تصمیم گیری برای ادغام دو نهاد بانکی بزرگ اسپانیا

اخیرا موضوع ادغام سومین و چهارمین نهاد بانکی اسپانیا یعنی کایشا بانک و بانکیا در صدر اخبار این کشورقرار گرفته است. مذاکرات اولیه برای انجام این کار در سال 2010 و پس از بحران اقتصادی سال 2008 آغاز شده بود، هر چند به دلیل پیچیدگی‌های سیاسی طرفین به توافق نرسیدند. با توجه به شرایط فعلی حاصل شده از بحران سلامتی کرونا ویروس و اوضاع آشفته اقتصادی اسپانیا، در حال حاضر این امر امکان پذیر تر به نظر می رسد. این دو نهاد بانکی از ماه ژوئن سال جاری مذاکرات جدیدی را برای انجام این ادغام از سر گرفتند. در حال حاضر، این دو نهاد بانکی به دنبال عملی کردن ادغام در ماه دسامبر2020 می‌باشند.

با توجه به آن که بیش از نیمی از سهام بانکیا متعلق به دولت می‌باشد، این ادغام از دو منظر اقتصادی و سیاسی قابل بررسی است:

الف. جنبه‌های اقتصادی

وضعیت سایر بانک های اسپانیایی در صورت ادغام احتمالی : در حال حاضر، بانک بیلبائو ویسکایا آرخنتاریا (BBVA) با 420 میلیارد یورو و بانک سانتاندر با 356 میلیارد یورو ارزش به ترتیب اولین و دومین بانک های اسپانیایی از لحاظ ارزش مالی به شمار می روند. ادغام این دو بانک منجر به تشکیل بزرگ ترین نهاد بانکی اسپانیا با ارزشی برابر 650 میلیارد یورو، 6600 شعبه بانکی، بیش از 51.000 کارمند و 20 میلیون مشتری خواهد شد. خبر احتمال ادغام این دو نهاد بانکی موجب بالارفتن ارزش سهام این دو بانک، 32.88 درصد در مورد بانکیا و 12.4 درصد در مورد کایشا شده است.

سهام دولت در بانکیا: سهام دولت در بانکیا برابر 61.8 می‌باشد می‌باشد که به دلیل تزریق بیش از 22 میلیارد یورو در سال 2012 و پس از جریان بحران اقتصادی سال 2008، به میزان فعلی رسیده است. در صورت انجام ادغام، سهام دولت از رقم یاد شده به 14% کاهش خواهد یافت.

اسپانیا بحران اقتصادی سال 2008 را به روش صحیحی مدیریت نکرد. اشتباهات بانک مرکزی و وزارت اقتصاد اسپانیا، نهادهای مالی این کشور را دچار انسداد نمود و نهایتا دولت مجبور به نجات مالی بانکیا با تزریق بیش از 22 میلیارد یورو پول به آن شد. اما پایین بودن نرخ بهره، افت درآمدها، سرعت بالای دیجیتال سازی در این بخش، الزام به رقابت با بازیگران جدید در زمینه‌هایی با درآمدزایی بالاتر و اضافه شدن بحران کروناویروس به این مجموعه عوامل تضعیف بانک ها، موجب شدند که ارزش سهام دولتی بانکیا در روز پنجشنبه هفته گذشته به کمتر از 2 میلیارد یورو برسد و اعلام خبر ادغام موجب افزایش 645 میلیونی این رقم تنها طی یک روز شد. در شرایط فعلی با وجود بحران کرونا ویروس بسیاری از نهاد های مالی برای جلوگیری از ضرر و کاهش هزینه‌ها در فکر ادغام می‌باشند. در حال حاظر شایعاتی در مورد ادغام دو نهاد مالی دیگر اسپانیا، بانک سابادل و بانکو بیلبائو ویسکایا آرخنتاریا (BBVA) نیز وجود  دارد.

ب. جنبه‌های سیاسی

استقلال طلبان بخش خودمختار کاتالونیا، ائتلاف حزب چپ گرای پودموس و اتحادیه عمومی‌کارگران از مخالفان این ادغام می‌باشند. اما بر اساس اعلام طرفین مذاکره، می‌توان از این موانع عبور کرد. دلایل استقلال طلبان، که برخی مدیران کایشا را نیز شامل می‌شود، بیشتر هویتی می‌باشد زیرا معتقدند که با جذب بانکیا، کایشا اسپانیایی شده و از هویت کاتالونیایی خود فاصله می‌گیرد. اما مخالفت وزرای حزب چپ گرایان پودموس و اتحادیه عمومی‌کارگران با این ادغام عمدتاً اقتصادی بوده و ناشی از ریسک بالای تشکیل نهادهای بسیار بزرگ بانکی به دلیل ضررهای غیر قابل کنترل در صورت ورشکستگی و ضررهای ادغام برای شاغلین این دو نهاد که سبب بیکاری بسیاری از کارمندان این دو نهاد بانکی اعلام شده است. از طرف دیگر نخست وزیر اسپانیا آقای پدرو سانچز، ادغام احتمالی این دو نهاد بانکی را مثبت توصیف می‌کند ولیکن در عین حال بازیابی 22 میلیارد یورو پول تزریق شده در بانکیا در سال 2012 را دشوار می‌بیند .