سرمایه گذاری شرکت توتال انرژی فرانسه در عراق

شرکت چندملیتی- فرانسوی توتال انرژی قرارداد جدید سرمایه گذاری در بخش انرژی عراق شامل نفت و گاز، انرژی خورشیدی و پروژه‌های آب را به ارزش حدود 27 میلیارد دلار در ماه سپتامبر 2021 به امضاء رساند.

تا قبل از این قرارداد، شرکت توتال انرژی تنها سهم اندکی در تولید روزانه 400 هزار بشکه در میدان نفتی Halfaya داشت که توسط شرکت پترو چاینا اجرا می‌شود. از مجموع قرارداد مزبور، 10 میلیارد دلار بصورت سرمایه گذاری و مابقی هزینه‌های اجرای پروژه می‌باشد.[1]

بخشی از این سرمایه گذاری بلندمدت شامل پروژه‌های زیر می‌باشد[2]:

• افزایش ظرفیت تولید نفت عراق در حوزه نفت و گازی Ratawi در استان بصره از 85 هزار بشکه در روز به 210 هزار بشکه (با هزینه 3 میلیارد دلار)؛
• پروژه توسعه قطب گازی عراق در Ratawi برای تولید و برداشت 600 میلیون متر مکعب گاز و همچنین تولید سه گیگاوات برق با سرمایه گذاری دو میلیاردی؛
• ساخت تاسیسات تزریق آب با ظرفیت 7 و نیم میلیون جهت تزریق به مخازن نفت (به ارزش 3 میلیارد دلار)؛
• ساخت تاسیسات انرژی خورشیدی با ظرفیت هزار مگاوات برای تولید برق (به ارزش یک میلیارد دلار).

بر اساس بیانیه دولت عراق، خالص درآمد عراق در طی دوره 25 ساله این قراردادها، حدود 95 میلیارد دلار بر مبنای متوسط قیمت نفت 50 دلار در بشکه می‌باشد. قرارداد نهائی دقیقاً مدتی کوتاه پس از دومین سفر رسمی مکرون رئیس جمهور فرانسه به عراق در یک بازه زمانی کمتر از یکسال بود.

مدیرعامل شرکت توتال اعلام داشته که هدف بلندمدت این شرکت، کمک به عراق برای دستیابی به توسعه پایدار، دستیابی به برق کافی از طریق توسعه راهکارهای پایدار با استفاده از منابع طبیعی عراق مانند کاهش گازهای مشعل (Flaring Gas) که باعث ایجاد آلودگی هوا و انتشار گازهای گلخانه‌ای می‌شود، مدیریت منابع آب و همچنین توسعه انرژی خورشیدی می‌باشد.

شرکت توتال اعلام کرده گاز حاصله از سه میدان نفتی در فاز اول خوراک برای تولید 1.5گیگاوات برق را فراهم می‌کند و این میزان تا سه گیگاوات می‌تواند افزایش یابد. متعاقباً انتظار می‌رود 1 گیگاوات برق از محل نیروگاه خورشیدی تولید و به شبکه برق بصره وارد شود. بر اساس اعلام منابع عراقی، در حالی که بر اساس یک قرارداد بلندمدت، عراق برای واردات هر میلیون واحد حرارتی بریتانیا (BTU) از ایران، هشت دلار پرداخت می‌کند، هزینه تولید این مقدار گاز از محل قرارداد با توتال، بطور متوسط بین یک و نیم تا 2 دلار خواهد بود.

این قرارداد در حالی امضاء شد که از ماه‌ها پیش برخی شرکتهای چندملیتی نفتی نظیر رویال داچ شل از این بازار خارج شدند و یا سهمشان را از پروژه‌های عراق کاهش دادند. همچنین شرکت اکسون موبیل، شرکت مجری توسعه فاز یک میدان نفتی القرنه، برای فروش سهمش در این سرمایه گذاری مشترک مذاکره نموده است. بنابر اخبار منتشر شده شرکت سرمایه گذاری آمریکایی Tweleve Seas به همراه گروه سرمایه گذاری انگلیسی Wood و مشارکت شرکت نفتی آمریکایی‌ هالیبرتون سهام شرکت اکسون موبیل را در فاز یک میدان نفتی القرنه، بعنوان یکی از بزرگترین میادین نفتی عراق، در اختیار خواهند گرفت.

شرکت لوک اویل (Lukoil) روسیه نیز بعنوان مجری طرح توسعه فاز دوم میدان نفتی القرنه تهدید به ترک این پروژه نموده بود اما در نهایت پس از انجام برخی مذاکرات موافقت نمود در ازای اصلاح برخی مفاد قرارداد به نفع این شرکت در بازار عراق باقی بماند.

علیرغم تمایل شرکت BP برای خروج از بازار عراق ، مقامات این کشور اخیراً با اصلاح برخی قوانین برای شرکتهای نفتی خارجی تلاش نمودند آنها را متقاعد به باقی ماندن در این کشور نمودند. در همن راستا شرکت BP و پتروچاینا همکاری مشترکی را با شرکت نفتی دولتی بصره در میدان نفتی رمیله تا سال 2034 اعلام نمودند. این میدان نفتی یکی از بزرگترین میدان‌های نفتی جهان با ظرفیت تولید بیش از 1.4  میلیون بشکه در روز بشمار می‌رود.

دولت عراق در جهت بازگرداندن شرکتهای بزرگ سرمایه گذاری نفتی، نسبت به اصلاح مفاد قراردادها و اعطای مجوزهای اکتشاف و احیاء برخی چاه‌های نفت بویژه در کرکوک، بغداد، بصره، میسان و ناصریه اقدام نموده است. انجام این اصلاحات در قوانین سرمایه گذاری این کشور در چارچوب هدف گذاری دولت عراق برای افزایش تولید نفت بطور متوسط 8 میلیون بشکه در روز (دو برابر میزان کنونی) تا سال 2027 می‌باشد.

[1]  www.iraqoilreport.com

[2] گزارش موسسه مطالعات خلیج فارس در واشنگتن https://agsiw.org