اخبار اقتصادی کرواسی
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی کرواسی در هفته چهارم آذر ماه 1401 مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد.
اتحادیه اروپا قصد دارد برق خود را از گاز آذربایجان تامین کند
رهبران رومانی، آذربایجان، گرجستان و مجارستان روز شنبه توافقنامهای را برای ساخت یک کابل برق زیردریایی به طول 1195 کیلومتر، 500 کیلوولت و یک گیگاوات امضا کردند که از زیرِ دریای سیاه عبور کرده و برق اتحادیه اروپا را تامین میکند. ساخت این کابلِ زیردریایی که سال آینده آغاز میشود، آذربایجان را از طریق گرجستان و رومانی به مجارستان متصل میکند؛ اگرچه انتظار نمیرود این پروژه، قبل از سال 2029 عملیاتی شود. پیتر سیارتو وزیر امور خارجه مجارستان گفت که اتحادیه اروپا 2.3 میلیارد یورو در ساخت این کابل سرمایهگذاری خواهد کرد. اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا گفت که اتحادیه اروپا قطعا به سوختهای فسیلی روسیه پشت کرده و به سمت شرکای قابل اعتماد انرژی میرود. وی افزود که کابل برق دریای سیاه یک مسیر انتقال جدید پر از امکانات است.
تصویب مالیات بر سود اضافی
پارلمان کرواسی در جلسهای فوق العاده، قانون مالیات بر سود اضافی را تصویب کرد که بر اساس آن شرکتهایی که سود بیشتری دارند بدون توجه به فعالیتی که انجام میدهند، مشمول این مالیات خواهند شد. 96 نماینده نسبت به وضع مالیات اضافی، رای موافق و 37 نماینده نیز رای مخالف دادند. مالیات جدید، مشمول شرکتهایی میشود که در سال 2022، بیش از 300 میلیون کونا درآمد سالانه داشته و سود امسالشان، حداقل 20 درصد بیش از میانگین سود چهار ساله اخیرشان بوده است. این مالیات با نرخ 33 درصد محاسبه میشود، اما فقط برای سود بیش از 20 درصد در مقایسه با میانگین چهار ساله اخذ میشود. این مالیات یک باره است و وجوه جمع آوری شده در درجه اول برای حمایت از مصرفکنندگان نهایی انرژی، به ویژه خانوارهای آسیبپذیر صرف میشود.
پیشبینی رئیس بانک مرکزی کرواسی: رکود اقتصادی، خفیف و کم عمق خواهد بود
بوریس وویچیچ، رئیس بانک مرکزی کرواسی انتظار دارد که پس از کاهش ارزش واقعی دستمزدها در سال جاری، در سال آینده دستمزدها سریعتر از تورم رشد کرده و حدود هشت درصد افزایش یابند و تقاضا برای نیروی کار نیز ادامه یابد. رئیس بانک مرکزی میگوید: رکودی که اقتصاد اروپا وارد آن شده است، ملایم و کمعمق خواهد بود و به هیچ وجه شبیه به بحرانهایی که در تاریخ داشتهایم، نخواهد بود.
اخیرا مؤسسه اقتصادی برجسته آلمانی IFO گزارش داد که در ماه دسامبر، یک جهش شدید در روحیه کارآفرینان وجود داشت که بر اساس آن، در آلمان، قوی ترین اقتصاد اروپا، خوشبینیها به آرامی در حال گسترش است و این احتمال وجود دارد که آلمانیها از ورود به رکود اجتناب کنند یا در صورت وقوع، رکود اقتصادی همانطور که رئیس بانک مرکزی کرواسی در پیشبینیهای خود میگوید، ملایم باشد.
رییس بانک مرکزی این هفته در نشست معمول سالانه با خبرنگاران اعلام کرد که کرواسی برای اولین بار پیشبینیهای خود از شاخصهای کلان اقتصادی را برای سال آینده، در ارقام مشترک منطقه یورو ادغام کرده است تا از اول ژانویه 2023، به بیستمین عضو منطقه تبدیل شود. متوسط نرخ رشد سالانه منطقه یورو در سال آینده 0.5 درصد پیشبینی میشود، در حالی که پیشبینیها برای کرواسی اندکی بهتر است و حاکی از رشد 1.4 درصدی است. اما تورم در این کشور، بالاتر از تورم در منطقه یورو باقی میماند و در اطراف 7.5 درصد شناور میشود. رشد تولید ناخالص داخلی امسال کرواسی نیز 6.3 درصد برآورد میشود. بنابراین، افزایش بیشتر در نرخهای بهره کلیدی یورو پیشبینی میشود.
کاهش قیمت مشتقات نفتی
قیمت بنزین پایه یورو سوپر در کرواسی، 9.63 کونا در هر لیتر میشود که 97 لیپا (هر صد لیپا معادل یک کونا) کمتر از قبل است، در حالی که قیمت پایه یورو دیزل نیز با کاهش 75 لیپایی به 10.84 کونا در هر لیتر میرسد. قیمتهای جدید تا 14 روز آینده معتبر خواهد بود. قیمت گازوئیل آبی نیز 75 لیپا در هر لیتر کاهش مییابد و قیمت جدید آن، 7.20 کونا خواهد بود. قیمت جدید گاز مایع (LPG) هر کیلوگرم 9.24 کونا و برای کپسولها 13.49 کونا در هر کیلوگرم است. دولت همچنین اعلام کرد که این قیمتها، ناشی از اعمال سوبسید است و بدون مداخله دولت و در صورتی که قیمتهای خرده فروشی کاملاً آزادانه و بدون سوبسید شکل بگیرد، قیمت هر لیتر بنزین پایه، ۱۱.۴۵ کونا، هر لیتر گازوئیل، ۱۲.۸۳ کونا، هر لیتر دیزل آبی، 8.10 کونا، گاز به ازای هر کیلوگرم، 11.09 کونا و گاز برای کپسولها 15.82 کونا در هر کیلوگرم خواهد بود.
میزان حقوق متوسط خالص در کرواسی در زمان ورود به منطقه یورو
کرواسی با میانگین حقوق خالص 7745 کونا یا 1030 یورو وارد منطقه یورو میشود که نشاندهندۀ افزایش 600 کونایی (8.5 درصدی) در یک سال گذشته میباشد، در حالی که نرخ تورم، اخیرا به 13 درصد رسید؛ لذا ارزش حقیقی یا قدرت خرید دستمزدها، حدود چهار و نیم درصد کاهش یافته است. اگر در نظر داشته باشیم که غذا و اقلام اساسی، اکثریت هزینههای خانوار را تشکیل میدهد، کاهش قدرت خرید حتی بیشتر نیز بوده است، زیرا مواد غذایی گران قیمت در کرواسی، گرانتر نیز شده است. خدمات نیز در کرواسی به میزان قابل توجهی گرانتر هستند. در کرواسی، تنها منابع انرژی که به شدت توسط دولت کنترل میشوند، ارزانتر از جاهای دیگر هستند.
کمیبیش از هزار یورو، حقوق خالصی است که کرواسی با آن وارد منطقه یورو میشود، جایی که شاغلین در کشورهای توسعه یافتۀ عضو، دو و نیم تا سه برابر بیشتر از کرواسی درآمد دارند. در کشور همسایه، اسلوونی، میانگین حقوق خالص حدود 1300 یورو است که یک چهارم بیشتر از کرواسی است.
کرواسی ارزانترین زمین کشاورزی را در اتحادیه اروپا دارد
کرواسی ارزانترین زمین کشاورزی در اتحادیه اروپا را دارد. یک هکتار زمین قابل کشت در سال گذشته، 3661 یورو قیمت داشت که سه برابر ارزان تر از لهستان، ده برابر ارزانتر از ایتالیا، تقریبا دو برابر ارزانتر از صربستان و بیست برابر ارزانتر از هلند است، جایی که زمین به عنوان طلا ارزشگذاری میشود. در نیمه سال، ممنوعیت فروش زمینهای کشاورزی به خارجیها در کرواسی منقضی میشود که کرواسی با پیوستن به اتحادیه اروپا برای بهبود بهرهوری خود و جلوگیری از انتقال زمین به دست خارجیها برای آن مبارزه کرد
میانگین قیمت ذکر شده، از سال 2021 حدود 6 درصد افزایش یافته است، اما کارشناسان میگویند که بیشتر در نتیجه تجارت سوداگرانه زمینهای کشاورزی در دالماتسیا است. در سواحل و مناطق داخلی دریای آدریاتیک، قیمتها به طور قابل توجهی بالاتر از بخش قارهای است، زیرا زمینهای کشاورزی به این امید خریداری میشود که به زودی به محل ساختمان تبدیل شود. موسسه اقتصاد زاگرب بیان میکند که در سال گذشته حدود 44 هزار فروش زمین کشاورزی در کرواسی ثبت شد که ارزش کل آن 2.4 میلیارد کونا بود. این رقم حاکی از 28 درصد فروش بیشتر و 62 درصد ارزش زمین کشاورزی فروخته شده بیشتر از سال 2020 است. زمین کشاورزی در دالماتسیا برای گردشگری و سود حاصل از تفاوت قیمت و در اسلاونیا و جاهای دیگر برای دریافت مشوقهای دولتی خریداری میشود. تعداد کمی از مردم میخواهند آن را برای کشت بکار ببرند. بنابراین، زمینهای کوچکی به اندازه یک زمین فوتبال یا کوچکتر خریداری میشود. نیمی از زمینهای کشاورزی خریداری شده در سال گذشته زیر 4000 متر مربع بوده است.
ترازنامه دریافت پول از بودجه اتحادیه اروپا
ناتاشا ترامیشاک، وزیر توسعه منطقهای و صندوقهای اتحادیه اروپا گزارشی از وضعیت استفاده از بودجه اتحادیه اروپا در جمهوری کرواسی در جلسه دولت در روز پنجشنبه ارائه کرد که پس از آن به تصویب رسید. بنا بر این گزارش، کرواسی تا 15 دسامبر سال جاری، 8.94 میلیارد یورو از صندوقهای ساختاری و سرمایهگذاری اروپا (ESIF) برداشت کرده است که 83.3 درصد از بودجه تخصیص یافته از صندوقهای اتحادیه اروپا است. همانطور که این وزارتخانه یادآوری میکند، در مجموع 10.73 میلیارد یورو یا 80.85 میلیارد کونا از ESIF برای دوره 2014-2020 در اختیار کرواسی قرار گرفت. تا 15 دسامبر سال جاری، پروژههایی به ارزش 13.79 میلیارد یورو معادل 128.5 درصد از اعتبارات تخصیص یافته قرارداد بسته شد. در مجموع 8.94 میلیارد یورو یا 83.3 درصد از وجوه تخصیص یافته پرداخت شد و 6.98 میلیارد یورو یا 65.1 درصد از اعتبار تخصیص یافته تأیید شد.
پیش بینی رشد اقتصادی توسط مشاور ریاست جمهوری در امور اقتصادی
دفتر ریاست جمهوری این هفته گزارش داد که در پنجمین جلسه شورای اقتصاد که با حضور زوران میلانوویچ، رئیسجمهور کرواسی برگزار شد، برآورد کرده است که نرخ رشد واقعی تولید ناخالص داخلی در سال 2023 برابر با یک درصد و تورم نیز بالا، اما با نرخ رشد تک رقمیباشد. شورای اقتصاد از دولت خواست تا در سال آینده نابرابریهای فزاینده در جامعه و فشارهای تورمی را در فعالیتهای خود لحاظ کند. در این بیانیه آمده است: با توجه به توصیههای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی OECD و اقدامات پیشنهادی شورای اقتصاد در ماه جولای سال جاری، این انتظار میرود که ادامه بسته کمکهای دولتی بیشتر متوجه نیازمندان باشد.