اخبار اقتصادی گرجستان - باتومی

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی کشور گرجستان در نیمه دوم مردادماه 1403 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح ذیل ارائه می‌گردد:

 افزایش واردات پسته به گرجستان 

به تازگی واردات پسته 582.1 درصد افزایش داشته است. به ویژه در ژانویه تا ژوییه سال  2023، 871 تن پسته به ارزش 1.2 میلیون دلار آمریکا و در مدت مشابه سال جاری، 2225 تن پسته به ارزش 9.9 میلیون دلار به گرجستان وارد شده است، که یک رکورد می‌باشد. تا این زمان بیشترین میزان واردات پسته در سال 2018 معادل 3.1 میلیون دلار بوده است. در مورد کشورهای صادرکننده در ژانویه تا ژوئن سال جاری، فهرست به شرح زیر است:

ایالات متحده آمریکا - 1417 تن به ارزش 8.6 میلیون دلار؛

ترکیه - 692 تن به ارزش 1.01 میلیون دلار آمریکا.

بلژیک - 19.9 تن به ارزش 149.6 هزار دلار آمریکا.

ایران - 96 تن به ارزش 86.4 هزار دلار آمریکا;

این لیست در مورد پسته با پوست است . در مورد پسته پوست کنده  گرجستان در مدت 6 ماه مقدار 750 کیلوگرم را به قیمت 11.4 هزار دلار  خرید  کرده است.

https://commersant.ge/news/economic/fstis-importi-rekordulad-gaizarda

افزایش واردات سبزیجات به گرجستان

 به گزارش   نشریه East Fruit (بستر اطلاعاتی و تحلیلی در باره رشد تجارت باغبانی)، بر اساس داده‌های 6 ماهه اول سال 2024، گرجستان نسبت به مدت مشابه سال گذشته  واردات سبزیجات خود را افزایش داده و صادرات آن کاهش یافته است. به گزارش منبع مذکور؛ واردات سبزیجات به کشور در نیمه اول سال از نظر ارزشی 55.3 درصد افزایش و از نظر حجمی 38.5 درصد کاهش داشته است. عمده  صادرکننده در دوره گزارش، ایران بوده که 48.1 درصد از کل واردات را به خود اختصاص داده است. صادرات سبزیجات از گرجستان از نظر ارزش 26.3 درصد کاهش یافته است.

5  کشور که در 6 ماهه اول سال 2024 سبزیجات از گرجستان به آنها صادر شده است به شرح ذیل است:

اوکراین - 1359 تن - 1.7 میلیون دلار؛

روسیه - 530 تن - 434 هزار دلار؛

مولداوی - 108.5 تن - 228.1 هزار دلار؛

رومانی - 68.6 تن - 100.5 هزار دلار؛

ارمنستان - 5.7 تن - 7.1 هزار دلار

لیست5 کشور که در 6 ماهه اول سال 2024 سبزیجات از آنجا به گرجستان صادر شده است چنین می‌باشد:

ایران - 346.3 تن - 229.6 هزار دلار;

ارمنستان - 325.1 تن - 197.4 هزار دلار;

هلند - 6.1 تن - 23.7 هزار دلار؛

ازبکستان - 15.6 تن - 17.1 هزار دلار؛

ترکیه - 23.6 تن - 11.9 هزار دلار.

https://www.bpn.ge/article/128338-sakartveloshi-mcvanilis-importi-553-it-gazarda-mtavari-momcodebeli-irania

سهم سوپرمارکت های زنجیره ای در تجارت گرجستان

 در تحقیق انجام شده توسط TBC Capital آمده است، که گسترش سوپرمارکت های زنجیره ای و سهم آنها در بخش تجارت کالاهای مصرفی در شرق گرجستان کمتر از غرب گرجستان است. بر اساس این بررسی، سهم سوپرمارکت های زنجیره ای تفلیس در کل فروش این بخش 57 درصد، در غرب گرجستان 39 درصد و در شرق گرجستان 18 درصد است.

بر اساس گزارش TBC Capital، بزرگترین بازیگر این بخش از نظر حجم فروش در مقیاس ملی،" نیکورا" است که سهم آن در بخش سازمان یافته بازار 18.9 درصد است، جایگاه دوم با یک پله کمتر با سهم 18.8 درصدی در اختیار اوری نابیجی است. و رتبه سوم را کارفور با 13.6 درصد به خود اختصاص داده است.

از ماه می 2024، رتبه بندی سوپرمارکت های زنجیره ای فعال در گرجستان – طبق بررسی TBC Capital، به شرح زیر می‌باشد:

نیکورا - 18.9 درصد

اوری نابیجی  - 18.8 درصد

کارفور - 13.6 درصد

اسپار - 13 درصد

ماگنیتی - 9.7 درصد

دیل - 4.8درصد

آگروهاب - 4.4 درصد

گودویلی - 4 درصد

گویریلا - 2.9 درصد

اونیورسام - 2.8 درصد

پرسکو - 2.1 درصد

اکسپرس کسل  - 1.4 درصد

زغاپاری - 1.4 درصد

ماداگون - 1.2 درصد

یوروپرودوکت - 1.2 درصد

سمارت - 0.8 درصد

https://bm.ge/news/dasavlet-saqartveloshi-supermarketebis-qselebi-ufro-fartod-aris-tsarmodgenili-vidre-aghmosavletshi-tbc-capital/

کریدور تجاری جدید - ارمنستان، ایران و هند یک مسیر تجاری جدید از طریق گرجستان

ارمنستان، ایران و هند در حال برنامه ریزی برای راه اندازی یک مسیر تجاری جدید هستند. همانگونه که رسانه‌های ارمنی می نویسند، این یک پیشرفت واقعی در لجستیک بین المللی خواهد بود. به گفته نشریه‌هایارمنی، نمایندگان هر سه کشور در آینده نزدیک با یکدیگر دیدار خواهند کرد. از قبل مشخص شده است که این دیدار در خاک ایران برگزار خواهد شد.

این مسیر از بندر بمبئی در هند، از طریق چابهار ایران به خاک ارمنستان و وارد گرجستان می‌شود و از آنجا محصولات به کشورهای اتحادیه اروپا ارسال خواهد شد. کارشناسان تخمین می زنند که کریدور تجاری جدید هزینه‌ها را چهار برابر و زمان حمل و نقل را از 40 روز به 18 روز یعنی حدود دو برابر کاهش می دهد.به گفته تحلیلگران، تحقق موفقیت آمیز پروژه مذکور نیز جایگزینی امیدوارکننده برای مسیرهای دریایی موجود از جمله کانال سوئز محسوب می‌شود.

https://www.bpn.ge/article/128398-axali-savachro-koridori-somxeti-irani-da-indoeti-sakartvelos-gavlit-axal-savachro-marshruts-kmnian/

شروع ساخت یک پالایشگاه نفت در کولوی

شهرداری خوبی پس از دوازده سال انتظار، طرح توسعه تفصیلی احداث پالایشگاه نفت کولوی و زیرساخت های  پشتیبانی آن را تصویب کرده است. مصوبه مربوطه در تاریخ 31 ژوئیه با امضای رئیس شورای شهر خوبی، لوان کوترادزه منتشر شد.

ساخت یک پالایشگاه نفت در منطقه آزاد صنعتی کولوی از سال 2012 برنامه ریزی شده است که در زمان دولت وقت،  قرارداد سرمایه گذاری بین سوکار و دولت گرجستان امضا شد. اما پروژه مذکور اجرا نشد و به همین دلیل سرمایه گذار نیز تغییر کرد و تعهد اجرای پروژه به شرکت نفت فازی واگذار شد.«نفت فازی» چندین بار شرایط پروژه مذکور را تغییر داد  اما حتی شرکت جدید نیز نتوانست آن را توسعه دهد و به همین دلیل، دولت بار دیگر سرمایه گذار جدید را جایگزین کرد

سال گذشته مشخص شد که ساخت پالایشگاه نفت در منطقه آزاد صنعتی کولوی توسط شرکت «پترولیوم دریا سیاه» که در سال ۲۰۲۲ توسط تاجر ماکا آساتیانی تأسیس شد، انجام خواهد شد. به گفته وزیر اقتصادگرجستان، لوان داویتاشویلی، سرمایه گذار قصد دارد 30 میلیون دلار در این پروژه سرمایه گذاری کند.

بر اساس مصوبه شورای شهر خوبی، طرح توسعه تفصیلی احداث پالایشگاه نفت و زیرساخت های پشتیبان در یک قطعه زمین غیرکشاورزی در واحد اداری کولوی تصویب شد.

گفته شده است که مجموع مدت زمان عملیات ساماندهی زیرساخت های کارخانه 3-4 سال است. در گزارش این شرکت که ضمیمه این مصوبه است، آمده است که در مرحله ساخت، تعداد کارکنان تقریباً  300نفرخواهندبود. به گفته این شرکت؛ این پروژه به توسعه پالایشگاه های نفت در گرجستان و همچنین عرضه فرآورده های نفتی به  بازارهای داخلی و بین المللی کمک خواهد کرد. هدف این پروژه ساخت یک کارخانه مدرن با فناوری پیشرفته با  زیرساخت کامل مطابق با استانداردهای اروپایی است . در این گزارش آمده است که فرآورده های نفتی تولید شده در  گرجستان در بازار داخلی با قیمت کمتری نسبت به محصولات وارداتی به فروش می رسد. بر اساس ثبت تجاری، شرکت  «پترولیوم دریای سیاه» در اکتبر 2022 تأسیس شده است. 70 درصد سهام شرکت مذکور متعلق به تاجر ماکا آساتیانی و 30 درصد سهم متعلق به مالک شرکت تجاری  TRADE STONE IBERIA LLC سوفیو تاوارتکیلادزه است.

https://commersant.ge/news/finances/tibisim-da-fmo-m-adgilobrivi-mtsire-da-sashualo-biznesis-mkhardasacherad-30-milioni-ashsh-dolaris-sagarantio-khelshekruleba-gaaformes#

حجم انتقال  نفت قزاقستان از طریق خط لوله باکو - تفلیس - جیهان

طی شش ماه اول سال 2024، بیش از 830 هزار تن نفت قزاقستان از بندر آکتائو قزاقستان و از طریق خط لوله باکو - تفلیس - جیهان منتقل شده است. Trend اطلاعاتی را بر اساس شرکت دولتی قزاقستان "Kaztransoil" که اپراتور خط لوله قزاقستان است، در اینخصوص منتشر کرد. این منبع اعلام کرد: در ژانویه تا ژوئیه 2024، Kaztransoil توانست 837000 تن نفت را از بندر آکتائو در مسیر باکو-تفلیس-جیهان منتقل کند.

این شرکت می‌گوید که تنها در ماه جولای "کازترانس اویل" 136 هزار تن نفت قزاقستان را از این بندر ارسال کرده است. همچنین بر اساس اطلاعات این شرکت قرار است در ماه آگوست 120 هزار تن نفت از طریق همین خط لوله انتقال یابد. پیش از این، این شرکت به ترند گفته بود که هیچ تغییری در حجم انتقال نفت از طریق خط لوله در سال 2024 برنامه ریزی نشده است. وی افزود: در طول سال 1.5 میلیون تن نفت از آکتائو از طریق خط لوله «باکو-تفلیس-جیهان» منتقل خواهد شد. این شرکت توضیح داد: "کازترانس اویل" حمل و نقل را بر اساس برنامه ای انجام می دهد که بر اساس درخواست این شرکت مورد تایید وزارت انرژی قزاقستان است.

در سال 2023، محموله‌های نفتی از بندر آکتائو با تانکرها بالغ بر 3.376 میلیون تن بوده که 1.057 میلیون تن آن از طریق خط لوله "باکو-تفلیس-جیهان" حمل شده است. در سال 2023، خط لوله «باکو-تفلیس-جیهان» یک میلیون و 392 هزار تن نفت انتقال داده است که 5.5 برابر بیشتر از رقم سال 2022 است. یادآور میشود که در سال ۲۰۲۲، قاسم ژومارت توکایف، رئیس جمهور قزاقستان، دستور افزایش حجم انتقال نفت از طریق کریدور ترانس خزر را صادر کرد. بر این اساس، JSC NC KazMunayGas و شرکت دولتی نفت آذربایجان (SOCAR) قراردادی را امضا کردند که بر اساس آن سالانه 1.5 میلیون تن نفت از میدان تنگیز در مسیر خط لوله باکو - تفلیس - جیهان منتقل می‌شود .

علاوه بر این، در 11 تا 12 مارس، در جریان سفر قاسم ژومارت توکایف، رئیس جمهور قزاقستان به جمهوری آذربایجان، KazMunayGas و SOCAR توافقنامه ای را برای افزایش حجم حمل و نقل نفت از طریق خط لوله باکو-تفلیس-جیهان امضا کردند. انتظار می رود این حجم سالانه به 2.2 میلیون تن افزایش یابد.

https://bm.ge/news/6-tveshi-baqo-tbilisi-jeihanis-milsadenit-830-atasi-tona-yazakhuri-navtobi-gadaizida-kaztransoil#

پروژه کابل زیردریایی دریای سیاه و توسعه انرژی سبز در گرجستان

واختانگ سینتسادزه، معاون وزیر اقتصاد و توسعه پایدار گفت: «مطالعه فنی-اقتصادی پروژه کابل زیردریایی دریای سیاه به پایان رسیده است که بر اساس آن بار دیگر تأیید شد که کابل دریای سیاه هم از نظر فنی و هم از نظر اقتصادی امکان پذیر است». این تحقیق به سفارش شرکت دولتی "سیستم برق دولتی گرجستان"، با بودجه بانک جهانی و با حمایت وزارت اقتصاد و توسعه پایدار گرجستان، توسط شرکت مشاوره ایتالیایی CESI تهیه شده است.

معاون وزیر گرجی در این خصوص خاطرنشان کرد: شرکت CESI که مطالعه فنی-اقتصادی را انجام داده است، در سطح بین المللی معتبر است و تجربه زیادی در انجام مطالعات مشابه دارد.به گفته واختانگ سینتسادزه، اجرای پروژه کابل دریای سیاه به طور فیزیکی سیستم های برق گرجستان و اروپا را به هم متصل می‌کند که به گرجستان و اروپا امکان می دهد استقلال انرژی خود را تقویت کنند و همچنین برق تولید شده در گرجستان را به اروپا و بالعکس صادر کنند. بر اساس اطلاعات معاون وزیر گرجی، پس از اتمام مطالعه فنی-اقتصادی، این پروژه وارد فاز فعال می‌شود، به این معنی که در آینده مطالعات فنی کف دریای سیاه آغاز و اجرای کارهای پروژه پیگیری می‌شود. پروژه کابل زیردریایی دریای سیاه بار دیگر تایید می‌کند که دولت گرجستان به استقلال انرژی کشور و توسعه ظرفیت های انرژی و انرژی‌های تجدیدپذیر در این کشور اهمیت زیادی قائل است. ابتکارات متعددی در این راستا اعلام شده است و کشور به طور فعال در حال ترویج تولید برق تجدیدپذیر است.

لازم به ذکر است که در 17 دسامبر 2022، دولتهای جمهوری آذربایجان، گرجستان، رومانی و مجارستان توافقنامه مشارکت راهبردی در زمینه توسعه و انتقال انرژی سبز امضا کردند که به تعمیق روابط منطقه ای کمک میکند.

https://commersant.ge/news/economic/saqartvelos-mtavroba-prioritets-anichebs-qveynis-energodamoukideblobas-da-energosimdzlavreebis-ganvitarebas-vakhtang-tsintsadze#

 

کاهش صادرات و افزایش واردات در ژانویه تا ژوئیه 2024

براساس اعلام سرویس ملی آمار گرجستان، از ژانویه تا جولای 2024، صادرات از گرجستان 1.4 درصد کاهش یافت، در حالی که واردات 2.9 درصد افزایش یافت. به ویژه، در ژانویه تا ژوئیه 2024، گردش تجارت خارجی با کالاها در گرجستان (بدون تجارت اعلام نشده) به 12.564 میلیارد دلار آمریکا رسید که 1.6 درصد بیشتر از شاخص مشابه سال قبل است.بر اساس گزارش منتشره، از این میزان صادرات 3.530 میلیارد دلار (کاهش 1.4 درصد) و واردات 9.034 میلیارد دلار (با 2.9 درصد افزایش) بوده است.علاوه بر این، تراز تجاری منفی در ژانویه تا ژوئیه 2024 به 5.504 میلیارد دلار رسید که 43.8 درصد از گردش تجارت خارجی را تشکیل می دهد.

https://www.bpn.ge/article/128568-ianvar-ivlisshi-sakartvelodan-eksporti-14-it-shemcirda-xolo-importi-29-it-gaizarda#

آمار حمل گاز توسط خط لوله قفقاز جنوبی

شرکت BP Exploration (Caspian Sea) Ltd و BP Exploration (شاه دنیز) گزارش دادند که در نیمه اول سال 2024، متوسط توان گاز خط لوله قفقاز جنوبی (SCP) 63.1 میلیون متر مکعب در روز بود. در نیمه اول سال 2024، هزینه‌های عملیاتی SCPC در مجموع حدود 37.3 میلیون دلار و هزینه‌های سرمایه ای در مجموع حدود 8 میلیون دلار بوده است.

SCPC در سال 2006 راه اندازی شد و گاز شاه دنیز را برای ج.آذربایجان، گرجستان و ترکیه تامین می‌کند. تحویل گاز تجاری به ترکیه از پروژه توسعه خط لوله در ژوئن 2018 و به اروپا در دسامبر 2020 آغاز شد. سهامداران SCPC عبارتند از: bp (29.99%)، SGC (21.02%)، LUKOIL (19.99%)، TPAO (19.00%) و NICO (10.0%).

https://commersant.ge/news/society/tseva-shorapnis-monakvetze-chqarosnuli-gzis-daertebistvis-aghmosavletidan-dasavletis-mimartulebit-transporti-droebit-dzveli-gzit-imodzravebs#

کاهش سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سال 2023

بر اساس داده‌های به روز شده اداره ملی آمار گرجستان، حجم سرمایه گذاری مستقیم خارجی در گرجستان در سال 2023 بالغ بر 1.902 میلیارد دلار آمریکا بوده که 15.6 درصد کمتر از شاخص مشابه سال 2022 و 19.3 درصد بیشتر از داده‌های اولیه سال 2023 است.

اداره ملی آمار گرجستان همچنین میزان سرمایه گذاری مستقیم خارجی انجام شده در گرجستان از سال 2019 را مشخص کرده است. در سال 2023، سهم سرمایه‌گذاری مجدد 83.7 درصد از کل سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی بوده است. با توجه به سرمایه گذاری‌های مستقیم خارجی انجام شده در گرجستان در سال 2023، سهم سه کشور بزرگ سرمایه گذار از کل حجم سرمایه گذاری‌های مستقیم خارجی بالغ بر 49 درصد بوده است. هلند با 20.3 درصد (386.3 میلیون دلار آمریکا) در رتبه اول، بریتانیا با 19.2 درصد (364.3 میلیون دلار آمریکا) در رتبه دوم و ایالات متحده آمریکا با 9.6 درصد (182.2 میلیون دلار آمریکا) در رتبه سوم قرار دارند

در گزارش اداره ملی آمار گرجستان آمده است:" در سال 2023، سهم سه بخش بزرگ (از نظر سرمایه گذاری مستقیم خارجی) 63.1 درصد بوده است. بیشترین سرمایه گذاری مستقیم خارجی در بخش فعالیت های مالی و بیمه ای به میزان 583.6 میلیون دلار آمریکا است که 30.7 درصد از کل حجم سرمایه گذاری مستقیم خارجی را تشکیل می دهد. رتبه دوم بخش تجارت با 314.3 میلیون دلار آمریکا است (16.5 درصد) و سوم - بخش صنعت فرآوری با 301.5 میلیون  دلار آمریکا (15.9 درصد)می‌باشد.

https://www.bpn.ge/article/128658-2023-cels-pirdapiri-ucxouri-investiciebi-cliurad-156-it-shemcirda-sakstati

افزایش گردش کالا توسط راه آهن گرجستان

طبق اطلاعات اداره ملی آمار گرجستان، در سه ماهه دوم سال 2024، 3.6 میلیون تن بار توسط راه آهن گرجستان جابه جا شد که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 2.3 درصد بیشتر می‌باشد. 11.1 درصد حجم ذکر شده برای حمل و نقل داخلی، 27.7 درصد برای حمل و نقل بین المللی (بدون احتساب ترانزیت) و 61.2 درصد مربوط به حمل و نقل ترانزیت است. در دوره گزارش، 72.7 درصد از حجم کل محموله‌های حمل و نقل ریلی در شیوه حمل و نقل بین المللی از محموله‌های وارداتی به کشور و 27.3 درصد از کالاهای صادراتی از کشور است. 38.4 درصد از حجم کل محموله‌های وارداتی از طریق راه آهن از روسیه، 28.1 درصد از ج.آذربایجان و سهم هر یک از کشورهای فرستنده دیگر کمتر از 10 درصد (در مجموع 33.5 درصد) بوده است. "

در سه ماهه دوم سال 2024، 11.6درصد از حجم کل محموله‌های حمل شده توسط راه آهن فدراسیون روسیه، 10.9درصد قزاقستان و سهم هر یک از سایر کشورهای دریافت کننده کالا از 10درصد کمتر بود (کل 77.5 درصد). توزیع حجم کل محموله‌های ترانزیت شده بر اساس کشور مقصد به شرح زیر است:

هلند - 19.5 درصد

ترکیه - 8.9 درصد

چین - 6.7 درصد

ایتالیا - 3.5 درصد

ایالات متحده آمریکا - 3.5 درصد

اوکراین - 2.2 درصد

رومانی - 1.5 درصد

در این گزارش همچنین آمده است که در همین بازه زمانی، کشور فرستنده 7.2 درصد محموله‌های ترانزیتی از برزیل، 2.0 درصد چین، 1.4 درصد آمریکا، 1.2 درصد ترکیه، 1.1 درصد یونان، 1.1 درصد اسپانیا و بقیه از کشورهای دیگر بوده است.

https://www.bpn.ge/article/128788-sakartvelos-rkinigzit-tvirtbrunva-gaizarda-shemotanili-tvirtis-384-is-rusetidan-gamoigzavna