اخبار اقتصادی ویتنام

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ویتنام در هفته اول شهریور ماه 1404 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

شرکت C.P ویتنام با رکود بازار و کاهش درآمد مواجه شد

C.P. ویتنام، یکی از شرکت‌های زیرمجموعه‌ی Charoen Pokphand Foods Public Company Limited (C.P. Foods) تایلند، از افت قابل توجه درآمد در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۵ خبر داده است. گزارش مالی تلفیقی تازه منتشرشده‌ی این شرکت نشان می‌دهد که درآمد آن در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، ۲۱ درصد کاهش یافته و به ۲۶.۲ میلیارد بات (حدود ۲۱.۲ تریلیون دونگ ویتنام) رسیده است. این افت بیانگر چالش‌هایی است که C.P. Foods در بازار ویتنام با آن مواجه است؛ بازاری که همچنان در کنار تایلند و چین یکی از سه بازار کلیدی این شرکت به شمار می‌رود. در نیمه نخست سال ۲۰۲۵، درآمد C.P. Foods در ویتنام حدود ۴۳.۶ تریلیون دونگ (۱.۷ میلیارد دلار) بوده که نشان‌دهنده‌ی کاهش ۱۵ درصدی نسبت به سال قبل است.

 بخش اصلی این رکود ناشی از کاهش چشمگیر در بخش دامپروری و خوراک دام بوده است. بخش دامپروری که بزرگ‌ترین سهم درآمد را دارد، ۲۹.۵ تریلیون دونگ تولید کرده، اما نسبت به سال گذشته ۱۹ درصد افت داشته است. بخش خوراک دام نیز با ۱۵ درصد کاهش به ۱۰.۶ تریلیون دونگ رسید. تنها بخشی که رشد مثبت نشان داده، بخش غذایی بوده است که با وجود حاشیه‌های رسانه‌ای اخیر، توانسته ۱ درصد افزایش را ثبت کند و به ۳.۴ تریلیون دونگ درآمد برسد. این نتایج مالی پس از بحران روابط عمومی در اواخر ماه مه و اوایل ژوئن به دست آمد؛ زمانی که تصاویر منتشرشده از خوک‌های بیمار در یکی از کارخانه‌های فرآوری این شرکت در فضای مجازی پخش شد و باعث شد وزارت کشاورزی و محیط زیست تحقیقات خود را آغاز کند. این جنجال منجر به فراخوان‌هایی برای تحریم محصولات C.P. ویتنام شد. در واکنش، اداره کشاورزی و محیط زیست استان سوک‌ترانگ (که از ۱ ژوئیه بخشی از شهر کان‌تُهو شده است) سه فروشگاه CP Fresh Shop را به دلیل فعالیت با مجوز ایمنی غذایی منقضی، بیش از ۱۰۰ میلیون دونگ جریمه کرد. با این حال، در ماه ژوئیه C.P. ویتنام بیانیه‌ای صادر کرد و اعلام نمود که تحقیقات پلیس سوک‌ترانگ هیچ تخلفی در زمینه ایمنی غذایی پیدا نکرده و هیچ اتهام کیفری علیه شرکت مطرح نخواهد شد.

https://vietnamnews.vn/economy/1723880/c-p-vietnam-faces-tough-market-with-revenue-slump.html

CMC OpenAI در ویتنام: خدمت‌رسانی با بالاترین سطح اعتماد و امنیت داده

راه‌اندازی CMC OpenAI (C-OpenAI) نقطه عطف جدیدی در مسیر ویتنام برای ورود به عصر جامع هوش مصنوعی به شمار می‌رود؛ عصری که در آن، هوش مصنوعی بومی ویتنام با بالاترین سطح قابلیت اعتماد و امنیت داده در خدمت شهروندان قرار می‌گیرد. این موضوع را نگوین ترونگ چینه، رئیس و مدیر اجرایی گروه CMC اعلام کرد.

 C-OpenAI بر پایه ۲۵ فناوری اختصاصی طراحی شده است؛ از بینایی ماشین و پردازش زبان طبیعی گرفته تا مدل‌های زبانی بزرگ، پردازش گفتار، و سامانه‌های مدیریت داده (Data Lake House). این سامانه بر بستر CMC Cloud اجرا می‌شود تا حاکمیت داده‌های ملی ویتنام حفظ گردد. این فناوری‌ها پیش‌تر وارد بازار شده و در رده‌بندی‌های بین‌المللی نیز مورد تأیید و شناسایی قرار گرفته‌اند. CMC قصد دارد هوش مصنوعی را در حوزه‌های مختلفی به کار گیرد؛ از جمله دستیارهای مجازی برای خدمات حقوقی و شهروندی، آموزش، سلامت، بانکداری و مالی، تولید صنعتی و مدیریت عمومی. نگوین منه هونگ، وزیر علوم و فناوری ویتنام، C-OpenAI را یک مدل کسب‌وکار متناسب با اقتصاد دانش‌بنیان توصیف کرد. او گفت: «یک کشور توسعه‌یافته ۸۰ درصد دارایی‌هایش را از مالکیت فکری به دست می‌آورد، در حالی که یک کشور توسعه‌نیافته ۸۰ درصد دارایی‌هایش به دارایی‌های فیزیکی وابسته است.» وی بر تغییر جهت ویتنام به سمت سرمایه‌های دانشی تأکید کرد.

 وزارتخانه او از شرکت‌های فناور خواسته است تا مدل ترکیبی سرمایه و دانش (ترکیب دارایی‌های فیزیکی با دارایی‌های فکری) را بپذیرند. به گفته وی، مزیت C-OpenAI در دسترسی به داده‌های بومی و توانایی آن در حل مسائل خاص ویتنام نهفته است. همچنین، اتکای آن به هوش مصنوعی متن‌باز و مهم‌تر از همه، خلاقیت نیروی انسانی ویتنامی و انطباق فرهنگی، نقش کلیدی دارند. CMC با تکیه بر هوش مصنوعی متن‌باز یک انتخاب راهبردی انجام داده است تا خلاقیت ملی را تقویت کند، هزینه‌ها را کاهش دهد و دسترسی عمومی‌به راهکارهای هوش مصنوعی برای مسائل اجتماعی–اقتصادی را گسترش دهد.

 در سطح جهانی، بسیاری از دولت‌ها برای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های حیاتی مانند ۵G و هوش مصنوعی به سمت فناوری‌های متن‌باز روی آورده‌اند. ویتنام بر اساس قطعنامه شماره 57-NQ/TW دفتر سیاسی حزب (۲۲ دسامبر ۲۰۲۴) قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ در زمینه تحقیق و توسعه هوش مصنوعی به رتبه سه کشور برتر جنوب شرق آسیا دست یابد. همچنین بر اساس تصمیم شماره 1131/QĐ-TTg دولت (۱۲ ژوئن ۲۰۲۵)، هوش مصنوعی در صدر فهرست فناوری‌ها و محصولات راهبردی برای توسعه ملی قرار گرفته است.

https://vietnamnews.vn/economy/1723897/cmc-openai-expects-to-serve-vietnamese-with-top-tier-reliability-data-security.html

فوربس، ویت‌جت را در میان ۵۰ شرکت برتر بورسی ویتنام در سال ۲۰۲۵ معرفی کرد

مجله فوربس ویتنام فهرست ۵۰ شرکت برتر بورسی ویتنام در سال ۲۰۲۵ را منتشر کرده و در این رتبه‌بندی از شرکت‌های برجسته در بخش‌های مختلف از جمله ویت‌جت، اف‌پی‌تی، وینامیلیک و پترولیمکس تجلیل کرده است. بر اساس این رتبه‌بندی، ویت‌جت در میان پنج شرکت برتر از نظر بالاترین میزان درآمد در سال گذشته قرار گرفته است. فرآیند ارزیابی فوربس بر پایه معیارهای گوناگونی همچون رشد درآمد و سود، بازدهی حقوق صاحبان سهام، سود هر سهم، جایگاه در صنعت، کیفیت مدیریت و ظرفیت توسعه در دوره‌ی ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۴ انجام گرفته است. حضور مستمر ویت‌جت در این فهرست معتبر، نشان‌دهنده‌ی عملکرد مالی قوی، مدیریت کارآمد و افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران داخلی و بین‌المللی است. این شرکت هواپیمایی با گسترش پیوسته شبکه پروازهای بین‌المللی خود، در حال حرکت به سوی تحقق چشم‌انداز تبدیل شدن به یک گروه هوانوردی جهانی است؛ مسیری که هم به سودآوری پایدار برای سرمایه‌گذاران و هم به مشارکت مثبت در جامعه در دوران جدید توسعه کمک می‌کند.

https://vietnamnews.vn/economy/1723875/forbes-names-vietjet-among-top-50-listed-companies-in-viet-nam-in-2025.html

امارات اسکای‌کارگو: ویتنام در میان سریع‌ترین بازارهای صادراتی در حال رشد

شرکت امارات اسکای‌کارگو اعلام کرد که ویتنام به‌عنوان یکی از سریع‌ترین بازارهای صادراتی این شرکت در آسیای جنوب شرقی شناخته می‌شود؛ رشدی که عمدتاً ناشی از تقاضای قوی برای بارهای با ارزش بالا همچون محصولات الکترونیکی، منسوجات و محصولات کشاورزی است. امارات اسکای‌کارگو در سال مالی ۲۰۲۴-۲۰۲۵، بیش از ۱۳,۸۷۳ تن بار عمومی را از ویتنام جابه‌جا کرده است؛ رقمی‌که علاوه بر ظرفیت بالای پروازهای مسافری، توسط سه پرواز باری اختصاصی هفتگی به‌هانوی پشتیبانی می‌شود.

عبدالله الخلافی، معاون بازرگانی بار در منطقه شرق دور و استرالیا، گفت: «آسیای شرقی و جنوب شرقی، از جمله ویتنام، تنها ستون‌های شبکه جهانی ما نیستند، بلکه آینده لجستیک و تجارت جهانی را شکل می‌دهند. از مراکز پیشرفته تولید صنعتی گرفته تا بازارهای پررونق مصرفی، این منطقه سرعت تجارت جهانی را تعیین می‌کند. استراتژی رشد ما و سرمایه‌گذاری مداوم در شرق و جنوب شرق آسیا بازتاب همین واقعیت است؛ ما کاملاً متمرکز بر توسعه ظرفیت، مسیرها و مشارکت‌ها هستیم تا بهترین پاسخ را به تقاضای فزاینده بدهیم.» امارات اسکای‌کارگو هم‌اکنون بیش از ۲۱,۰۰۰ تن ظرفیت هفتگی بار را به داخل و خارج از شرق و جنوب شرق آسیا ارائه می‌دهد که ویتنام یکی از بازارهای محوری رشد در این منطقه به شمار می‌رود. این شرکت با بهره‌گیری از بزرگ‌ترین و متنوع‌ترین شبکه مسیرهای پروازی در میان خطوط هوایی غیرآسیایی، به‌طور ویژه از تقاضای رو به افزایش صادرات از مراکز تولیدی نظیر ویتنام پشتیبانی می‌کند. در حال حاضر، امارات اسکای‌کارگو در منطقه شرق و جنوب شرق آسیا به ۲۵ دروازه تجاری در ۱۲ کشور و قلمرو خدمات ارائه می‌دهد. کائو دوانگ، مدیر بخش بار امارات در ویتنام، تأکید کرد: «ویتنام یکی از سریع‌ترین بازارهای صادراتی ما در آسیای جنوب شرقی است؛ رشدی که به‌واسطه تقاضای قوی برای محموله‌های ارزشمندی همچون محصولات الکترونیکی، منسوجات و کشاورزی ایجاد شده است. برنامه‌های پروازی تقویت‌شده و ظرفیت باری ما، به‌طور مستقیم از کسب‌وکارهای ویتنامی حمایت می‌کند و به آن‌ها امکان می‌دهد در بازارهای جهانی رقابتی‌تر ظاهر شوند و همسو با چشم‌انداز ۲۰۴۵ ویتنام برای تبدیل‌شدن به یک هاب لجستیکی منطقه‌ای حرکت کنند.» با تثبیت جایگاه آسیا به‌عنوان کارخانه جهان، به‌ویژه در بخش‌های الکترونیک، منسوجات و شیلات، نیاز به ظرفیت بالای حمل‌ونقل هوایی برای انتقال کالاها به سراسر دنیا بیش‌ازپیش ضروری شده است. امارات اسکای‌کارگو در این منطقه به ۹ دروازه باری خدمات‌رسانی می‌کند و با ۴۴ پرواز هفتگی باری – که بالاترین تراکم پروازهای باری در شبکه جهانی این شرکت است – فعالیت دارد. این برنامه با ۱۳ پرواز چارتر هفتگی به شرق آسیا و از آنجا تکمیل می‌شود و ظرفیت پایدار و اتصال مطمئن را برای کسب‌وکارهای آسیایی به سمت اروپا و خاورمیانه فراهم می‌سازد. این عملیات باری و چارتر با ۳۱۱ پرواز هفتگی مسافری پشتیبانی می‌شوند که هم مسافران و هم بار را از طریق ناوگان ترکیبی ایرباس A380 و بوئینگ 777 جابه‌جا می‌کنند. آسیا و جنوب شرق آسیا به‌عنوان یک مرکز جهانی نوآوری، تجارت الکترونیک، تولید پیشرفته و کشاورزی پررونق، مدت‌هاست که از بازارهای کلیدی در شبکه جهانی امارات اسکای‌کارگو به شمار می‌آید.

 در یک هفته معمول، امارات اسکای‌کارگو بیش از ۴۵۰ تن میوه تازه، سبزیجات، غذاهای دریایی و سایر محصولات فاسدشدنی ۱۰۰ تن دارو و تجهیزات پزشکی ۷۵ تن محصولات الکترونیک، نیمه‌رسانا و کالاهای هوشمند ۱۸۰ تن پوشاک و بیش از ۱,۳۰۰ تن کالاهای تجارت الکترونیک را جابه‌جا می‌کند. در مورد ویتنام، این شرکت سالانه بیش از ۱.۸ هزار تن محصولات فناورانه و بیش از ۴,۵۰۰ تن میوه تازه، سبزیجات، غذاهای دریایی و سایر محصولات فاسدشدنی را حمل می‌نماید.

https://vietnamnews.vn/economy/1723874/emirates-skycargo-viet-nam-among-fastest-growing-export-markets.html

برنامه اقتصادی ویتنام برای تبدیل شدن به اقتصاد ببر آسیایی تا سال ۲۰۴۵

ویتنام در راستای هدف خود برای تبدیل شدن به آینده‌ای درخشان‌ مانند اقتصادهای مطرح آسیایی، بازطراحی ساختار اقتصادی را آغاز کرده است. این تلاش، تحولی از مدل تولیدی ارزان‌قیمت صادرات‌محور به مدلی مبتنی بر نوآوری چرخانده است. دولت طرح‌های بزرگی را در بخش فناوری‌پایه در دستور کار قرارداده است؛ از جمله سرمایه‌گذاری در صنایع نیمه‌هادی، هوش مصنوعی، انرژی‌های تجدیدپذیر، و پروژه‌های زیرساختی عظیم مانند راه‌آهن پرسرعت شمال–جنوب به ارزش ۶۷ میلیارد دلار و توسعه انرژی هسته‌ای.

سیاست‌های مالی نیز به نفع بخش خصوصی تغییر کرده‌اند: تصویب «قطعنامه ۶۸» بخش خصوصی را به‌عنوان نیروی محرکه اقتصاد معرفی کرده، دسترسی آسان‌تر به وام، قراردادها و حمایت صادراتی فراهم کرده است. اما این مسیر با چالش‌هایی جدی همراه است: تغییرات اقلیمی، پیری جمعیت و مقاومت ساختاری در نهادها تهدیدهایی هستند که اقتصاد را در برابر رشد شکننده می‌کنند. بدون اقدام در این حوزه‌ها، اقلیم ممکن است تا ۱۴.۵ درصد از GDP را تا سال ۲۰۵۰ تهدید کند. این تحولات جدی اگر موفق به اجرا شوند، می‌توانند ویتنام را در مسیر ساخت یک اقتصاد پایدار، فناوری‌محور، و متنوع قرار دهند — با چشم‌انداز جهانی و نقش‌آفرینی در عرصه بین‌المللی.

 https://apnews.com/article/vietnam-economy-climate-trade-mekong-067331203c59c61dbd6d40c04aa5d91d

ضربه تعرفه‌های ضددامپینگ آمریکا به فولاد ویتنام

وزارت بازرگانی ایالات متحده ضربه سنگینی به صادرات فولاد ویتنام وارد کرد و در تحقیقات نهایی خود درباره وضع عوارض ضددامپینگ و جبرانی بر واردات فولاد مقاوم در برابر خوردگی (CORE) از ده کشور و منطقه، از جمله ویتنام، به نتایج مثبت و قطعی رسید. این وزارتخانه اعلام کرد: «بازرگانی به این نتیجه نهایی رسید که واردات CORE به آمریکا از سوی ده شریک تجاری، با قیمت‌شکنی (دامپینگ) و/یا دریافت یارانه انجام شده است.» این تصمیم بر محصولات CORE — که در صنایع خودروسازی، لوازم خانگی و ساختمان‌سازی اهمیت حیاتی دارند — به ارزش ۲.۹ میلیارد دلار اثر می‌گذارد. این واردات از کشورها و مناطقی چون استرالیا، برزیل، کانادا، مکزیک، هلند، آفریقای جنوبی، تایوان (چین)، ترکیه، امارات متحده عربی و ویتنام انجام می‌شود. هرچند این تصمیم وزارت بازرگانی آمریکا، وجود رویه‌های تجاری ناعادلانه را تأیید می‌کند، اما روند کار هنوز به پایان نرسیده است.

 اکنون «کمیسیون تجارت بین‌المللی آمریکا» (ITC) باید مشخص کند که آیا این واردات واقعاً به صنعت فولاد داخلی آمریکا آسیب مادی وارد کرده است یا نه. اگر ITC رأی مثبت بدهد، ایالات متحده به‌طور رسمی عوارض ضددامپینگ و جبرانی را بر فولادهای مشمول اعمال خواهد کرد. برای ویتنام، احتمال اعمال این تعرفه‌ها دو پیامد جدی در پی دارد: آمریکا همچنان یکی از بازارهای صادراتی کلیدی فولاد ویتنام است و نقش مهمی در درآمدهای این بخش دارد. اعمال تعرفه‌ها می‌تواند رقابت‌پذیری قیمتی ویتنام را کاهش دهد، سفارش‌های آتی را کم کند و شرکت‌ها را وادار سازد که فوری به دنبال بازارهای جایگزین باشند. این حکم نشان‌دهنده روند گسترده‌تر حمایت‌گرایی در بازار جهانی فولاد است. با شدت گرفتن تدابیر دفاع تجاری در اقتصادهای بزرگ برای حمایت از صنایع داخلی، فولاد ویتنام — که در سال‌های اخیر رشد صادراتی چشمگیری داشته — بیش از پیش در معرض تحقیقات ضددامپینگ و یارانه‌ای قرار می‌گیرد، نه تنها از سوی آمریکا، بلکه از طرف دیگر شرکای تجاری نیز. این تحول اخیر نه تنها زنجیره تأمین بین‌المللی فولاد را مختل می‌کند، بلکه هشداری جدی برای تولیدکنندگان ویتنامی است: باید بازارهای صادراتی خود را متنوع کنند، استانداردهای محصول را ارتقا دهند و خود را برای موج رو به افزایش موانع تجاری آماده سازند.

https://vietnamnews.vn/economy/1724128/viet-nam-steel-hit-by-us-anti-dumping-duties.html

 واردات ارزان، پایداری صنعت دامداری ویتنام را تهدید می‌کند

بازار داخلی گوشت با فشار فزاینده‌ای مواجه شده است، زیرا واردات رو به افزایش بوده و محصولات ارزان‌تر به‌طور فزاینده‌ای قفسه‌های سوپرمارکت‌ها را اشغال می‌کنند. کارشناسان هشدار می‌دهند که این روند می‌تواند کشاورزان محلی را تضعیف کرده و در صورت اتخاذ نشدن اقدامات راهبردی، پایداری بلندمدت بخش دامپروری را تهدید کند. طبق گزارش اخیر وزارت کشاورزی و محیط زیست ویتنام، این کشور در هفت ماه نخست امسال نزدیک به ۲.۶ میلیارد دلار صرف واردات محصولات دامی‌کرده است که نسبت به مدت مشابه در سال ۲۰۲۴ حدود ۲۳ درصد افزایش نشان می‌دهد. از این میزان، بیش از یک میلیارد دلار مربوط به گوشت و فرآورده‌های گوشتی و بیش از ۸۶۰ میلیون دلار مربوط به شیر و محصولات لبنی بوده است. تنها در ماه ژوئیه، ارزش واردات نزدیک به ۴۰۰ میلیون دلار برآورد شد. مقام‌های رسمی این افزایش را به رشد مصرف داخلی و بالا بودن هزینه مواد اولیه داخلی نسبت دادند؛ عواملی که قیمت گوشت ویتنامی را بالاتر از محصولات خارجی برده است. در زنجیره‌های سوپرمارکت و فروشگاه‌های زنجیره‌ای در شهر هوشی‌مین، گوشت خوک وارداتی از برزیل ۲۰ تا ۳۰ درصد ارزان‌تر از محصولات داخلی عرضه می‌شود. شبکه‌های بزرگ توزیع همچنین طیف وسیعی از گوشت‌های وارداتی را عرضه می‌کنند و برخی از محصولات منجمد از اروپا، کانادا و استرالیا تنها با ۶۰ تا ۸۰ درصد قیمت مشابه داخلی به فروش می‌رسند.

 یکی از نمایندگان یک زنجیره بزرگ سوپرمارکت گفت که گوشت خوک، گاو و مرغ وارداتی معمولاً ۳۰ تا ۴۰ درصد ارزان‌تر از نمونه‌های داخلی است، و همین موضوع باعث ایجاد تردید در میان مقامات گمرکی درباره احتمال اعلام مالیات کمتر شده است. این نماینده دلیل قیمت پایین را هزینه‌های تولید کمتر در کشورهای صادرکننده عنوان کرد؛ جایی که فناوری‌های مدرن و دامداری‌های گسترده به طور گسترده به کار گرفته می‌شوند. این شکاف قابل‌توجه قیمتی، تقاضا برای گوشت وارداتی را افزایش داده و فشار بیشتری بر کشاورزان ویتنامی وارد کرده است.

 طبق اعلام انجمن دامپروری جنوب‌شرقی آسیا، تولیدکنندگان داخلی به دلیل وابستگی به مواد اولیه وارداتی و مقیاس کوچک فعالیت‌ها، با هزینه‌های بالای تولید مواجه‌اند. در همین حال، بازار روزبه‌روز بازتر ویتنام ورود آسان‌تر محصولات خارجی را ممکن کرده و رقابت‌پذیری عرضه‌کنندگان داخلی را به چالش کشیده است. نگویِن تان خوه، رئیس هیئت‌مدیره شرکت دامپروری کشاورزی «ویت-اوک» در استان با ریا-وونگ‌تاو، گفت: گله گاو این شرکت در مقایسه با چهار سال پیش ۹۰ درصد کاهش یافته است. او در گفت‌وگو با وب‌سایت thesaigontimes.vn دلیل این کاهش را هزینه‌های سرسام‌آور تولید دانست؛ هزینه‌هایی که عمدتاً ناشی از وابستگی شدید به مواد اولیه وارداتی است، به طوری که تنها خوراک دام ۸۰ درصد کل هزینه‌ها را شامل می‌شود. علاوه بر این، نوسانات نرخ برابری دلار/دانگ ویتنام و سیاست‌های مالیاتی اخیر، از جمله وضع مالیات بر ارزش افزوده ۵ درصدی بر خوراک دام (که قبلاً معاف از مالیات بود)، هزینه‌ها را بیشتر افزایش داده، قیمت گوشت را بالا برده و رقابت‌پذیری محصولات داخلی را کاهش داده است. به گفته خوه، سود پایین و مصرف ضعیف گوشت گاو، شرکت‌های دامپروری را وادار کرده است تا فعالیت‌های خود را تجمیع کرده و مقیاس تولیدشان را کاهش دهند.

https://vietnamnews.vn/economy/1724018/cheap-imports-threaten-sustainability-of-viet-nam-s-livestock-industry.html