فرصت صادراتی گوگرد به برزیل

گوگرد دارای کاربرد زیادی در بخش کشاورزی به صورت کود یا ماده اولیه تولید اسید سولفوریک (برای تولید کودهای شیمیایی)می‌باشد. ایران از تولید کنندگان بزرگ گوگرد و برزیل از وارد کنندگان گوگرد برای تولید محصولات کشاورزی است. ایران دارای سابقه صادرات گوگرد به برزیل در فاصله سال های1389-1387( 2008 الی 2010) به برزیل بوده است.

عنصر گوگرد بیش از چند هزار سال است که شناخته شده و در صنایع مختلف کاربرد دارد. یکی از مصارف عمده گوگرد، تولید اسید سولفوریک است که آن نیز ماده اولیه برای تولید مواد شیمیایی آلی، معدنی و عمدتاً کودهای کشاورزی است. گوگرد همچنین برای تهیه مواد منفجره، رایون، معرف ها، نرم کننده‌های رنگ، لاستیک، کبریت، کود های فسفاته، کودهای ازت دار مانند کود سولفات آمونیوم، آسفالت و بتون گوگردی و …استفاده می‌شود.

 گوگرد در کشاورزی نقش مهمی ایفا می‌کند و به عنوان ماده دفع بیماری‌ها و آفات نباتی، پایدار کننده میوه‌های خشک، غذای گیاهی، تنظیم کننده اسید خاک، ماده اصلاحی خاک های قلیایی و آهکی استفاده می‌شود. این ماده از جمله عناصر مهمی است که جزو مواد غذایی مورد نیاز گیاه است و در اندام های گوناگون گیاهان تقریباً به میزان فسفر وجود دارد و به مانند فسفر در تغذیه و رشد گیاهان مؤثر است. اضافه کردن گوگرد به صورت پودر نسبتاً خالص و یا همراه با کودهای شیمیایی (به ویژه کودهایی که بصورت سولفات به خاک افزوده می‌شود مانند سولفات آمونیوم، سولفات پتاسیم و حتی فسفات عالی و  فسفات ساده و ...) رایج می­باشد. معمولاً مقدار قابل توجهی از کودهای ازت دار (مانند کود اوره) پس از افزودن به خاک، تصعید شده یا با آن شسته شده وهدر  می رود. به منظور کاهش این وضعیت، مقداری گوگرد به این کودهای شیمیایی افزوده می‌شود تا کودهایی با هدر رفت کمتر (مانند کود سولفات آمونیوم) تولید شود.

 

جایگاه ایران در تولید و صادرات گوگرد

سالانه مقادیر متنابهی گوگرد از منابع نفت و گاز  استحصال می‌شود و با توجه به اینکه ایران از تولید کنندگان بزرگ نفت و گاز دنیا می‌باشد، مقادیر قابل توجهی گوگرد نیز تولید می‌کند به طوری که علاوه بر تأمین نیاز داخل کشور، بخشی از آن به خارج از کشور صادر می‌شود.گوگرد علاوه بر شرکتهای پالایش گاز در پالایشگاههای نفت و شرکتهای پتروشیمی،پالایشگاههای نفت از جمله تهران، شیراز، تبریز، اراک، اصفهان، آبادان و بندرعباس و شرکتهای پتروشیمی رازی و خارک نیز تولید می‌شود.

براساس آمار سایت استاتیستا[1] تولید گوگرد دنیا در سال 2019 به رقم 74 میلیون تن بالغ گردید. چین با 17.4 میلیون تن، بزرگترین تولید کننده گوگرد دنیا می‌باشد و ایالات متحده آمریکا (8.8 میلیون تن)، روسیه (7.1 میلیون تن)، عربستان سعودی (6.6 میلیون تن) و کانادا (5.3 میلیون تن) در رتبه‌های دوم تا پنجم قرار دارند. ایران با 2.2 میلیون تن تولید گوگرد، در رده یازدهم دنیا و سومین تولید کننده بزرگ خاورمیانه (پس از عربستان و امارات متحده عربی) قرار دارد.

براساس اطلاعات موجود درسایتهای  اینترنتی، کشورهای هند، چین و پ‍اکستان مهم ترین خریداران گوگرد ایران هستند. همچنین مراکش، اردن و برخی از کشورهای شمال آفریقا وآمریکای لاتین از دیگر بازارهای هدف گوگرد صادراتی ایران هستند. براساس آمار وزارت اقتصاد برزیل، طی یک دهه گذشته، ایران به برزیل صادرات گوگرد نداشته ولی طی سال های 2008 الی 2010 به این کشور گوگرد صادر نموده است. ارزش صادرات ایران طی سال های1389-1387( 2008 الی 2010)  به ترتیب 5، 13.9 و 13.7 میلیون دلار بوده است. ایالت های وارد کننده گوگرد از ایران نیز در این سال ها ایالت های میناس جرایس و سان پائولو و به مقدار کمتر، ایالت پارانا بوده اند.

آمار صادرات گوگرد ایران به برزیل طی سال های1389-1387( 2008 الی 2010)

سال	میزان صادرات (میلیون دلار)	ایالت های وارد کننده
2008	5	میناس جرایس (5 میلیون دلار)
2009	13.9	سان پائولو (12.1 میلیون دلار)، میناس جرایس (1.77 میلیون دلار)
2010	13.7	میناس جرایس (6.5 میلیون دلار)، سان پائولو (5.8 میلیون دلار)، پارانا (1.5 میلیون دلار)

 

 

واردات گوگرد برزیل

گوگرد چهارمین محصول معدنی وارداتی برزیل می‌باشد. میزان واردات این محصول به  برزیل در سال 2018 به 2.37 میلیون تن به ارزش 351  میلیون دلار بود که در سال 2019 به 1.7 میلیون تن به ارزش 194 میلیون دلار رسید  که به لحاظ وزنی کاهش 28 درصدی وبه لحاظ ارزش کاهش 44  درصدی داشت.

ایالت سان پائولو برزگترین ایالت وارد کننده گوگرد در برزیل می‌باشد. این ایالت 85 میلیون دلار از رقم 194 میلیون دلار کل  واردات گوگرد برزیل در سال 2019 را به خود اختصاص داد. ایالت میناس جرایس (66 میلیون دلار)، گویاس (18 میلیون دلار)، پارانا (9 میلیون دلار)، ماتوگروسو (8 میلیون دلار) و باهیا (4 میلیون دلار)، دیگر ایالت های مهم وارد کننده این محصول در سال 2019 بودند.

کشورهای مهم صادر کننده گوگرد به برزیل در سال های 2018 و 2019

کشورهای صادر کننده گوگرد به برزیل (2018)			کشورهای صادر کننده گوگرد به برزیل(2019)
ردیف	کشور	ارزش  (میلیون دلار)	ردیف	کشور	ارزش  (میلیون دلار)
1	آمریکا	113	1	روسیه	63
2	روسیه	94	2	قزاقستان	45
3	قزاقستان	51	3	آمریکا	42
4	امارات متحده عربی	51	4	امارات متحده عربی	17
5	کانادا	13	5	کویت	7
6	لهستان	8	6	کانادا	6
7	کویت	6	7	عمان	4.3
8	قطر	6	8	کره جنوبی	4
9	عربستان سعودی	5	9	عربستان سعودی	4
10	کره جنوبی	4	10	ایتالیا	0.4

 

بازه زمانی مصرف گوگرد در برزیل ماه‌های مارس تا اکتبر(فروردین تا مهرماه) می‌باشد. این فصل همزمان با دوره برداشت سویا و ذرت می‌باشد. صادرکنندگان ایرانی می‌توانند در این بازه زمانی گوگرد خود را به برزیل حمل نموده و با توجه به قیمت پایین تر غلات در برزیل در فصل برداشت، از قیمت مناسب در زمان خرید از برزیل استفاده شود.

[1]. Statista