اخبار اقتصادی روسیه

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی روسیه در هفته دوم بهمن ماه 1401 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

بلومبرگ از برنامه‌های اتحادیه اروپا برای تعیین سقف قیمت گازوئیل و نفت کوره روسیه خبر داد

اتحادیه اروپا در نظر دارد سقفی برای قیمت سوخت دیزل و نفت کوره از روسیه تعیین کند. بلومبرگ در 26 ژانویه این خبر را گزارش کرد. به گفته این منابع، انتظار می‌رود گازوئیل 100 دلار در هر بشکه و نفت کوره 45 دلار در هر بشکه باشد. در اتحادیه اروپا، آنها به دنبال محدود کردن همزمان درآمدهای صادراتی روسیه و جلوگیری از جهش قیمت ها یا کمبود فرآورده‌های نفتی در بازار جهانی هستند. کشورهای اتحادیه اروپا باید به اتفاق آرا این سقف را تصویب کنند و پس از آن توسط کشورهای G7 بررسی شود. دیپلمات های اتحادیه اروپا مذاکرات را از 27 ژانویه آغاز کرده‌اند و برای چند روز ادامه خواهند داد. بلومبرگ خاطرنشان می‌کند که گروهی از کشورها طرفدار سقف قیمتی جدی تری هستند.

در 16 ژانویه، رویترز گزارش داد که تاجران اروپایی در انتظار تحریم روسیه، رکورد خرید سوخت دیزل از روسیه را به ثبت رساندند. بنابراین، مشخص شده است که در ژانویه 2023، واردات 770 هزار بشکه در روز بوده که رکوردی از مارس 2022 تاکنون است.

در 5 دسامبر، تحریم نفتی که از طریق دریا از روسیه به اتحادیه اروپا (EU) عرضه می‌شد، اجرایی شد. کشورهای اتحادیه اروپا سقف قابل تنظیمی را برای قیمت نفت از طریق دریا از روسیه 60 دلار در هر بشکه تعیین کرده اند. فرض بر این است که از 5 فوریه، تحریم اروپا بر واردات محصولات نفتی روسیه که از طریق دریا تحویل داده می‌شود، اجرایی شود.

استونی، لیتوانی و لهستان خواستار کاهش سقف قیمت نفت روسیه شدند

به گزارش بلومبرگ؛ ایالات متحده آمریکا و تعدادی از متحدانش در جریان تجدید نظر برنامه ریزی شده برای محدودیت قیمت نفت از فدراسیون روسیه می خواهند سقف 60 دلار در هر بشکه را حفظ کنند، استونی، لیتوانی، لهستان طرفدار کاهش آن به 40-50 دلار هستند. در این گزارش خبری آمده است: «آمریکا و کشورهای متحد می‌خواهند تا ماه مارس صبر کنند تا سقف قیمت نفت خام را بازبینی کنند و فعلاً سقف 60 دلار را حفظ کنند، زیرا آنها می‌گویند مکانیسم جدید در حال حاضر برای محدود کردن قیمت‌ها کار می‌کند. با این حال، ائتلاف به رهبری استونی و لیتوانی و لهستان برای کاهش سقف قیمت نفت خام که آنها آن را در مقایسه با قیمت‌های فعلی بازار بسیار بالا می‌دانند، فشار می‌آورند. آنها برای کاهش سقف به چیزی بین 40 تا 50 دلار فشار می‌آورند.»

 

پوتین دستور داد تجارت با ارزهای ملی با کشورهای دوست افزایش یابد

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه به دولت دستور داد تا در سال 2023 از افزایش حجم مبادلات تجاری با ارزهای ملی با کشورهای مشترک المنافع و سایر کشورهای دوست اطمینان حاصل کند. این خبر در 26 ژانویه در وب سایت کرملین گزارش شده است. در این پیام دستورالعمل مربوطه پیرو جلسه شورای توسعه راهبردی و پروژه‌های ملی که در 16 دسامبر سال گذشته برگزار شد، ابلاغ شد.

بنابراین، پوتین دستور داد تا در سال 2023 دولت توجه ویژه ای به تضمین نرخ رشد بیش از حد تجارت خارجی با کشورهای عضو CIS و سایر کشورهای دوست، از جمله با کشورهای آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین، "با در نظر گرفتن پرداخت به ارزهای ملی فدراسیون روسیه و کشورهای دوست " داشته باشد.  دولت فدراسیون روسیه به همراه بانک مرکزی و روسای مناطق باید این دستور را اجرا کنند.

در دسامبر گذشته یاروسلاو اوستروفسکی، متخصص بخش تحقیقات استراتژیک در توتال ریسرچ، یادآور شد که روسیه چندین سال است که وابستگی اقتصاد به یورو و دلار را کاهش داده است و چرخش آرام به سمت آسیا در سال جاری به شدت تسریع شد. به گفته وی، هر چه کشورها از استفاده از دلار در تسویه حساب ها خودداری کنند، وابستگی به آمریکا کاهش می یابد و خطر نفوذ غرب بر تصمیمات سیاسی و اقتصادی کمتر می‌شود. پیش از آن، در 17 نوامبر، معاون وزیر امور خارجه روسیه، الکساندر پانکین، گفته بود که روسیه در حاشیه اجلاس سران گروه 20، با تعدادی از کشورها در مورد گسترش تسویه حساب ها به ارزهای ملی گفتگو کرده است.

 

روسیه و چین توافقنامه ای را برای تامین گاز از طریق مسیر "خاور دور" آماده کرده اند

روسیه و چین پیش‌نویس توافقنامه بین‌دولتی را برای تامین گاز از طریق مسیر «خاور دور» آماده کرده‌اند. در درگاه رسمی اطلاعات حقوقی اینترنتی این کشور آمده است: «تصویب پیش نویس موافقتنامه ارائه شده توسط وزارت نیرو، توافق شده با وزارت امور خارجه و سایر مقامات اجرایی فدرال ذینفع و قبلاً با طرف چینی بین دولت روسیه و دولت جمهوری خلق چین در زمینه همکاری در زمینه تامین گاز طبیعی از مسیر خاور دور.» این قرارداد شامل ساخت یک بخش فرامرزی در سراسر رودخانه Ussuri در منطقه شهر Dalnerechensk روسیه تا شهر Hulin چین است. خاطرنشان می‌شود که این سند شرایط اصلی همکاری دو کشور را در زمینه تامین گاز از مسیر "خاور دور" مشخص می‌کند و همچنین به تقویت هماهنگی در بخش انرژی کمک می‌کند. اوایل فوریه سال گذشته، گازپروم قرارداد بلندمدتی با شرکت ملی نفت و گاز چین برای صادرات سالانه ده میلیارد متر مکعب گاز از مسیر خاور دور امضا کرد. پیش بینی می‌شود حجم کل تحویل این شرکت پس از اجرای پروژه به 48 میلیارد متر مکعب افزایش یابد.

گازپروم اکنون از طریق خط لوله قدرت سیبری به چین گاز طبیعی می رساند. صادرات آن در پایان سال گذشته 15.5 میلیارد متر مکعب بوده است. با پیشرفت پروژه، برنامه ریزی شده است که حجم تحویل سالانه تا رسیدن به ظرفیت طراحی سالانه 38 میلیارد متر مکعب تا سال 2025 افزایش یابد. توسعه "بردار چینی" همچنین با مسیر ساخت خط لوله قدرت سیبری-2 از مغولستان به مدت 50 میلیارد متر مکعب در سال مرتبط است. این پروژه نیز در دست توسعه است.

 

ازبکستان واردات بنزین AI-80 از روسیه را آغاز کرد

ازبکستان واردات بنزین AI-80 از روسیه را برای تامین نیاز داخلی در زمستان آغاز کرده است.

نماینده شرکت ازبک نفت گاز گفت: «ما واردات بنزین AI-80 از روسیه را آغاز کردیم. فروش آن در بازار داخلی در آخر هفته آغاز شد.» وی تصریح کرد: «سوخت 69 پمپ بنزین این شرکت در سراسر ازبکستان تامین می‌شود. تامین کنندگان گازپروم نفت، تاتنفت و تعدادی از سازه‌های خصوصی هستند.» نماینده این شرکت افزود: «با توجه به سرمای شدید هوا و محدودیت فعالیت پمپ بنزین‌ها، تقاضا برای بنزین AI-80 افزایش یافته است که در این راستا شرکت ازبک نفت گاز اقدام به واردات بنزین کرده است.»

به گفته نیویورک تایمز؛ تجارت خارجی روسیه به سطح قبل از فوریه 2022 بازگشته است

روزنامه نیویورک تایمز در روز سه شنبه 31 ژانویه گزارش داد که؛ حجم تجارت خارجی روسیه، علی‌رغم تحریم‌ها و سایر محدودیت‌ها، تا پایان سال 2022 به شاخص‌های دوره قبل از آغاز جنگ روسیه و اوکراین رسیده است. خاطرنشان می‌شود که سیاست تحریم‌ها، از جمله علیه بزرگترین بانک‌های روسیه، دسترسی خریداران در روسیه به تعدادی کالا را محدود کرده و به طور کلی منجر به افزایش قیمت محصولات از شیر و کالاهای خانگی تا داروها و نرم افزارها شده است.

این روزنامه توجه خود را به این واقعیت جلب کرد که اقتصاد روسیه با شرایط جدید سازگار شده است. برای مثال اگر قبلاً کالاهایی با تجهیزات مصرفی با کشتی‌های کانتینری به بندر سن پترزبورگ می رسیدند، اکنون با قطار یا کامیون از طریق بلاروس، چین و قزاقستان تحویل داده می‌شوند. علاوه بر این؛ حجم مبادلات تجاری روسیه و ترکیه نیز افزایش قابل توجهی داشته است. به گفته این روزنامه، در نتیجه تجارت روسیه با چین در ماه دسامبر به بالاترین حد خود رسید که به جبران کاهش شدید تجارت با اروپا کمک کرد. اگرچه بسیاری از کشورها هنوز نتایج تجارت خارجی خود را در سال 2022 گزارش نکرده اند، بسیاری از کارشناسان معتقدند که صادرات به روسیه تا دسامبر به طور کامل بهبود یافته است. در عین حال، کاملاً مشخص نیست که این حمل و نقل و تجارت تا چه حد تحریم های ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا را نقض می‌کند. پیش از این، صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی خود را برای اقتصاد روسیه از 2.3 درصد کاهش به 0.3 درصد افزایش داد. کارشناسان انتظار داشتند که در سال 2022 اقتصاد روسیه 3.4 درصد کاهش یابد، اما در واقع این رقم در حدود 2.2 درصد تعیین شد.

در 30 ژانویه، صندوق بین المللی پول اعلام کرد که حجم نفت صادراتی روسیه به دلیل سقف قیمت سوخت که توسط کشورهای G7 تعیین شده است، تحت تأثیر قرار نخواهد گرفت. دلیل این امر تغییر توجه روسیه به بازارهایی بود که تحریمی علیه این کشور اعمال نکرده اند. در تاریخ 16 ژانویه نیز، بلومبرگ گزارش داد که عرضه نفت خام روسیه از طریق دریا در هفته گذشته به رکورد 3.8 میلیون بشکه در روز افزایش یافته است. آخرین باری که حجم زیادی از سوخت از روسیه تحویل داده شد در آوریل بود. سپس حجم عرضه به 4 میلیون بشکه در روز رسید.

 

رئیس آژانس حمل و نقل هوایی فدرال روسیه از شکست تحریم های ضد روسیه خبر داد

الکساندر نرادکو، رئیس آژانس حمل و نقل هوایی فدرال در مصاحبه با روزنامه RBC گفت: «تحریم های اروپا به هدف خود نرسید و نتوانست هوانوردی روسیه را نابود کند.» وی اذعان داشت: «تحریم‌های بی‌سابقه غرب که شامل ممنوعیت عرضه هواپیما و قطعات به روسیه و همچنین بسته شدن بازار اروپا برای خطوط هوایی روسیه است، با هدف نابودی هوانوردی در روسیه می‌باشد.» به گفته وی، همه کسانی که در قبال وضعیت صنعت هوانوردی در کشور مسئول هستند، تصمیمات به موقع و درستی گرفتند. نرادکو غلبه بر پیامدهای محدودیت ها را وظیفه اصلی خود خواند. رئیس آژانس حمل و نقل هوایی فدرال افزود: «مسکو به تعامل با کشورهای دوست در بخش هوانوردی ادامه می دهد و همچنین تماس های غیررسمی‌با شرکا و کشورهایی که از تحریم ها حمایت کردند، حفظ می‌کند.»

پس از آغاز عملیات ویژه، کشورهای غربی تحریم های سختی را علیه روسیه وضع کردند. در میان دیگران، بخش هوانوردی غیرنظامی مورد حمله قرار گرفت. اتحادیه اروپا عرضه هواپیماهای غیرنظامی و قطعات یدکی به این کشور را ممنوع کرد و به اجاره دهندگان دستور داد قراردادهای خود را با خطوط هوایی روسیه قطع کنند. خدمات نگهداری و بیمه هواپیما نیز ممنوع شد و اتحادیه اروپا، ایالات متحده آمریکا، کانادا و تعدادی از کشورهای دیگر آسمان‌های خود را به روی هواپیماهای روسی بستند که مسکو پاسخ آینه ای به آن‌ها داد.

 

بانک مرکزی روسیه حجم دارایی‌های بلوکه شده روس ها را 5.7 تریلیون روبل تخمین زد

در تابستان سال 2022، ولادیمیر چیستیوخین، معاون اول رئیس بانک مرکزی، حجم اوراق بهادار خارجی مسدود شده در سپرده گذاری تسویه ملی را 6 تریلیون روبل تخمین زد.

حجم دارایی‌های بلوکه شده روس ها به دلیل تحریم ها در پایان نوامبر 2022 به 5.7 تریلیون پوند رسید. این ارزیابی توسط اولگا شیشلیانیکووا، مدیر بخش واسطه‌های مالی سرمایه گذاری بانک روسیه، در انجمن کومرسانت "بازار مالی روسیه در مواجهه با چالش های جهانی" ارائه شده است. به گفته شیشلیانیکووا، صنعت مالی اکنون در انتظار پاسخ مقامات اتحادیه اروپا؛ جایی که کارگزاران روسی قبلاً درخواست هایی را برای رفع انسداد ارسال کرده بودند، است. در ماه جولای، بانک مرکزی اعلام کرد که بیش از 5 میلیون سرمایه گذار خصوصی دارایی‌های حساب های خود را مسدود کرده اند. هزینه سهام منجمد در پرتفوی افراد در آن زمان 320 میلیارد پوند برآورد شد.

 

اقدامات تلافی جویانه روسیه در مقابل سقف قیمت نفت از جانب غرب از اول فوریه اجرایی شد

در روسیه از اول فوریه ممنوعیت عرضه نفت به کشورهای غیردوست که سقف قیمت را تعیین کرده بودند، به اجرا گذاشته شد. فرمان مربوطه ریاست جمهوری در پورتال رسمی اطلاعات حقوقی اینترنتی درج شده است. بر اساس این سند، عرضه نفت و فرآورده‌های نفتی روسیه برای شهروندان و شرکت‌های خارجی در تمامی مراحل تحویل، در صورتی که قراردادها «به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم از مکانیزم سقف قیمت پیروی کنند» ممنوع است. ممنوعیت عرضه نفت از اول فوریه تا اول جولای 2023 اعمال خواهد شد. مدت زمان ممنوعیت عرضه فرآورده‌های نفتی توسط دولت تعیین می‌شود. البته بر اساس تصمیم خاص پوتین، روسیه در مورد عرضه نفت و فرآورده‌های نفتی برای بعضی شرکت ها یا افراد استثنا قائل می‌شود. دولت روسیه شرکت‌های صادرکننده را موظف کرده است که اطلاعات مربوط به قراردادهای مربوط به قیمت نفت و فرآورده‌های نفتی را به صورت ماهانه به گمرک ارائه دهند و تأیید کند که هیچ مکانیزم تثبیتی برای هزینه اعمال نمی‌شود. در صورت کشف واقعیت های اعمال سقف قیمت توسط گمرکات، حمل و نقل کالا از طریق خطوط ریلی و خط لوله به کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا ممنوع خواهد بود. دولت فدراسیون روسیه به وزارت نیرو و انرژی و وزارت دارایی دستور داد تا رویه ای را برای نظارت بر قیمت نفت روسیه برای صادرات ایجاد کنند.

 

آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی می‌کند در سال 2023 تولید نفت روسیه به میزان یک میلیون بشکه در روز کاهش یابد

آژانس بین المللی انرژی (IEA) پیش بینی می‌کند که تولید نفت روسیه در سال 2023 به میزان یک میلیون بشکه در روز کاهش یابد. این خبر را مدیر آژانس فاتح بیرول اعلام کرد. به گفته وی، در این زمینه ممکن است نوسان در بازارهای نفت ایجاد شود. وی در سمیناری در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی مستقر در واشنگتن گفت: «ما معتقدیم که تولید نفت روسیه در سه ماهه آینده تقریباً یک میلیون بشکه در روز کاهش خواهد یافت.» بر اساس پیش بینی وی، تولید نفت در ایالات متحده آمریکا در سال 2023، برعکس، حدود یک میلیون بشکه در روز رشد خواهد کرد. به گفته مدیر آژانس بین المللی انرژی، علاوه بر تولید نفت در روسیه، یکی از عوامل کلیدی موثر بر نوسانات بازارهای نفت، سرعت توسعه اقتصاد چین خواهد بود. وی یادآور شد: «در سال 2022 مصرف نفت و گاز در این کشور برای اولین بار در 40 سال گذشته کاهش یافت، با وجود اینکه چین واردکننده اصلی نفت و LNG در جهان است.» بر اساس پیش بینی وی، اگر اقتصاد چین به بهبود ادامه دهد، این امر می‌تواند بر بازارهای نفت فشار بیاورد.

 

در فدراسیون روسیه، کمیسیونی برای حمایت دولتی در زمینه استخراج و تولید فلزات گرانبها ایجاد خواهد شد

  دولت فدراسیون روسیه تصمیم به ایجاد کمیسیونی برای توسعه اقدامات حمایتی دولتی در زمینه استخراج، تولید و غنی سازی فلزات و سنگ های گرانبها گرفت. سند مربوطه روز پنجشنبه 02 فوریه در سایت اطلاع رسانی حقوقی منتشر شد. وظایف این کمیسیون شامل ارزیابی امکان سنجی تغییر اندازه ذخایر طلای فدراسیون روسیه و تهیه پیشنهادات مربوطه و همچنین توسعه راه‌هایی برای بهبود حمایت دولتی از شرکت های فعال در معدن و تولید فلزات گرانبها و سنگهای قیمتی است.

 

بانک های کوچک روسی مجاز خواهند بود به صورت دائمی در خارج از فدراسیون روسیه حساب های کارگزاری باز کنند

بانک مرکزی دسترسی بانک های کوچک به تسویه حساب های بین المللی را گسترش خواهد داد، چنین ابتکاری توسط انجمن بانک های فدراسیون روسیه انجام شده است. بانک‌های کوچک دارای مجوز پایه، فرصت افتتاح حساب‌های کارگزاری در خارج از کشور را به صورت دائمی تمدید می‌کنند. به گزارش کانال تلویزیونی ایزوستیا، این طرح به انجام معاملات ارزی در مواجهه با تحریم ها علیه بانک های بزرگ کمک می‌کند. از سال 2017 مجوزهای بانکی به پایه و جهانی تقسیم شده است. یک بانک با مجوز پایه باید حداقل 300 میلیون روبل سرمایه داشته باشد. ذخایر موسسات اعتباری بزرگ بیش از 1 میلیارد روبل است. تا تابستان 2022، بانک های کوچک نمی‌توانستند در خارج از کشور حساب داشته باشند. حساب های کارگزار خارجی امکان تسویه حساب و معاملات به ارزهای خارجی را می‌دهد. اکنون در روسیه 101 بانک دارای مجوز اولیه بوده و 225  بانک دارای مجوز جهانی می‌باشند.