دومین نشست سه جانبه پروژه خط لوله گاز ترانس صحرا (TSGP)

در تاریخ (20 تا 21 ژوئن 2022) نشست سه جانبه پروژه خط لوله گاز ترانس صحرا (TSGP) ما بین سه جمهوری غرب آفریقا نیجریه-نیجر-الجزایر در ابوجا، برگزار شد. در این نشست آقای محمن ثانی محمدو، وزیر نفت نیجر، آقای محمد ارکاب، وزیر انرژی و معادن الجزایر و آقای تیمیپر سیلوا، نماینده وزیر منابع نفت نیجریه به عنوان نمایندگان کشور خود حضور داشتند.

در این نشست علاوه بر وزراء نفت سه جمهوری، مدیران عامل شرکت‌های ملی نفت نیجر SONIDEP، NNPC برای نیجریه و Sonatrach برای الجزایر، به عنوان حامیان پروژه نیز در این نشست شرکت کردند.

اهداف این نشست راه اندازی کارگروه و تعریف چارچوبی برای به روز رسانی مطالعات امکان سنجی پروژه بود. پیشنهاد تشکیل این کارگروه در حاشیه سومین مجمع معدن و نفت ECOWAS (ECOMOF 2022) نیامی مطرح و مورد تصویب قرار گرفته بود.

در افتتاحیه نشست ابوجا، آقای محمد ثانی وزیر نفت نیجر، گفت انگیزه این نشست پروژه خط لوله گاز ترانس صحری (TSGP) می‌باشد. این پروژه "یک پروژه ساختاری آفریقایی، یکپارچه سازی و ارائه دهنده ارزش اقتصادی بزرگ" است و نشست ابوجا نشان دهنده اراده سه کشور است تا تمام انرژی‌ها و اطلاعات لازم برای راه اندازی مجدد این پروژه و اجرای ایمن آن را جمع آوری و تحقق بخشیم.

وی همچنین خاطرنشان کرد که اکنون بحث "کار با سرعت لازم برای عبور از این مراحل مهم است در حال انجام است این نشست و تصمیمات آن به ما امکان می‌دهد اراده مشترک خود را برای به نتیجه رساندن موفقیت آمیز این پروژه تثبیت کنیم" اکنون با استفاده از فرصت ویژه‌ای که تغییرات در حال وقوع در جهان به ما ارائه شده است می‌توانیم اقدامات مهمی را انجام دهیم.

وی افزود: "این پروژه برای نیجر بسیار بار ارزش است و به آن کمک خواهد کرد تا نرخ دسترسی به برق کاهش یابد." به گفته وی توسعه پتانسیل گازی کشور باعث دسترسی ارزانتر به انرژی و کاهش قابل توجه هزینه آن می‌گردد.

 آقای محمد ارکاب، وزیر انرژی و معادن الجزایر از برگزاری این نشست در ابوجا استقبال کرد و گفت این اجلاس نشان دهنده اراده سه کشور برای عملیاتی کردن پروژه خط لوله گاز ترانس صحرا می‌باشد. وی ادامه داد TSGP علاوه بر مزایای فراوانی که برای توسعه محلی و ادغام زیرساخت‌های موجود و ادغام قوی محتوای محلی دارد، باعث خواهد شد این منبع جدید تأمین کننده انرژی آینده شود. این پروژه به عنوان یک زیرساخت منطقه‌ای با گستره بین المللی، نقش مهمی در بازار انرژی آفریقا خواهد داشت که در درجه اول توسعه اجتماعی و اقتصادی کشورها را هدف قرار داده است.

آقای محمد ارکب گفت مهمترین مزیت‌های تحقق این پروژه علاوه بر توسعه اقتصادی و اجتماعی برای مردم محلی و مناطق مختلف، امکان اتصال کشورهای دیگر مانند مالی و چاد را ایجاد خواهد نمود.

 نماینده وزیر منابع نفتی نیجریه، آقای تیمیپر سیلوا، با ذکر اهمیت این پروژه برای کشورش گفت نیجریه که یک تولید کننده بزرگ گاز است و این پروژه نماد ادغام آفریقا و سایر کشورها است. وزیر الجزایر همچنین یادآوری کرد که TSGP در چارچوب اجرای برنامه NEPAD قرار گرفته شده است و در یک زمینه ژئوپلیتیکی و انرژی خاص مداخله می‌کند که با تقاضای شدید برای گاز و نفت و رکود عرضه ناشی از آن معرفی شده است.

همچنین با توجه به تقاضای فزاینده، به عنوان منبع جدیدی برای عرضه در نظرگرفته می‌شود. وی با اشاره به جایگاهی که گاز طبیعی در ترکیب انرژی آینده خواهد داشت، گفت این پروژه باعث افزایش ظرفیت تولید و صادرات گاز سه کشور خوهد شد است.

• آفریقا هم گرچه یک صادرکننده ثابت گاز به اروپا بوده است اما به‌طور متوسط 18 درصد از واردات گاز اروپا به کشورهای گازی این قاره اختصاص دارد.
• کشورهای آفریقایی که از لحاظ تاریخی تأمین‌کننده گاز به اروپا بوده‌اند، در موقعیت مناسبی برای افزایش صادرات خود قرار دارند. مزیت آفریقا این است که دارای خطوط لوله‌هایی است که به‌راحتی می‌تواند به شبکه گسترده‌تر گاز اروپا متصل شود. صادرات خط لوله فعلی از آفریقا به اروپا از طریق الجزایر به اسپانیا و از لیبی به ایتالیا انجام می‌شود. در ماه‌های اخیر گفتگوها در مورد خطوط لوله بلندمدت که میادین گازی در جنوب نیجریه را از طریق خط لوله گاز ترانس صحرای خشکی (TSGP) و خط لوله گاز دریایی نیجریه مراکش (NMGP) به الجزایر متصل می‌کند، بالاگرفته است.
• درحالی‌که هدف TSGP استفاده از خطوط لوله موجود از الجزایر برای ورود به بازارهای اروپایی است، NMGP قصد دارد خط لوله گاز غرب آفریقا (WAGP) را از طریق کشورهای ساحلی غرب آفریقا و مراکش تا اروپا گسترش دهد. بیشتر از این، صادرات LNG آفریقا عمدتاً از نیجریه و الجزایر انجام‌شده است. 
• وزیران سه کشور در پایان ماه ژوئیه 2022، برای بررسی مصوبات کار گروه ویژه در الجزایر دیدار خواهند کرد.
• نیجریه که دارای بیشترین پتانسیل گاز در آفریقا است و با بیش از 50 سال تجربه در بخش نفت و گاز و در بین 10 کشور برتر جهان قرار دارد.
• نیجریه از طریق پروژه داخلی AKK خود در حال تکمیل ساخت خط لوله گازی است که لاگوس را به کانو متصل می‌کند. این بخش که در مسیر TSGP ساخته شده است، گزینه مناسبی برای ادامه به سمت نیجر خواهد بود.
• این خط لوله گاز به طول 4128 کیلومتر از شهر واری در نیجریه آغاز و از طریق نیجر به حاسیرمل در الجزایر ختم می‌شود. ظرفیت انتقال گاز طبیعی این خط لوله روزانه معادل ۸۰ میلیون متر مکعب می‌باشد.
• این پروژه برای نیجر دارای اهمیت ویژه‌ای می‌باشد زیرا به این کشورها اجازه توسعه پتانسیل گازی را خواهد داد.
• در پایان روز نخست یک گروه ویژه در پروژه تعیین گردید و نهادی برای به روز رسانی "مطالعه امکان سنجی" ایجاد شد. گروه ویژه در روز نخست کاری نسبت به تهیه نقشه راه همکاری‌ها اقدام نمودند.

اتحادیه اروپا اعلام کرد که قصد دارد تا دوسوم از وابستگی خود به گاز روسیه را تا پایان سال جاری میلادی (2022) کاهش دهد که به معنای یک بحران تمام‌عیار در اروپاست. از نظر غرب حتی باوجود تعدد پروژه‌های گازی که درحال‌توسعه هستند، آفریقا همچنان پتانسیل تولید قابل‌توجهی دارد.