روند افزایشی میانگین حقوق خالص در صربستان
میانگین حقوق خالص در صربستان در سال ۲۰۱۲ معادل ۳۶۵ یورو بود. این رقم در سال گذشته به ۸۳۸ یورو و در سهماهه نخست سال جاری به ۹۰۰ یورو افزایش یافت. این میزان قرار است تا پایان سال ۲۰۲۷ به ۱۴۰۰ یورو برسد.
بر اساس برآوردهای IMF، رشد تولید ناخالص داخلی صربستان برای سال جاری ۳ درصد، برای سال آینده ۴ درصد و برای سال بعد ۴.۵ درصد خواهد بود، که در مجموع به ۱۱.۹ درصد میرسد. طبق پیشبینی صندوق بینالمللی پول (IMF)، تولید ناخالص داخلی اسمی صربستان تا سال 2029 به 116 میلیارد دلار خواهد رسید، که نشاندهنده افزایش 35 میلیارد دلاری نسبت به سال 2024 است. ساختار تولید ناخالص داخلی صربستان در سال 2024 شامل 57.58 درصد خدمات، 23.97 درصد صنعت و 3.79 درصد کشاورزی است که نشاندهنده وابستگی بالای اقتصاد صربستان به بخش خدمات است که معمولاً مشاغل با دستمزد متوسط تا بالا را شامل میشود. بخش کشاورزی که تحت تأثیر خشکسالی شدید تابستان 2024 قرار گرفت، تأثیر چندانی بر رشد اقتصادی نداشته است.
در مقابل، دولت صربستان وعده داده که رشد حقوقها ۴.۶ برابر سریعتر از تولید ناخالص داخلی خواهد بود. این رکورد در سال ۲۰۲۳ ثبت شد، زمانی که میانگین حقوق از ۷۴,۹۳۳ دینار به ۸۶,۰۰۷ دینار رسید. اما در همان سال، قیمتهای مصرفکننده پس از افزایش ۱۵.۱ درصدی در سال ۲۰۲۲، در طول سال ۲۰۲۳ نیز ۷.۶ درصد رشد کرد.
یکی از شاخصهای کلیدی، تداوم «یوروییسازی» اقتصاد صربستان است. از دستمزدهای روزانه تا قراردادهای حقوقی، قیمت املاک و معاملات، یورو واحد اصلی ارزشگذاری است و دینار صرفاً ابزاری برای مبادلات است. با وجود تورم نسبتاً پایین ۴.۵ درصدی به معیارهای صربستان، به دلیل خاطرات ابرتورم و ترس از تکرار آن، مردم همچنان همه چیز را به یورو محاسبه میکنند، همانطور که تا سال ۲۰۰۲ با مارک آلمان انجام میدادند. بیش از ۹۰ درصد پساندازهای خانوارها به ارزهای خارجی و تنها ۲۱.۸ درصد بدهی عمومیبه دینار است، که نشانهای از سطح پایین «دیناریسازی» در نظام مالی صربستان است.
در سپتامبر 2024، شورای اجتماعی-اقتصادی صربستان حداقل دستمزد ماهانه را برای سال 2025 به 47,000 دینار (تقریباً 400 یورو) افزایش داد، که نسبت به سال قبل 17.8 درصد رشد نشان میدهد. نرخ بیکاری در صربستان در سال 2024 به 8.6 درصد کاهش یافت، که پایینترین سطح در دهه اخیر است. همچنین، نرخ اشتغال به 51.4 درصد رسید، که رکوردی جدید محسوب میشود. این آمار نشاندهنده بهبود بازار کار است، اما بخش قابلتوجهی از اشتغال (حدود 13.2 درصد) در مشاغل غیررسمی است. نسبت بدهی عمومیبه تولید ناخالص داخلی صربستان در سال 2024 به 38.1 درصد رسیده که پایینتر از معیار 60 درصدی ماستریخت است. پیشبینی میشود این نسبت تا سال 2029 به 40.7 درصد افزایش یابد.
https://radar.nova.rs/ekonomija/odnos-dinara-i-evra-poluga-stvaranje-iluzija/