«معمای» افزایش ارزش درام در دوره پر نوسان
در مارس 2022 درام ارمنستان پیوسته جایگاه خود را در بازار ارز بهویژه در برابر دلار و یورو تقویت کرده است. در این دوره، ارزش درام حدود 5 درصد افزایش یافته است و کارشناسان آن را عمدتاً به هجوم مداوم شهروندان روسی به ارمنستان از اواخر ماه فوریه 2022، پرداخت بهای گاز روسیه به روبل و شرایط فصلی نسبت میدهند.
حتی برخی از صرافیها با ادعای نداشتن درام کار خود را موقتاً متوقف کردهاند. این وضعیتی بیسابقه در بازار ارز ارمنستان است. بانک مرکزی این کشور در 21 آوریل 2022 نرخ برابری درام به دلار را اعلام کرد: 1 دلار معادل 469 درام که نسبت به ماه مارس - 490 درام - حدود 5 درصد کاهش داشته است.
نوسانات نرخ ارز به دلیل هجوم شهروندان روسیه
بانک مرکزی ارمنستان با توجه به افزایش عرضه ارز توسط روسهایی که به این کشور مهاجرت کردهاند، فرض نوسانات نرخ ارز به علت هجوم شهروندان روسیه را رد نمیکند. اداره مطبوعاتی بانک مرکزی در پاسخ به پرسش سیویلنت گفت: هجوم شهروندان از روسیه به ارمنستان یکی از عوامل متعددی است که بر نرخ ارز تأثیر میگذارد و عرضه ارز در بازار مالی ارمنستان را افزایش میدهد.
افزایش ارزش درام با جنگ اوکراین و هجوم شهروندان روس به ارمنستان در نتیجه تحریمهای ضد روسیه همزمان شد. به گفته واهان کروبیان، وزیر اقتصاد ارمنستان، 70 تا 100 هزار شهروند روسیه از آغاز حوادث اوکراین به ارمنستان نقل مکان کردهاند. آنها با افتتاح دهها هزار حساب در بانکهای ارمنستان و ثبت شرکتهای جدید، فعالیتهای اقتصادی خود را در این کشور آغاز کردهاند.
کروبیان در وبنشست «ارمنستان، افق جدید» به فوربسگلوبال روسیه گفت: «از آغاز درگیری در اوکراین، سیهزار حساب برای افراد غیرمقیم در بانکهای ارمنستان افتتاح شده است. این تقریباً تعداد افرادی است که به هر طریق در ارمنستان خواهند ماند، تجارت خود را گسترش خواهند داد و مراکز جدیدی را بر اساس علایق اقتصادی شخصی خود در ارمنستان افتتاح خواهند کرد.»
ورود داراییها از روسیه به ارمنستان
در عین حال، جریان ورود داراییها از روسیه به ارمنستان ادامه دارد. در همین دوره، شهروندان روسیه بیش از 300 شرکت جدید را در ارمنستان ثبت کردهاند. هایکاز فانیان، اقتصاددان و رئیس اندیشکده ACSES در مصاحبه با سیویلنت گفت: «احتمالاً یکی از عوامل مؤثر در افزایش ارزش درام، رشد قابل توجه در صادرات خدمات است. دستمزد متخصصان حوزه فناوری اطلاعات روسیه یا شرکتهای مستقر در ارمنستان به دلار پرداخت میشود که بخشی از آن را برای هزینههای مصرفی به درام تبدیل میکنند.»
دیدگاه بانک مرکزی ارمنستان
در بازار ارز شناور آزاد، نوسانات نرخ ارز فرآیندی طبیعی است و با نسبت عرضه به تقاضا در بازار تعیین میشود. بانک مرکزی ارمنستان اعلام کرد که اخیراً عرضه ارز در بازار مالی این کشور بیش از تقاضا بوده و به همین دلیل به افزایش ارزش درام انجامیده است. همچنین این بانک اعلام کرد که در یک ماه اخیر در بازار ارز دخالتی نداشته است.
از دیگر علتهای افزایش ارزش درام را پرداخت بهای گاز روسیه به روبل اعلام میکنند - امری که بانک مرکزی با آن موافق نیست. پیش از این، واهان کرابیان، وزیر اقتصاد ارمنستان به خبرگزاریها گفته بود که طرف ارمنی بهای گاز روسیه را به روبل میپردازد، اما قیمتگذاری آن به دلار انجام میگیرد. با این حال، بانک مرکزی بر این باور است که انتخاب ارز پرداختی نمیتواند تأثیر قابل توجهی بر بازار ارز داشته باشد، چرا که هماکنون روبل روسیه و دلار آمریکا آزادانه در بازارهای مالی تبدیل میشوند.