اخبار اقتصادی تاجیکستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی تاجیکستان در هفته دوم فروردین ماه 1402مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

معرفی شهرها و مناطق تاجیکستان از نظر جلب سرمایه گذاران خارجی

براساس گزارش آسیا پلوس، در 9 ماه اول سال 2022، در 21 شهر از 68 شهر و منطقه سرمایه‌خارجی جذب شده است. کمیته دولتی سرمایه گذاری و مدیریت اموال دولتی تاجیکستان اطلاعاتی در زمینه سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در شهرها و مناطق جمهوری تاجیکستان در 9 ماه سال2022 منتشر نمود.

در بین ولایات، سغد با جذ بیش از 115 میلیون دلار به عنوان جذاب ترین منطقه اعلام شد که از زمان شوروی از نظر صنعتی نسبتاً پیشرفته بود. منطقه ختلان با جذب 60 میلیون دلار، دوشنبه با 45 میلیون دلار و  شهر و ناحیه‌های تابع مرکز تاجیکستان با 682 هزار دلار، ولایت خود مختار کوهستان بدخشان با 665 هزار دلار در ردیف های بعدی قرار دارند.

شهرستان گلستان با 106.3 میلیون دلار، دنغره (49.8 میلیون دلار) و منطقه سینا پایتخت (29.3 دلار) در بین شهرها و مناطق کشور از نظر جذب سرمایه مستقیم خارجی در سه رتبه اول قرار دارند.

در شهر دوشنبه،  منطقه سینا با 29.3 دلار،  اسماعیل سامانی با 10.7 میلیون دلار،  شاه منصور با 3.4 میلیون دلار و منطقه  فردوسی با 1.7 میلیون دلار قرار دارند.

 در ولایت ختلان، دنغره با 49.8  میلیون دلار، یاوان با 8 میلیون دلار، نارک با 2.3 میلیون دلار، کولاب با 349.4هزار دلار و باختر با 199.8 هزار دلار و بلجوان با 3.8 هزار دلار قرار گرفته اند.

در ولایت سغد، شهر گلستان با 106.3 میلیون دلار،  عینی با6.2 میلیون دلار، خجند با 1 میلیون دلار،  باباجان غفوراف با 792.7 هزار دلار،  بوستان با 680.5 هزار دلار، جبار رسول اف  با 298.6 هزار دلار و شهر و ناحیه‌های تابع مرکز جمهوری تاجیکستان، رودکی با 497.2 هزار دلار، وحدت  با143.7 هزار دلار و  شهر نو با 40.8 هزار دلار قرار دارند.  در ولایت خودمختار کوهستان بدخشان:  مرغاب با 452.6 هزار دلار، خاروغ با 212.4 هزار دلار قرار دارد.

مجموع سرمایه گذاری مستقیم خارجی جذب شده در اقتصاد تاجیکستان طی ژانویه تا سپتامبر 2020 حدود 221.3 میلیون دلار است. به طور کلی سرمایه خارجی به میزان 405.7 میلیون دلار با سرمایه گذاری در اوراق بهادار (قابل حمل) و هرگونه سرمایه گذاری (وام و کمک بلاعوض) در مدت مذکور وارد جمهوری تاجیکستان شده است.

https://www.asiaplustj.info/tj/news/tajikistan/economic/20230403/eloni-olibtarin-sharu-navoii-toikiston-baroi-sarmoyaguzoroni-hori

 

گزارش صندوق بین المللی پول در خصوص اقتصاد تاجیکستان

خبرگزاری رادیو آزادی،  براساس گزارش صندوق بین المللی، اقتصاد تاجیکستان برغم نگرانی مقامات این کشور از تاثیر جنگ اوکراین در ابتدای سال 2022، رشد بالایی داشته و با افزایش ورود ارز از طریق حواله‌های کارگران مهاجر تاجیک، تقاضای داخلی و میزان پول نقد در بانک ها افزایش یافته است. 

با شروع جنگ روسیه در اوکراین در ماه فوریه سال 2022 و بدنبال آن اعمال تحریم های اقتصادی کشورهای غربی علیه روسیه، پیش بینی می‌شد وضعیت اقتصادی روسیه به سمت رکود برود و کاهش صادرات و تولید کالاهای آن کشور موجب تعطیلی مراکز صنعتی آن کشور و بیکاری هزاران کارگر مهاجر تاجیک شود و آنها نتوانند به خانواده‌هایشان در تاجیکستان مبالغ ارزی ارسال نمایند.

در بیانیه رسمی‌بانک ملی تاجیکستان اعلام شده تولیدات ناخالص داخلی این کشور در سال 2022 به 8 درصد افزایش یافته و ذخایر ارزی و مالی تاجیکستان تا آخر سال 2022 بالغ بر 3 میلیارد و 800 میلیون دلار شد. ذخایر مالی و ارزی تاجیکستان تا آخر سال 2021 تنها 2 میلیارد و 500 میلیون دلار بوده است.

بنا به اعلام مدیران صندوق بین المللی پول در سال 2021، حل سرنوشت دو بانک بزرگ تاجیکستان از جمله تاجیک صادرات بانک و آگرواینوست بانک که ورشکسته شده بودند، ساختار بانکی این کشور بهبود یافته است.  در بیانیه مذکور نرخ تورم تاجیکستان در سال 2022، 4،2 درصد بوده است که کمتر از میزان پیش بینی قبلی بانک ملی است.

براساس گزارش صندوق بین المللی، اقتصاد تاجیکستان با وجود رشد بالا و تاب آوری از پیامدهای جنگ در اوکراین، در برابر تکان‌ها و تنش های خارجی بویژه وضعیت اقتصادی روسیه آسیب پذیر است.

کارشناسان اقتصادی صندوق بین المللی پولی که به مقامات تاجیکستان در خصوص پیشبرد اصلاحات اقتصادی مطابق با استانداردهای بین المللی کمک مشاوره ای می دهند، پیش بینی می‌کردند در صورت وخیم شدن وضعیت اقتصادی، میزان حواله‌های ارزی مهاجران تاجیکستان کاهش یابد.

بنا به پیش بینی کارشناسان صندوق بین المللی پول، رشد اقتصادی تاجیکستان در سال 2023 کاهش یافته و به سقف 5 درصد خواهد رسید. سایر ریسک های اقتصادی ناشی از مشکلات ژئوپلیتیک از جمله ناامنی بیشتر در افغانستان و افزایش هزینه‌های دولت برای حفظ مرز طولانی با این کشور مجاور، بر وضعیت اقتصادی تاجیکستان تاثیر خواهد گذاشت.

خبرگزاری رادیوی آزادی، مورخ 13فروردین

https://www.ozodi.org/a/32345874.html

 

توصیه بانک جهانی به مقامات تاجیکستان مبنی بر عدم اعطای امتیازات مالیاتی

کارشناسان بانک جهانی به دولت تاجیکستان توصیه می‌کنند که ساختار مالیاتی این کشور با کاهش امتیازات مالیاتی بازبینی شود. در گزارش سال گذشته هزینه‌های دولت تاجیکستان که توسط کارشناسان بانک مذکور تهیه شده، کاهش امتیازات مالیاتی موجب گسترش پایه مالیاتی و کاهش عدم تعادل در بودجه خواهد شد.  

پیشتر نمایندگان صندوق بین المللی پول به دولت تاجیکستان توصیه نموده بودند که امتیازات مالیاتی را لغو نماید. افزایش پایه مالیاتی از طریق کاهش امتیازات مالیاتی موجب افزایش درامدهای دولت برای تامین مالی بخش های بهداشت، آموزش و پرورش و حفظ اجتماعی مردم آسیب پذیر می‌شود.

پیشتر کمیته مالیات در گزارشی که توسط خبرگزاری آسیا پلوس منتشر شد، اعلام نمود بودجه دولت تاجیکستان در سال 2022 به علت امتیازات مالیاتی 3.8 میلیارد سامانی (بیش از 370 میلیون دلار) کاهش یافت.  

مبلغ مذکور معادل 25 درصد کل درآمد های مالیاتی تاجیکستان (15.4 میلیارد سامانی) می‌باشد.  امتیازات مالیاتی بمنظور جذب سرمایه گذاری خارجی به اقتصاد این کشور داده شده است.  

امامعلی رحمان، رئیس جمهوری تاجیکستان در پیام سالانه اخیر خود گفت، تاکنون 120 امتیاز مالیاتی و گمرکی و اولویت ها به سرمایه گذاران و شرکتهای خارجی ارائه شده است. رئیس جمهور تاجیکستان افزود پنج نوع مالیات کاهش و لغو شده و در سال 2022، بیش از 1.5 میلیارد سامانی به عنوان پشتیبانی در اختیار شرکت‌های تجاری باقی خواهد ماند.

در سال 2022 تعداد شرکت‌های تجاری به بیش از 339 هزار مورد رسید که 76 هزار مورد بیشتر از سال 2018 بوده است. علاوه بر این کارشناسان بانک جهانی در گزارش خود به دولت تاجیکستان توصیه می‌کنند که نرخ مالیات بر کالاهای دارای اثرات خارجی منفی را افزایش دهد.

به احتمال زیاد، چنین مالیات هایی به معنای مالیات غیر مستقیم است که معمولاً بر روی آن دسته از محصولاتی که برای سلامت انسان و محیط زیست مضر هستند (الکل، تنباکو، سوخت و روان کننده‌ها و غیره) تعیین می‌شود. 

خبرگزاری آسیا پلوس، مورخ 15فروردین

          https://www.asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20230404/vsemirnii-bank-sovetuet-vlastyam-tadzhikistana-otkazatsya-ot-nalogovih-lgot

 

پیش بینی کاهش رشد اقتصادی تاجیکستان در سال 2023

کارشناسان بانک توسعه آسیا با توجه به ادامه عدم قطعیت وضعیت ژئوپلیتیکی منطقه، کاهش رشد اقتصادی تاجیکستان در سال 2023 را پیش بینی کرده اند. در گزارش نهاد مذکور گفته می‌شود که رشد تولید ناخالص داخلی کشور از 8 درصد در سال 2022 به 5،5 درصد در سال جاری میلادی کاهش خواهد یافت.

کارشناسان بانک توسعه آسیا انتظار دارند با توجه به توسعه بخش صنعت و معدن و همچنین اصلاح ساختار مالیاتی، رشد اقتصادی تاجیکستان در سال 2024 تا 6.5 درصد افزایش یابد. 

شِنی کِمبِل، نماینده دائم بانک توسعه آسیا در تاجیکستان اعلام کرد رشد اقتصادی این کشور در سال‌های اخیر بیشتر از طریق توسعه بخش صنایع و ساخت و ساز، از جمله صنایع معادن و سرمایه گذاری دولتی صورت خواهد گرفته. وی افزود حرکت به سمت  اقتصاد دیجیتال می‌تواند توسعه اقتصادی تاجیکستان را تسریع، خدمات دولتی را بهبود بخشد و نابرابری اقتصادی و اجتماعی را کاهش و به بخش نوآورانه کمک کند. مشارالیها گفت دولت دیجیتال سازی را تشویق می‌کند، ولی در این راستا باید بیشتر تلاش شود.

کشور تاجیکستان از سایر کشورهای منطقه از نظر اینترنت عقب افتاده است. در سال 2021 تنها 44 درصد خانوارها به اینترنت متصل بودند. تنها یک سوم مردم از اینترنت تلفن همراه استفاده می‌کنند. در گزارش بانک توسعه آسیا آمده است تاجیکستان با سرمایه گذاری در زمینه بهبود ارتباط اینترنتی، تجهیزات و نرم‌افزار، می‌تواند حرکت به اقتصاد دیجیتال را تسهیل و نابرابری را کاهش دهد. در این گزارش بر اهمیت حمایت شرکت‌ها نسبت به دانش دیجیتال، برای دختران و بهبود دسترسی به اینترنت برای خانوارهای دارای درآمد پایین تاکید شده است.

کارشناسان بانک توسعه آسیا پیشنهاد نمودند هدفمندی یارانه‌ها می‌تواند اشتراک اینترنت را مقرون به صرفه تر کند. نرخ تورم تاجیکستان طبق پیش بینی کارشناسان بانک مذکور در سال 2023 از 4.2 درصد در سال 2022 تا 7 درصد افزایش خواهد یافت. در سال 2024 انتظار می رود که نرخ تورم تا 6.5 درصد کاهش یابد، زیرا قیمت جهانی مواد غذایی معتدل خواهد شد.

خبرگزاری آسیا پلوس، مورخ 15فروردین

          https://www.asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20230404/abr-ozhidaet-v-2023-godu-zamedlenie-rosta-ekonomiki-tadzhikistana-do-55

 

کاهش نرخ روبل در برابر سامانی پول ملی تاجیکستان

بر اساس  نرخ رسمی ارز تعیین شده توسط بانک ملی تاجیکستان، در تاریخ 6 آوریل 2023 (17 فروردین ماه ) 1000 روبل روسی برابر با 137 سامانی مبادله شد . این رقم در هفته گذشته 142 سامانی بود.

نرخ سامانی نسبت به دلار پس از کاهش یک دفعه‌ای در آخر ماه فوریه سال جاری در سطح 10.9 سامانی برای 1 دلار باقی مانده است. نرخ سامانی نسبت به یورو نیز طی هفته گذشته 1 درصد کاهش یافته و از 11.84 سامانی در تاریخ 30 مارس سال جاری به 11.91 سامانی رسید.  

بنا به گزارش بانک مرکزی فدراسیون روسیه، نرخ روبل روسی نسبت به دلار از آغاز ماه جاری به اندازه 2.6 درصد کاهش یافته و از 77.3 روبل برای یک دلار تا 79.3 روبل بالغ شده است.

 هفته جاری هر دلار آمریکا در فدراسیون روسیه به 79 روبل رسید. 

خبرگزاری آسیا پلوس، مورخ 17فروردین

          https://www.asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20230406/rossiiskii-rubl-zametno-obestsenilsya-k-tadzhikskoi-valyute

 

 برگزاری نمایشگاه بین المللی «تاجیکستان-2023»

بنا به گزارش خبرگزاری خاور به نقل از  مقامات اتاق بازرگانی و صنایع جمهوری تاجیکستان، نمایشگاه بین المللی «تاجیکستان-2023» در تاریخ 4 لغایت 7 می سال 2023 در محل کاخ باربد برگزار می‌شود. نمایشگاه مذکور که به ابتکار اتاق بازرگانی و صنایع جمهوری تاجیکستان برگزار خواهد شد، از سوی دولت کشور حمایت می‌شود.

در این نمایشگاه شرکت های پیشرفته کشور محصولات تولیدی خود را به نمایش خواهند گذاشت. علاوه بر این در این نمایشگاه شرکت های خارجی از کشورها مالزی، ترکیه، ایران، روسیه، بلاروس و ازبکستان نیز شرکت خواهند کرد.

هدف از برگزاری نمایشگاه مذکور، معرفی ظرفیت های شرکت ها، ایجاد روابط تجاری، جلب فناوری‌های نوآورانه برای بخش های مختلف اقتصادی می‌باشد.

خبرگزاری اوستا، مورخ 14فروردین

https://avesta.tj/2023/04/03/v-dushanbe-projdyot-mezhdunarodnaya-universalnaya-vystavka-yarmarka-tadzhikistan-2023/

 

اهداف تاجیکستان جهت افزایش تولید پنبه و کاهش صادرات

براساس گزارش وزارت کشاورزی تاجیکستان، این کشور میخواهد با افزایش تولید و کاهش صادرات پنبه، شرکت‌های فرآوری و مشاغل بیشتری ایجاد کند. تاجیکستان قصد دارد تولید پنبه را افزایش و صادرات آن به خارج را کاهش دهد. در سال جاری تاکنون در تاجیکستان در 25 هزار هکتار اراضی پنبه کشت شده که بیشتر از 13 درصد از مقدار پیش‌بینی می‌باشد. در مجموع، تاجیکستان قصد دارد در سال جاری 426 هزار تن پنبه در 186 هزار هکتار زمین برداشت نماید. همزمان با افزایش تولید پنبه خام، مسئولان تاجیک قصد دارند صادرات الیاف را 17 درصد کاهش دهند. با افزایش فرآوری پنبه، شرکت‌ها و مشاغل بیشتری در داخل این کشور ایجاد خواهد ‌شد در حال حاضر شرکت‌های صنعت سبک تاجیکستان تنها یک پنجم الیاف پنبه تولید شده در این کشور را فراوری ‌کنند.

در آغاز سال جاری، وزارت کشاورزی تاجیکستان، پنبه را یکی از محصولات دارای اولویت‌ برای سال 2023 معرفی کرد. بر اساس گزارش مناطق مربوطه بلوک اقتصادی تاجیکستان، در قلمرو این کشور بیش از 100 کارخانه پنبه پاک کنی فعالیت می‌کنند که بیش از 100 هزار تن الیاف پنبه تولید می‌کنند و اما تنها حدود 20 هزار تن از آن توسط شرکت‌های نساجی فرآوری می‌شود. بر اساس آمار منتشر شده از  ifcmarkets.com، قیمت پنبه در جهان بیش 80 تا 86 دلار برای هر 100 پوند (45.36 کیلوگرم) است. یعنی قیمت 1 کیلوگرم پنبه حدود 1.8 دلار است، اما طبق پیش بینی کارشناسان تا تابستان  افزایش یابد و به 2.2 دلار برسد

آغاز فعالیت کارخانه تولید روغن در شمال تاجیکستان

به گزارش «اسپوتنیک»، با آغاز به کار این کارخانه تولید روغن نباتی، تاجیکستان گامی دیگر در جهت خودکفایی و تامین کالاهای اساسی با تولید محصولات داخلی برداشته است . این کارخانه تولید روغن نباتی از پنبه توسط تاجر عبدالصمد نارمات اف در منطقه ظفرآباد در زمینی به مساحت حدود 3 هکتار تأسیس شد.

ه گزارش دفتر مطبوعاتی رئیس جمهور تاجیکستان، این کارخانه تولیدی با حضور امامعلی رحمان رئیس جمهور تاجیکستان افتتاح شد. ظرفیت تولید سالانه این کارخانه  15 هزار تن پنبه است و تولید روغن‌های گیاهی دیگر نیز بر پایه این کارخانه ایجاد می‌شود. این کارخانه روغن، ظرفیت فرآوری روزانه 40 تن بذر پنبه را دارد و روغن تولیدی از کیفیت بالایی برخوردار است.

این در حالی است که در حال حاضر تنها 22 درصد تقاضای بازار مصرف تاجیکستان از تولید داخلی تامین می‌شود که سهم آن پایین است.  اخیراً امامعلی رحمان رئیس جمهور تاجیکستان به وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها دستور داد تا در سال 2023 با همکاری کارآفرینان و سرمایه گذاران، کارخانه‌های تولید روغن را در شهرهای دوشنبه، باختر و کان بادام فعال کنند.