صربستان با 88.361 کیلومتر مربع در جنوب شرق اروپا (منطقه بالکان) واقع شده است. این کشور از ناحیه مرزهای شمالی خود با مجارستان، از ناحیه شمال شرقی با رومانی، از ناحیه مرزهای شرقی خود با بلغارستان، از ناحیه مرزهای جنوبی با کشورهای مقدونیه شمالی و آلبانی و از ناحیه مرزهای غربی خود با سه کشور کرواسی، بوسنی و هرزگوین و سرانجام مونته نگرو همسایه است. صربستان در مقایسه با سایر کشورهای جدا شده از یوگسلاوی ( مقدونیه، بوسنی و هرزگوین، کرواسی، مونته نگرو، اسلووانی و موجودیت کوزوو ) بدلیل برخورداری از ظرفیت های ژئوپلتیکی ویژه،  جمعیت و مساحت بیشتر و زیرساخت های مهم  و گسترده از توان بالاتر و تاثیر گذاری بیشتری نسبت به سایر کشورهای بالکان غربی برخوردار است.

موقعیت ویژه ژئوپلتیک صربستان این کشور را به نقطه مرکزی بالکان تبدیل کرده است. علیرغم آنکه با جدائی مونته نگرو از صربستان دسترسی این کشور به دریا قطع گردید و به کشوری محصور در خشکی تبدیل شد اما این کشور همچنان نقش مهم و مرکزی خود را در منطقه حفظ نموده و از نظر سیاسی، اقتصادی و فرهنگی به عنوان قلب منطقه  بالکان شناخته می شود.

از نظر غرب، صربستان و سرزمینهای صرب نشین بالکان بطور سنتی جزو اقمار روسیه و حوزه نفوذ آن کشور در جنوب غرب اروپا به حساب می‌آیند. اگرچه صربستان به دلایل متعدد سیاسی  و اقتصادی تلاش دارد به عنوان یک کشور بی طرف و علاقمند به عضویت در اتحادیه اروپا مناسبات خود را با دنیای غرب بهبود بخشد و راه اروپایی را برای خود برگزیده است، اما مردم این کشور همچنان به خاطر جنگ های  بالکان از آمریکا متنفرند و تنها ملت ضد ناتوی منطقه بالکان محسوب می‌شوند. بر همین اساس صربستان در رویکرد دفاعی خود نیز از عضویت در ناتو علیرغم فشارهای وارده در این زمینه از سوی کشورهای اروپائی، اجتناب نموده است.

صرب ها به دلیل آنکه  طی دو دهه گذشته بسیاری از موقعیت ها و سرزمین های خود را از دست داده اند،‌ ناگزیر از باز تعریف مناسبات خود با دنیای غرب و شرق  شده اند. صربستان کوشیده است تا با توسعه متوازن مناسبات خود با قدرت های شرق و غرب، به عنوان یک کشور مستقل و بی طرف عمل نماید و مناسبات خود را با هر دو بلوک یاد شده بر مبنای بیطرفی تعریف کند. این کشور از یک سو تلاش کرده است تا ضمن حفظ مناسبات دوستانه سنتی خود با روسیه و همچنین گسترش همکاریهای خود با چین، هند و جمهوری اسلامی ایران، روابط خود را با دنیای شرق  حفظ نموده و توسعه دهد و از سوی دیگر با برگزیدن راه اروپائی و تلاش برای پیوستن به اتحادیه اروپا و عادی سازی روابط خود با امریکا، رویکردی متوازن را در رویکرد سیاست خارجی خود به نمایش گذارد.

با توجه به موقعیت ویژه ژئوپلتیک صربستان، اتخاذ چنین رویکردی در تنظیم مناسبات خارجی با کشورهای جهان غرب و شرق، رویکردی واقع گرایانه و دور اندیشانه تلقی می شود که می تواند ضمن دفع خطرات، این کشور را از مزایای رقابت های موجود بین قدرتهای غرب و شرق بهره مند سازد. صربستان برای روسیه،  عقبه آن کشور در جنوب اروپا محسوب می شود و برای چین منطقه ای که می تواند با استفاده از آن حوزه نفوذ خود را به اروپا گسترش دهد. همزمان امریکا و اروپا نیز تلاش دارند تا با توجه به موقعیت ویژه ژئوپلتیک صربستان  مانع گسترش نفوذ مسکو و پکن به این منطقه حساس گردند. استفاده هوشمندانه از چنین رقابتی، میتواند منافع سیاسی و اقتصادی زیادی برای صربستان به همراه آورد. امری که دولت کنونی حاکم  بر صربستان بخوبی نسبت به آن واقف بوده و تلاش نموده تا بدون تحریک حساسیت های هر یک از قدرت های یاد شده، بهره های لازم را جهت توسعه اقتصادی، تحکیم روابط سیاسی  و تثبیت قدرت دفاعی کشور از آن تحصیل نماید.