اخبار اقتصادی قزاقستان-آستانه

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی کشور قزاقستان در هفته سوم مردادماه 1404مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح ذیل ارائه می‌گردد:

افزایش تولید میدان نفتی دونگا متعلق به شرکت ملی نفت و گاز قزاقستان کازمونای‌گس

شرکت ملی نفت و گاز کازمونای‌گس (KMG) در ۱ آگوست گزارش داد که میدان نفتی دونگا قزاقستان با تولید کل نفت ۹ میلیون تن از زمان آغاز عملیات به نقطه عطفی رسیده است.

این میدان توسط شرکت Dunga Operating GmbH اداره می‌شود که شرکت ملی نفت و گاز قزاقستان 60 درصد سهام آن را در اختیار دارد.

این میدان که در منطقه توپکاراگان در منطقه مانگیستائو واقع شده است، در نیمه اول سال ۲۰۲۵، ۳۴۰ هزار تن نفت تولید کرد که بیش از ۷۰۰۰ تن از برنامه تولید فراتر رفت. در سال ۲۰۲۴، این سایت ۶۳۰ هزار تن نفت تولید کرد و هدف امسال ۶۴۹ هزار و ۳۰۰ تن تعیین شده است.

https://astanatimes.com/2025/08/kmgs-dunga-breaks-records-with-9-million-tons-of-oil-extracted/

قزاقستان در نیمه اول سال 2025 سرمایه‌گذاری‌های زیست‌محیطی خود را چهار برابر کرد.

1 آگوست 2025 - شرکت فین‌پروم در 31 جولای گزارش داد که قزاقستان در نیمه اول سال 2025، 78.8 میلیارد تنگه (145 میلیون دلار آمریکا) در زمینه حفاظت از محیط زیست سرمایه‌گذاری کرده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 4.6 برابر افزایش داشته است.

طبق گزارش دفتر آمار ملی، این افزایش نشان‌دهنده یک تغییر شدید از سال 2024 است، زمانی که سرمایه‌گذاری‌های زیست‌محیطی 5.2 برابر کاهش یافت و به 52.8 میلیارد تنگه (97.3 میلیون دلار آمریکا) رسید که پایین‌ترین سطح از سال 2017 است.کل هزینه‌های زیست‌محیطی، که شامل سرمایه‌گذاری‌ها، استفاده بهینه از منابع طبیعی و هزینه‌های عملیاتی می‌شود، نیز در سال گذشته کاهش یافت. در سال ۲۰۲۴، کل هزینه‌ها ۴۵۶.۱ میلیارد تنگه (۸۴۰.۷ میلیون دلار آمریکا) بود که نسبت به ۶۱۰.۳ میلیارد تنگه (۱.۱۲ میلیارد دلار آمریکا) در سال ۲۰۲۳، ۲۵ درصد کاهش یافته است. این کاهش پس از افزایش ۳۷.۳ درصدی در سال قبل رخ داد.

در میان حوزه‌های کلیدی هزینه‌های زیست‌محیطی در سال ۲۰۲۴، حفاظت از هوا و کاهش تغییرات اقلیمی‌با ۱۵۳.۶ میلیارد تنگه (۲۸۳ میلیون دلار آمریکا) بیشترین سهم را به خود اختصاص دادند که نشان‌دهنده رشد سالانه ۲۵.۸ درصدی است. مدیریت پسماند و تصفیه فاضلاب به ترتیب ۱۴۶.۹ میلیارد تنگه (۲۷۰.۸ میلیون دلار آمریکا) و ۸۳.۳ میلیارد تنگه (۱۵۳.۵ میلیون دلار آمریکا) را به خود اختصاص دادند.

برعکس، هزینه‌های حفاظت از محیط زیست در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر از ۲۰۲.۴ میلیارد تنگه (۳۷۳ میلیون دلار آمریکا) در سال ۲۰۲۳ به ۲۷.۸ میلیارد تنگه (۵۱.۲ میلیون دلار آمریکا) در سال ۲۰۲۴ کاهش یافت.

طبق پایگاه داده انتشار گازهای گلخانه‌ای برای تحقیقات جوی جهانی (EDGAR)، انتشار گازهای گلخانه‌ای جهانی در سال ۲۰۲۳ به ۵۲۹.۶ میلیارد تن معادل دی اکسید کربن رسید که نسبت به سال ۲۰۲۲، ۱.۹ درصد افزایش داشته است.

از سال ۱۹۹۰، انتشار گازهای گلخانه‌ای جهانی ۶۲ درصد افزایش یافته است. مهمترین افزایش از بخش انرژی بود که انتشار آن تقریباً دو برابر شد. فعالیت‌های صنعتی ۹۱ درصد، حمل و نقل ۷۸ درصد و زباله ۵۶ درصد افزایش یافت.

در سال ۲۰۲۳، چین، ایالات متحده و هند تقریباً نیمی از انتشار گازهای گلخانه‌ای جهانی را به خود اختصاص دادند. چین به تنهایی مسئول ۳۰.۱ درصد یا ۱۵.۹ میلیارد تن معادل دی اکسید کربن بود. ایالات متحده و هند به ترتیب شش میلیارد و ۴.۱ میلیارد تن دی اکسید کربن منتشر کردند. روسیه و برزیل با ۲.۷ میلیارد و ۱.۳ میلیارد تن انتشار گازهای گلخانه‌ای در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. سایر کشورهای منتشرکننده برتر شامل اندونزی، ژاپن، ایران، عربستان سعودی و کانادا بودند. این ده کشور روی هم رفته تقریباً دو سوم از انتشار گازهای گلخانه‌ای جهان را تولید کردند.

در آسیای مرکزی و اتحادیه اقتصادی اوراسیا، قزاقستان پس از روسیه در رتبه دوم انتشار گازهای گلخانه‌ای قرار گرفت. در سال ۲۰۲۳، قزاقستان ۳۲۰.۴ میلیون تن معادل دی اکسید کربن منتشر کرد و پس از آن ازبکستان با ۲۱۴.۵ میلیون تن معادل دی اکسید کربن قرار گرفت. کمترین ارقام در ارمنستان (۱۰.۸ میلیون تن)، تاجیکستان (۲۱.۴ میلیون تن) و جمهوری قرقیزستان (۲۱.۷ میلیون تن) ثبت شد.

https://astanatimes.com/2025/08/kazakhstan-quadruples-environmental-investments-in-first-half-of-2025/

قزاقستان خدمات سرمایه‌گذاری در مرکز مالی آستانه را گسترش می‌دهد.

۱ آگوست ۲۰۲۵ آستانه - کمیته سرمایه‌گذاری قزاقستان و شرکت ملی سرمایه‌گذاری قزاق در ۳۰ جولای یک دفتر مرکزی مشترک در مرکز مهاجران مرکز مالی بین‌المللی آستانه (AIFC) راه‌اندازی کردند تا حمایت دولتی از سرمایه‌گذاران خارجی را افزایش داده و دسترسی به خدمات دولتی را ساده‌تر کنند.

به گفته وزارت امور خارجه، خدمات موجود در این دفتر شامل پشتیبانی ویزا، راهنمایی در مورد قراردادهای سرمایه‌گذاری، کمک به اخذ مجوزهای اقامت بلندمدت، از جمله «ویزای طلایی» و مشاوره در مورد مشوق‌های دولتی و رویه‌های نظارتی است. این مرکز به زبان انگلیسی فعالیت می‌کند و از یک مدل یکپارچه متناسب با نیازهای سرمایه‌گذاران و متخصصان خارجی پیروی می‌کند.

این ابتکار بخشی از تلاش‌های گسترده‌تر برای بهبود فضای سرمایه‌گذاری قزاقستان با متمرکز کردن خدمات ضروری دولتی در یک مکان و دسترسی بیشتر آنها به مشاغل بین‌المللی است. این دفتر مرکزی که توسط مرکز مهاجران AIFC اداره می‌شود، کمیته سرمایه‌گذاری وزارت امور خارجه و شرکت ملی سرمایه‌گذاری قزاقستان را گرد هم می‌آورد.

ما مرکز مهاجران AIFC را به عنوان بستری مؤثر برای تجمیع خدمات دولتی با هدف حمایت از سرمایه‌گذاران می‌بینیم. راه‌اندازی دفتر مشترک با شرکت سرمایه‌گذاری قزاق، دسترسی راحت‌تر و کارآمدتری به خدمات کلیدی - از پشتیبانی ویزا گرفته تا مشاوره در مورد قراردادهای سرمایه‌گذاری - فراهم می‌کند.» این گفته‌ی گابیدالله اوسپانکولوف، رئیس کمیته سرمایه‌گذاری است.

انتظار می‌رود این ابتکار، سفر سرمایه‌گذاران در قزاقستان را از ورود اولیه تا اجرای پروژه بهبود بخشد و تعهد بلندمدت این کشور به یک اکوسیستم شفاف و مناسب برای سرمایه‌گذاران را تقویت کند.

وزیر تجارت قزاقستان: تعرفه‌های جدید ایالات متحده بر ۹۵ درصد از صادرات قزاقستان تأثیری نخواهد گذاشت.

۶ آگوست ۲۰۲۵- آرمان شاکعلیف، وزیر تجارت و همگرایی، در جلسه توجیهی ۵ آگوست در دولت گفت که تعرفه‌های جدید ایالات متحده بر ۹۵ درصد از صادرات قزاقستان تأثیری نخواهد گذاشت. قزاقستان کاملاً به تعهدات بین‌المللی خود پایبند است و مشمول هیچ تحریم ثانویه‌ای نیست.

شاکعلیف تصریح کرد که اگرچه برخی از محصولات مانند کالاهای فروسیلیکون و فسفر ممکن است مشمول تعرفه‌های جدید شوند، اما حدود ۴ تا ۵ درصد از صادرات قزاقستان را تشکیل می‌دهند و نزدیک به ۱۰۰ میلیون دلار می‌رسند.

او تأکید کرد که قزاقستان قبلاً پیشنهادات خود را به ایالات متحده ارائه کرده است و مذاکرات در حال انجام است. اگرچه این وضعیت با قوانین سازمان تجارت جهانی (WTO) مغایرت دارد، قزاقستان به جای عقب‌نشینی، گام‌هایی را برای تعمیق و گسترش روابط تجاری پیشنهاد می‌دهد.

وی خاطرنشان کرد: «ما در مورد مصرف‌کننده آمریکایی صحبت می‌کنیم که به این محصولات عادت کرده و سال‌هاست که مرتباً آنها را وارد می‌کند. اکنون، آنها باید 25 درصد بیشتر بپردازند».

پیش از این، دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، تعرفه‌های جدیدی را بر واردات از نزدیک به 70 کشور، از جمله قزاقستان، اعمال کرده بود.

https://astanatimes.com/2025/08/new-us-tariffs-will-not-impact-95-of-kazakh-exports-says-trade-minister/

کازمونای‌گس اولین محموله نفتی خود را از طریق کرواسی به مجارستان صادر کرد.

۵ آگوست ۲۰۲۵- شرکت ملی نفت و گاز قزاقستان، کازمونای‌گس (KMG)، اولین محموله نفتی خود به ارزش ۸۵۰۰۰ تن را به عنوان بخشی از گسترش استراتژیک همکاری بین کازمونای‌گس و گروه MOL مجارستان، به یک پالایشگاه مجارستانی صادر کرد.

این محموله از طریق دریا از بندر نووروسیسک روسیه به بندر اومیسالج کرواسی با کشتی نفتکش آلاتائو، که توسط کازمورترانس‌فلوت، یکی از شرکت‌های تابعه KMG، اداره می‌شود، منتقل شد.

از اومیسالج، نفت از طریق خط لوله نفت آدریاتیک، که توسط شرکت کرواتی Jadranski naftovod (JANAF) اداره می‌شود، به مقصد نهایی خود، پالایشگاه Százhalombatta در مجارستان، منتقل خواهد شد.

به محض ورود تانکر به کرواسی، نمایندگان KMG، گروه MOL و JANAF برای بحث در مورد همکاری‌های بیشتر دیدار کردند. پس از این دیدار، KMG و گروه MOL یک توافقنامه چارچوبی را امضا کردند که تحویل نفت در آینده را مشخص می‌کند.

این گام به قزاقستان اجازه می‌دهد تا مسیرهای صادرات نفت KMG را به بازارهای اتحادیه اروپا گسترش دهد.

https://astanatimes.com/2025/08/kazmunaygas-exports-first-oil-batch-to-hungary-via-croatia/

۱۳ تریلیون تنگه برای نوسازی بخش انرژی و خدمات رفاهی مورد نیاز است.

۷ آگوست ۲۰۲۵، پروژه ملی برای نوسازی بخش‌های انرژی و مسکن و خدمات عمومی قزاقستان تا سال ۲۰۲۴ تصویب شده است. به گفته کانات بوزومبایف، معاون نخست وزیر، برای اجرای این پروژه ملی در پنج سال آینده به بیش از ۱۳ تریلیون تنگه (21 میلیارد دلار) سرمایه‌گذاری نیاز است.

این بودجه برای تعمیر و ساخت ۸۶۰۰۰ کیلومتر خطوط برق و همچنین راه‌اندازی منابع تولید جدید با ظرفیت کلی ۷.۳ گیگاوات استفاده خواهد شد. بودجه مورد نیاز برای این پروژه از منابع مختلفی تأمین خواهد شد، به ویژه:

منابع از موسسات مالی داخلی و بین‌المللی؛ وام از بانک‌های درجه دو؛ از بودجه جمهوری و صندوق ملی؛ و همچنین منابع مالی صاحبان مشاغل و سهامداران شرکت‌کننده در پروژه‌ها به گفته بوزومبایف، اجرای واقعی پروژه ملی اکنون آغاز شده است. 35 نهاد انحصار طبیعی (NMO) در حالت آزمایشی انتخاب شده‌اند و 22 پروژه دیگر در دست بررسی است. تا پایان سال، شش شرکت زیرساختی باید سطح فرسودگی شبکه‌ها را از منطقه "قرمز" به سطح "متوسط" کاهش دهند و نرخ فرسودگی را به 40 درصد برسانند.

در سال 2025، در مجموع حدود 150 میلیارد تنگه (بیش از 243 میلیون دلار) سرمایه‌گذاری در حالت آزمایشی جذب می‌شود. در این چارچوب، 8.5 هزار کیلومتر شبکه تعمیر و بیش از 42 هزار قطعه تجهیزات به‌روزرسانی خواهند شد.

کار در مقیاس بزرگ در سال 2026 به عنوان بخشی از پروژه ملی ادامه خواهد یافت. طبق این طرح، قرار است بیش از ۱ تریلیون تنگه (1.6 میلیارد دلار) سرمایه‌گذاری برای نوسازی ۹.۷ هزار کیلومتر از شبکه و جایگزینی ۴۶ هزار قطعه تجهیزات جذب شود.

دولت قصد دارد ۶.۸ تریلیون تنگه (11 میلیارد دلار) را برای نوسازی شبکه خطوط لوله و ۶.۲ تریلیون تنگه (10 میلیارد دلار) را برای بخش انرژی هزینه کند.

https://kz.kursiv.media/kk/2025-08-07/mtzh-energetika-men-kommunaldyq-salany/

 

افزایش سود قزاقستان از عرضه گاز روسیه به ازبکستان

شرکت تابعه قزاق‌گاز  در نیمه اول سال 2025 و در بحبوحه رشد عرضه گاز روسیه از طریق قزاقستان به ازبکستان، سود خود را تقریباً دو برابر کرد. سود خالص شرکت   "Intergas Central Asia"  سی میلیارد تنگه (55.8 میلیون دلار) بود. طبق گزارش‌های این شرکت، یک سال پیش از آن، این شرکت 15.6 میلیارد تنگه (29 میلیون دلار) سود خالص دریافت کرده بود.

پروژه ترانزیت گاز روسیه از طریق قزاقستان به ازبکستان در سال 2023 آغاز شد.

https://t.me/sputnikKZ/69114

قزاقستان و آذربایجان مقدمات نصب کابل فیبر نوری در دریای خزر را آغاز کردند.

شرکت‌های قزاقستان تله‌کام و AzerTelecom کار بررسی دریایی را آغاز نموده اند. یک کشتی مجهز به ابزارهای لازم برای مطالعه برجستگی‌های کف دریا، از بندر باوتینو حرکت کرده است. این عملیات به مدت یک ماه در مسیر پیشنهادی از آکتائو به سومگیت انجام خواهد شد. این بررسی به طور همزمان از سمت آذربایجان و قزاقستان انجام خواهد شد.

بغدات موسین رئیس قزاقستان تله‌کام، گفت:"کابلی که نصب می‌شود، اولین خط نوری زیر آب در دریای خزر خواهد بود که "پل مخابراتی" بین آسیا و اروپا محسوب می‌شود و انتقال داده با سرعت تا 400 ترابیت بر ثانیه را فراهم می‌کند.

https://t.me/sputnikKZ/69101

تقریباً نیمی از پروژه‌های کشورهای آسیای مرکزی در زمینه مسیرهای حمل و نقلی اوراسیا در قزاقستان وجود دارند.

سهم ۴۴ درصدی قزاقستان به صورت ارزشی محاسبه می‌شود، نه بر اساس تعداد پروژه‌ها، ۹۰ پروژه به ارزش ۵۳ میلیارد دلار در آسیای مرکزی، در حال اجرا یا برنامه‌ریزی هستند. تقریباً دو سوم این سرمایه‌گذاری‌ها به جاده‌های اصلی هدایت می‌شوند. طبق محاسبات EDB، تعداد ۳۲۵ پروژه در 1 جولای  ۲۰۲۵ در منطقه اوراسیا با سرمایه‌گذاری کل ۲۳۴ میلیارد دلار وجود دارد.

https://t.me/sputnikKZ/69083

قزاقستان راه صادرات گوشت به عراق را باز کرد.

تولید کنندگان قزاقستانی به بازار جدیدی دسترسی پیدا کردند. قزاقستان در حال گسترش جغرافیای عرضه محصولات کشاورزی و دامپروری خود است. اکنون گوشت تولید قزاقستان می‌تواند رسماً توسط عراق خریداری شود. کمیته کنترل و نظارت دامپزشکی وزارت کشاورزی جمهوری قزاقستان از امضای فرم‌های گواهی دامپزشکی با طرف عراقی خبر داد. این توافقات در چارچوب مذاکرات دوجانبه بین سازمان‌های مربوطه دو کشور حاصل شده است. این نه تنها گشایش یک مسیر صادراتی جدید، بلکه نشانه‌ای از اعتماد به سیستم کنترل دامپزشکی قزاقستان است.

اکنون محصولات دامی‌تولید قزاقستان شامل گاو و گوسفند ذبح شده می‌توانند وارد بازار خاورمیانه شوند. این وزارتخانه خاطرنشان کرد که امضای این گواهی‌ها گامی مهم در تقویت روابط اقتصادی خارجی و توسعه بخش کشاورزی و دامپروری کشور خواهد بود.

این کمیته تأکید کرد که آنها همچنان به هماهنگی الزامات دامپزشکی و بهداشتی با سایر کشورها ادامه می‌دهند و از صادرکنندگان داخلی در تبلیغ محصولات آنها در خارج از کشور حمایت می‌کنند.

https://rus.baq.kz/kazahstan-otkryl-eksport-myasa-v-irak_300019411/

سهم آلماتی در تجارت الکترونیک قزاقستان از ۹۰ درصد فراتر رفته است.

جلسه‌ای در آلماتی به رهبری شهردار دارخان ساتیبالدی برگزار شد که در آن توسعه تجارت الکترونیک مورد بحث قرار گرفت. در سال ۲۰۲۴، حجم تجارت آنلاین به ۵.۳ تریلیون تنگه رسید که ۴۲ درصد بیشتر از سال قبل است. این شهر بیش از ۹۰ درصد از کل تجارت آنلاین قزاقستان را به خود اختصاص داده است.

 بیش از ۱۵۰۰ نهاد فعال تجارت الکترونیک در این شهر ثبت شده است. حوزه‌های اصلی تمرکز همچنان فروش کالاهای روزمره و همچنین خدمات تحویل، حمل و نقل و رزرو است. توجه ویژه‌ای به توسعه زیرساخت‌های لجستیک و انبارداری می‌شود. مراکز توزیع در حال حاضر فعال هستند و ساخت تأسیسات جدید در حال انجام است. در آلماتی، بازارهای شهر در حال نوسازی هستند. از ۵۹ بازار، ۴۱ بازار در حال حاضر بازسازی شده‌اند و فناوری‌های دیجیتال از جمله اتصال به اینترنت و ایجاد مناطق پرداخت بدون پول نقد در حال اجرا هستند. پس از این جلسه، دارخان ساتیبالدی دستور تسریع در اجرای پروژه‌های زیرساختی، گسترش برنامه دیجیتالی شدن و تقویت همکاری با پلتفرم‌های آنلاین را صادر کرد. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۵، حجم تجارت خرده‌فروشی الکترونیکی در آلماتی به ۳.۵ تریلیون تنگه برسد.

https://t.me/almaty_akimat/30206?single