اخبار اقتصادی تاجیکستان
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی تاجیکستان در هفته چهارم تیرماه 1404 مندرج در روزنامهها و رسانههای این کشور به شرح زیر میباشد:
ساخت کارخانه تولیدی جدید در شهرستان دنغره با سرمایهگذاری ۸۰ میلیون سامانی
خبرگزاری خاور: توافقنامهای در زمینه ساخت و بهرهبرداری از یک کارخانه تولیدی صنعتی بین دولت جمهوری تاجیکستان و شرکت با مسئولیت محدود « معاصر» به امضا رسید. این پروژه در شهرستان دنغره اجرا خواهد شد. هدف از این توافقنامه، جذب سرمایه برای تولید محصولات جایگزین واردات و تضمین تأمین پایدار مواد نهایی برای شرکتهای داخلی فعال در حوزه صنعت اعلام شده است. طبق مفاد این توافقنامه، سرمایهگذار متعهد شده است که بالغ بر ۸۰ میلیون سامانی در ساخت کارخانه جدید و نوسازی مرحله اول تولید سرمایهگذاری کند. در نتیجه اجرای این پروژه، بیش از ۵۰ فرصت شغلی جدید در استان ایجاد خواهد شد. این اقدام گامی مهم در راستای تحقق یکی از اهداف استراتژیک دولت جمهوری تاجیکستان، یعنی صنعتیسازی سریع کشور، به شمار میرود. همچنین یادآوری شد که پیش از این نیز همین شرکت، کارخانه تولید مواد منفجره امولسیونی صنعتی را در شهرستان دنغره راهاندازی و اداره کرده است.
https://khovar.tj/2025/07/dar-no-iyai-dan-ara-korhonai-iste-soli-ma-suloti-sanoat-sohta-meshavad/
راهاندازی ۴۵ شرکت و کارگاه صنعتی جدید در بدخشان در شش ماه اول ۲۰۲۵
خبرگزاری خاور: در شش ماه نخست سال ۲۰۲۵، ۴۵ شرکت و کارگاه صنعتی جدید در استان خودمختار بدخشان تاجیکستان به بهرهبرداری رسیدند. با راهاندازی این واحدهای تولیدی، ۳۶۰ فرصت شغلی تازه ایجاد شده و تعداد کل شرکتهای صنعتی فعال در استان به ۱۸۲ رسیده است. بر اساس گزارشها، تنها در ایام گرامیداشت روز وحدت ملی و با حضور رئیسجمهور تاجیکستان، ۳۳ شرکت صنعتی با ۲۶۴ شغل جدید افتتاح شد که این واحدها ۱۴ نوع محصول مختلف را تولید میکنند. ایجاد این شرکتها در راستای تحقق یکی از اهداف استراتژیک دولت تاجیکستان یعنی صنعتیسازی سریع کشور، و در چارچوب سالهای اعلامشده ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۶ بهعنوان «سالهای توسعه صنعتی» انجام شده است. در سالهای اخیر، بخش صنعت در بدخشان مسیر رشد مثبت خود را حفظ کرده و در برخی مناطق، شاخصهای رشد به شکل چشمگیری افزایش یافتهاند. اجرای «برنامه صنعتیسازی شتابان جمهوری تاجیکستان برای سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵» در این استان، نقش مؤثری در توسعه اجتماعی- اقتصادی، افزایش ظرفیتهای تولیدی، ایجاد مشاغل جدید و تنوعبخشی به محصولات تولید داخل داشته و در نهایت به بهبود سطح رفاه ساکنان استان کمک کرده است.
https://khovar.tj/2025/07/imsol-dar-badahshon-45-korhonavu-korgo-oi-sanoat-ba-faoliyat-o-oz-namud/
ساخت ۸۱ مرکز آموزشی در پنجکنت طی دوره استقلال
خبرگزاری خاور: در جریان سفر کاری به شهر پنجکنت در ۱۱ ژوئیه ۲۰۲۵، امامعلی رحمان، رئیسجمهور تاجیکستان، در دیدار با فعالان شهر اعلام کرد که طی دوره استقلال، ۸۱ مرکز آموزشی، از جمله مدارس عمومی و مؤسسات پیشدبستانی، در این شهر به بهرهبرداری رسیدهاند. به گفته رئیسجمهور، در حال حاضر ساخت ۹ ساختمان جدید آموزشی برای ۳ هزار دانشآموز، ۱۰ مؤسسه پیشدبستانی و همچنین ۷ ساختمان اضافی برای ۲ هزار و ۳۵۰ دانشآموز در پنجکنت در حال انجام است. وی همچنین خاطرنشان کرد که در سه دهه اخیر، ۲۶ هزار جوان از پنجکنت موفق به دریافت تحصیلات عالی شدهاند که از این میان، ۵۷۶ نفر تحت سهمیه ریاست جمهوری به دانشگاهها راه یافتهاند. هماکنون نیز ۴۴۷۵ دانشجو از این شهر، از جمله ۷۹ نفر در قالب سهمیه ریاست جمهوری، مشغول تحصیل در مؤسسات آموزش عالی کشور هستند. در ادامه، به مشارکت فعال جوانان پنجکنت در مسابقه سراسری «فروغ صبح دانایی کتاب است» اشاره شد؛ مسابقهای که طی شش سال گذشته، ۱۰ نفر از این شهر موفق به کسب مقامهای افتخاری و یک نفر نیز جایزه بزرگ آن شدهاند. با این حال، رئیسجمهور تأکید کرد که با توجه به جمعیت پنجکنت، این ارقام همچنان پایین است و نیاز به تلاش بیشتر وجود دارد. رهبر ملت همچنین به مشکلات موجود در بخش آموزش شهر اشاره کرد و خواستار اقدامات فوری مقامات مسئول برای حل آنها شد. وی گفت: «در شهری با جمعیت ۳۳۵ هزار نفری، تنها ۲۰ مؤسسه پیشدبستانی و ۶۹ مرکز رشد کودک وجود دارد و میزان پوشش کودکان در آموزش پیشدبستانی تنها ۱۶ درصد است که کافی نیست». به گفته رئیسجمهور، هماکنون ۴ مؤسسه آموزشی در وضعیت اضطراری قرار دارند و ۱۰ مرکز دیگر نیز نیازمند تعمیر و بازسازی هستند.
https://khovar.tj/2025/07/dar-davroni-so-ibisti-lol-dar-sha-ri-pan-akent-81-inshooti-so-ai-maorif-sohta-shudaast/
کاشت ذرت در بیش از ۲۷ هزار هکتار برای غلات در تاجیکستان
خبرگزاری خاور: تا پایان ژوئن سال ۲۰۲۵، در ۲۷۸۷۹ هکتار از اراضی جمهوری تاجیکستان ذرت کشت شده است. این محصول به عنوان یکی از مهمترین غلات باارزش غذایی بالا، نقش مهمی در تأمین خوراک انسان و دام ایفا میکند. ذرت نهتنها در تغذیه انسان و تهیه بیش از ۱۵۰ نوع فرآورده مختلف مورد استفاده قرار میگیرد، بلکه بخشهای مختلف گیاه، نظیر دانه، ساقه و برگ، در تغذیه دام نیز اهمیت بسزایی دارد. بر اساس اطلاعات ارائهشده توسط کارشناسان، یک کیلوگرم دانه ذرت معادل ۱.۳ واحد غذایی و حاوی ۹ تا ۱۲ درصد پروتئین، ۴۵ درصد چربی و مقدار زیادی قند است. از ساقه آن نیز برای تهیه سیلاژ استفاده میشود. کارشناسان کشاورزی تأکید دارند که برای دستیابی به عملکرد مطلوب، رعایت فناوریهای صحیح کشت، تغذیه بهموقع، کنترل شیمیایی، آبیاری منظم و رعایت فاصله مناسب بین نشاءها ضروری است. نیازهای تغذیهای این گیاه شامل تأمین ۱۸۰ تا ۲۴۰ کیلوگرم نیتروژن، ۵۰ تا ۹۰ کیلوگرم فسفر و ۱۰۰ تا ۱۹۵ کیلوگرم پتاسیم در هر هکتار است. همچنین بر اساس ویژگیهای اقلیمی و ترکیب خاک مناطق مختلف، میزان و زمان آبیاری در طول دوره رشد تعیین میشود.
مصرف ذرت برای سلامت انسان نیز مفید گزارش شده است. این محصول به پاکسازی بدن، کاهش کلسترول، بهبود عملکرد روده، کاهش وزن و تأمین انرژی کمک میکند. دانههای ذرت حاوی ویتامینهای گروه B هستند که در تقویت سیستم ایمنی، بهبود خلقوخو و سوختوساز بدن مؤثرند. همچنین کاکل ذرت در پزشکی سنتی برای درمان برخی بیماریهای کبد و کیسه صفرا کاربرد دارد. کشت گسترده ذرت در کشور در راستای افزایش بهرهوری بخش کشاورزی و تأمین امنیت غذایی صورت گرفته و به توسعه دامپروری و صنایع تبدیلی کمک خواهد کرد.
https://khovar.tj/2025/07/dar-to-ikiston-dar-besh-az-27-azor-gektar-uvorimakka-baroi-don-kisht-gardidaast/
تحول پنجکنت از شهر کشاورزی به قطب صنعتی در دوره استقلال
شهر پنجکنت یکی از نخستین شهرهای تاجیکستان است که در دوره استقلال از یک مرکز کشاورزی به شهری با ظرفیتهای صنعتی و کشاورزی تبدیل شده است. امامعلی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان، در ۱۱ ژوئیه در دیدار با فعالان این شهر، از رشد چشمگیر بخش صنعت در پنجکنت خبر داد. طبق آمار رسمی، حجم تولیدات صنعتی از ۷.۴ میلیون سامانی در سال ۲۰۰۰ به ۶.۳ میلیارد سامانی در سال ۲۰۲۴ افزایش یافته که به معنای افزایش صدها برابری است . تنها در پنج ماه نخست سال جاری، به ۲.۷ میلیارد سامانی رسیده است که رشد ۱۵.۵ درصدی نسبت به سال گذشته را نشان میدهد. بخش بزرگی از این رشد، به فعالیتهای سرمایهگذاری مشترک معدن «زرافشان» نسبت داده شده است. در پنجکنت، ۳۲۸ ذخیره معدنی شامل طلا، نقره، جیوه، آنتیموان، تنگستن، زغال سنگ، سنگ مرمر و دیگر مواد معدنی شناسایی شده است که زمینهساز توسعه پایدار صنعتی در این منطقه هستند. در حال حاضر ۵۲ شرکت صنعتی در این شهر فعالیت دارند، که نسبت به سال گذشته ۷ واحد بیشتر شده است. شرکتهای برجستهای همچون «زرافشان»، «مرمری سرزم»، «پرندیس»، «براتک تاجیکستان»، «دریا – ۲۰۱۵»، «محصول»، «دیان – اَنگِشت (زغال) تاجیک»، «سیاوش» و «شیراز» در دوره استقلال پایهگذاری شدهاند و در تولید فلزات گرانبها، مصالح ساختمانی، مواد غذایی و پوشاک فعالیت دارند. شرکت مشترک «زرافشان» به تنهایی دارای ۶ واحد تولیدی با ۲۹۰۰ نیروی کار است و در سال ۲۰۲۳ برای نخستین بار تولید فلز مس با فناوری پیشرفته را آغاز کرد. محصولات این شرکت با کیفیت بالا به خارج از کشور صادر میشود.
https://khovar.tj/2025/07/pan-akent-yake-az-avvalin-sha-r-oi-to-ikiston-ki-dar-sol-oi-so-ibisti-lol-az-sha-ri-agrar-ba-sanoativu-agrar-tabdil-yoft/
افزایش حجم تولید ناخالص منطقهای بدخشان به ۸۷۳ میلیون سامانی
در ششماهه نخست سال ۲۰۲۵، شاخصهای اقتصادی در استان خودمختار بدخشان روندی صعودی داشته و تولید ناخالص منطقهای به ۸۷۳ میلیون سامانی رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۸ درصد افزایش یافته است. سهم سرانه این شاخص برای ساکنان استان ۳۷۱۲ سامانی اعلام شده و نرخ رشد اقتصادی منطقه ۸ درصد تخمین زده میشود. شاخص توسعه منطقهای کوتاهمدت نیز ۱.۲ درصد اعلام شده است. در همین دوره، خدمات پرداختی در تمام بخشها به ۸۵.۱ میلیون سامانی رسیده و درآمدهای بودجهای، با تحقق ۱۰۵.۱ درصدی برنامه مالیاتی، به ۱۳۹.۶ میلیون سامانی بالغ شده است که بیش از رقم پیشبینیشده ۱۳۲.۸ میلیون سامانی است. طبق آمار ارائهشده، تعداد نهادهای تجاری ثبتشده در بدخشان به ۹۸۳۹ واحد رسیده و سهم این بخش در درآمدهای بودجهای، ۶.۹ میلیون سامانی اعلام شده است. در حال حاضر، در بدخشان ۱۳ پروژه سرمایهگذاری دولتی با ارزش مجموع ۲۸۳.۳ میلیون دلار آمریکا در حال اجراست. از این مقدار، تاکنون ۲۱۷.۱ میلیون دلار یا ۷۶.۶ درصد پرداخت شده است.
https://khovar.tj/2025/07/dar-badahshon-a-mi-ma-m-i-ma-suloti-minta-av-873-million-somoniro-tashkil-dod/
افزایش صادرات کشاورزی تاجیکستان؛ میوههای خشک، تخممرغ و زردآلو در صدر
آسیا پلاس: بر اساس دادههای منتشرشده از سوی وزارت کشاورزی جمهوری تاجیکستان، در نیمه اول سال ۲۰۲۵ بیش از ۹۰ هزار تن محصولات کشاورزی از کشور صادر شده است. این میزان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، افزایش ۱۳.۱ هزار تنی را نشان میدهد. درآمد حاصل از صادرات عمدتاً مربوط به میوههای خشک و مخلوط آجیل (با سهم حدود ۱۴ میلیون دلار و ۳۴ هزار تن)، تخممرغ (بیش از ۲.۳ میلیون دلار با ۱.۷ هزار تن)، و میوههای تازه از جمله زردآلو، گیلاس، هلو و آلو (بیش از ۱.۶ میلیون دلار با ۴ هزار تن) بوده است. پیاز با حجمی نزدیک به ۱۴ هزار تن و درآمدی در حدود ۱.۶ میلیون دلار و همچنین گوشت مرغ با ارزآوری بیش از ۱.۵ میلیون دلار از دیگر اقلام صادراتی قابل توجه در این دوره به شمار میروند. طبق اعلام رسمی، صادرات این محصولات به ۲۶ کشور صورت گرفته که ۸۹ درصد آن به کشورهای مستقل مشترکالمنافع و ۱۱ درصد به سایر کشورها اختصاص داشته است. در میان گذرگاههای صادراتی، استان سغد با ۸۰ هزار تن در صدر قرار دارد. پس از آن استان ختلان با ۵.۲ هزار تن، شهر تورسونزاده با ۴.۶ هزار تن، شهر دوشنبه با ۱۸۹ تن و استان خودمختار بدخشان با ۶۶ تن قرار گرفتهاند.
https://www.asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20250714/tadzhikistan-uvelichil-eksport-selhozproduktsii-v-nachala-2025-goda
افزایش پنج برابری تولید برق در بدخشان؛ توسعه انرژی سبز با تمرکز بر نیروگاههای آبی کوچک
خبرگزاری خاور: در راستای تحقق یکی از اهداف استراتژیک دولت جمهوری تاجیکستان مبنی بر دستیابی به استقلال انرژی، ظرفیت تولید برق در استان خودمختار بدخشان طی ۳۰ سال گذشته بهطور چشمگیری افزایش یافته است. اگر در سال ۱۹۹۱ ظرفیت برق این استان تنها ۱۰.۴ مگاوات بود، این رقم در سال ۲۰۲۴ به ۴۷.۵ مگاوات رسیده است؛ افزایشی ۴.۷ برابری. در این دوره، ۱۶ پست برق، بیش از ۲۱۷ کیلومتر خط برق فشار قوی ۱۱۰ کیلوولتی، ۲۸۹ کیلومتر خط برق ۳۵ کیلوولتی و بیش از ۵۶۰ کیلومتر خط برق فشار ضعیف جدید در استان احداث و به بهرهبرداری رسیده است. رشد ظرفیت برق استان عمدتاً با ساخت نیروگاههای برق آبی کوچک محقق شده است. از جمله پروژههای مهم، نیروگاه برق آبی «رَامِد» با ظرفیت ۱۰۰ کیلووات است که در دره بَرتَنگ شهرستان روشان در ژوئن ۲۰۲۵ به بهرهبرداری رسیده و برق ۷۱ خانوار در روستای دورافتاده رَومِد را تأمین میکند. در همین ماه، نیروگاه برق آبی «سیبزار» در شهرستان راشتقلعه نیز افتتاح شد. این نیروگاه با ظرفیت تولید ۱۱ مگاوات شامل سه واحد است و برق مورد نیاز ۲۲۰ هزار نفر را تأمین میکند. فناوری پیشرفته نصبشده در آن امکان تولید سالانه بیش از ۷۷.۶ میلیون کیلووات ساعت برق سازگار با محیط زیست را فراهم کرده است. نیروگاه «سیبزار» بهعنوان یکی از پروژههای کلیدی در چارچوب اجرای برنامه اقتصاد سبز تاجیکستان برای سالهای ۲۰۲۳ تا ۲۰۳۷، با جذب سرمایهگذاری خارجی و استفاده از فناوریهای نوآورانه، به کاهش پیامدهای تغییرات اقلیمی، ارتقای پایداری انرژی و تقویت زیرساختهای منطقهای کمک میکند. برق تولیدشده در این نیروگاه از طریق پست ۱۱۰ کیلوولتی «سیبزار» و خط انتقال ۱۸ کیلومتری به شبکه عمومیبرق بدخشان متصل شده و موجب افزایش ۲۵ درصدی تولید برق در استان و بهبود قابلیت اطمینان شبکه شده است. با راهاندازی این نیروگاه، ۲۰ متخصص محلی به استخدام دائم درآمدهاند. بدین ترتیب، استان بدخشان با بهرهگیری ۱۰۰ درصدی از منابع انرژی تجدیدپذیر، به یکی از استانهای پیشرو تاجیکستان در تحقق سیاست ملی انرژی پایدار و استانداردسازی زندگی ساکنان تبدیل شده است.
https://khovar.tj/2025/07/iste-soli-nerui-bar-dar-badahshon-arib-5-barobar-afzoish-yoftaast/
بهرهبرداری از ۲۹۵ مرکز جدید در خاروغ در آستانه جشن استقلال
خبرگزاری خاور: در فاصله سالهای ۲۰۲۲ تا نیمه نخست سال ۲۰۲۵، ۲۹۵ مرکز کوچک و بزرگ در شهر خاروغ، مرکز استان خودمختار بدخشان، به بهرهبرداری رسیده است. این رقم معادل ۹۰.۵ درصد از برنامه پیشبینیشده برای توسعه زیرساختها تا سیوپنجمین سالگرد استقلال جمهوری تاجیکستان است. در مجموع، ساخت ۳۲۶ مرکز در بخشهای مختلف برای جشن این مناسبت تاریخی در نظر گرفته شده است. بر اساس پیشبینیها، تا سیوچهارمین سالگرد استقلال، ۱۶ مرکز اقتصادی و اجتماعی کلیدی دیگر در شهر خاروغ به بهرهبرداری خواهد رسید. در جلسهای که به بررسی نتایج توسعه اجتماعی- اقتصادی شهر در ششماهه نخست سال ۲۰۲۵ اختصاص داشت، بر ادامه روند رشد عمرانی و بهبود وضعیت معیشتی شهروندان تأکید شد. همچنین، در راستای ارتقای ظرفیتهای برنامهریزی شهری و پاسخ به نیازهای جمعیتی، پروژههایی برای ساخت ساختمانهای مسکونی مرتفع در حضور رئیسجمهور امامعلی رحمان ارائه شد. اجرای این پروژهها برای سال آینده برنامهریزی شده است.
https://khovar.tj/2025/07/dar-horu-295-inshooti-hurdu-buzurg-ba-istifoda-doda-shudaast/
افزایش ۳۹ درصدی صادرات استان ختلان در نیمه نخست ۲۰۲۵
اسپوتنیک: در نشست بررسی نتایج توسعه اجتماعی- اقتصادی استان ختلان در ششماهه نخست سال ۲۰۲۵، مقامات محلی از رشد قابل توجه صادرات خبر دادند. بر اساس گزارش ارائهشده، حجم تجارت خارجی این استان به ۲۱۰.۲ میلیون دلار رسیده که از این میزان، ۸۲.۳ میلیون دلار یا ۳۹ درصد مربوط به صادرات و ۱۲۷.۸ میلیون دلار یا ۶۱ درصد به واردات اختصاص دارد. در این دوره، صادرات سیمان با حجم ۳۱.۱ هزار تن، پارچه با ۱۰۳۸ تن، دیوار گچی با ۵۷.۵ تن و بنزین با ۱۵۹۰ تن افزایش یافته است. این روند، نشاندهنده بهبود عملکرد اقتصادی و رشد ظرفیت تولیدی استان در حوزههای کلیدی است. مقامات ختلان توسعه اجتماعی- اقتصادی استان را در نیمه اول سال جاری «قابل توجه» ارزیابی کردند و بر ادامه حمایت از پروژههای صادراتمحور تأکید نمودند.
https://sputnik.tj/20250714/khatlon-sodiroti-mahsulot-khorij-afzoish-1069000909.html
ارزیابی مثبت موسسه استاندارد اند پورز Standard & Poor’s»» از ثبات اقتصادی تاجیکستان
خبرگزاری خاور: در دیدار عاشوربای صالحزاده، معاون اول وزیر توسعه اقتصاد و تجارت تاجیکستان، با هیئتی از تحلیلگران موسسه بینالمللی رتبهبندی استاندارد اند پورز، وضعیت اقتصادی جمهوری تاجیکستان و چشمانداز همکاریهای دوجانبه مورد بررسی قرار گرفت. در این دیدار، از حفظ رتبه اعتباری مستقل کشور در سطح پایدار قدردانی شد و نمایندگان آژانس با شاخصهای اجتماعیـ اقتصادی جمهوری و اقدامات دولت برای مقابله با خطرات احتمالی اقتصادی آشنا شدند. هیئت تحلیلگران استاندارد اند پورز با ارائه ارزیابی مثبتی از عملکرد اقتصاد کلان تاجیکستان در سال ۲۰۲۴، ثبات و پایداری رشد اقتصادی کشور را مورد تأکید قرار داد. بر اساس این ارزیابی، نرخ رشد واقعی تولید ناخالص داخلی در سال گذشته ۸.۴ درصد بوده و این روند در ششماهه نخست سال ۲۰۲۵ نیز ادامه یافته است.
با توجه به حفظ میانگین رشد اقتصادی بالای ۸ درصد در پنج سال اخیر، از آژانس بینالمللی رتبهبندی درخواست شد که چشمانداز خود را نسبت به تثبیت توسعه اقتصادی میانمدت تاجیکستان ارتقاء دهد؛ درخواستی که با استقبال مثبت تحلیلگران این مؤسسه مواجه شد.
https://khovar.tj/2025/07/agentii-rejtingii-bajnalmilalii-standard-poor-s-ba-dastovard-oi-i-tisodii-to-ikiston-ba-oi-sazovor-dod/
رشد تجارت خارجی و شاخصهای اقتصادی در استان ختلان در نیمه نخست سال ۲۰۲۵
خبرگزاری خاور: در نشست عادی هیئت اجرایی دولت استان ختلان، نتایج توسعه اجتماعی و اقتصادی این استان در نیمه اول سال ۲۰۲۵ بررسی و تحلیل شد. براساس گزارش ارائهشده، حجم گردش مالی تجارت استان در این دوره به ۸ میلیارد و ۵۵ میلیون سامانی و خدمات پرداختی به ۱ میلیارد و ۴۱۸.۲ میلیون سامانی رسیده است که به ترتیب رشد ۸ و ۶ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته را نشان میدهد. در همین بازه زمانی، گردش مالی تجارت خارجی استان به ۲۱۰.۲ میلیون دلار بالغ شده که از این میان ۸۲.۳ میلیون دلار یا ۳۹ درصد مربوط به صادرات و ۱۲۷.۸ میلیون دلار یا ۶۱ درصد به واردات اختصاص داشته است. تا اول ژوئن سال جاری، ۳۲ هزار و ۴۳۱ شغل جدید در استان ایجاد شده و میانگین دستمزدها به ۲۱۹۲ سامانی افزایش یافته که در مقایسه با سال گذشته رشد ۳۰.۴ درصدی داشته است. حجم کل تولیدات کشاورزی در نیمه اول سال به ۱۴ میلیارد و ۶۹.۶ میلیون سامانی رسیده و طبق آمار رسمی، در مجموع ۳۴۶ هزار و ۲۹۹ هکتار محصولات کشاورزی در استان کشت شده که ۱۰۴.۷ درصد تحقق برنامه پیشبینیشده را نشان میدهد.
https://khovar.tj/2025/07/dar-viloyati-hatlon-gardishi-savdoi-hori-ba-210-2-million-dollar-barobar-gardid/
رشد پایدار تولید ناخالص داخلی تاجیکستان تا سال ۲۰۲۷
اسپوتنیک: تحلیلگران صندوق ثبات و توسعه اوراسیا پیشبینی میکنند که تولید ناخالص داخلی تاجیکستان تا سال ۲۰۲۷ با نرخ سالانه ۶.۷ درصد افزایش خواهد یافت. بر اساس ارزیابی این نهاد، اقتصاد تاجیکستان در مسیر رشد سریع قرار دارد. رشد تولید ناخالص داخلی واقعی در سهماهه نخست سال ۲۰۲۵، مانند مدت مشابه در سال ۲۰۲۴، در سطح ۸.۲ درصد باقی مانده است. از جمله عوامل کلیدی این رشد میتوان به حوالههای مهاجران، افزایش دستمزد واقعی، رشد ذخایر و صادرات اشاره کرد. شاخصهای اقتصادی عمدتاً بر مبنای روندهای بخش واقعی، مانند گردش مالی خردهفروشی و خدمات پرداختی به جمعیت، محاسبه شدهاند. در عین حال، سرمایهگذاری ثابت در سهماهه نخست سال جاری با کاهش ۱۰.۱ درصدی همراه بود که بهویژه ناشی از افت سرمایهگذاری در بخشهای انرژی و معدن است. با این حال، در ماه آوریل، افزایش قابل توجهی در سرمایهگذاری در بخشهای گردشگری، فرهنگ، ورزش و مجدداً انرژی مشاهده شد. در نتیجه، مجموع سرمایهگذاری در داراییهای ثابت در چهار ماه نخست سال ۲۰۲۵ به رشد ۱۰.۶ درصدی رسید.
https://sputnik.tj/20250715/majmui-mahsuloti-dokhili-tojikiston-afzoish-1069011125.html
افزایش قابلتوجه تعداد شرکتهای تاجیک در ازبکستان
آسیا پلاس: تعداد شرکتهای ثبتشده با سرمایه تاجیکستان در ازبکستان به ۳۵۷ مورد رسیده است که ۸۹ مورد از آنها سرمایهگذاری مشترک و ۲۶۸ شرکت بهطور کامل متعلق به تاجیکستان هستند. به گزارش کمیته ملی آمار ازبکستان، تا اول ژوئیه ۲۰۲۵، مجموعاً ۱۶٬۶۸۵ شرکت فعال با سرمایه خارجی در این کشور ثبت شده که نسبت به سال گذشته ۲۰ درصد رشد داشته است. از این تعداد، شرکتهای با سرمایه تاجیکی حدود ۲ درصد را تشکیل داده و از نظر تعداد در رتبه هفتم قرار دارند. این رشد، نشانهای از تقویت حضور اقتصادی تاجیکستان در بازار همسایه جنوبی است. بر اساس آمارها، در آغاز سال ۲۰۲۴، تنها ۳۰۳ شرکت با سرمایهگذاری تاجیکستان در ازبکستان فعال بودند، در حالی که این تعداد تا اواسط ۲۰۲۴ به ۳۲۹ مورد افزایش یافت. حوزههای سرمایهگذاری متنوع بوده و شامل صنایع فرآوری محصولات کشاورزی، زمینشناسی، متالورژی، انرژی، زیرساختهای لجستیکی و تولیدات الکترونیکی میشود. پروژههایی چون ساخت نیروگاههای برق آبی مشترک در حوضه زرافشان، توسعه مراکز مرزی، مشارکت در پروژههای حملونقل و مشارکت در صنایع پنبه و ابریشم از نمونههای شاخص این همکاریها بهشمار میرود. در تاجیکستان نیز بیش از ۷۰ شرکت با مشارکت سرمایهگذاران ازبک فعالیت دارند.
https://www.asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20250715/v-uzbekistane-do-357-vozroslo-chislo-predpriyatii-s-tadzhikskim-kapitalom
برنامه ۲ میلیون دلاری برای اصلاح سیستم غذایی و بهبود تغذیه در تاجیکستان
آسیا پلاس: برنامه مشترک دولت تاجیکستان و آژانسهای سازمان ملل متحد با هدف اصلاح سیستم غذایی و بهبود شاخصهای تغذیه در کشور رونمایی شد. این برنامه با عنوان «تغییر سیستم غذایی برای بهبود تغذیه» در دوشنبه ارائه شد و بیش از ۲.۸ میلیون نفر از جمعیت کشور را تحت پوشش قرار میدهد. هدف اصلی این طرح، معرفی راهحلهای پایدار برای ارتقای وضعیت تغذیه و شکلگیری فرهنگ غذایی سالم در سطح ملی است. چهار نهاد بینالمللی شامل سازمان غذا و کشاورزی (FAO)، یونیسف، سازمان بهداشت جهانی (WHO) و برنامه جهانی غذا (WFP) در اجرای این برنامه مشارکت دارند. پروژه مناطق مختلف کشور از جمله پایتخت، نواحی آزمایشی و دیگر مناطق را در بر میگیرد. پارواتی راماسوامی، هماهنگکننده مقیم سازمان ملل متحد در تاجیکستان، با اشاره به اهمیت این برنامه، آن را گامی در راستای هماهنگی بینبخشی و تحقق اهداف توسعه پایدار عنوان کرد. این طرح با مشارکت وزارتخانههای ذیربط، اهداکنندگان بینالمللی و کمیته امنیت غذایی کشور اجرا میشود. محمود شیرینجانزاده، معاون اول رئیس کمیته امنیت غذایی، بر نقش نوآوری، فراگیری و پایداری در تغییر سیستمهای تغذیه تأکید کرد و تربیت نسل سالم را از دستاوردهای این رویکرد دانست.
برنامه مذکور چهار حوزه کلیدی را پوشش میدهد:
معرفی استانداردهای ملی تغذیه،
توسعه کشاورزی پایدار،
ترویج محصولات محلی سالم،
ایجاد سیستم صدور گواهینامه سبز مواد غذایی.
در همین راستا، بودجه این برنامه به شرح زیر تخصیص یافته است.
۶۵۰ هزار دلار برای بهروزرسانی استانداردها و برگزاری سمینارهای آموزشی؛
۳۰۰ هزار دلار برای شکلگیری فرهنگ تغذیه از طریق کمپینهای عمومی و آموزش در چند منطقه؛
۸۵۰ هزار دلار برای توسعه کشاورزی پایدار، حمایت از باغهای مدارس، زنان و جوانان، و اجرای گواهینامه سبز؛
۲۰۰ هزار دلار برای نظارت و برنامهریزی استراتژیک شامل ایجاد سیستم ارزیابی تغذیه و تصمیمگیری مبتنی بر داده.
پیشبینی میشود این برنامه با تقویت سازوکارهای دولتی، بهبود دسترسی گروههای آسیبپذیر به تغذیه مناسب، تدوین سیاستهای جدید و ترویج محصولات محلی، به کاهش وابستگی به واردات و ارتقاء امنیت غذایی منجر شود.
https://www.asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/society/20250715/agentstva-oon-pomogut-tadzhikistanu-uluchshit-pitanie-naseleniya
زندگی دوم پلاستیک؛ چگونه تاجیکستان میتواند از بازیافت زباله درآمد کسب کند؟
آسیا پلاس: با وجود تولید سالانه بیش از ۹ میلیون تُن زباله جامد خانگی در تاجیکستان ـ که حدود ۳۲۲ هزار تُن آن پلاستیک است ـ تنها ۲.۶ درصد از این پلاستیکها بازیافت میشوند. این در حالی است که در بسیاری از کشورها، پلاستیک بازیافتی به منابعی باارزش برای تولید مصالح ساختمانی، کالاهای خانگی و قطعات صنعتی تبدیل شده است. براساس آمار رسمی، تنها در ده شهر بزرگ کشور سالانه بیش از ۱۵۰ هزار تُن زباله پلاستیکی تولید میشود. با این حال، نشانههایی از پیشرفت دیده میشود: در سالهای اخیر تولید پروفیلهای پلاستیکی در کشور ۲۵۰ درصد، لولهها ۱۳۲ درصد و دیگر محصولات پلاستیکی بیش از ۱۴۰ درصد افزایش یافته است.
پنج استفاده نوآورانه از پلاستیک بازیافتی در آسیای مرکزی:
تولید کاشی، جدول و لولههای مقاوم در برابر شرایط جوی؛
ساخت جارو از بطریهای پلاستیکی؛
تبدیل زباله به الیاف مصنوعی برای فرش و پارچه؛
تولید قطعات خودرو و لوازم الکترونیکی؛
طراحی مبلمان شهری مانند نیمکت و گلدان.
پنج فرصت تجاری بازیافت پلاستیک در تاجیکستان:
تولید مصالح ساختمانی با استفاده از بازیافت مکانیکی پلاستیک؛
تولید بریکتهای سوختی برای صنایع و نیروگاهها؛
ساخت لوازم خانگی ساده مانند سطل و سبد؛
تبدیل پلاستیک به سوخت مایع از طریق پیرولیز؛
اجرای پروژههای اجتماعی تشویقی برای جمعآوری پلاستیک.
با سرمایهگذاریهای کوچک و بهرهگیری از تجربه کشورهای همسایه، تاجیکستان میتواند علاوه بر کاهش آلودگی محیط زیست، فرصتهای شغلی جدید ایجاد کند و از زبالهها، درآمد کسب کند.
https://www.asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/society/20250715/vtoraya-zhizn-plastika-kak-tadzhikistan-mozhet-zarabotat-na-pererabotke-othodov
نتایج توسعه منطقهای سغد در ششماهه اول ۲۰۲۵
اسپوتنیک -در جلسهای به ریاست رجب احمدزاده، رئیس استان سغد، نتایج توسعه اجتماعی- اقتصادی این استان بررسی شد. در این مدت، سغد در شاخصهای کلیدی پیشرفتهایی داشته، هرچند برخی ظرفیتها بهطور کامل استفاده نشدهاند.
دستاوردهای کلیدی:
تولید صنعتی: ۸.۱ میلیارد سامانی؛ نرخ رشد ۳۲.۸ درصد
تعداد محصولات صنعتی: ۲۵۳ نوع
افتتاح شرکتهای جدید: ۸۴ شرکت؛ ۵۳۶ شغل
بخش کشاورزی: سرمایهگذاری ۶.۱ میلیارد سامانی؛ رشد ۱۰.۵ درصد
زمین کشاورزی: ۲۶۲.۸ هزار هکتار
سرمایهگذاری در اقتصاد: ۱.۳ میلیارد سامانی؛ رشد ۴ درصد
ساختوساز مسکن: ۲۱۵ هزار مترمربع
حمل و نقل: ۲۳ میلیون تن بار؛ ۱۵۵.۵ میلیون مسافر
تجارت: گردش مالی ۱۰ میلیارد سامانی
- صادرات: ۷۲۷.۲ میلیون دلار
- واردات: ۱.۳ میلیارد دلار
سرمایهگذاری داخلی و خارجی: ۲۲۳.۸ میلیون دلار؛ رشد ۱۵.۹ درصد
درآمد بودجه: تحقق ۱۰۷.۵ درصد؛ معادل ۳.۱ میلیارد سامانی
آموزش و سلامت:
۲۸۷ مؤسسه پیشدبستانی (۴۸ هزار کودک)
۹۶۲ مدرسه (۵۷۸ هزار دانشآموز)
۳۷٬۶۱۰ معلم
۹۴۴ مؤسسه درمانی دولتی، ۲۹۳ مؤسسه خصوصی
برنامههای آتی و هشدارها:
رئیس استان بر استفاده کامل از منابع، آمادگی زمستانی در مدارس و بیمارستانها، ذخیره مواد غذایی دوساله برای خانوادهها، جلوگیری از زیادهروی در کارزارها و استخراج بیشتر طلا در شرکت «زرافشان» تأکید کرد. در چارچوب آمادگی برای سیوپنجمین سال استقلال، ساخت بیش از ۱۲ هزار تأسیسات برنامهریزی شده که ۹۰ درصد آنها تاکنون تکمیل شدهاند.
https://sputnik.tj/20250716/kor-maqomot--sughd-nimsol-1069045281.html
رشد تولید صنعتی، اشتغالزایی و توسعه زیرساخت در منطقه ختلان
خبرگزاری خاور - دوشنبه، ژوئیه ۲۰۲۵ – شرکتهای صنعتی استان ختلان در نیمه نخست سال ۲۰۲۵ محصولاتی به ارزش ۵ میلیارد و ۶۲۷.۸ میلیون سامانی تولید کردند که نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۶۳۴ میلیون سامانی افزایش داشته است. در این مدت، ۴۲ شرکت و کارگاه صنعتی جدید با ابتکار کارآفرینان محلی افتتاح و ۲۷۸ فرصت شغلی ایجاد شد. در چارچوب برنامههای گرامیداشت سیوپنجمین سالگرد استقلال، ساخت و مرمت ۶۲۶۰ تأسیسات در دستور کار قرار گرفت که تا اول ژوئیه، ۵۴۷۹ مورد آن تکمیل شده و تحقق ۸۷.۵ درصدی برنامه را نشان میدهد. در حوزه حملونقل، ۱۴۲۰ کیلومتر جاده با مجموع هزینه ۱۰۲.۷ میلیون سامانی بازسازی و نوسازی شد که این رقم در مقایسه با سال گذشته ۴۷.۲ میلیون سامانی افزایش داشته است.
https://khovar.tj/2025/07/korhona-oi-sanoatii-viloyati-hatlon-ba-mabla-i-besh-az-5-milliard-somon-ma-sulot-iste-sol-namudaand/
84 بنگاه اقتصادی، ۵۳۶ شغل جدید، ۱۲ هزار مرکز آموزشی در سغد
خبرگزاری خاور – در استان سُغد، در نیمه اول سال ۲۰۲۵ – در آستانه سی و پنجمین سالگرد استقلال دولت جمهوری تاجیکستان، ۸۴ بنگاه اقتصادی جدید در استان سغد به بهرهبرداری رسید که زمینه اشتغال ۵۳۶ نفر را فراهم کرده است. در نشست بررسی نتایج توسعه اجتماعی- اقتصادی استان در نیمه اول سال جاری، اعلام شد که تاکنون ۹۰ درصد از طرح احداث بیش از ۱۲ هزار مرکز آموزشی در سغد اجرا شده و کار بر روی مراکز باقیمانده ادامه دارد. در حال حاضر، ۲۸۷ مؤسسه پیشدبستانی با بیش از ۴۸ هزار کودک و ۹۶۲ مؤسسه آموزشی عمومیبا بیش از ۵۷۸ هزار دانشآموز در استان فعالیت دارند. تعداد معلمان نیز به ۳۷ هزار و ۶۱۰ نفر رسیده است. در این نشست تأکید شد که علیرغم پیشرفتهای قابلتوجه، از ظرفیتهای موجود بهطور کامل و هدفمند استفاده نشده است. به همین منظور، مسئولین استان موظف شدند در سهماهه آینده تمامی منابع و فرصتها را برای ارتقای شاخصهای اجتماعی- اقتصادی به کار گیرند.
https://khovar.tj/2025/07/dar-su-d-84-korhonai-nav-bo-536-oji-kor-ba-istifoda-doda-shud/
946 میلیون سامانی تولیدات کشاورزی در جلالالدین بلخی
خبرگزاری خاور - جلالالدین بلخی، نیمه اول سال ۲۰۲۵ – حجم تولیدات کشاورزی در شهرستان جلالالدین بلخی در شش ماه اول سال جاری به ۹۴۶.۹ میلیون سامانی رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، ۱۲۷.۶ میلیون سامانی افزایش یافته است. نرخ رشد این بخش ۶.۷ درصد اعلام شده است. بر اساس آمار ارائهشده در نشست بررسی نتایج توسعه اجتماعی- اقتصادی شهرستان، محصولات کشاورزی در مجموع ۲۳۴۷۵ هکتار کشت شدهاند که نسبت به سال گذشته، ۱۶۳ هکتار افزایش نشان میدهد. در این میان، گندم در ۳۶۹۵ هکتار، جو در ۴۱۱ هکتار، برنج در ۲۳۴ هکتار، حبوبات در ۲۴۹ هکتار، ذرت در ۶۲۳ هکتار، پنبه در ۹۹۴۱ هکتار، سیبزمینی در ۵۹۴ هکتار و سبزیجات در ۲۵۶۶ هکتار کشت شدهاند. در این نشست یادآوری شد که استفاده کارآمد از منابع آب و زمین از اولویتهای استراتژیک کشور محسوب میشود. به ابتکار امامعلی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان، در سالهای نخست استقلال، ۷۵ هزار هکتار زمین در دو مرحله بهطور عادلانه میان شهروندان توزیع شد که زمینهساز شکلگیری مزارع خصوصی و بهرهبرداری مؤثر از زمین گردید. رهبر ملت، امامعلی رحمان، در یکی از سخنرانیهای خود تأکید کرده بود: «زمین ثروت اصلی کشور ماست. آینده جمهوری و آینده مردم تاجیکستان تا حد زیادی به آن بستگی دارد».
https://khovar.tj/2025/07/dar-no-iyai-aloliddini-balh-a-mi-iste-soli-ma-suloti-kishovarz-946-million-somoniro-tashkil-dod/
l
فلزات و مواد معدنی در صدر صادرات تاجیکستان قرار دارند
اسپوتنیک: بر اساس گزارش جدید آژانس آمار جمهوری تاجیکستان، در پنج ماه نخست سال ۲۰۲۵، بیشترین سهم صادرات این کشور به فلزات پایه اختصاص یافته است که ۴۷.۹ درصد از کل صادرات را تشکیل میدهد. در رتبه دوم نیز محصولات معدنی، شامل مواد معدنی و سوخت، با سهم ۳۳.۶ درصد قرار دارند. حجم کلی تجارت خارجی تاجیکستان در این بازه زمانی به حدود ۳.۹ میلیارد دلار رسیده که نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۴، رشدی ۲.۸ درصدی داشته است. از این میزان، صادرات ۷۸۰ میلیون دلار بوده که نسبت به سال گذشته ۱۱.۳ درصد کاهش یافته، در حالی که واردات با رشد ۷ درصدی به ۳.۱ میلیارد دلار رسیده است. روسیه همچنان بزرگترین شریک تجاری تاجیکستان محسوب میشود. گردش مالی تجارت دوجانبه بین دو کشور در چهار ماه نخست سال ۲۰۲۵ بیش از ۷۰۰ میلیون دلار بوده که رشدی ۲۲ درصدی را نشان میدهد. همچنین، در سال ۲۰۲۴، تجارت دوجانبه دو کشور به ۱.۹۸ میلیارد دلار رسید که نسبت به سال قبل، افزایشی ۱۵.۶ درصدی داشته است. کارشناسان معتقدند توسعه صنعت نساجی میتواند سودآوری تاجیکستان را افزایش دهد و تا سقف ۳ میلیارد دلار برای اقتصاد کشور فرصت ایجاد کند.
https://sputnik.tj/20250717/tojikiston-ba-khorij-chi-mefurushad-1069050659.html
گذار تاجیکستان به حمل و نقل برقی و توسعه فناوریهای پاک
خبرگزاری خاور: شورای بینالمللی حمل و نقل پاک (ICCT) در گزارش ژوئیه 2025، خودروهای الکتریکی را بهعنوان سازگارترین وسایل نقلیه با محیط زیست معرفی کرد. طبق این گزارش، خودروهای الکتریکی حتی در صورت استفاده از شبکه برق استاندارد، نسبت به خودروهای بنزینی تا ۷۸ درصد گازهای گلخانهای کمتری منتشر میکنند. جمهوری تاجیکستان با اتکا به منابع انرژی پاک داخلی، روند توسعه حمل و نقل برقی را تسریع کرده است. «برنامه توسعه حمل و نقل برقی برای سالهای 2023 تا 2028» شامل اقدامات گستردهای از جمله تولید داخلی خودروهای برقی، توسعه زیرساختهای شارژ، مشوقهای مالیاتی و ممنوعیت واردات خودروهای قدیمی است. تاکنون بیش از ۳۴ هزار وسیله نقلیه برقی در کشور به ثبت رسیده است. واردات این خودروها نیز در پنج ماه نخست سال ۲۰۲۵ به بیش از ۱۲ هزار دستگاه رسیده است. تولید داخلی خودروهای برقی با همکاری شرکتهای خارجی، از جمله شرکای چینی، در حال گسترش است. دوشنبه، پایتخت کشور، نیز با اجرای طرح جامع برقیسازی حملونقل شهری تا سپتامبر ۲۰۲۵، پیشگام این روند در کشور محسوب میشود. با توجه به دسترسی به برق ارزان و پاک، حرکت بهسوی حمل و نقل الکتریکی برای تاجیکستان گزینهای منطقی، اقتصادی و زیستمحیطی به شمار میرود.
https://khovar.tj/2025/07/ro-i-peshgiriftai-to-ikiston-durust-ast-moshin-oi-bar-az-li-ozi-ekolog-tozatarin-navi-na-liyot-dar-a-on-etirof-shudaand/
بهرهبرداری از ۳۰ مرکز درمانی و بازسازی ۱۱۵ مرکز بهداشتی در تاجیکستان
خبرگزاری خاور: دوشنبه – در شش ماه نخست سال ۲۰۲۵، ۳۰ مرکز درمانی جدید در مناطق مختلف تاجیکستان به بهرهبرداری رسید و همچنین ۱۱۵ مرکز بهداشتی مورد بازسازی قرار گرفت. با مشارکت رئیسجمهور تاجیکستان، جناب امامعلی رحمان، شماری از مراکز مهم درمانی از جمله پایگاه شماره ۱ مرکز اورژانس پزشکی شهر دوشنبه، مرکز تشخیص، درمان و آموزش دانشگاه ملی تاجیکستان، بیمارستان مرکزی ناحیه شوغنان، بیمارستان بیماریهای عفونی ناحیه راشتقلعه، مرکز تشخیصیدرمانی «لقمان حکیم» در شهر بوستان، مراکز بهداشتی در روستای شمسآباد ناحیه باباجان غفوراف و قلعه دوستی ناحیه دیواشتیچ در استان سغد، افتتاح شدند. توسعه زیرساختهای بهداشتی و تضمین شرایط کاری مناسب برای کارکنان پزشکی، همواره از اولویتهای دولت و حکومت جمهوری تاجیکستان بوده و در این زمینه اقدامات گستردهای صورت گرفته است.
https://khovar.tj/2025/07/dar-to-ikiston-30-muassisai-tandurust-ba-istifoda-doda-shud/
رشد سالانه صادرات برق تاجیکستان؛ تمرکز بر انرژیهای تجدیدپذیر
آسیا پلاس: دوشنبه – بر اساس پیشبینی شاخصهای کلان اقتصادی جمهوری تاجیکستان برای سالهای ۲۰۲۶ تا ۲۰۲۸، این کشور قصد دارد صادرات برق خود را طی سه سال آینده بهطور میانگین سالانه ۸.۷ درصد افزایش دهد. مطابق این پیشبینی، حجم صادرات برق تاجیکستان در سال ۲۰۲۶ به ۴.۵۳ میلیارد کیلووات ساعت خواهد رسید که نسبت به سال ۲۰۲۵ افزایش ۸.۵ درصدی دارد. در سالهای ۲۰۲۷ و ۲۰۲۸ نیز به ترتیب صادرات برق به ۴.۹۲ و ۵.۳۶ میلیارد کیلووات ساعت خواهد رسید که معادل رشد ۸.۷ و ۸.۹ درصدی است. درآمد حاصل از صادرات برق نیز طی این دوره افزایش یافته و به ۱۴۷ میلیون دلار در سال ۲۰۲۶، ۱۶۴ میلیون دلار در سال ۲۰۲۷ و ۱۸۷ میلیون دلار در سال ۲۰۲۸ خواهد رسید. برای مقایسه، صادرات برق تاجیکستان در سال ۲۰۲۴ حدود ۲.۵ میلیارد کیلووات ساعت به ارزش ۱۱۳ میلیون دلار بوده است. عمده این صادرات به افغانستان، ازبکستان و در حجم کمتری به قرقیزستان انجام شده است. تولید برق تاجیکستان نیز در حال افزایش است. این کشور در سال ۲۰۲۴ بیش از ۲۲.۴ میلیارد کیلووات ساعت برق تولید کرده و انتظار میرود این میزان تا پایان سال ۲۰۲۵ به حدود ۲۴ میلیارد کیلووات ساعت برسد. بر اساس پیشبینیها، تولید برق در سال ۲۰۲۶ به ۲۶ میلیارد، در سال ۲۰۲۷ به ۲۸.۶ میلیارد و در سال ۲۰۲۸ به بیش از ۳۰.۷ میلیارد کیلووات ساعت خواهد رسید. تاجیکستان با برخورداری از منابع گسترده انرژیهای تجدیدپذیر، از جمله برق آبی، خورشیدی و بادی، جایگاه ششم جهانی را از نظر توانمندی استفاده از این منابع در استراتژی ملی جذب سرمایهگذاری تا سال ۲۰۴۰ به خود اختصاص داده است. در حال حاضر، ۹۸ درصد برق این کشور از منابع تجدیدپذیر، عمدتاً برق آبی، تأمین میشود. توانمندی برق آبی تاجیکستان بیش از دو برابر نیاز فعلی کشورهای آسیای مرکزی است، اما تنها ۵ درصد آن تاکنون مورد استفاده قرار گرفته است. پروژههای اتصال منطقهای از جمله کاسا-۱۰۰۰ میتواند زمینه انتقال برق به افغانستان و پاکستان را نیز فراهم کند. ظرفیت اقتصادی انرژی خورشیدی تاجیکستان ۳۶۹٬۶۰۰ مگاوات برآورد شده و مدت زمان تابش خورشید در این کشور حدود ۳۰۰ روز در سال است. ظرفیت انرژی بادی نیز ۴۴۸۵ مگاوات است، اما این دو منبع هنوز بهطور گسترده مورد بهرهبرداری قرار نگرفتهاند. در حال حاضر، ساخت نیروگاه برق آبی راغون با ظرفیت ۳۷۸۰ مگاوات ادامه دارد و نیروگاه سبزور با ظرفیت ۱۱ مگاوات بهتازگی به بهرهبرداری رسیده است. مطالعات امکانسنجی برای نیروگاه برق آبی شوراب با ظرفیت ۸۰۰ مگاوات در دست انجام بوده و پروژه مشترکی با ازبکستان برای ساخت نیروگاههای برق آبی در حوزه رودخانه زرافشان با ظرفیت کلی ۳۲۰ مگاوات در حال تدوین است.
https://www.asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20250718/tadzhikistan-ezhegodno-budet-uvelichivat-eksport-elektroenergii-v-srednem-na-87
افزایش ۲.۵ برابری سرمایهگذاری خارجی در چشمانداز ۱۵ ساله تاجیکستان
آسیا پلاس: دولت تاجیکستان در چارچوب «راهبرد جذب سرمایهگذاری تا سال 2040»، در صدد است حجم سرمایهگذاری خارجی را ۲.۵ برابر افزایش دهد. براساس این سند، سرمایهگذاری خارجی که در سال 2024 بالغ بر ۵ میلیارد و ۷۳.۸ میلیون دلار بوده، تا سال 2040 به ۱۲ میلیارد و ۸۸۹.۳ میلیون دلار خواهد رسید. دولت همچنین در نظر دارد سرمایهگذاری مستقیم خارجی را از ۴۵۹.۱ میلیون دلار در سال ۲۰۲۴ به ۵ میلیارد و ۲۳۵.۷ میلیون دلار افزایش دهد. این استراتژی با هدف توسعه پایدار اقتصادی، بهبود فضای کسبوکار، ایجاد زیرساختها، تنوع اقتصادی و تقویت جایگاه تاجیکستان بهعنوان مقصدی جذاب برای سرمایهگذاری بینالمللی تدوین شده است. در سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴، مجموع سرمایهگذاری خارجی در تاجیکستان به ۱۱.۶ میلیارد دلار رسید که ۷۲ درصد آن در بخش صنعت، بهویژه صنایع استخراجی و تولیدی، متمرکز بوده است. عمده سرمایهگذاریها از سوی چین، آمریکا و روسیه صورت گرفته است. علیرغم فرصتهای چشمگیر در حوزههای انرژی تجدیدپذیر، معدن، کشاورزی، فناوری اطلاعات و گردشگری، چالشهایی همچون محدودیت برق، ضعف زیرساختهای حملونقل، سرعت پایین اینترنت، پیچیدگیهای قانونی و کمبود متخصصان، موانعی برای جذب سرمایهگذاری بیشتر به شمار میروند.
https://www.asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20250718/bolshoi-potentsial-i-mnogo-prepyatstvii-kak-vlasti-planiruyut-priumnozhit-pritok-inostrannih-investitsii-v-tadzhikistan
هفت مزیت کلیدی سرمایهگذاری در بخش کشاورزی تاجیکستان
آسیا پلاس: دولت تاجیکستان در چارچوب استراتژی سرمایهگذاری تا سال ۲۰۴۰، بخش کشاورزی- صنعتی را یکی از اولویتهای اصلی خود اعلام کرده است. تمرکز اصلی بر توسعه صنایع فرآوری، گسترش فرصتهای صادراتی و ایجاد زیرساختهای مدرن کشاورزی قرار دارد. هدف از این برنامه، تبدیل مجتمع کشاورزی- صنعتی به موتور رشد اقتصادی کشور عنوان شده است. در این راستا، هفت دلیل اصلی برای سودآوری و جذابیت سرمایهگذاری در این بخش از سوی مقامات و کارشناسان ارائه شده است:
۱. منابع طبیعی غنی و اقلیم مساعد
آبوهوای آفتابی، خاک حاصلخیز و منابع آبی مناسب شرایط ایدهآلی برای کشت انواع محصولات کشاورزی فراهم کرده است. تولید سالانه بیش از ۱.۲ میلیون تن میوه و ۳.۲ میلیون تن سبزیجات از جمله ظرفیتهای این بخش محسوب میشود.
۲. نقش تعیینکننده در اقتصاد ملی
سهم ۲۳ درصدی در تولید ناخالص داخلی، تأمین بیش از ۷۰ درصد اشتغال و ۲۰ درصد از درآمد صادراتی کشور بیانگر جایگاه راهبردی این بخش است.
۳. توانمندی بالای صادراتی
صادرات بیش از نیمی از محصولات کشاورزی، رشد سریع تقاضا در کشورهای خلیج فارس، هند، چین و اروپا و جایگاه مستحکم در بازارهای روسیه و قزاقستان، چشمانداز روشنی برای سرمایهگذاری ایجاد کرده است.
۴. توسعه صنایع کلیدی وابسته
افزایش تولید پنبه، دامپروری، طیور و شیلات، به همراه نیاز به فرآوری داخلی محصولات، فرصتهای قابل توجهی برای سرمایهگذاری صنعتی و زنجیره ارزش کشاورزی فراهم کرده است.
۵. نیاز به نوسازی فناوری
فرسودگی تجهیزات موجود و نیاز به اتوماسیون فرآیندها، زمینهای مناسب برای ورود فناوریهای نوین و افزایش بهرهوری در تولید کشاورزی ایجاد کرده است.
۶. کمبود زیرساختهای تخصصی
فقدان انبارهای مدرن، سردخانهها و مراکز لجستیکی از جمله نقاط ضعف کنونی به شمار میرود که میتواند به عنوان جایگاه سرمایهگذاری مورد توجه قرار گیرد.
۷. حمایتهای دولتی و همکاریهای بینالمللی
ارائه تخفیفهای مالیاتی، یارانهها، تضمین حقوق سرمایهگذاران و اجرای پروژههای مشترک با کشورهایی چون چین، روسیه و ژاپن، از جمله سیاستهای دولت در راستای جذب سرمایه در این حوزه است. مجتمع کشاورزی-صنعتی، اکنون بهعنوان یکی از مهمترین حوزههای راهبردی توسعه اقتصادی تاجیکستان در دستور کار قرار گرفته است.
https://www.asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20250720/sem-prichin-pochemu-v-agrosektor-tadzhikistana-stoit-investirovat-uzhe-seichas
کشت بیش از ۲۲ هزار هکتار محصول در شهرستان مستچاه
خبرگزاری خاور: در سال ۲۰۲۵، مجموع ۲۲ هزار و ۵۳۵.۴ هکتار از اراضی شهرستان مستچاه به کشت انواع محصولات کشاورزی اختصاص یافت. این سطح شامل ۱۰ هزار و ۲۸۱.۳ هکتار پنبه، ۱۷۶۷.۹ هکتار غلات، ۹۱۸.۱ هکتار دانههای روغنی، ۹۶۲.۴ هکتار حبوبات، ۵۲.۹ هکتار سیبزمینی و ۶.۲ هکتار سبزیجات است. حجم کل تولیدات کشاورزی شهرستان در شش ماه نخست سال جاری به ۲۹۷ میلیون و ۳۴۰.۴ هزار سامانی رسید. اداره اجرایی دولت شهرستان، در راستای بهرهبرداری مؤثر از زمینهای کشاورزی، همکاری نزدیکی با مزارع دهقانی برقرار کرده و اقدامات مشخصی برای ترویج روشهای مدرن کشاورزی در دستور کار قرار داده است.
https://khovar.tj/2025/07/dar-no-iyai-mastcho-dar-besh-az-22-azor-gektar-ziroat-kisht-karda-shud/