم، این روند مربوط به سال گذشته است که باز هم ناشی از ورود روس‌ها است. به موازات آن، امسال خروج از ارمنستان نیز به شدت افزایش یافته است. طی سه ماه یک میلیارد دلار از ارمنستان به خارج از کشور منتقل شد که نسبت به سه ماهه مشابه سال قبل 2.8 برابر افزایش داشته است.

اینها داده‌های فصلی است. داده‌های ماه مارس که به طور جداگانه گرفته شده‌اند، شتاب جریان خروجی را با وضوح بیشتری نشان می‌دهند. به ویژه، فقط در ماه مارس، ورودی 91 درصد و خروجی 2.7 برابر افزایش یافته است. در نتیجه خالص ورودی (تفاوت بین ورودی و خروجی) 46 درصد کاهش داشته است. در همین حال، حداقل برای یک سال قبل، رشد ورودی با نرخی بالاتر از خروجی بوده است.

ادگار آقابکیان می‌گوید: این ممکن است به این معنی باشد که بخشی از پول‌های برداشت شده از بانک‌ها به بیرون فرستاده شده است. در حال حاضر تنها می‌توان حدس زد. برای تحلیل‌های دقیق‌تر، به داده‌های ماه‌های بعد با شکاف بیشتر نیاز داریم. خروج سپرده‌های 393 میلیون دلاری تاکنون اثر مشهودی بر فعالیت بانک‌ها برجای نگذاشته است. اگر این رقم بزرگی برای سیستم بانکی بود، باید روی نرخ دلار تأثیر می‌گذاشت، دلار افزایش می‌یافت، اما چنین روندی وجود ندارد. اینکه خروج سپرده‌ها در ماه‌های بعد افزایش پیدا می‌کند بحث دیگری است. به هر حال در حال حاضر رشد وام‌دهی نسبت به جذب سپرده کندتر است، یعنی سیستم بانکی مشکلی برای جذب سرمایه ندارد.

لازم به ذکر است که بر اساس داده‌های پایان ماه مارس سال جاری، 25 درصد از کل سپرده‌ها را سپرده‌های افراد غیر مقیم تشکیل می‌دهد و اکثریت (75 درصد) را سپرده‌های افراد مقیم تشکیل می‌دهد.

https://hetq.am/hy/article/156202