آثار تحریم‌ها علیه روسیه بر اقتصاد ارمنستان

تأثیر شوک‌های اقتصادی ناشی از تحریم‌های غرب علیه روسیه از سه مسیر به اقتصاد ارمنستان منتقل خواهد شد. مقامات جمهوری ارمنستان این پیامدها را قابل مدیریت می دانند.

واردان آرامیان وزیر دارایی پیشین جمهوری ارمنستان در گفت‌وگو با سیویل‌نت گفت: جدایی روسیه از سیستم بین‌بانکی جهانی سوییفت ممکن است این کشور را به تجارت با همسایگان خود از جمله ارمنستان به روبل سوق دهد. تحریم‌های مالی و اقتصادی غرب علیه روسیه بسیار شدید است و با تحریم‌های سال 2014 که پس از تصرف کریمه اعمال شد تفاوت چشمگیری دارد. تحریم‌های کنونی بیشتر بر نظام مالی روسیه که بخش حساس‌تری است اعمال می‌شود.

به گفته آرامیان، برای ارزیابی ریسک‌های اقتصادی جنگ روسیه و اوکراین برای ارمنستان، ابتدا باید راه‌های انتقال آن‌ها را در نظر گرفت. مسیر نخست کاهش شدید ارزش روبل روسیه است. در عین حال، معمولاً در چنین وضعیتی اندازه کاهش ارزش در ابتدا بیشتر بر پایه احساسات و به دلیل تأثیر رفتاری است. این ویژگی بازارهای مالی است که واکنش انتظارات را منعکس می‌کند. در هر صورت، روبل تضعیف خواهد شد. البته این برای اقتصاد ارمنستان خبر خوبی نیست، زیرا محصولات ما در مقایسه با محصولات روسیه گران‌تر خواهد شد.

دومین منبع انتقال ریسک، تضعیف احتمالی اقتصاد روسیه به طور کلی است. رشد اقتصادی روسیه تضعیف خواهد شد. این احتمال هست که نه‌تنها رشد اقتصادی 3 تا 3.5 درصدی تحقق نیابد، بلکه رشد منفی شود. با وجود این، همه چیز به این بستگی دارد که تحریم‌ها تا چه زمان ادامه یابد. تأثیر تحریم‌ها نیز به ابزارهای جدیدی که روسیه اتخاذ خواهد کرد بستگی دارد. در هر صورت واقعیت این است که در سال 2022 اقتصاد روسیه دچار رکود خواهد شد که به کاهش تقاضا می‌انجامد و بر مصرف کالاها و خدمات صادراتی از ارمنستان به این کشور تأثیر منفی می‌گذارد.

آرامیان افزود: راه سوم، حواله‌های خصوصی شهروندان ارمنی است که برای کار به روسیه رفته‌اند. اتفاقی مشابه در سال 2014 نیز رخ داده بود. زمانی که رکود اقتصادی در روسیه رخ می‌دهد، حواله‌ها کاهش می‌یابند و ارزش آن‌ها در صورت انتقال به روبل کمتر می‌شود. در زمینه نقل و انتقال مالی مشکلات خاصی وجود دارد. از نظر مبادلات ارزی، مثلاً به دلار، بانک‌های ارمنستان از طریق بانک‌های روسیه و با حساب‌های متناظر وارد بازار جهانی می‌شدند. زمانی که این مسیر بسته شود، طبیعتاً انجام پرداخت‌ها دشوار خواهد شد. به عنوان مثال، بانک ارمنی دارای چهار همتای خارجی در خارج از کشور است که سه‌تای آن‌ها روسی و یکی اروپایی است و آنها خدمات انتقالات خروجی را انجام می‌دهند؛ حال اگر سه همتای روسی از بازی خارج شوند و فقط آن یکی باقی بماند، مشکلاتی پدید خواهد آمد.

با این همه، آرامیان اعتقاد دارد از آن‌جا که بانک‌های ارمنستان سرمایه‌های مطلوبی دارند و نقدینگی در سطح خوبی قرار دارد، بانک مرکزی و نظام بانکی این کشور در هر صورت خواهند توانست بر مشکلات چیره شوند.