اخبار اقتصادی کرواسی

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی کرواسی در هفته سوم اسفندماه 1400 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

اثرات جنگ روسیه و اوکرانی بر اقتصاد کرواسی

در دریای آدریاتیک به دلیل تهاجم روسیه، کرواسی شاهد مهمانان کمتری در تابستان امسال خواهد بود،  نه فقط به دلیل غیبت روس‌ها و اوکراینی‌ها، ‌بلکه شرکت‌های صادراتی این کشور به روسیه ضرر قابل توجهی خواهند داشت . بخشی از شرکت هایی که به بازار روسیه صادرات دارند، به دلیل عدم امکان وصول مطالبات معوق و به دلیل عدم امکان صادرات بیشتر کل تجارتشان در خطر است. به گفته انجمن کارفرمایان کرواسی، تنها در یک قرارداد صادراتی یک شرکت داخلی در حال حاضر 1.5 میلیون یورو ضرر کرده است. برای برخی از مواد خام که از شرق می آیند، هیچ جایگزین مناسب مالی وجود ندارد. بنابراین برای برخی کل تجارت در خطر است. حتی اگر جهت دیگری برای تهیه وجود داشته باشد، مواد خام بسیار گران است و به ویژه به این دلیل که مشکلات اضافی در تحویل پیش بینی می‌شود. کارفرمایان تخمین می زنند که به دلیل کمبود مواد اولیه روزانه 10000 یورو از دست می رود که می‌تواند در مدت 6 ماه بیش از 15 میلیون یورو خسارت داشته باشد.

همچنین امکان لغو رزرو در صنعت گردشگری و درخواست برای پرداخت معوق نه تنها از سوی مشتریان روسیه و اوکراین، بلکه از کشورهای دیگر نیز وجود دارد. نزدیکی نسبی درگیری می‌تواند بر تصمیم مهمانان در مورد مقصد تعطیلات تأثیر بگذارد. بنابراین علاوه بر پیش فصل، بقیه فصل گردشگری نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد. همه اینها نشان می دهد که کرواسی نیز به دلیل حمله روسیه به اوکراین از طریق کاهش صادرات، تورم بالاتر، کمبود مهمان، پایین آمدن استانداردهای شهروندان خود و به طور کلی افزایش عدم اطمینان سرمایه گذاران و خطرات با تاثیرات منفی مواجه خواهد شد. کرواسی، مانند بسیاری از کشورهای اروپایی دیگر به شدت به انرژی روسیه، گاز و نفت بیشتر وابسته است.

شوک جدید نفتی

دولت برای مهار قیمت سوخت، حدود 150 میلیون کونا از عوارض نفت و بنزین صرف نظر می‌کند. قیمت بنزین 12.19 کونا در هر لیتر، گازوئیل 12.53 کونا و گازوئیل آبی(برای کشاورزی و ماهیگیران) حدود 8 کونا خواهد بود. آندره پلنکوویچ نخست وزیر این هفته در جلسه دولت از آخرین تصمیمات مربوط به بخش انرژی گفت: اصلاحات در آیین نامه عوارض غیر مستقیم برای مدت 90 روز تعرفه بنزین را 40 لیپا (100 لیپا معادل یک کونا) و گازوئیل 20 لیپا کاهش می دهد. نخست وزیر افزود: دولت بازار را رصد خواهد کرد و به نظارت بر تحولات بازار ادامه خواهد داد و به موقع و قبل از پایان مهلت 90 روزه، اقداماتی را در نظر خواهد گرفت و در صورت لزوم، مداخله بیشتری خواهد کرد.

دولت به دنبال مدلی برای تحریم روسیه بدون آسیب رساندن به شرکت های کرواسی

شرکت TEP از مجموعه شرکت های جورو جاکوویچ به تازگی به مالکیت آلکسی موردوشوآ روسی یکی از الیگارشی‌های روسی در فهرست تحریم اتحادیه اروپا درآمد. اما محصولات این شرکت به روسها فروخته و صادر نمی‌شود بلکه این کارخانه در بازار اروپا کار می‌کند و محصول نهایی منحصرا به اتحادیه اروپا صادر می‌شود، اما به طور بالقوه در معرض خطر است. این شرکت تقریباً 1000 کارگر دارد که از این تعداد 860 نفر در شهرستان برود-پوساوینا هستند و از دست دادن شغل آنها عواقب بزرگی خواهد داشت. شرکت های کرواسی سال گذشته  حدود 1.5 میلیارد کونا به روسیه صادرات داشتند در حالی که ارزش واردات بیش از دو برابر بود. صادرکنندگانی که موفق به پرداخت بدهی‌های خود نشده اند، با مشکل بزرگی مواجه خواهند شد. مسئولین دولتی می‌گویند تحریم‌ها علیه روس‌ها لزوماً به معنای تحریم کل کارخانه تولیدی متعلق به آنها نیست. کرواسی اکنون به دنبال مدلی برای اجرای تحریم‌ها است، زیرا هدف آنها ضربه زدن و تخریب بافت‌های سالم، مشاغل و آسیب رساندن به مشاغل برای شرکت‌هایی نیست که با روسیه تجارت نمی‌کنند .

فعال کردن ذخایر انرژی

کرواسی 22000 تن گازوئیل را از منبع ذخایر کالایی به بازار عرضه کرد. کارشناسان نفت و گاز می‌گویند تا زمانی که جنگ ادامه داشته باشد، انرژی گران می‌ماند و قیمت فرآورده‌های نفتی حتی پس از جنگ نیز به سطح قبلی باز نمی‌گردد. مالیات بر ارزش افزوده مشتقات باید بیشتر کاهش یابد. جنگ باعث تضعیف یورو، فرانک سوئیس و طلا می‌شود.

افزایش حمایت دولتی برای انرژی

دولت معیارهایی را برای اجرای اقدامات حمایتی برای شهروندان آسیب دیده اجتماعی و خانوارها و بخش اقتصادی اعلام کرد. قیمت سوخت در اروپای غربی این روزها برای اولین بار در تاریخ به بالای دو یورو رسیده است. این هفته دولت معیارها و رویه‌هایی را مشخص کرد که امکان اجرای اقدامات طراحی شده برای کاهش تأثیر افزایش قیمت انرژی بر شهروندان و خانواده‌های آسیب دیده اجتماعی و اقتصاد را فراهم می‌کند. یک پیشنهاد قانونی تعیین شده است که بر اساس آن مالیات بر ارزش افزوده گاز، هیزم، خرده چوب، مواد غذایی، لوازم کودکان و نوار بهداشتی کاهش می یابد که حدود 2.1 میلیارد کونا برای بودجه دولت هزینه خواهد داشت.

کوپن تامین مالی مشترک هزینه‌های انرژی تا 31 مارس 2023 از 200 کونا فعلی به حداکثر 400 کونا افزایش می یابد و خانوارهای آسیب پذیر اجتماعی می‌توانند علاوه بر قبض برق، قبوض گاز و گرما را نیز پرداخت کنند. با همین تصمیم استفاده کنندگان از مزایای معلولیت شخصی، مزایای ملی برای سالمندان و مزایای نقدی برای جانبازان کرواسی و قربانیان غیرنظامی جنگ به دسته مشتریان در معرض خطر انرژی از سیستم های شبکه اضافه شد. تسویه قبوض همچنین برای ارائه دهندگان خدمات اجتماعی آسان تر خواهد شد و  دولت در نظر دارد تا پایان مارس 2023 در مجموع 34 میلیون کونا هزینه کند که باعث کاهش قبوض برق، گرما و گاز برای خانه‌ها و خانه‌های سالمندان و سالمندان می‌شود. هزینه انرژی با کاهش 10 لیپا در هر کیلووات ساعت به همه خانوارها یارانه پرداخت می‌شود و بنگاه‌های کوچک، کوچک و متوسط تا سقف 1.5 میلیون کونا از طریق فراخوان عمومی حمایت خواهند شد. این یارانه به ازای هر کیلووات ساعت 0.15 کونا خواهد بود. هزینه یارانه بخشی از قیمت گاز برای خانوارها و بنگاه‌های خرد، کوچک و متوسط در مجموع حدود 1.2 میلیارد کونا است. بازنشستگان با حقوق بازنشستگی تا 4000 کونا نیز می‌توانند به کمک دولتی یکباره امیدوار باشند که حداکثر در ماه مه بین 400 تا 1200 کونا خواهد بود. بر اساس تصمیم دولت، افراد دارای حقوق بازنشستگی تا سقف ۱۵۰۰ کونا، ۱۲۰۰ کونا دریافت خواهند کرد، بازنشستگان با حقوق بازنشستگی بین ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ کونا از ۹۰۰ کونا کمک خواهند گرفت.

هزینه وارد کردن یورو حدود 2 میلیارد کونا

ازدراوکو ماریچ وزیر دارایی این هفته در بحث پارلمانی درباره قانون معرفی و اجرای یورو با تاکید بر اینکه جنبه‌های مثبت آن بیشتر از جنبه‌های منفی آن است، گفت: هزینه انطباق کل سیستم با معرفی یورو حدود دو میلیارد کونا خواهد بود. کرواسی در حال حاضر یک کشور عمیق یورویی است. معرفی و پیوستن به یورو به معنای رتبه اعتباری بالاتر و در نتیجه کاهش نرخ بهره خواهد بود. ماریچ در پاسخ به نگرانی برخی نمایندگان مجلس مبنی بر اینکه معرفی یورو به معنای ضربه اضافی به شهروندان خواهد بود، تکرار کرد: یورو توسط جامعه تجاری حمایت می‌شود و عضویت در منطقه یورو از ما در مواقع بحران بهتر محافظت می‌کند. هنگامی‌که من به جوانب مثبت و منفی یورو نگاه می‌کنم آن را به نفع اثرات مثبت بشمار می آورم. وی تاکید کرد: سازوکارهایی برای حمایت از مصرف کننده پیش بینی شده است و علاوه بر نمایش دوگانه قیمت ها، نظارتی نیز صورت می‌گیرد تا افزایش بی دلیل قیمت ها رخ ندهد. ماریچ گفت: در کشورهایی که یورو را معرفی کردند، افزایش قیمت ها به دلیل گرد کردن به طور متوسط بین 0.2 تا 0.4 درصد بوده است و دولت با بسته ای از اقدامات کاهشی به سایر فشارهای تورمی غیرمرتبط با ورود یورو پاسخ می دهد. او گفت که در مورد معیارهای مربوط به تورم، کرواسی آنها را برآورده خواهد کرد. وزیر همچنین گفت: نرخ یورو برای یورو 7.5345 کونا تعیین شده است .

تقویت ذخایر استراتژیک کرواسی از جمله ذرت، گندم، گوشت، روغن

کرواسی اقدام برای افزایش ذخایر دولتی را از بهار گذشته آغاز کرد، زمانی که مشخص شد ممکن است مشکلاتی وجود داشته باشد. به ویژه در مورد ذرت، که مهمترین کالا در تولید دام است. جنگ در شرق اروپا، در انبار غله اروپا، اختلالات شدیدی را در تامین مواد غذایی و انرژی با عدم اطمینان زیاد و ترس از موج جدیدی از افزایش قیمت ها و کمبود به همراه دارد. اختلالات بازار، به ویژه در مورد مواد غذایی، این سوال را در مورد سطح پایین خودکفایی کرواسی در بسیاری از محصولات، از گوشت، شیر، خوراک دام گرفته تا غلات، آرد تا نان و سایر محصولات نانوایی مطرح می‌کند. بنابراین در جلسه غیرعلنی  دولت تصمیم به تمدید موجودی انبارهای راهبردی گرفت تا در صورت بروز اختلالات اساسی در بازار مواد غذایی مداخله کند. ماریا ووچکوویچ وزیر کشاورزی پس از جلسه اعلام کرد که یک خرید فوق العاده از کالاهای استراتژیک به ارزش 594.6 میلیون کونا در نظر گرفته شده است. وی همچنین اضافه کرد که خرید ذرت، گندم، گوشت و بوقلمون، دانه ذرت و گندم و روغن، شیر و تخم مرغ برآورد شده است.

وزیر کشاورزی: ما گندم و ذرت کافی داریم و ممنوعیت صادرات در اتحادیه اروپا مجاز نیست

در حالی که جنگ شدید در اوکراین پیش بینی اختلالات جدید در بازار جهانی مواد غذایی، افزایش چشمگیر قیمت ها و تأثیر منفی بر کل تولیدات کشاورزی را مطرح می‌کند، در کرواسی بیش از پیش خواستار « ممنوعیت» صادرات محصولات ضروری مانند گندم و ذرت مطرح شده است. این هفته دوماگوی‌هایدوکویچ، یکی از اعضای حزب سوسیال دموکرات نامه ای سرگشاده به نخست وزیر پلنکوویچ نوشت و از او خواست تا به طور جدی ممنوعیت صادرات غلات را به منظور اطمینان از مقادیر کافی برای نیازهای کرواسی بررسی کند. ماریا ووچکوویچ وزیر کشاورزی این هفته اعلام کرد که "دولت قصد دارد « تامین فوق العاده کالاهای استراتژیک»  از جمله ذرت، گندم، گوشت و بوقلمون، ذرت بذر و گندم و روغن و شیر را به ارزش 594.6 میلیون کونا انجام دهد، که دو برابر بیشتر است. در حال حاضر ذخایر کافی داریم و کاشت پیش روی ما مهم است، اما مقادیر مشخصی صادر می‌شود و بر حرکات نظارت می‌کنیم. محدودیت در تجارت خارجی در بازار آزاد اروپا مجاز نیست. کشورهای عضو نمی‌توانند به تنهایی تدابیر تجاری اتخاذ کنند، زیرا سیاست تجاری یک سیاست مشترک اتحادیه اروپا است".

افزایش قیمت آپارتمان نوساز

در سال 2021 قیمت هر متر مربع آپارتمان نوساز فروخته شده 7.8 درصد افزایش یافت. سال گذشته 4678 آپارتمان جدید در کرواسی فروخته شد که از این تعداد 2594 آپارتمان در زاگرب بود. بر اساس داده‌های اداره مرکزی آمار، میانگین قیمت هر متر مربع آپارتمان نوساز فروخته شده در کرواسی در سال 2021، 13713 کونا بوده است که 7.8 درصد بیشتر از سال 2020 است. در زاگرب میانگین قیمت هر متر مربع آپارتمان نوساز 14672 کونا بوده است که نسبت به سال قبل 4.7 درصد و در سایر شهر ها 12577 کونا یا 12.3 درصد بیشتر است. متوسط قیمت هر متر مربع آپارتمان نوساز فروخته شده توسط شرکت ها و سایر اشخاص حقوقی، بدون احتساب برنامه‌های مسکن حمایت اجتماعی  به 13843 کونا در سال 2021 رسید که 7.6 درصد بیشتر از سال 2020 است. قیمت هر متر مربع از این آپارتمان‌ها در زاگرب با 4.6 درصد افزایش به 14891 کونا و در سایر شهرک ها با 12.1 درصد به 12627 کونا رسیده است. اداره آمار همچنین میانگین قیمت هر متر مربع یک آپارتمان جدید فروخته شده در کرواسی را در نیمه دوم سال 2021 نشان می دهد که به 14038 کونا رسیده است که 11 درصد بیشتر از همان زمان در سال 2020 است.