اخبار و تحولات اقتصادی نیکاراگوآ و سه کشور همسایه (هندوراس، السالوادور و کاستاریکا)

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی نیکاراگوا و سه کشور همسایه (السالوادور، کاستاریکا و هندوراس) در هفته دوم آبان ماه 1404، مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشورها به شرح زیر ارائه می‌گردد.

بدهی خارجی بودجه 2026 نیکاراگوآ 

رسانه اپوزیسیون: خوان سباستین چامورو، اقتصاددان نیکاراگوئه‌ای، هشدار داد که بودجه عمومی سال 2026 کشور به‌شدت تحت فشار بدهی خارجی و ناکارآمدی مالی قرار دارد. او گفت بودجه جدید تقریباً مشابه بودجه 2025 است و تنها 3 تا 5 درصد افزایش دارد؛ در حالی که درآمد کل دولت حدود 4.6  میلیارد دلار و هزینه‌ها نزدیک به 4.5  میلیارد دلار برآورد شده است. چامورو افزود که پیش‌بینی رشد اقتصادی 3.5  درصدی دولت بر پایه «فرض‌های خوش‌بینانه» است و در صورت تشدید بررسی‌های تجاری آمریکا در چارچوب توافق DR-Cafta، این پیش‌بینی ممکن است تغییر کند. به گفته او، مؤسسه تأمین اجتماعی نیکاراگوآ (INSS) اکنون 5 درصد بودجه ملی را می‌بلعد، در حالی که از نظر مالی ورشکسته و بدون ذخایر است. این نهاد از نظر بودجه حتی از ارتش، پلیس و قوه قضاییه پیشی گرفته است. چامورو همچنین از تخصیص صدها میلیون دلار به پروژه‌های زیرساختی فاقد شفافیت و نتیجه ملموس انتقاد کرد؛ از جمله فرودگاه پونتا اوئته (350 میلیون دلار) و سرمایه‌گذاری‌های بندری (200 میلیون دلار) که احتمال می‌رود به شرکت‌های چینی واگذار شوند، و نیز 32 میلیون دلار دیگر برای جاده خوان پابلو دوم که پیشرفت آن نامشخص است. او نتیجه گرفت که دولت با ادامه سیاست‌های وام‌محور و پروژه‌های پرهزینه، کشور را در مسیر افزایش بدهی و رکود اقتصادی قرار داده است.

https://www.articulo66.com/2025/10/27/economista-juan-sebastian-chamorro-alerta-   endeudamiento-externo-ahoga-presupuesto-2026/. 27-10-2025

https://www.latribuna.hn/2025/10/27/mision-de-la-ue-promete-observacion-exhaustiva-y-profunda-en-las-elecciones-hondurenas/. 27-10-2025

معافیت مالیاتی شرکت‌های چینی سرمایه‌گذار در طرح کمربند و جاده

دولت نیکاراگوآ پیشنهادی ارائه کرده که بر اساس آن، شرکت‌های چینی که در مناطق اقتصادی ویژه ایجادشده تحت چارچوب طرح کمربند و جاده سرمایه‌گذاری کنند، از تمام مالیات‌ها و عوارض گمرکی معاف خواهند شد. این قانون که به ابتکار دانیل اورتگا و روساریو مورییو به مجلس ملی ارسال شده، شامل معافیت 100 درصدی مالیات بر درآمد و سود سهام برای دوره‌های 10 ساله و قابل تمدید نامحدود است. همچنین شرکت‌های خارجی غیرمقیم از پرداخت مالیات بر بهره و هزینه‌های خدمات قانونی، و واردکنندگان کالا و خدمات برای فعالیت در این مناطق از تمام مالیات‌ها و عوارض گمرکی معاف خواهند شد. سایر معافیت‌ها شامل مالیات بر ارزش افزوده، مالیات‌های غیرمستقیم، مالیات بر نقل و انتقال اموال و مالیات‌های شهری است. این امتیازات شامل شرکت‌های دولتی، خصوصی، مشترک، داخلی و خارجی در بخش‌های صنعتی، کشاورزی، فناوری و خدمات ارزش‌افزوده خواهد بود. نیکاراگوآ امیدوار است چین علاوه بر تأمین مواد اولیه و ماشین‌آلات، خریدار صادرات کشاورزی کشور و سرمایه‌گذار اصلی در شرکت‌های مناطق ویژه اقتصادی باشد. این اقدام پس از افتتاح مسیر دریایی مستقیم تجاری میان نیکاراگوآ و چین و اجرای توافق تجارت آزاد (TLC) بین دو کشور در سال 2024 صورت می‌گیرد.

https://100noticias.tv/economia/143446-nicaragua-exonera-impuestos-empresas-chinas/. 29-10-2025

سه بخش پیشرو در رشد اقتصاد نیکاراگوآ در سال 2025 ؛ معدن، ساخت‌وساز و تجارت

بر اساس تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی نیکاراگوآ (BCN) درباره شاخص ماهانه فعالیت اقتصادی تا ماه اوت، سه بخش معدن، ساخت‌وساز و تجارت بیشترین سهم را در رشد اقتصادی سال 2025 داشته‌اند و به حفظ پویایی تولید ناخالص داخلی کشور کمک کرده‌اند. بانک مرکزی رشد سالانه اقتصاد را بین 3 تا 4 درصد، نرخ بیکاری را بین 3 تا 3.5  درصد و تورم را حدود2 تا 3  درصد پیش‌بینی کرده است. بخش ساخت‌وساز با رشد انباشته 10.4  درصدی پیشتاز است؛ افزایش تولید مصالحی مانند فولاد، سیمان، بتن و آسفالت، حاصل رونق پروژه‌های عمرانی دولتی و افزایش ساخت‌وساز مسکن خصوصی است. بخش تجارت نیز با رشد 8.3  درصدی در جایگاه دوم قرار دارد که ناشی از افزایش تقاضا در فروش عمده و خرده‌فروشی است. در بخش معدن و استخراج، تولید طلا و سایر مواد معدنی باعث جهش 8.2  درصدی شده است. قیمت جهانی طلا که به حدود 4 هزار دلار در هر اونس رسیده، نقش مهمی در افزایش درآمدهای صادراتی داشته است. در مقابل، بخش کشاورزی با کاهش تولید ذرت، لوبیا و بادام‌زمینی، رشد ناچیزی معادل 1.4  درصد را ثبت کرده و بخش ماهیگیری و آبزی‌پروری با افت شدید 23.5  درصدی بیشترین رکود را نشان می‌دهد. همچنین فعالیت‌های جنگل‌داری و تولید انرژی نیز در مجموع روندی منفی داشته‌اند. با وجود رشد در بخش‌هایی مانند صنایع تولیدی، خدمات مالی، هتل و رستوران‌داری، گزارش‌ها حاکی از آن است که اقتصاد نیکاراگوآ به شدت وابسته به قیمت طلا و سرمایه‌گذاری‌های دولتی در ساخت‌وساز است؛ عواملی که پایداری رشد را در بلندمدت با تردید روبه‌رو می‌سازند.

https://www.laprensani.com/2025/10/30/economia/3554126-los-tres-sectores-economicos-que-mas-estan-creciendo-y-los-que-lastran-el-dinamismo-del-pib. 30-10-202

 ایجاد مناطق آزاد مالیاتی نیکاراگوآ با حمایت چین

پارلمان نیکاراگوآ به درخواست دانیل اورتگا و روساریو مورییو تصویب کرد که مناطق آزاد اقتصادی جدیدی با پشتیبانی چین ایجاد شود تا سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی را جذب کرده، اشتغال و صادرات را افزایش دهد. این مناطق تحت عنوان مناطق اقتصادی ویژه کمربند و جاده مشمول معافیت کامل مالیاتی ازجمله در درآمد، سود سهام، واردات و فرآیندهای گمرکی خواهند بود. این اقدام حضور اقتصادی چین را در حوزه‌هایی چون معدن، حمل‌ونقل، امنیت، زیرساخت و سلامت در نیکاراگوآ گسترش می‌دهد. 

https://www.nacion.com/economia/nicaragua-crea-zonas-libres-de-impuestos/3UNPAAVCBJEKBIMQ5NX7VSYHRU/story/. 30-10-2025

تقویت روابط با سرمایه‌گذاران جهانی

دولت هندوراس با حضور در نهمین دوره ابتکار سرمایه‌گذاری آینده (FII9) در عربستان، روابط اقتصادی خود را با رهبران تجاری ایالات متحده، مکزیک و عربستان گسترش داد. وزیر سرمایه‌گذاری، میگل مدینا، با شخصیت‌هایی چون دونالد ترامپ جونیور و ریکاردو سالیناس پلیگو دیدار و درباره همکاری‌های تجاری، سرمایه‌گذاری اجتماعی و جذب سرمایه برای پروژه‌های راهبردی گفت‌وگو کرد. این حضور موقعیت بین‌المللی هندوراس را تقویت کرده و زمینه جذب سرمایه‌گذاری خارجی در بخش‌های استراتژیک از جمله انرژی، زیرساخت و گردشگری را فراهم می‌کند.

https://www.latribuna.hn/2025/10/28/honduras-fortalece-vinculos-con-lideres-globales-en-la-iniciativa-de-inversion-futura/. 28-10-2025

همکاری هندوراس و عربستان سعودی، تقویت سرمایه‌گذاری دوجانبه

هندوراس و عربستان سعودی با امضای توافق همکاری برای ترویج سرمایه‌گذاری مستقیم، گامی مهم در تقویت روابط اقتصادی و جذب سرمایه‌گذاری متقابل برداشتند. این توافق شامل همکاری فنی و مالی، تبادل اطلاعات، ترویج پروژه‌ها و حفاظت از سرمایه‌گذاران است و به‌مدت دو سال با قابلیت تمدید خودکار اجرا خواهد شد. پس از امضا، نشست دوجانبه‌ای برگزار شد تا پروژه‌های پایدار در بخش‌های انرژی، زیرساخت و گردشگری بررسی و امکان ایجاد فوندهای سرمایه‌گذاری منطقه‌ای برای حمایت از کشورهای در حال توسعه، از جمله هندوراس و آمریکای مرکزی، فراهم شود. این رویداد در چارچوب نهمین دوره ابتکار سرمایه‌گذاری آینده (FII9) در ریاض برگزار شد و حضور سرمایه‌گذاران بین‌المللی و مقامات کلیدی عربستان نشان‌دهنده اهمیت این همکاری برای تنوع‌بخشی اقتصادی و جذب سرمایه‌گذاری پایدار است.

https://www.latribuna.hn/2025/10/29/honduras-y-arabia-saudita-impulsan-la-inversion-bilateral/. 29-10-2025

افزایش 19 درصدی کسری تجاری السالوادور در نه‌ماهه سال 2025

بانک مرکزی السالوادور اعلام کرد که تراز تجاری این کشور در فاصله ژانویه تا سپتامبر 2025 با کسری8.160  میلیارد دلار مواجه شده است؛ رقمی‌که نسبت به مدت مشابه سال 2024 حدود 19 درصد افزایش نشان می‌دهد. در این دوره، صادرات به 5.137  میلیارد دلار و واردات به 13.298  میلیارد دلار رسید. گزارش رسمی نشان می‌دهد رشد سریع‌تر واردات نسبت به صادرات، عامل اصلی افزایش کسری تجاری بوده است. ایالات متحده همچنان بزرگ‌ترین شریک تجاری السالوادور محسوب می‌شود و 39 درصد از صادرات و 30 درصد از واردات این کشور را به خود اختصاص داده است. در سطح منطقه‌ای نیز گواتمالا و هندوراس مهم‌ترین مقاصد صادراتی باقی مانده‌اند. محصولات عمده صادراتی السالوادور شامل منسوجات، محصولات کشاورزی و کالاهای پلاستیکی است، در حالی‌که بیشترین واردات به سوخت، دارو، گاز مایع، وسایل نقلیه باری و تلفن‌های همراه اختصاص دارد. از ابتدای اوت 2025 ، ایالات متحده تعرفه‌ای 10 درصدی بر برخی صادرات السالوادور اعمال کرده که بر تجارت دوجانبه تأثیر گذاشته است. در نیمه نخست سال، صادرات 6.5  درصد و واردات 11.5  درصد رشد داشته و این روند موجب تشدید کسری تجاری شده است. آمارها نشان می‌دهد در ماه ژوئن، صادرات نسبت به مدت مشابه سال گذشته 12.5  درصد افزایش یافته اما واردات رشد 19.4  درصدی را تجربه کرده است. به گفته کارشناسان اقتصادی، ساختار واردات السالوادور همچنان متکی بر کالاهای مصرفی و واسطه‌ای است، در حالی که صادرات عمدتاً به بخش‌های صنعتی و کشاورزی محدود می‌شود. با وجود توافق‌های تجاری منطقه‌ای، تراز بازرگانی کشور همچنان منفی و وابستگی آن به واردات در حال افزایش است.

https://www.elsalvador.com/dinero-y-negocios/entorno-economico/deficit-comercial-de-el-salvador-crece-19-entre-enero-y-septiembre-2025/1248112/2025/#:~:text=El%20d%C3%A9ficit%20comercial%20de%20El,llegaron%20a%2013.298%2C4%20millones. 24-10-2025

رشد 1/4 درصدی اقتصاد السالوادور در سال 2025 با نقش‌آفرینی صادرات و مهاجران

وزیر اقتصاد السالوادور، ماریا لوئیسا هایم، از رشد 4.1 درصدی اقتصاد کشور در سه‌ماهه دوم سال 2025 خبر داد و گفت این عملکرد نتیجه پویایی بخش خصوصی، افزایش صادرات و مشارکت فعال مهاجران سالوادوری است. به گفته او، بانک جهانی پیش‌بینی رشد اقتصادی السالوادور را از 2.5  به 2.8  درصد و صندوق بین‌المللی پول نیز ارقام خود را افزایش داده‌اند. صادرات کشور بین ژانویه تا سپتامبر 2025 نسبت به سال قبل 6  درصد رشد داشته و واردات 14 درصد افزایش یافته است. هایِم همچنین تأکید کرد که حواله‌های مالی مهاجران رشد چشمگیر 18 درصدی داشته و اکنون بیش از 20 درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) را تشکیل می‌دهد. او افزود که نرخ تورم در ماه سپتامبر تنها 4.0  درصد بوده و تنوع‌بخشی به صادرات، توسعه گردشگری و سرمایه‌گذاری‌های دیاسپورا باعث شده رشد اقتصادی متوازن‌تر و سراسری‌تر شود. وزیر اقتصاد در پایان گفت: نقش مهاجران ما دیگر فقط ارسال پول نیست، بلکه در سرمایه‌گذاری و گردشگری هم حضوری فعال دارند؛ و این برای آینده اقتصاد السالوادور بسیار امیدبخش است.

https://lapagina.com.sv/nacionales/el-salvador-alcanza-un-crecimiento-economico-del-4-1-impulsado-por-exportaciones-inversion-y-remesas/. 28-10-202

سان‌سالوادور پایتخت بیت‌کوین در نوامبر 2025

سان‌سالوادور در نوامبر میزبان دو رویداد بین‌المللی Bitcoin Histórico  و Adopting Bitcoin 2025 خواهد بود که توسعه‌دهندگان، سرمایه‌گذاران و رهبران کریپتو را گرد هم می‌آورد. جشنواره فرهنگی و آموزشی Bitcoin Histórico  بر آموزش و دسترسی به خدمات مالی تمرکز دارد و اجلاس Adopting Bitcoin 2025  به فناوری، امنیت دیجیتال و فرصت‌های سرمایه‌گذاری می‌پردازد. این رویدادها موقعیت سان‌سالوادور را به‌عنوان پیشرو در استفاده قانونی از بیت‌کوین و توسعه اقتصاد دیجیتال تثبیت کرده و درس‌های مهمی درباره توانمندسازی جوامع از طریق فناوری‌های غیرمتمرکز ارائه می‌دهند.

https://www.elsalvador.com/dinero-y-negocios/entorno-economico/san-salvador-capital-bitcoin/1248791/2025/#:~:text=San%20Salvador%20ser%C3%A1%20la%20sede,como%20capital%20mundial%20de%20Bitcoin..- 29-10-2025

هفته دوم آبان 1404