سرمایه‌گذاری صندوق سرمایه ملی نروژ در ترکیه

دولت نروژ با استفاده از دارایی‌های موجود در صندوق سرمایه ملی این کشور که سرمایه‌ای بالغ بر 1 تریلیون دلار می‌باشد توانسته است سرمایه‌گذاری خود در ترکیه را تا سال 2020 میلادی به 812 میلیون دلار برساند.

بر اساس آمار ارائه شده از سوی بانک نروژی Norges Bank که مدیریت صندوق سرمایه ملی را بر عهده دارد، این صندوق در سال گذشته میلادی نسبت به سرمایه‌گذاری در سهام 34 شرکت ترک فعال در حوزه‌های مختلف صنفی اقدام نموده است.

میزان کل سرمایه‌گذاری‌های نروژ در ترکیه تاکنون به 812 میلیون دلار رسیده که عمدتا در بخش‌های صنایع سنگین، تولید فولاد، انرژی و پتروشیمی‌بوده است.

صندوق سرمایه ملی نروژ اخیرا نیز اقدام به سرمایه‌گذاری در خرید سهم شرکت‌های ترک از قبیل شرکت اردمیر Erdemir و کاردمیر Kardemir فعال در بخش تولید فولاد و آهن و همچنین شرکت‌های پت کیم Petkim و توپراش Tüpraş فعال در صنایع پتروشیمی نمود که کل سرمایه‌گذاری موجود در این چهار شرکت 140 میلیون دلار بوده است. 

صندوق سرمایه ملی نروژ در سال گذشته میلادی بیشترین سرمایه‌گذاری خود را در شرکت‌های صنایع فولادی اردمیر Erdemir با 66 میلیون دلار و شرکت توپراش Tüpraş با 35 میلیون و 574 هزار دلار انجام داد.

نروژ بیشترین سرمایه‌گذاری خود در ترکیه را در سیستم بانکداری این کشور با خرید 51 درصد از سهام آک بانک به ارزش 73 میلیون و 419 هزار دلار انجام داد.

صندوق سرمایه ملی نروژ نسبت به خرید سهام چندین شرکت ترک دیگر نیز اقدام نموده است که به شرح ذیل می‌باشد:

در بخش مواد غذایی با خرید سهام شرکت زنجیره‌ای مواد غذایی (BİM) ترکیه 63 میلیون دلار، کارخانه شیشه‌سازی شیشه‌جام ŞişeCam با میزان سرمایه‌گذاری 57 میلیون دلار، سهام بانک گارانتی Garantı Bank با سرمایه‌گذاری 70 میلیون و 152 هزار دلار، خرید سهام شرکت هواپیمایی ترکیش ایر با سرمایه‌گذاری 55 میلیون دلار و خرید برخی سهام شرکت لوازم خانگی آرچلیک Arçelik با حجم سرمایه‌گذاری 47 میلیون و 651 هزار دلار.

نروژ از سال 2001 میلادی نسبت به سرمایه‌گذاری در ابعاد کوچک در ترکیه اقدام نمود و از سال 2008 میلادی نیز حجم و روند سرمایه‌گذاری خود را در این کشور افزایش داد.

این کشور از سال 1990 میلادی تاکنون درآمدهای نفتی خود را در صندوقی به نام صندوق سرمایه ملی جمع‌آوری نموده و از آن جهت سرمایه‌گذاری‌های خرد و کلان در کشورهای مختلف استفاده می‌کند. استراتژی این صندوق در نحوه سرمایه‌گذاری اختصاص 60 درصد از دارایی صندوق به خرید سهام شرکت‌ها، 35 درصد اختصاص به سرمایه‌گذاری در اموال منقول و 5 درصد از دارایی‌های صندوق نیز جهت سرمایه‌گذاری در اموال غیر منقول است.

نروژ از سال 2017 میلادی میزان سهم سرمایه‌گذاری در خرید سهام شرکت‌های مختلف را به بیش از 70 درصد رسانده است. دولت این کشور تنها می‌تواند 3 درصد از درآمدهای صندوق سرمایه ملی را استفاده کند و 97 درصد درآمد باقیمانده به صورت پس‌انداز وارد صندوق می‌شود. 

نروژ تاکنون توانسته است با استفاده از منابع مالی صندوق مذکور در 74 کشور مختلف و در بیش از 9 هزار شرکت سرمایه‌گذاری کند. این کشور اخیرا تمایل ویژه‌ای برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف صنفی ترکیه از جمله بخش‌های بانکداری، مواد غذایی، خدمات مخابراتی، حمل و نقل و لوازم خانگی از خود نشان داده است.

سرمایه کل صندوق سرمایه ملی نروژ در 19 سپتامبر 2017 میلادی از مرز 1 تریلیون دلار گذشت. 

افزایش سرمایه‌گذاری نروژی‌ها در ترکیه یکی از دستاوردهای مفید اصلاحات قضایی و اقتصادی اخیر ترکیه است که راه را بیش از پیش برای جذب سرمایه‌های خارجی هموار نموده است. 

سرمایه‌گذاری دولت نروژ در ترکیه می‌تواند از یک سو مشوق بخش‌‌‌‌‌های خصوصی این کشور در ورود به بازار ترکیه شده و از سوی دیگر در عرصه بین‌المللی موجب افزایش اعتبار این کشور در بازار سرمایه‌گذاری شده و اشتیاق سرمایه‌گذاران خارجی کشورهای دیگر را برای سرمایه‌گذاری در ترکیه افزایش دهد.

افزایش سرمایه‌گذاری توسط دولت و یا شرکت‌های بخش خصوصی نروژ در ساختار اقتصادی ترکیه می‌تواند موجب ایجاد زمینه‌های لازم برای نفوذ هر چه بیشتر در ساختار اقتصادی این کشور شده و در آینده به عنوان اهرمی موثر و کارت برنده‌ای در مذاکرات بین دو کشور از سوی نروژی‌ها مورد استفاده قرار گیرد.