معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران

کنیا

مهمترین بنادر فعال و قابل استفاده برای تجار ایرانی:

بندر مومباسا اصلی ترین بندر کنیا واقع در سواحل اقیانوس هند و یکی از بنادر مهم قاره ی آفریقا است. این بندر قابلیت ارائه خدمات به مسافران ، انواع کشتی های با بار فله، کشتی های کانتینری و انواع محموله های جامد و مایع را دارد. بندر مذکور دارای 16 لنگرگاه عمیق و 2 ترمینال نفت با اندازه هایی بین 9.75 و 13.25 متر می باشد. لنگرگاه های آب عمیق و لنگرگاه های شناور برای کشتی هایی که در محل دریا تردد دارند، نیز وجود دارد.

بنابر آمار سازمان بنادر کنیا، از ژانویه تا دسامبر 2021، کل ظرفیت بارگیری بندر مومباسا به 34.5 میلیون تن رسید که نسبت به سال 2020 که معادل 34.1 میلیون تن بود نشان دهندی رشد 1.3 درصدی است. همچنین ترافیک کانتینرها از 1.39 میلیون کانتینر 20 فوتی در سال 2020 به 1.43 میلیون کانتینر در سال 2021 رسیده است که رشد 5.6 درصدی را نشان می دهد. 

سازمان بنادر کنیا توسعه ی ظرفیت ها در بندر مومباسا را در اولویت خود قرار داده است و در این راستا برای ساخت یک ترمینال جدید به منظور اطمینان از ظرفیت کافی بندر جهت پاسخگویی به نیازهای منطقه ای و بین المللی سرمایه گذاری هنگفتی انجام داده است. تکمیل فاز یک و دو این ترمینال منجر به افزایش ظرفیت این بندر به میزان یک میلیون واحد بیست فوتی و رساندن ظرفیت آن به 2.1 میلیون واحد بیست فوتی خواهد شد.

مهمترین گمرکات مرزی و داخلی قابل استفاده برای تجار ایرانی:

گمرک بندر مومباسا مهم ترین گمرک قابل استفاده برای تجار ایرانی است که اطلاعات آن در بخش قبل مورد اشاره قرار گرفت.

گمرک نایواشا نیز از گمرکات مهم داخلی کنیا است. این بندر خشکی یک انبار کانتینری داخلی در نایواشا است. محموله های ترانزیتی مستقیما از بندر مومباسا و از طریق خط راه آهن به این بندر منتقل می شود. از بندر نایواشا نیز امکان انتقال بار از مسیر جاده ای به کشورهای همسایه کنیا وجود دارد. این انبار داخلی که در فاصله ی 500 کیلومتری بندر مومباسا قرار دارد ازدحام در بندر مومباسا، انبار داخلی نایروبی و نیز جاده ها را کاهش می دهد. این بندر خشکی با تأسیساتی به مساحت 45 هزار متر مربع ظرفیت جا به جایی 2 میلیون تن بار در سال را دارد. از جمله زیرساخت های این گمرک داخلی نیز مکانیزم دروازه های هوشمند و سیستم یکپارچه ترخیص کالا براساس فناوری های مدرن برای ترخیص سریعتر کالا می باشد.

مهمترین فرودگاه های تجاری قابل استفاده برای تجار ایرانی:

در کنیا چندین فرودگاه بین المللی وجود دارد که از جمله ی آنها فرودگاه بین المللی نایروبی، فرودگاه بین المللی الدورت و فرودگاه بین المللی مویی در مومباسا است. فرودگاه بین المللی جومو کنیاتا واقع در نایروبی، مهمترین و بزرگترین تأسیسات هوانوردی کنیا و شلوغ ترین فرودگاه در شرق آفریقا است. این فرودگاه دارای 40 شرکت هواپیمایی مسافربری و 25 شرکت هواپیمایی باربری است. در این فرودگاه در سال 2020 معادل 300 هزار تن بار و در سال 2021 معادل 363 هزار تن بار جا به جا شده است که از این نظر پیشتاز خطوط هواپیمایی در قاره آفریقا بوده است. همچنین در سال 2019 دومین فرودگاه جهان از نظر سرعت توسعه ی تجهیزات و امکانات بوده است.

این فرودگاه به لحاظ زیرساختی توانایی پذیرش 8 فروند هواپیمای پهت پیکر به طور همزمان را دارد. 5 سوله ی حمل و نقل مجهز به سردخانه های پیشرفته با ظرفیت 1میلیون تن بار در سال را دارا می باشد. همچنین در این فرودگاه یک منطقه ی اختصاصی باربری وجود دارد که دارای چهارده انبار با امکانات خنک کننده برای نگه داری محصولات تازه و فاسد شدنی است. جزئیات بیشتر در خصوص امکانات  و ظرفیت های این فرودگاه در بخش باربری را می تواند در این آدرس مشاهده کرد.

مهمترین ایستگاه های ریلی تجاری قابل استفاده برای تجار ایرانی:

ایستگاه راه آهن مومباسا: این ایستگاه واقع در بندر مومباسا و در مسیر راه آهن مومباسا-نایروبی قرار دارد. دو قطار مسافربری هر روز این ایستگاه را ترک می کنند. یک قطار بین شهری که در همه ی ایستگاه ها توقف می کند و یک قطار سریع السیر که مستقیام به پایتخت می رود. همچنین این ایستگاه راه آهن از طریق خط آهن این کشور از مسیر نایروبی به اوگاندا و از مسیر تاوِتا به تانزانیا متصل می شود. از این ایستگاه سرویس حمل و نقل بار و کانتینر ار بندر مومباسا به مقاصد داخلی و کشورهای همسایه انجام می گیرد.

ایستگاه راه آهن نایروبی: این ایستگاه راه آهن در مسیر اوگاندا قرار دارد و سه بار در هفته به مومباسا خدمات ارائه می دهد، ضمن اینکه به نایواشا متصل است. از سال 2017 نیز با احداث خط راه آهن استاندارد خدمات جدید از این خط آهن در حال ارائه به مسافران و تجار می باشد.

مهمترین کریدورهای حمل و نقل:

دو کریدور مهم حمل و نقل در کنیا وجود دارند که دولت بر روی آنها سرمایه گذاری می کند و در حال تکمیل مراحل مختلف آن است. مهم ترین و شلوغ ترین کریدور در کنیا و در شرق آفریقا، کریدور شمال است. یک کریدور تجاری چندوجهی که کشورهای محصور در خشکی منطقه شرق آفریقا یعنی اوگاندا، بروندی، رواندا، کنگو و سودان جنوبی را از طریق بندر مومباسا به آب های آزاد متصل می کند. این کریدور شامل بندر مومباسا، شبکه ی جاده ای و ریلی، مسیر آبی داخلی و خطوط انتقال نفت و گاز است.

در چارچوب این کریدور راه آهن استاندارد از مسیر مومباسا به نایواشا در دو فاز تکمیل شده است و در فازهای بعدی به مرز اوگاندا متصل خواهد شد.

این کریدور یکی از شلوغ ترین و پر رفت و آمد ترین مسیرهای تجاری شرق آفریقا است. کل حجم تجارت در این مسیر بالغ بر 3 میلیارد دلار در سال 2021 بوده است. اوگاندا نزدیک به 80 درصد صادرات و واردات خود را از طریق این کریدور انجام می دهد. همچنین 50 درصد واردات رواندا نیز از مسیر این کریدور است.

کریدور دوم، به نام کریدور لپست بندر لامو در کنیا را به کشورهای سودان جنوبی و اتیوپی متصل خواهد کرد و بیش از 2000 کیلومتر طول خواهد داشت. در حال حاضر بندر لامو در دست ساخت و تکمیل می باشد. پروژه های درحال اجرا در این مسیر ترانزیتی شامل توسعه و تجهیز بندر لامو، ایجاد خط انتقال نفت و گاز و خطوط ریلی و جاده ای از بندر لامو به سودان جنوبی و اتیوپی است. همچنین برنامه هایی برای ساخت یک فرودگاه بین المللی، و ساخت شهرهای تفریحی در امتداد این کریدور در نظر گرفته شده است.

شرکت های بیمه در اختیار برای صادرات کالاهای ایرانی:
شرکت های بازرسی فعال بین دو کشور:

برای دسترسی به لیست شرکت های بیمه معتبر به وب سایت سازمان تنظیم مقرات بیمه کنیا به این آدرس مراجعه شود

خطوط کشتیرانی فعال بین دو کشور:

کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و گروه RDS

مهمترین شرکت های حمل و نقل و فورواردری فعال بین دو کشور:
مهمترین شرکت های ترخیص کار فعال برای شرکت های ایرانی:

لیست شرکت های ترخیص کار در سایت سازمان درآمدهای کنیا به این آدرس وجود دارد.

مشکلات گمرکی موجود در مبادی مرزی در مورد کشورهای همجوار:

عدم اقدام سریع و احتمال طولانی شدن روند ترخیص کالا