اخبار اقتصادی قبرس

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی قبرس در هفته اول مرداد ماه 1404، مندرج در رسانه‌ها و روزنامه‌های این کشور به شرح ذیل ارائه می‌گردد:

اصلاحات مالیاتی کاملا غیر عادلانه است 

براساس اصلاحات مورد نظر رئیس جمهور؛ افراد با درآمد بالا که بین ۶۰٬۰۰۰ تا ۸۰٬۰۰۰ یورو درآمد دارند، با انتقال به یک بازه مالیاتی پایین‌تر، از صرفه‌جویی مالیاتی برخوردار خواهند شد. رئیس‌جمهور نیکوس کریستودولیدیس بارها اعلام کرده است که اصلاحات مالیاتی پیشنهادی با هدف کاهش بار مالیاتی بر خانواده‌ها و اقشار شاغل، مدرن‌سازی اقتصاد و تشویق رقابت‌پذیری، انجام می‌شود.

با این حال، جزئیات این اصلاحات مالیاتی نشان می‌دهد که تمرکز اصلی آن بر تقویت محیط مالیاتی مطلوب برای شرکت‌ها، متخصصان خارجی و مالکان ثروتمند املاک است، تا تلاش برای کاهش مشکلات اقتصادی و بار مالیاتی خانوارها از طریق پیشنهاد یک نظام مالیاتی و توزیعی عادلانه‌تر و مترقی‌تر. علاوه بر این، مشوق‌های مالیاتی پیشنهادی برای کسب ‌وکارها، بدون آنکه واقعاً به مدرن‌سازی اقتصاد از طریق افزایش بهره‌وری و رقابت‌پذیری کمک کنند، ممکن است تنها منجر به بقای مالی شرکت‌های ناکارآمد شود.

 اصلاحات پیشنهادی که شامل تغییراتی در نرخ‌های مالیاتی است و هدف آن جلب رضایت خانوارها و شرکت‌ها عنوان شده، به احتمال زیاد در بلندمدت موجب افزایش بیشتر نابرابری‌های درآمدی و ثروتی خواهد شد. در چنین شرایطی، وضعیت فعلی قبرس به‌عنوان اقتصادی با بهره‌ وری و دستمزد پایین، احتمالاً تداوم خواهد یافت؛ در حالی که ثروت اقشار ثروتمند به دلیل نبود مالیات‌های قابل‌توجه و تصاعدی بر املاک غیرمنقول و ضعف در نظام وصول مالیات، بیش از پیش افزایش خواهد یافت.

https://cyprus-mail.com/2025/07/13/proposed-tax-reform-is-blatantly-unfair

 نامزدی برای جوایز پژوهش قبرس ۲۰۲۵ آغاز شد

بنا بر اطلاعیه بنیاد پژوهش و نوآوری قبرس (RIF)، نامزدی برای جوایز پژوهش قبرس ۲۰۲۵ اکنون آغاز شده است. این بنیاد برای هجدهمین سال متوالی، از فعالیت‌های علمی‌پژوهشگران جوان و برجسته در کشور تجلیل می‌کند و با این کار، به ترویج برتری علمی و تشویق گسترش فعالیت‌های پژوهشی و نوآورانه در قبرس می‌پردازد. اعلام نامزدی باید تا روز 19 سپتامبر ساعت 1 بعد ظهر انجام شود.

در این دوره، جوایز در سه دسته زیر اعطا خواهند شد:

* پژوهشگر برجسته

* پژوهشگر جوان

* بهره‌برداری تجاری از نتایج پژوهش

جایزه «پژوهشگر برجسته قبرس – ۲۰۲۵» به دانشمندان برجسته‌ای اعطا می‌شود که بیش از ۷ سال سابقه پژوهشی پس از اخذ مدرک دکتری دارند و در سال‌های اخیر دستاوردهای مهم، نوآورانه و شناخته‌شده‌ای در سطح بین‌المللی در حوزه پژوهش ارائه داده‌اند.

برای سال ۲۰۲۵، این جایزه در حوزه علوم اجتماعی و انسانی نیز اهدا خواهد شد. برندگان در هر دسته، کمک‌هزینه‌ای به مبلغ ۶۰٬۰۰۰ یورو برای ادامه فعالیت‌های پژوهشی خود دریافت خواهند کرد.

پژوهشگر جوان برجسته سال 2025 نیز همین مبلغ را دریافت خواهد کرد. تحقیقات مورد نظر باید در زمینه فیزیک و مهندسی باشد.

در نهایت، جایزه «بهره‌برداری تجاری از نتایج پژوهش – قبرس ۲۰۲۵» به یک دانشمند یا گروهی از دانشمندان اعطا می‌شود که توانسته‌اند به‌طور موفقیت‌آمیزی از نتایج پژوهشی خود در حوزه‌های زیر بهره‌برداری تجاری انجام دهند:

* علوم زیستی (Life Sciences)

* علوم فیزیکی و مهندسی (Physical Sciences and Engineering)

* علوم اجتماعی و انسانی (Social Sciences & Humanities)

این جایزه ( 60.000 یورو ) به منظور تقدیر از توانایی تبدیل دانش علمی‌به محصولات یا خدمات کاربردی در بازار و تقویت پیوند میان پژوهش و نوآوری‌های اقتصادی اعطا می‌شود.

https://www.cna.org.cy/en/article/8753945/nominations-for-the-2025-cyprus-research-awards-are-now-open

  بازیافت 37 تن باطری در نیمه نخست سال 2025

بیش از ۳۷ هزار کیلوگرم باتری مستعمل در نیمه اول ۲۰۲۵ در قبرس بازیافت شد. بر اساس گزارش سازمان غیرانتفاعی Afis Cyprus، که هماهنگ‌کننده کمپین‌های آگاهی‌رسانی و جمع‌آوری باتری در سراسر جزیره بوده است، در شش ماهه اول سال ۲۰۲۵ بیش از ۳۷,۰۰۰ کیلوگرم باتری مستعمل در قبرس بازیافت شده است. این سازمان در بیانیه‌ای به چند ابتکار جالب اشاره کرد که موجب افزایش مشارکت عمومی‌شدند، از جمله: 

- مسابقه دو تفریحی به مناسبت روز جهانی باتری 

- اهدای بستنی رایگان در منطقه آگلانجیا 

- یک طرح خلاقانه در بازار غذای فورک (Fork Food Market) که در ازای تحویل باتری‌های مستعمل، غذا یا نوشیدنی رایگان ارائه می‌داد. 

همچنین، کمپین رسانه‌ای «روابط سمی» (Toxic Relationships) که با طنز به تشویق بازیافت مسئولانه باتری‌ها می‌پردازد، در جذب مخاطبان جوان به اهمیت این موضوع بسیار موفق عمل کرده است. 

آموزش همچنان اولویت اصلی 

Afis بر ادامه برنامه‌های آموزشی در مدارس، برپایی غرفه‌های اطلاع‌رسانی و همکاری با نهادهای مختلف برای آموزش چگونگی و دلایل بازیافت صحیح باتری‌ها تأکید دارد. این سازمان هشدار داد که باتری‌های دورریخته‌شده در صورت مدیریت نادرست، هم می‌توانند مواد خطرناک را به محیط زیست نشت دهند و هم اکوسیستم‌ها و هم سلامت عمومی را تهدید کنند. 

آمار قابل توجه 

تا پایان مه ۲۰۲۵، این سازمان ۳۷,۱۶۱ کیلوگرم باتری جمع‌آوری کرده که مجموع باتری‌های جمع‌آوری‌شده از زمان تأسیس آن را به ۹۷۲,۸۴۴ کیلوگرم رسانده است. تنها در ۵ ماه اول سال جاری، ۵۵ سطل جدید بازیافت باتری در نقاط مختلف قبرس نصب شده است. Afis در پایان تأکید کرد هر کیلوگرم باتری بازیافت‌شده به معنای فلزات سمی‌کمتر در خاک و آب ما، محیطی پاک‌تر و جامعه‌ای مسئول‌تر است. 

https://cyprus-mail.com/2025/07/14/over-37-tonnes-of-batteries-recycled-in-first-half-of-2025

 درآمد 6 میلیارد یورویی ساخت و ساز در سال 2023

بخش ساخت‌وساز قبرس در سال ۲۰۲۳ رشد قوی‌ای را ثبت کرد. طبق نتایج یک نظرسنجی که توسط سرویس آمار دولتی منتشر شد، بخش ساخت‌وساز قبرس در سال ۲۰۲۳ با رشد ۹.۴ درصدی ارزش افزوده نسبت به سال ۲۰۲۲ مواجه شد. 

آخرین ارقام نشان می‌دهد که ارزش تولید بخش گسترده ساخت‌وساز، ۱۲ درصد افزایش یافته و در سال ۲۰۲۳ به ۶.۲۳ میلیارد یورو رسیده است. این رقم در سال ۲۰۲۲ معادل ۵.۵۶ میلیارد یورو بود. علاوه بر این، ارزش افزوده به قیمت‌های جاری به ۱.۵۸ میلیارد یورو افزایش یافت که در مقایسه با ۱.۴۴ میلیارد یورو در سال قبل رشد خوبی را نشان می‌دهد. 

این افزایش در ارزش افزوده بازتابی از عملکرد کلی مثبت این بخش بود که عمدتاً رشد فعالیت‌های ساخت‌وساز جدید و افزایش اشتغال مهمترین عوامل آن بوده اند. همچنین پروژه‌های ساخت‌وساز جدید در سال ۲۰۲۳ به ۳.۵۹ میلیارد یورو رسید که نسبت به سال ۲۰۲۲ رشد ۵.۹ درصدی را نشان می‌دهد. در این دسته‌بندی، ساختمان‌های مسکونی با رشد ۶.۲ درصدی و ساختمان‌های غیرمسکونی با رشد ۴.۵ درصدی مواجه شدند. 

https://cyprus-mail.com/2025/07/15/cyprus-construction-output-hits-e6-23-billion-in-2023

 کاهش سود، افزایش سرمایه و کل دارایی‌های بانک‌های قبرس در سه‌ماهه اول 2025

بر اساس داده‌های به‌روزشده‌ای که بانک مرکزی قبرس منتشر کرده، بخش بانکی قبرس در سه ‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵، با کاهش سودآوری مواجه شد، اما در عین حال شاهد افزایش در مجموع دارایی‌ها و تقویت سرمایه پایه بود. این آمارها تا ۳۱ مارس ۲۰۲۵ را در بر می‌گیرد و شاخص‌های مربوط به سودآوری، ترازنامه و کفایت سرمایه را شامل می‌شود.

سودآوری بخش بانکی در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵ با کاهش ۸۲ میلیون یورویی مواجه شد و از ۳۴۶ میلیون یورو در مارس ۲۰۲۴ به ۲۶۴ میلیون یورو در مارس ۲۰۲۵ رسید. دلیل اصلی این کاهش، افت درآمد خالص بهره بوده است.

در همین بازه، مجموع دارایی‌های بخش بانکی ۴۲۲ میلیون یورو یا ۰.۶٪ افزایش یافت و از ۶۵٬۶۰۴ میلیون یورو در دسامبر ۲۰۲۴ به ۶۶٬۰۲۶ میلیون یورو در مارس ۲۰۲۵ رسید. این افزایش عمدتاً ناشی از رشد حجم وام‌ها، تسهیلات اعتباری و اوراق بدهی بوده است.

نسبت سرمایه پایه نوع اول (CET1) نیز در سه‌ماهه نخست ۲۰۲۵ با افزایشی ۱.۳ واحد درصدی از ۲۴.۷٪ در پایان سال ۲۰۲۴ به ۲۶.۰٪ در مارس ۲۰۲۵ رسید. این بهبود عمدتاً به کاهش میزان کل ریسک‌پذیری بازمی‌گردد که تأثیر آن از کاهش جزئی در سرمایه CET1 فراتر بوده است.

https://www.cna.org.cy/subscriber/article/8757898?srv_id=110&list_id=8205620000658809852#:~:text=Drop%20in%20profits%2C%20increase%20in%20capital%20and

 وزارت دارایی از پرداخت 25 میلیون یورو به پروژه اتصال بزرگ دریا امتناع کرد

به گزارش منابع خبری، وزارت دارایی قبرس از تأیید پرداخت ۲۵ میلیون یورو به شرکت مستقل انتقال برق یونان (Admie) خودداری کرده است؛ مبلغی که بخشی از تعهدات دولت در قبال پروژه بزرگ دریا Great Sea Interconnector محسوب می‌شود. این پروژه، در صورت تکمیل، شبکه‌های برق یونان، قبرس و رژیم صهیونیستی را به یکدیگر متصل خواهد کرد.

روزنامه فیللفتروس (Phileleftheros) گزارش داده است که وزارت دارایی اعلام کرده تنها در صورتی با این پرداخت موافقت خواهد کرد که Admie بتواند دولت را قانع کند که پروژه در حال پیشرفت است، و نه فقط در کارخانه شرکت Nexans ( شرکت فرانسوی تامین کننده کابل پروژه )، بلکه همچنین در بستر دریا.

شرکت فرانسوی Nexans وظیفه تولید کابل‌هایی را بر عهده دارد که قرار است در بستر دریا کار گذاشته شوند تا شبکه‌های برق این سه کشور را به یکدیگر متصل کنند.

در ادامه این گزارش آمده است که وزارت دارایی بیانیه‌ای کتبی صادر کرده که در آن تصریح شده: وضعیت فعلی پروژه نگرانی‌ها را برطرف نمی‌کند و نشانه‌هایی وجود دارد که پروژه اتصال دریایی متوقف شده یا با مشکل روبه‌روست. به گزارش وزارت مزبور، Admie قصد دارد مصرف‌کنندگان قبرسی هزینه کابلی به ارزش ۱.۴ میلیارد یورو را پرداخت کنند، این در حالی است Admie، دولت یونان و اتحادیه اروپا، نمی‌توانند تضمین کنند که این کابل‌ها تا سال ۲۰۳۰ به‌طور کامل نصب و عملیاتی خواهند شد، چه برسد به جمهوری قبرس.

Admie از جمهوری قبرس درخواست کرده است که مبلغی معادل ۱۲۵ میلیون یورو بین سال‌های ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۹ پرداخت کند، یعنی قبل از اینکه این اتصال بین‌المللی عملیاتی شود. این درخواست در واقع به معنای کمک به تأمین مالی پروژه و اطمینان از درآمد پایدار Admie در حین سرمایه‌گذاری در این پروژه است، قبل از آنکه خود پروژه به سوددهی برسد. 

براساس این گزارش‌، در نهایت، به راه‌حلی برای این موضوع دست یافته شده که بر اساس آن دولت قبرس قرار است از بودجه‌ای که از طریق سیستم تجارت انتشار گازهای گلخانه‌ای اتحادیه اروپا (ETS) در اختیارش قرار می‌گیرد، برای پرداخت ۱۲۵ میلیون یوروی مورد نیاز استفاده کند.

https://cyprus-mail.com/2025/07/16/finance-ministry-refuses-to-greenlight-e25m-interconnector-payment

سطح وام‌های غیرجاری در بخش بانکی قبرس کاهش جزئی داشت 

بر اساس داده‌های تجمیعی به ‌روزرسانی‌شده بانک مرکزی قبرس، سطح وام ‌های غیرجاری (NPLs) بانکی قبرس در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵ کاهش جزئی یافت، در حالی که پوشش ذخیره‌های احتیاطی بهبود پیدا کرد. 

 بهبود کیفیت ترازنامه با وجود چالش‌های باقی‌مانده 

ارقام مربوط به ۳۱ مارس ۲۰۲۵ نشان‌دهنده پیشرفت مداوم در کیفیت ترازنامه بانک‌هاست، اگرچه هنوز حجم قابل‌توجهی از وام‌های تجدیدساختار یافته، تحت فشار قرار دارند. 

 کاهش نرخ وام‌های غیرجاری به ۶.۱٪ 

در پایان مارس ۲۰۲۵، نسبت وام‌های غیرجاری در بخش بانکی به‌صورت جزئی از ۶.۲٪ در پایان دسامبر ۲۰۲۴ به ۶.۱٪ کاهش یافت. این کاهش عمدتاً ناشی از عوامل زیر بود: 

- بازپرداخت‌های انجام‌شده 

- انتقال مثبت وام‌ها به دسته‌های جاری 

- حذف برخی وام‌ها از ترازنامه (write-offs) 

- نوسانات ارزی 

 افزایش پوشش ذخیره‌های احتیاطی به ۶۰.۵٪ 

نسبت پوشش وام‌های غیرجاری با ذخیره‌های احتیاطی در پایان مارس ۲۰۲۵ به ۶۰.۵٪ افزایش یافت، در حالی که این رقم در پایان دسامبر ۲۰۲۴ معادل ۵۹.۹٪ بود. 

 وضعیت وام‌های تجدیدساختاریافته 

کل وام‌های تجدیدساختاریافته در پایان مارس ۲۰۲۵ به ۱.۳ میلیارد یورو رسید که از این مقدار، ۷۰۰ میلیون یورو کماکان به‌عنوان وام‌های غیرجاری طبقه‌بندی می‌شوند. 

https://www.cna.org.cy/en/article/8757918/npl-ratio-drops-provisions-up-in-cypriot-banking-sector-in-q1-2025

هشدار بانک مرکزی: اقتصاد قبرس انعطاف‌پذیری نشان می‌دهد، اما خطرات ژئوپلیتیکی رو به افزایش است

بانک مرکزی قبرس (CBC) در گزارش ثبات مالی 2024 تأکید می‌کند که اقتصاد قبرس همچنان انعطاف‌پذیری قابل توجهی را نشان می‌دهد، اما افزایش تنش‌های ژئوپلیتیکی، خطرات خارجی برای ثبات مالی را افزایش داده و مستلزم هوشیاری مداوم و اتخاذ اقدامات پیشگیرانه است.

این گزارش، وخامت قابل توجه چشم‌انداز ژئوپلیتیک جهانی در سال ۲۰۲۴ را برجسته می‌کند که با تشدید تنش‌ها در خاورمیانه پس از حملات هوایی ایالات متحده و رژیم صهیونیستی به ایران در ژوئن ۲۰۲۵ به اوج خود می‌رسد. این رویدادها عدم قطعیت جهانی را تشدید کرده، ترس‌ها در مورد امنیت انرژی را تجدید کرده و زنجیره‌های تأمین جهانی را مختل نموده است.

https://www.cna.org.cy/en/article/8753945/nominations-for-the-2025-cyprus-research-awards-are-now-open

 افزایش 11 درصدی گردشگران ورودی قبرس در شش ماهه نخست سال 2025

بر اساس داده‌های منتشر شده از سوی سرویس آمار، در دوره ژانویه تا ژوئن ۲۰۲۵، تعداد گردشگران ورودی به قبرس در مجموع ۱,۸۴۳,۰۱۳ نفر بوده است که در مقایسه با ۱,۶۵۲,۴۷۵ نفر در دوره مشابه سال ۲۰۲۴، افزایشی ۱۱.۵ درصدی را نشان می‌دهد.

تنها در ماه ژوئن، ورود گردشگران به ۴۹۸،۵۲۷ نفر رسید، در حالی که این رقم در ژوئن ۲۰۲۴، ۴۸۲،۲۶۱ نفر بوده که افزایشی ۳.۴ درصدی را نشان می‌دهد.

گردشگران ورودی از بریتانیا، منبع اصلی گردشگری ژوئن ۲۰۲۵، سهمی معادل ۳۶.۴٪ (۱۸۱,۶۱۰) از کل ورود گردشگران را به خود اختصاص داد و پس از آن لهستان با ۷.۳٪ (۳۶,۶۱۶)، رژیم صهیونیستی با ۶.۱٪ (۳۰,۲۴۶)، آلمان با ۵.۳٪ (۲۶,۶۴۳)، سوئد با ۴.۸٪ (۲۳۷۵۰) و رومانی با ۳.۴٪ (۱۶۸۶۰) قرار داشتند.

در مقایسه با ژوئن سال گذشته، بیشترین درصد افزایش در تعداد گردشگران ورودی در بین گردشگران دانمارک (۷۳.۶٪)، هلند (۳۱.۳٪)، رومانی (۲۹.۱٪) و لبنان (۲۵٪) ثبت شده است. از سوی دیگر، بیشترین کاهش در تعداد گردشگران ورودی از رژیم صهیونیستی (۴۱.۶٪)، فرانسه (۲۰.۱٪) و یونان (۱۶.۴٪) ثبت شده است.

هدف ۸۱.۲ درصد گردشگران از سفر به قبرس در ژوئن ۲۰۲۵، تعطیلات، ۱۳.۲٪ بازدید از دوستان و اقوام و ۵.۶٪ تجارت بوده است. این وضعیت در ژوئن ۲۰۲۴، به ترتیب، ۸۳.۴٪ از گردشگران برای تعطیلات، ۱۰.۵٪ برای بازدید از دوستان یا اقوام و ۵.۹٪ به دلایل تجاری از قبرس بازدید کردند.

بازگشت ساکنان قبرس

۱۵۷۳۲۴ نفر از ساکنان قبرس، در ژوئن ۲۰۲۵ از سفر خارج از کشور بازگشتند که در مقایسه با ۱۳۶۷۳۹ نفر در ماه مشابه سال گذشته، افزایش ۱۵.۱ درصدی را نشان می‌دهد.

کشورهای اصلی که ساکنان قبرس در ژوئن 2025 از آنها بازگشتند، یونان با سهم 34٪ (53543)، بریتانیا با 8.3٪ (13134) و ایتالیا با 7.1٪ (11173) بوده اند.

هدف از سفر ساکنان قبرس در ژوئن 2025 عمدتاً تعطیلات با درصد 61.6٪ بوده، در حالی که دلایل کاری 24.9٪، تحصیل 11.8٪ و سایر دلایل 1.6٪ را تشکیل می‌دادند.

https://www.cna.org.cy/en/article/8749242/cyprus-wins-the-fiba-u16-women-s-european-championship-division-c

 قیمت مصالح ساختمانی افزایش یافت

افزایش سالانه ۱.۳۳ درصدی در شاخص قیمت مصالح ساختمانی در ژوئن ۲۰۲۵ به ثبت رسید، به ‌طوری‌که این شاخص به ۱۱۹.۰۳ واحد رسید (سال پایه ۲۰۲۱ = ۱۰۰). این تازه ترین داده‌های اداره آمار قبرس میباشد که اخیرا منتشر شد.

در مقیاس ماهانه، شاخص قیمت نسبت به ماه می، افزایش جزئی ۰.۰۷ درصدی را نشان داد. به تفکیک گروه‌های اصلی کالا، افزایش قیمت‌ها در مواد معدنی (۳.۵۶ درصد)، محصولات معدنی (۳.۲۴ درصد) و محصولات چوبی، عایق، شیمیایی و پلاستیکی (۰.۸۳ درصد) مشاهده شد. در مقابل، کاهش‌هایی در محصولات فلزی (۰.۶۱- درصد) و اقلام الکترو‌مکانیکی (۰.۱۰- درصد) ثبت گردید.

در دوره ژانویه تا ژوئن ۲۰۲۵، این شاخص نسبت به دوره مشابه در سال ۲۰۲۴ افزایش تجمیعی ۱.۲۵ درصدی را نشان داد.

https://www.cna.org.cy/en/article/8767966/construction-material-prices-up-1-33-in-june

 بانک مرکزی: رشد اقتصادی در سال 2025، با اندکی کاهش به 3.1 درصد رسید

کریستودولوس پاتسالیدس، رئیس بانک مرکزی قبرس (CBC)، در بولتن اقتصادی ماه ژوئن اعلام کرد که اقتصاد قبرس با وجود تداوم عدم قطعیت‌ها، همچنان مقاومت و سازگاری قابل‌توجهی از خود نشان می‌دهد. در این بولتن، پیش‌بینی رشد اقتصادی برای سال ۲۰۲۵ اندکی کاهش یافته و از ۳.۲ درصد در پیش‌بینی‌های کلان اقتصادی ماه مارس به ۳.۱ درصد رسیده است. او تأکید کرد که این مقاومت عمدتاً ناشی از پشتوانه‌های قوی ایجادشده در سال‌های اخیر در بخش‌های کلیدی مانند مالیه عمومی، بخش بانکی، و چارچوب نظارتی است.

بر اساس این گزارش، رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) برای سال ۲۰۲۴ معادل ۳.۴ درصد برآورد شده و برای سال جاری، ۳.۱ درصد پیش‌بینی می‌شود.

https://www.cna.org.cy/en/article/8781772/cbc-slightly-revises-2025-growth-projection-down-to-3-1