دوبرابر شدن وام مسکن یارانه ای توسط بانک ها و موسسات مالی کنیا

بانک ها و موسسات مالی کنیا وام مسکن یارانه ای را به دو برابر و به میزان 8 میلیون شلینگ ارتقاء دادند.

یک شرکت بازپرداخت وام مسکن با حمایت دولت، میزان وام‌های یارانه‌ای مسکن را دو برابر کرده و به ۸ میلیون شیلینگ رسانده است. دلیل این موضوع افزایش هزینه خرید خانه عنوان شده است. این امر شرکت بازپرداخت وام مسکن کنیا (KMRC) را مجبور کرد تا اندازه وام‌های مسکن خود را که به طور متوسط 9.5 درصد وام می‌دادند را دو برابر کند، که کمتر از نرخ بازار یعنی بین 11.5 تا 18.18درصد است. با 8 میلیون شیلینگ، وام مسکن با پشتوانه KMRC هنوز کمتر از میانگین اندازه وام مسکن در سال 2021 است که به میزان 9.2 میلیون شیلینگ بود.

بانک‌ها و موسسات مالی مشارکت‌کننده اکنون ملزم هستند تا 8 میلیون شیلینگ در منطقه شهری نایروبی - که به شهرستان‌های همجوار کیامبو، ماچاکوس و کاجیادو امتداد دارد - به خریداران مسکن وام بدهند. در حالیکه قبلا این میزان از 4 میلیون شیلینگ بود. بودجه خرید خانه در سایر نقاط کشور نیز از 3 میلیون به 6 میلیون شیلینگ افزایش یافته است.

جانسون اولتتیا، مدیر اجرایی KMRC گفت: «تورم در حال حاضر هزینه رهن خانه را افزایش داده است و این بدان معناست که شما باید منابع مالی موجود برای اجاره واحدها را نیز افزایش دهید.»

تورم که معیاری برای میانگین افزایش قیمت کالاها و خدمات است، در سال گذشته به طور متوسط 7.6 درصد درمقایسه با 6.1 درصد سال‌قبل بود. مصالح ساختمانی‌کلیدی مانند فولاد، رنگ و سیمان بیشترین افزایش قیمتها را داشتند، که تا حدی به دلیل اختلالات مداوم در زنجیره تامین جهانی درپی جنگ روسیه و اوکراین بود. این دو کشور نزدیک به یک پنجم صادرات جهانی فولاد را تشکیل‌می‌دهند.

در حال حاضر خریداری که به‌دنبال سرمایه‌گذاری برای خانه‌ای به ارزش 3 میلیون شیلینگ است، اکنون می‌تواند به وام تا سقف 3.15 میلیون شیلینگ از بانک‌های شرکت‌کننده و موسسات اعتباری دسترسی داشته باشد. قبلا این میزان 2.7 میلیون شیلینگ بود.

اولتتیا، مدیر اجرایی KMRC  گفت:"بعضی از مردم می خواهند خانه ای داشته باشند، اما نمی‌توانند سپرده ای را که برای خرید آن خانه لازم است جمع آوری کنند. بنابراین ما آن سختی را حذف کرده و در واقع LTV (وام به ارزش) را به میزان 105 درصد افزایش دادیم که به این معنی است که 5 درصد بالاتر از ارزش خانه تا برای هزینه‌های جانبی استفاده شود." بنابراین بانک برای خرید خانه علاوه بر پول خرید خانه پول هزینه‌های جانبی مانند هزینه‌های قانونی و ارزش‌گذاری را نیز پرداخت می‌کند.

شرکت بازپرداخت وام مسکن، که مجوز شروع رسمی فعالیت خود را در سپتامبر 2020 دریافت کرد، وجوهی را به بانک‌ها و موسسات اعتباری برای ارائه وام به صاحبان خانه با سود سالانه 5 درصد ارائه می‌کند. در این میان از وام گیرندگان نیز انتظار می رود که وجه نقد را با نرخ بهره تک رقمی‌بازپرداخت نمایند. KMRC اکنون بانکها را با تامین مالی بلندمدت تغذیه می‌کند و اتکای آنها به وامهای کوتاه‌مدت را کاهش می دهد. نرخ بهره بالا نیز عامل دور نگه‌داشتن وام مسکن از دسترس بسیاری از مردم است.

بانک‌هایی که به وام‌های KMRC دسترسی دارند عبارتند از KCB، Housing Finance، Co-op، Absa، Stanbic و Credit Bank و موسسات اعتباری Stima، Tower، Unaitas و Ukulima .

بر اساس داده‌های بانک مرکزی کنیا (CBK)، بانک های تجاری در کنیا تا پایان سال 2021 تنها 26723 حساب وام مسکن به ارزش 245 میلیارد شیلینگ در دفاتر خود داشتند.

هزینه ساخت و ساز مانع بزرگی برای ساخت واحدهای مسکونی مقرون به صرفه بوده و به برنامه دولت برای احداث 500000 واحد در پنج سال که از برنامه دولت قبلی آغاز شده بود، لطمه می زند. ویلیام روتو، که بین سال های 2013 تا 2022 به عنوان معاون رئیس جمهور بود، هدف بلندپروازانه ساخت 250000 واحد در سال را طرح ریزی کرده بود.

طبق بررسی‌های مدیران پروژه ساخت و ساز شرکت Integrum مستقر در نایروبی، میانگین هزینه ساخت یک خانه در اوایل سال گذشته از 33،450 تا 72،400 شیلینگ در هر مترمربع  و 34650 تا 77500 شیلینگ در هر متر مربع در اواخر سال 2020 برآورد شده است.

چارلز هینگا، مدیر مسکن و توسعه شهری کنیا، در یادداشتی نوشت: "در ساخت مسکن مقرون به صرفه در درجه نخست باید ملاحظات مربوط به کاهش هزینه‌های ساخت‌وساز و به کارگیری بهترین شیوه‌های جهانی در دستیابی به توسعه پایدار مورد توجه قرار گیرد."

گام‌هایی که برای کاهش هزینه‌های ساخت‌وساز برداشته شده است عبارتنداز معافیت مالیات بر ارزش‌افزوده چه بر واردات و چه بر خرید کالاهای داخلی برای ساخت خانه‌های تحت طرح مسکن ارزان قیمت. همچنین پیمانکاران برای ساخت بیش از 100 واحد، مالیات شرکتی کمتر 15 درصدی را پرداخت خواهند کرد.