وضعیت اشتغال در کرواسی
بر اساس آخرین دادههای اداره ملی آمار کرواسی، اکثر جمعیتِ در سن کار در این کشور کار نمیکنند. تنها 49.2 درصد از جمعیت در سن کار (15 سال به بالا) شاغلاند و 47.3 درصد آنها غیرفعال و 3.5 درصد آنها بیکار هستند. به بیان دقیقتر، یک میلیون و 799 هزار نفر از جمعیت کرواسی کار نمیکنند و یک میلیون و 710 هزار نفر کار میکنند. این در حالی است که نرخ اشتغال در کشورهایی چون هلند، نروژ، آلمان، دانمارک، مالت و سوئد بیش از 75 درصد است.
طبق این آمار، بیشترین نرخ اشتغال به مناطق شمالی کرواسی (54.9 درصد) و منطقهی زاگرب (53 درصد) مربوط است، اما میانگین ملی نرخ اشتغال در کرواسی پانونی (44 درصد) و آدریاتیک کرواسی (47.4 درصد) شکسته شده است. در این مناطق، کمتر از نیمی از جمعیتِ در سن کار شاغلاند.
سواحل دریای آدریاتیک کمترین درصد بیکار را در میان جمعیت در سن کار دارد، اما درصد زیاد افراد غیرفعال (50.3 درصد) هم در آن جالب توجه است. کرواسی پانونیایی هم بالاترین درصد افراد غیرفعال و هم بیشترین سهم بیکار را در کرواسی دارد. این دادهها به ماههای ژوییه و اوت و سپتامبر 2022 مربوط است.
منظور از جمعیت در سن کار، افراد 15 سال به بالا است. نرخ اشتغال سهم شاغلان از جمعیت در سن کار است. این دادهها در مورد قدرت اقتصاد کرواسی و استفاده از منابع انسانی چیزهای زیادی میگویند.
نظام بازنشستگی
تعداد جمعیت فعال (مجموع شاغلان و بیکاران جویای کار) از جمعیت غیرفعال بیشتر است. اما اگر بیکاران را بهعنوان افرادی که کار نمیکنند (نه به تقصیر خود) و غیرفعالها را بهعنوان افرادی که نمیخواهند کار کنند و مجبور به کار کردن هم نیستند (بهعلتهایی چون تحصیل در مدرسه، بیماری، کهولت سن) تلقی کنیم، واقعیت این است که اکثر افراد توانمند در کرواسی کار نمیکنند. به عبارت دقیقتر، یک میلیون و 799 هزار نفر کار نمیکنند و یک میلیون و 710 هزار نفر کار میکنند.
با این حال، اکثر افراد تا زمان بازنشستگی کار میکنند. دادههای فوق برای افراد بالای 64 سال نیز صدق میکند. این نشان میدهد که کمتر از نیمی از بزرگسالان بالای 15 سال از طریق کار خود از دیگران در جامعه حمایت میکنند.
این نکته نهتنها در مورد کودکان بلکه در مورد بازنشستگان نیز صدق میکند. علتش نظام بازنشستگیِ همبستگی بیننسلی است که در آن، کارگران فعلی از حقوق خود برای بازنشستگان فعلی کنار میگذارند. در حال حاضر نسبت تعداد شاعلانی که بیمهی بازنشستگی میپردازند به بازنشستگان 1 به 1.32 است، یعنی به ازای هر یک بازنشسته، 1.32 کارمند کار میکنند. این برای تأمین حقوق بازنشستگی کافی نیست، بنابراین نظام بازنشستگی در حدود 20 میلیارد کونا کاستی است. میانگین عمر کاری بازنشستگان فعلی 31 سال است.
مقایسه وضعیت اشتغال در کرواسی با سایر کشورهای اتحادیه اروپا
آخرین بحران در کرواسی بسیار دیر به پایان رسید - در سال 2015 - اما نرخ اشتغال، بدون احتساب بازنشستگان (سنین 15 تا 64 سال)، از سال 2014 در حال بهبود است. دادههای آژانس آمار اتحادیهی اروپا - یورواستات - نشان میدهد که در سال 2012 نرخ اشتغال در کرواسی 53.5 درصد و در سال 2021 معادل 63.4 درصد بوده است.
این شاخصی خوب از بهبود اقتصاد کرواسی و نتیجه رشد پایدار شمار کارمندان و مهاجرت است. یورواستات هنوز دادههای 2022 را درج نکرده است، اما بر اساس دادههای مؤسسهی آمار کرواسی که روششناسی آن با یورواستات هماهنگ است، نرخ اشتغال در سال 2022 به رشد خود ادامه داد و در دورهی سهماههی سوم به 65.1 درصد رسید.
این شاخص در کرواسی اکنون، با توجه به اینکه در گذشته شکافی بزرگ وجود داشت، خوب است، اما در قیاس با دیگر کشورهای اتحادیهی اروپا چشمگیر نیست. نرخ اشتغال در هلند، نروژ، آلمان، دانمارک، مالت و سوئد بیش از 75 درصد است. کرواسی از این لحاظ در انتهای ردهبندی اتحادیهی اروپا در کنار اسپانیا، یونان، ایتالیا و رومانی قرار دارد.
در سواحل آدریاتیک، نرخ اشتغال جمعیت 15 تا 64 ساله از شمال کرواسی و شهر زاگرب بسیار کمتر است. این دادهها بر اساس نظرسنجی نیروی کار است که ادارهی آمار دولتی کرواسی انجام میدهد و با روش دیگر کشورهای اتحادیهی اروپا هماهنگ است، نه با دادههای ادارهی استخدام کرواسی.
نرخ اشتغال زنان در همهی مناطق کرواسی بهطور میانگین از مردان کمتر است، اما بیشترین اختلاف به شمال کرواسی (15 درصد) و کرواسی پانونیا (13 درصد) و کمترین اختلاف به زاگرب (2.7 درصد) و آدریاتیک کرواسی (7.7 درصد) مربوط است.
(برای مطالعهی متن اصلی گزارش به این آدرس بروید.)