اقتصاد نیجر

توسعه اقتصادی و مبارزه با فقر و گرسنگی گسترده در کشور از اولویت های دولت نیجر اعلام شده است. از جمله برنامه‌های اقتصادی اعلامی دولت در توسعه کشور به شرح زیر اشاره نمود:

• برنامه رنسانس سوم نیجر: برنامه ای جامع است برای توسعه زیرساخت ها و ایجاد منابع درآمدی پایدار در نیجر که توسط رییس جمهور فعلی نیجر در ابتدای روی کار آمدن ارائه شد. بازوم  برای جذب سرمایه گذاران برنامه رنسانس نیجر را معرفی کرد. وی در این باره گفته: این برنامه به نفع محروم ترین اقشار اجتماع است. این برنامه به ریشه کنی گرسنگی و کاهش فقر و نابرابری کمک خواهد کرد. فقر در روستاها و میان زنان بیشتر است(سه چهارم جمعیت زیر خط فقر نیجر در مناطق روستایی آن کشور زندگی می‌کنند). لذا در این برنامه تمرکزی بر رفع فقر در روستاها و توانمند سازی زنان صورت گرفته است. ارتقاء دسترسی روستاییان به برق، توسعه زیرساخت های روستایی و خدمات، ایجاد روستاهای هوشمند، بهبود عملکرد تولید مواد غذایی، ترویج آبیاری مکانیزه، حفاظت از خاک، مدرن سازی دامپروری‌ها، توسعه زنجیره ارزش محصولات روستایی، ترویج دانش کشاورزی و دامپروری و ... تمام این اقدامات برای روستاییان است. علاوه بر این، تحقق پروژه بسیار مهم سد کانادجی که امکان دسترسی به انرژی کم هزینه و همچنین آبیاری بخش وسیعی از اراضی بارور در امتداد رودخانه نیجر را فراهم می آورد، به شدت به کاهش فقر کمک خواهد کرد.
• گسترش تولید و انتقال نفت و فرآورده‌های نفتی: تولید نفت در جمهوری نیجر به یکی از اولویت های دولت این کشور تبدیل شده و تمایل دولت آقای بازوم بر همکاری با شرکت های چینی در این عرصه است. تولید نفت نیجر از میدان نفتی آگادم در شرق این کشور از سال 2011 در حدود 20000 بشکه در روز بوده که این کشور قصد دارد تا سال 2021 تولید خود را به 100000 بشکه در روز برساند. آقای بازوم بارها به قصد دولت خود برای صادرات نفت از طریق احداث خط لوله به بندر کوتونو در بنین اشاره کرده است؛
• برنامه توسعه زیرساخت های کشور از طریق جذب سرمایه گذاری خارجی: با توجه به امنیت نسبی ایجاد شده در دوره آقای بازوم و برنامه رنسانس وی، سرمایه گذاری‌ها در بخش های زیربنایی جمهوری نیجر همچون نفت، بهداشت و گردشگری به ویژه توسط شرکت های چینی و ترکیه ای کاملاً مشهود است و در شهر نیامی‌ کارگاه‌های ساختمانی متعددی توسط این شرکت ها ایجاد شده و به سرعت در حال پیشرفت می‌باشد؛

 برخی از شاخص های اقتصادی جمهوری نیجر و روندهای طی شده در 10 سال اخیر را بررسی می نماییم:

 

اهم شاخص‌های اقتصادی جمهوری نیجر
واحد پول	فرانک سیفا CFA
مهمترین محصولات کشاورزی	نخودفرنگی، ارزن، پنبه، بادام زمینی، سورگوم
مهمترین صنایع	استخراج اورانیوم، نفت، سیمان، صابون و صنایع غذایی محدود
مهمترین اقلام صادراتی	سنگ معدن اورانیوم، دام زنده، نخودفرنگی، پیاز
مهمترین اقلام وارداتی	مواد غذایی، ماشین آلات، خودرو و قطعات، غلات، سوخت
بزرگترین شرکای صادراتی	فرانسه، تایلند، مالزی، نیجریه، مالی، سوئیس
بزرگترین شرکای وارداتی	فرانسه، چین، مالزی، نیجریه، تایلند، هند، ترکیه

شکل (2) روند رشد تولید ناخالص داخلی(اسمی و براساس مقایسه قدرت خرید) نیجر طی 20 سال گذشته را نمایش می دهد. رشد نسبتاً سریع و مداوم تولید ناخالص داخلی نیجر، بیشتر ناشی از دو عامل رشد تولید مواد غذایی و نیز افزایش کمک های توسعه ای به این کشور بوده است. در عین حال برخی از سیاست‌های اقتصادی این مدت از جمله تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی و تلاش در جهت تولید نفت بیشتر سبب افزایش ظرفیت رشد اقتصاد شده است. در شکل (3) نیز می‌توان میزان واردات و صادرات سالانه نیجر را طی 20 سال گذشته ملاحظه نمود. جمهوری نیجر بخش زیادی از غذای مردم خود را وارد می‌کند و این واردات (با توجه به عدم تامین ارز مورد نیاز از محل صادرات کشور) به شدت وابسته با کمک های توسعه ای دریافتی از خارج به ویژه آژانس های کمک رسان سازمان ملل متحد است.

یکی از موانع توسعه جمهوری نیجر، عدم تسلط این کشور بر منابع طبیعی خود به ویژه معادن اورانیوم واقع در آرلیت می‌باشد. از آنجا که جمهوری نیجر چهارمین صادر کننده سنگ اورانیوم در جهان است، اما عمده درآمد این صادرات نصیب شرکت‌های خارجی فعال در این صنعت در نیجر می‌شود. از طرف دیگر قراردادهای نفتی نیجر نیز به دلیل هزینه بالای استخراج نفت و شرایط سخت انجام این کار، عمده سود حاصل را نصیب شرکت‌های نفتی عمدتاً چینی این طرح‌ها می نماید.