بحران انرژی باعث تداوم تقویت اقتصاد نروژ می‌شود

کرون ، واحد پول نروژ و بطور کلی اقتصاد این کشور در هفته‌های اخیر به طور قابل توجهی تقویت شده است که به نظر می رسد دلیل اصلی آن، تداوم بحران جهانی انرژی ناشی از افزایش تقاضا برای حامل های انرژی و متعاقبا افزایش درآمدهای صادراتی نروژ از نفت، گاز و برق و سرازیر شدن پول بیشتر به خزانه ملی این کشور بوده است.

ارزش کرون که از ابتدای پائیز امسال همواره یک رابطه متوازن با قیمت نفت را حفظ کرده است در بهار سال گذشته و با آغاز بحران کرونا و سقوط قیمت نفت، به میزان قابل توجهی تضعیف شده بود و در برخی موارد به نرخ برابری  11 کرون در مقابل یک دلار آمریکا سقوط کرده بود.

با این حال، پس از گشایش های اقتصادی ناشی از کنترل کرونا و رونق قیمت نفت، ارزش کرون در کانال تصاعدی و با شیب کند و مستمر قرار گرفت و در حال حاضر خرید یک دلار حدود 8.40  کرون هزینه خواهد داشت و ارزش آن همچنین در برابر یورو و کرون سوئد نیز به میزان قابل توجهی تقویت شده است. با این وجود روند کنونی هنوز بسیار ضعیف تر از روزهای شکوفایی سالهای رونق نفت تا پیش از بحران کرونا است ولی بهر حال تا همین مقدار نیز برای جلب توجه و واکنش فعالان تجاری و تحلیل گران اقتصادی کافی به نظر  می رسد .  

بیورن راجر ویلهلمسن[1]، تحلیلگر ارشد اقتصادی مجله معتبر نروژی مدیریت دارایی[2]، در گفتگو با روزنامه نروژی تجارت امروز[3] (DN) گفت : "روند همبستگی ارزش کرون با قیمت نفت و گاز به شکل مستحکمی همچنان قوی باقی خواهد ماند چرا که در حال حاضر بحران انرژی مسئله اصلی همه بازارهای  مالی و سرمایه ای جهان است." 

رکورد مازاد تجاری

در شرایط فعلی نه تنها قیمت نفت و گاز نروژ افزایش یافته بلکه قیمت برق حاصل از نیروگاههای آبی این کشور نیز با جهش زیادی  مواجه بوده است و نروژی‌ها را با قبض های سنگین برق که درمقایسه با ماه گذشته بیش از دو برابر افزایش داشته روبرو کرده است. علاوه بر این مشتریان خارجی و کشورهای وارد کننده برق از نروژ نیز از این موضوع مستثناء نبوده و برای خرید برق مورد نیاز در هفته‌های گذشته، پول  بیشتری را به خزانه ملی نروژ واریز نموده اند. این موضوع  مازاد تجاری کم سابقه ای را برای نروژ در ماه گذشته  رقم زده است.  بر اساس گزارش اداره دولتی آمار نروژ  SSB  [4]، قیمت های بالا و صادرات بیشتر نروژ در ماه گذشته منجر به مازاد تجاری بالغ بر  53.7 میلیارد کرون (5.3 میلیارد یورو)  برای این کشور شده است. حسب گزارش SSB ، نروژ در این مقطع زمانی کالاهایی به ارزش 129.5 میلیارد کرون صادر کرده است که نسبت به ماه اوت 11.9 درصد افزایش نشان می دهد که  بالاترین میزان صادرات از سپتامبر تاکنون بوده و آمار ماه جاری اکتبر نیز همین روند افزایشی را نشان می دهد.

در حالی که بسیاری از تحلیلگران  پیش بینی می‌کنند که قیمت نفت و گاز همچنان افزایشی باشد، بانک مرکزی نروژ نیز بالاخره بعد از یک وقفه طولانی، شروع به افزایش نرخ بهره بانکی کرد. پیش از این و با شروع بحران کرونا که باعث توقف بسیاری از زنجیره‌های تجاری شده بود این بانک به سرعت  واکنش نشان داده و برای ایجاد تحرک اقتصادی، نرخ بهره بانکی را در چند مرحله کاهش داد و لذا با شرایط فعلی و رونق اقتصادی موجود دیگر نیازی به تداوم استفاده از این ابزار نیست و لذا از ماه گذشته بانک مرکزی نروژ  نرخ بهره را از صفر به 0.25 درصد افزایش داد و افزایش های بیشتری نیز در راه  دارد که معمولاً این رویکرد بر اساس تئوری‌های اقتصادی باعث تقویت ارز کشور و  متعاقبا افزایش نرخ برابری نسبت به ارزهای پایه خارجی خواهد شد.

[1] Bjørn Roger Wilhelmsen

[2] Nordkinn Asset Managemen

[3] Dagens Næringsliv

[4] Statistisk sentralbyrå