نگاهی به جذب نیروی کار خارجی در اسلوونی

جمهوری اسلوونی با وسعت20 هزار و 273 کیلومتر مربع در جنوب اروپای مرکزی واقع شده و به لحاظ اقتصادی کشوری نسبتا توسعه یافته محسوب می‌شود که از درآمد سرانه بالایی نسبت به کشورهای همسایه برخوردار است. این کشور در زمینه فناوری‌های نوین، صنایع داروسازی، الکترونیک، مکانیک، تجهیزات مخابراتی و نیز ساخت نیروگاه بویژه ساخت توربین و دریچه‌های سد، صاحب فناوری است.

حدود نیمی از جمعیت 2 میلیون و 107 هزار نفری اسلوونی در شهرها زندگی می‌کنند. در سال 2021، تعداد شاغلین ( افرادی با حداقل 15 سال سن و برخوردار از بیمه تامین اجتماعی ) در این کشور، 915.372 نفر بود. نرخ بیکاری نیز در سال گذشته میلادی، 4.5 درصد بود.

اصولاً اسلوونی با توجه به جمعیت و وسعت سرزمینی کم و نیز تمرکز فعالیت های اقتصادی و صنعتی آن در عرصه تکنولوژی و فناوری‌های نوین، به نیروی کار (ساده و نیمه ماهر) بسیار کمتری در مقایسه با دیگر کشورها، نیازمند است. لذا این کشور از این منظر در ردیف کشورهایی که بصورت منظم مبادرت به جذب نیروی کار خارجی می‌کنند، قرار نمی‌گیرد.

شهروندان کشورهای عضو اتحادیه اروپا و EEA (نروژ، لیختن اشتاین، ایسلند) و سوئیس در یافتن کار و اشتغال با اتباع اسلوونی برابر هستند و این بدان معناست که اتباع این کشورها برای کار و استخدام و یا خود اشتغالی و اقامت نیازی به هیچ مجوزی از سوی ادارات ذیربط اسلوونی ندارند.

 اسلوونی نیازهای خود به نیروی کار خارجی ساده و نیمه ماهر را معمولا بصورت فصلی (در فصل کشاورزی و گردشگری)، عمدتاً از کشورهای همسایه، کشورهای حوزه بالکان بویژه از بوسنی و هرزگووین تامین می‌کند. اعزام نیروی کار بصورت سیستماتیک و منظم به اسلوونی، مستلزم توافقات دو جانبه با دولت این کشور است که وزارت کار، خانواده و امور اجتماعی این کشور، متولی این امر می‌باشد. اعزام کارگران از بوسنی و هرزگووین و نیز صربستان به اسلوونی در فصول خاصی از سال و برای مدتی محدود ( معمولا سه ماهه ) و بر اساس توافقات قبلی دوجانبه ، صورت می‌گیرد. 

جذب نیروی کار از کشورهای ثالث در اسلوونی

در اسلوونی به کشورهایی غیر از کشورهای عضو اتحادیه اروپاEU ، منطقه اقتصادی اروپا EEA ( نروژ، لیختن اشتاین، ایسلند) و سوئیس، اصطلاحاً کشورهای ثالث گفته می‌شود. شهروندان کشورهای ثالث در صورت  دریافت مجوز واحد کار و اقامت- Single residence and work permit  - از واحد اداری اسلوونی موسوم به“Uprava enota"   می‌توانند در این کشور مشغول بکار شوند. واحد اداری اسلوونی  پس از کسب موافقت خدمات استخدامی اسلوونی-Employment Service of Slovenia- (ESS) ،که زیر نظر وزارت کار، خانواده و امور اجتماعی این کشور می‌باشد، مبادرت به صدور مجوز کار و اقامت برای اتباع کشورهای ثالث می نماید. مجوز کار به شهروندان کشورهای ثالث اجازه می دهد تا وارد اسلوونی شده و اقامت و شغلی (کار) پیدا کنند. این افراد نیازی به دو مجوز جداگانه (کار و اقامت ) ندارند . این رویه که از اول سپتامبر 2015 میلادی از سوی واحدهای اداری پذیرش درخواست ها“Uprava enota"  به مورد اجرا گذاشته شده است، طبق قانون استخدام، خود اشتغالی و کار اتباع خارجی در اسلوونی ( ZZSDT، فهرست Uradni RS، 47/2015 ) صورت می‌گیرد .

متقاضیان (افراد حقیقی یا حقوقی) باید درخواست مجوز کار را در یک واحد اداری“Uprava enota"  در اسلوونی و یا در دفاتر دیپلماتیک یا کنسولی اسلوونی در خارج از کشور، ارسال کنند. مجوز (کار و اقامت)، پس از تأیید و موافقت خدمات استخدامی اسلوونی ( ESS ) از سوی واحد اداری“Uprava enota"  صادر می‌شود، مشروط بر اینکه شرایط قانونی برای صدور مجوز احراز شده باشد. تشریفات رسمی صدور مجوز از زمان درخواست واحد اداری“Uprava enota"  آغاز می‌شود و خدمات استخدامی اسلوونی پس از دریافت رسمی درخواست، موظف است حداکثر طی 15 روز کاری به آن پاسخ دهد.

لازم به ذکر است در حال حاضر شهروندان کشورهای عضو اتحادیه اروپا، کشورهای منطقه اقتصادی اروپا (EEA) و شهروندان سوئیس ( بموجب قانون 1 سپتامبر 2015) از حق دسترسی آزاد به بازار کار اسلوونی برخوردارند. شهروندان این دسته از کشورها، برای اشتغال و اقامت در اسلوونی نیازی به اخذ مجوز از مقامات و سازمانهای ذیربط اسلوونی ندارند. 

کارفرمایانی که دفاتر و شرکت آنها در یکی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا یا منطقه اقتصادی اروپا یا در سوئیس ثبت شده باشد، می‌توانند بدون اخذ مجوز کار و بدون در نظر گرفتن ملیت کارگران تحت امر خود ( حتی از کشورهای ثالث)، آنها را برای فعالیت مورد نظر به اسلوونی اعزام نمایند. در چنین مواردی، کارفرمایان موظف هستند با ارسال فرم الکترونیکی، شروع ارائه خدمات را در واحد خدمات استخدامی اسلوونی ثبت نموده و تا زمانی که ارائه خدمات از سوی کارگران در اسلوونی ادامه دارد، پرداخت کلیه حقوق مربوط به کارگران اعزامی را طبق قانون حاکم بر روابط کاری، تضمین نمایند. این موضوع در مورد شرکت های کشورهای ثالث نیز صدق می‌کند که با استفاده از کارگران اعزامی، خدمات کوتاه مدت شامل تامین کالا و خدمات را در اسلوونی ارائه می دهند.

 

 منابع:

https://www.stat.si/StatWeb/en/News/Index/10332/

https://www.stat.si/StatWeb/en/Field/Index/3/

https://www.gov.si/teme/zaposlovanje-in-delo-tujcev/

https://english.ess.gov.si/the_info_point_for_foreigners/working_in_slovenia/

https://www.gov.si/teme/zaposlovanje-in-delo-tujcev/

https://www.euroguidance.eu/

https://ec.europa.eu/eures/public/living-and-working/labour-market-information_sl/

https://ec.europa.eu/eures/public/living-and-working/labour-market-information/labour-market-information-slovenia_en/

https://ec.europa.eu/eures/public/living-and-working/living-and-working-conditions/

https://spot.gov.si/en/info/company-registration/business-premises/

https://www.robert-schuman.eu/en/eem/1970/