اخبار اقتصادی قرقیزستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی قرقیزستان در هفته سوم مهرماه 1404 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

 قرقیزستان و صندوق توسعه بین‌ المللی اوپک در حال آماده‌ سازی توافقنامه وام ۳۰ میلیون دلاری برای حمایت از رشد پایدار و فراگیر هستند.

کابینه وزیران پیش‌ نویس توافقنامه وام "اولین برنامه توسعه رشد پایدار و فراگیر" بین قرقیزستان و صندوق توسعه بین‌ المللی اوپک را تصویب کرد.

این سند وام ۳۰ میلیون دلاری به قرقیزستان را برای مدت حداکثر تا سال ۲۰۴۵ فراهم می‌ کند. این توافقنامه شامل یک دوره امتیازی پنج ساله، نرخ بهره ۱.۲۵ درصد در سال و هزینه تعهد ۰.۵ درصدی در سال برای وجوه پرداخت نشده است. بازپرداخت در ۳۰ قسط شش ماهه، از سپتامبر ۲۰۳۰ آغاز خواهد شد.

https://www.tazabek.kg/news:2337290?from=portal&place=last

 بانک توسعه اوراسیا: پروژه‌ های توسعه شبکه‌ های ریلی و حمل و نقل چندوجهی در قرقیزستان ممکن است مورد توجه مؤسسات مالی بین‌المللی باشند.

طبق گزارش بانک توسعه اوراسیا (سپتامبر ۲۰۲۵): تحلیلگران حوزه‌ های کلیدی توسعه اقتصادی در قرقیزستان را شناسایی کرده‌ اند که برای تأمین مالی بین‌ المللی جذاب هستند.

تعدادی از حوزه‌ های اولویت‌ دار ممکن است مورد توجه مؤسسات مالی بین‌ المللی متمرکز بر حمایت از توسعه اقتصادی بلند مدت باشند.

یکی از این حوزه‌ ها توسعه شبکه جاده‌ ای و ریلی است و یکی از پروژه‌ های سرمایه‌بر در این حوزه ساخت راه‌ آهن چین-قرقیزستان-ازبکستان است. پس از تکمیل این خط جدید بخشی از مسیر بین قاره‌ ای اوراسیا خواهد شد که چین، آسیای مرکزی، خاورمیانه، ترکیه و اروپا را از طریق ارتباط با کریدور حمل و نقل بین‌ المللی شمال-جنوب و TRACECA به هم متصل می‌ کند.

به گفته تحلیلگران توسعه راه‌ حل‌ های حمل و نقل چندوجهی و لجستیک دیجیتال و همچنین ادغام عمیق‌ تر در کریدور های حمل و نقل بین‌ المللی برای مؤسسات مالی بین‌ المللی به همان اندازه مهم و جالب هستند.

https://www.tazabek.kg/news:2337117?from=portal&place=last

 نیروگاه برق آبی قنبر-آتا-۱: قرقیزستان، قزاقستان و ازبکستان در مورد مراحل بعدی این پروژه توافق کردند

 وزارت انرژی قرقیزستان گزارش داد: سومین میزگرد در مورد آماده‌ سازی پروژه نیروگاه برق آبی قنبر-آتا-۱ با ظرفیت ۱۸۶۰ مگاوات بر روی رودخانه نارین در قرقیزستان در تاریخ ۲۵ و ۲۶ سپتامبر در بروکسل برگزار شد.

در این رویداد وزرای انرژی تالایبک ایبرایف و ارلان آکنژنوف (قزاقستان) و جوره بیک میرزامحمدوف (ازبکستان) و همچنین نمایندگان وزارتخانه‌ های دارایی و منابع آب سه کشور حضور داشتند.

طرفین در مورد مطالعه امکان‌ سنجی پروژه، اسناد اولیه ارزیابی اثرات زیست‌ محیطی و اجتماعی و مشاوره‌ های آتی با ذینفعان در سطوح محلی، ملی و فرامرزی که برای ماه‌های اکتبر- نوامبر ۲۰۲۵ برنامه‌ ریزی شده است بحث کردند.

توجه ویژه‌ ای به ساز و کار های اجرای مشترک پروژه، الزامات به‌ روز شده تأمین مالی و فرصت‌ های جذب بودجه اضافی، از جمله از طریق مؤسسات مالی بین‌ المللی و شرکای توسعه مبذول شد.

وزرا تعهد سیاسی خود را به این پروژه به عنوان عنصری مهم در تقویت امنیت انرژی منطقه‌ ای و همکاری در آسیای مرکزی مجدداً تأیید کردند. این جلسه با توافق در مورد اقدامات مشترک بیشتر و جدول زمانی آماده‌ سازی پروژه به پایان رسید.

این میزگرد با کمک بانک جهانی برگزار شد که پشتیبانی فنی: به‌ روز رسانی مطالعه امکان‌ سنجی، تهیه اسناد ارزیابی اثرات زیست‌محیطی و توسعه یک مدل مالی پایدار و ساختار تجاری برای پروژه مطابق با استانداردهای بین‌المللی را ارائه می‌ دهد.

علاوه بر این یک جلسه دوجانبه با اهداکنندگان در مورد اجرای پروژه برگزار شد

https://economist.kg/enierghietika/2025/09/26/kambar-atinskaia-ges-1-kyrghyzstan-kazakhstan-i-uzbiekistan-soghlasovali-dalnieishiie-shaghi-po-proiektu/

 بانک توسعه اوراسیا در قرقیزستان سه پروژه را با بیش از ۲۸۵ میلیون دلار تامین مالی کرد

بانک توسعه اوراسیا در قرقیزستان سه پروژه را تامین مالی کرده است. بر اساس گزارش‌های این بانک، برای ساخت نیروگاه برق‌آبی "کولاناک" با ظرفیت ۱۰۰ مگاوات مبلغ ۴۴ میلیون دلار اختصاص یافته است. همچنین ساخت نیروگاه خورشیدی "بیشکک سولار" با ظرفیت ۳۰۰ مگاوات در ولایت ایسیک‌کول با سرمایه‌گذاری ۱۸۰ میلیون دلار تامین شد. علاوه بر این، کارخانه سیمان کانت برای احداث خط جدید پخت کلینکر به روش خشک ۶۱٫۲ میلیون دلار دریافت کرده است.

https://ru.kabar.kg/news/eabr-prokreditoval-v-kyrgyzstane-3-proekta-na-obshuyu-summu-svyshe-285-mln/

 جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در قرقیزستان طی پنج سال 1.9 برابر افزایش یافت و به 1.03 میلیارد دلار رسید

به گزارش کمیته ملی آمار حجم سرمایه گذاری مستقیم خارجی وارد شده به جمهوری قرقیزستان در سال 2024 معادل 1 میلیارد و 29.7 میلیون دلار بوده است. این رقم نسبت به سال 2023 به میزان 21.9 درصد بیشتر و نسبت به سال 2020 حدود 1.9 برابر افزایش یافته است.

بزرگترین سرمایه گذاران در سال 2024 عبارت بودند از:

چین — 27.8 درصد از کل حجم

روسیه — 27.1 درصد

قزاقستان — 11 درصد

لوکزامبورگ — 7.4 درصد

ترکیه — 5.5 درصد

عادلبک قاسم ‌علیف بر ضرورت تسریع در رشد اقتصادی تاکید کرد

رییس کابینه وزیران و رییس اداره ریاست‌جمهوری قرقیزستان، در نشست اداری خود اظهار داشت که لازم است نه‌تنها روند فعلی رشد اقتصادی حفظ شود، بلکه باید سرعت آن نیز افزایش یابد.

وی گزارش داد که طی ماه‌های ژانویه تا سپتامبر سال ۲۰۲۵، درآمد بودجه دولتی به ۷۲۲ میلیارد و ۹۰۱ میلیون سوم رسیده است — که ۲۳ میلیارد و ۸۱۰٫۷ میلیون سوم بیش از شاخص برنامه‌ریزی ‌شده بوده و میزان تحقق برنامه را به ۱۰۳٫۴٪ رسانده است. درآمدهای مالیاتی جمع‌آوری‌شده توسط اداره مالیات دولتی نیز ۲۱۱ میلیارد و ۹۷۱٫۹ میلیون صوم بوده که ۹ میلیارد و ۱۹۲٫۲ میلیون صوم بالاتر از برنامه (تحقق ۱۰۴٫۵٪) است. در همین حال، اداره گمرک دولتی نیز ۱۰۲ میلیارد و ۱۴۶٫۴ میلیون صوم مالیات جمع‌آوری کرده که ۲ میلیارد و ۴۱۷٫۹ میلیون صوم بیش از برنامه بوده است (تحقق ۱۰۲٫۴٪). به گفته او، رشد پایدار و فراتر رفتن از شاخصهای پیشبینی ‌شده در تمامی دسته‌های اصلی درآمدهای مالیاتی مشاهده می‌شود.

او خاطرنشان کرد که طبق گزارش سرمایه‌گذاری جهانی، در سال ۲۰۲۴ حجم سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در سطح جهان ۱۱٪ کاهش یافته است، در حالی که در همین شرایط، جریان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در قرقیزستان ۲۲٪ افزایش یافته و از مرز ۱ میلیارد دلار آمریکا عبور کرده است.

رییس کابینه همچنین تاکید کرد که حمایت از کسب‌وکارهای کوچک و متوسط کارآفرینی کوچک و متوسط  از اولویتهای اصلی دولت است. در نیمه نخست سال ۲۰۲۵، این بخش رشد چشمگیری در شاخصهای کلیدی داشته است:

ارزش افزوده ناخالص تولیدشده توسط بنگاه‌های کوچک و متوسط ۴۲٫۱٪ افزایش یافته و به ۳۳۵٫۵ میلیارد صوم رسیده است؛

سهم کارآفرینی کوچک و متوسط در تولید ناخالص داخلی از ۳۹٫۸٪ به ۴۷٫۳٪ افزایش یافته؛

تعداد شرکتهای فعال کوچک و متوسط با رشد ۱۳٫۵٪ به ۱۹٫۱ هزار واحد رسیده؛

تعداد شاغلان در این بخش نیز ۵٫۳٪ افزایش یافته و به ۶۰۷٫۸ هزار نفر رسیده است.

وی به وزارت اقتصاد و تجارت قرقیزستان ماموریت داد تا تحلیلی جامع از وضعیت توسعه کسب‌وکارهای کوچک و متوسط در سطح مناطق مختلف کشور تهیه کرده و پیشنهاداتی برای کاهش شکاف منطقه‌ای در دسترسی به منابع مالی، زیرساختهای لازم و مهارتهای کارآفرینی ارائه دهد.

https://ru.kabar.kg/news/adylbek-kasymaliev-zayavil-o-neobhodimosti-usileniya-tempov-razvitiya-ekonomiki/