واردات و صادرات زیمبابوه در نیمه نخست 2021

بر اساس داده‌های اداره آمار ملی زیمبابوه (Zimstat) انتظار می رود صادرات این کشور در سال 2021 به میزان 15 الی 20 درصد افزایش یافته و 4.7 میلیارد دلار در سال 2020، به 5.4 میلیارد دلار افزایش یابد. صادرات در شش ماهه نخست سال 2021 در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته، رشد 21 درصدی داشته است.

 

کاهش واردات سوخت

زیمبابوه در اول سالجاری بیش از 100 میلیون دلار صرف واردات سوخت نمود اما این رقم در ماه آگوست کاهش یافته و به 30 میلیون دلار رسیدو به نظر می‌رسد مخارج و هزینه‌های ماهانه واردات سوخت کشور در محدوده 50 تا 55 میلیون دلار باقی بماند. در همین راستا گفته می‌شود دو رویداد اصلی و عمده بیانگر دلایل این تغییرات هستند. پاندمی و شیوع گسترده ویروس کرونا سبب شده تا قرنطینه‌ها و محدودیت‌های برنامه ریزی شده دولت برای جلوگیری از انتشار ویروس کرونا و ابتلا به این بیماری طولانی‌تر گردیده و عمدتاً فعالیت حوزه‌های اقتصادی و تجاری به نحو چشمگیری کاهش یابد و در نتیجه تقاضا برای سوخت کاهش داشته باشد.از طرفی زیمبابوه در پایان ماه ژوئن ارائه یارانه‌های مواد سوختی را به نحوی مؤثر پایان داده است که همین امر عاملی بوده تا تقاضای کلان برای این ماده استراتژیک نسبتاً کاهش پیدا کند.

بیشترین واردات سوخت زیمبابوه از سنگاپور انجام می‌شد، اما ظاهرا این کشور اکنون جایگاه صادراتی سوخت خود را به چین واگذار نموده است. البته آفریقای جنوبی بدلیل نزدیکی و همجواری، هزینه‌های پائین حمل ونقل و مقرون بصرفه شدن قیمت تمام شده کالاها، همواره  مهمترین منبع و مبدأ واردات زیمبابوه می‌باشد.

 واردات دستگاه‌ها و تجهیزات مورد نیاز

بر اساس نمودار واردات ، سوخت تا حدی جای خود را به کالاها و تجهیزات مکانیکی داده است و ورود این نوع کالاها نسبتاً سیر صعودی پیدا کرده است. در حال حاضر دستگاه‌ها و تجهیزات پزشکی و دستگاههای مکانیکی رده نخست محصولات وارداتی در شش ماهه نخست سال 2021 تلقی می‌شوند و مواد سوختی، تجهیزات پزشکی و مواد دارویی، کود و ذرت در رده‌های بعدی قرار گرفته‌اند. لازم به ذکر است که با برنامه ریزی‌های صورت گرفته دولت جهت افزایش تولید ذرت، ورود این محصول پس از ماه ژوئن 2021 ممنوع شده است.

آمارها نشان می دهد که در مقایسه با سال گذشته، امسال متوسط واردات ماهانه خودروهای سنگین به زیمبابوه اندکی بیش 1 میلیون دلار گردیده است. در واقع ارزش خودروهای وارداتی در سال 2020، 12.9 میلیون دلار برآورد شد که متوسط آن اندکی بالاتر از 1 میلیون دلار در ماه می‌باشد. واردات خودروهای سواری نیز در شش ماهه نخست سال 2021 بیش از 9 میلیون دلار بوده است که نشانگر متوسط واردات ماهانه به میزان مبلغ 1.6 میلیون دلار است.

واردات خودرو که در خلال سال‌های 2010 تا سال 2018 به طور متوسط حدود 6000 دستگاه در ماه بود، به واسطه اعمال عوارض فارکس توسط دولت در بودجه 2019 متحمل آسیب شد. بالطبع اعمال محدودیت واردات از ماه آوریل 2021 توسط دولت نسبت به خودروهای دست دوم و دارای بیش از 10 سال کارکرد، حجم واردات خودرو بیش از پیش دستخوش افت شدید شد و از رقم 5100 دستگاه خودروی وارداتی در ماه مارس 2021 به رقم کمتر از 1500 دستگاه در اواخرماه آوریل و و اوایل می سالجاری سقوط کرد.

پنج ماده معدنی و تنباکو، منابع اصلی درآمد برای زیمبابوه

 محصولات اصلی که همچنان در صدر صادرات زیمبابوه قرار دارند شامل فلزاتی همچون پلاتین، طلا، کروم، الماس و نیکل، علاوه بر تنباکو تشکیل دهنده حجم عمده درآمد ارزی زیمبابوه می‌باشند. فلزات مذکور به طور ویژه در حجم صادرات این کشور غالب هستند به طوریکه مطابق با داده‌های بانک مرکزی زیمبابوه (RBZ)، این فلزات بیش از 50 درصد درآمد صادراتی بالغ بر 2.3 میلیارد دلاری زیمبابوه در نیمه نخست سال 2021 را به خود اختصاص دادند. صادرات مواد معدنی همچون فلزات مذکور و همینطور تنباکو در خلال ماه‌های ژانویه و ژوئن 2021 نسبتاً افزایش داشته و 88 درصد کل درآمد ارزی صادراتی این کشور را شامل گردیده است.

همچنین زیمبابوه در سال 2020، رقمی‌بالغ بر 300 میلیون دلار صرف واردات ذرت نموده است. اما امسال زیمبابوه، با برنامه ریزی‌های صورت داده برای تولید، این محصول عمده را وارد ننمود اما همچنان به میزان 1.8 میلیون تن تقاضا برای این محصول وجود دارد.

ارزش ذرت وارداتی در شش ماهه نخست سال 2020، 230 میلیون دلاربوده است در حالیکه در خلال دوره متناظر در سال جاری و پیش از برنامه ریزی برای عدم واردات این محصول، مبلغ 110 میلیون دلار در این زمینه هزینه گردیده بود.

شواهد بیانگر آن است که تجارت سالانه میان زیمبابوه و چین، بیش از 1.2 میلیارد دلار رشد داشته است و زیمبابوه صادرکننده تنباکو، پنبه و انواع فلزات ومواد معدنی به چین بوده است و زیمبابوه همچنین واردکننده کالاهای برقی، قطعات خودرو از چین می‌باشد.چین بزرگ‌ترین شریک تجاری و بازرگانی زیمبابوه است و در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری سنگینی در این کشور انجام داده است.