روند تورم در ترکیه

نسبت دلار آمریکا با لیر ترکیه با ۱۰۴۱ درصد افزایش به ۴۰.۲ لیر تا ۱۶ ژوییه رسید، این رقم در پایان سال ۲۰۱۶ (1395) معادل ۳.۵ لیر ثبت شده بود.

تورم ۳۲۳۳ درصدی مشاهده شده در منوی مرغ برگر کینگ ترکیه،

۱۷ ژوییه ۲۰۲۵، آکین نازلی، اینتلی نیوز

به گزارش روزنامه محلی اکونومیم، قیمت منوی مرغ کینگ در یک رستوران برگر کینگ در ترکیه از سال ۲۰۱۶ (1395) تا ژوییه ۲۰۲۵ (1404) به میزان ۳۲۳۳ درصد افزایش یافت.

تورم سرسام‌آور، قیمت را از ۷.۹۵ لیر (۷ دلار) به ۲۶۵ لیر (۷ دلار) در نه سال پیش رساند. با قیمت تخفیفی در سال ۲۰۱۶ (1395)، این منو حتی با قیمت شش لیر نیز به فروش می‌رسید.

حداقل دستمزد، قدرت خرید ۱۶۸ وعده غذا از منو را داشت. امروز قدرت خرید ۸۳ وعده را دارد.

حداقل دستمزد رایج ۱۳۰۱ لیر در سال ۲۰۱۶ (1395) می‌توانست ۱۶۸ منوی مرغ شاهانه را با قیمت بدون تخفیف ۷.۹۵ لیر برای حقوق‌بگیران تضمین کند. حداقل دستمزد امروز ۲۲۱۰۵ لیر برای پرداخت ۸۳ وعده غذایی از این نوع کافی است.

برای سال ۲۰۲۵ (1404)، ترکیه حداقل دستمزد خالص خود را ۳۰ درصد افزایش داد. این دستمزد در ماه دسامبر ۶۲۷ دلار اعلام شد. تا ۲۶ مه، کاهش ارزش لیر، ارزش آن را به ۵۶۷ دلار کاهش داد. تا ۱۶ ژوییه، ارزش آن ۵۴۹ دلار بود.

طبق یک نظرسنجی ماهانه که از سوی اتحادیه کارگری زرد ترک ایش (Turk-Is) انجام شد، آستانه گرسنگی ترکیه که نشان دهنده حداقل هزینه غذایی ماهانه مورد نیاز برای یک خانواده چهار نفره است، در ماه ژوئن ۳۸ درصد افزایش یافته و به ۲۶۱۱۵ لیر رسیده است.

در همین حال، آستانه فقر برای یک خانوار چهار نفره، ۸۵۰۶۶ لیر ترکیه در ماه بود. حداقل هزینه زندگی برای یک فرد مجرد ۳۳۵۸۷ لیر ترکیه بود.

 

بنزین و شیر

با نگاهی به قیمت بنزین در ترکیه، در ۱۶ ژوییه، قیمت بنزین در جایگاه‌های اوپِت (Opet) واقع در بخش اروپایی استانبول، ۵۱.۲۷ لیر ترکیه در هر لیتر بود که حدود ۸۹۲ درصد بالاتر از قیمت ۵.۱۷ لیر ترکیه در پایان سال ۲۰۱۶ (1395) است. در همین مدت، قیمت گازوییل با ۱۰۷۱ درصد افزایش از ۴.۵۸ لیر ترکیه به ۵۳.۶۱ لیر ترکیه رسید.

در همین حال، قرار است قیمت هر لیتر شیر از اول اوت به ۱۸.۳۵ لیر ترکیه افزایش یابد. این رقم نسبت به ۱.۱۵ لیر ترکیه در سال ۲۰۱۶ (1395) به میزان ۱۴۹۶ درصد افزایش یافته است.

 

تورم رسمی ۳۵ درصد در سال

شاخص رسمی قیمت مصرف‌کننده (CPI) ترکیه در ماه ژوئن با ۹۷۱ درصد افزایش به ۳۱۳۲ واحد رسید که این رقم در پایان سال ۲۰۱۶ (1395) به میزان ۲۹۳ واحد بود.

تورم رسمی سالانه بین سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۵ (1385 تا 1394) به طور متوسط ۸ درصد بود. سپس در سال ۲۰۱۶ (1395) به ۹ درصد، در سال ۲۰۱۸ (1397) به ۲۰ درصد، در سال ۲۰۲۱ (1400) به ۳۶ درصد، در سال ۲۰۲۲ (1401) به ۶۴ درصد و در سال ۲۰۲۳ (1402) به ۶۵ درصد افزایش یافت.

در ۳ ژوییه، موسسه آمار ترکیه (TUIK یا TurkStat) اعلام کرد که تورم ترکیه در ماه ژوئن رسماً ۳۵.۰۵ درصد در سال بوده است، در حالی که این رقم در ماه مه ۳۵.۴۱ درصد و در پایان سال ۲۰۲۴ (1403) به میزان ۴۴ درصد بوده است.

گروه تحقیقاتی تورم ENAG مستقر در استانبول، متشکل از اقتصاددانان، یافته‌های بسیار متفاوتی را ارایه می‌دهد. این گروه پس از ارزیابی ۷۱ درصدی خود برای ماه مه، رقم تورم ۶۹ درصد را برای ماه ژوئن محاسبه کرد.

برنامه‌ریزی، قیمت‌گذاری یا نتیجه‌گیری بر اساس داده‌های موسسه آمار ترکیه (TUIK) توصیه نمی‌شود. نگرانی گسترده‌ای در مورد اعتبار سری داده‌های رسمی ترکیه وجود دارد.

نمودار از روزنامه اکونومیم : تیم مدیریت اقتصادی «ارتدوکس» فعلی ترکیه در ژوئن 2025 سکان امور را به دست گرفت و باعث افزایش شدید سری تورم رسمی ارایه شده از سوی موسسه آمار ترکیه (TUIK) شد. با این حال، شکاف بین ارقام موسسه آمار ترکیه (TUIK) و ارقام اتاق بازرگانی استانبول (ITO) اخیراً دوباره در حال افزایش است.

 

«هدف» تورم بدون تغییر

در ۲۲ مه، بانک مرکزی در آخرین گزارش تورم سه‌ماهه خود، «هدف» رسمی‌تورم تا پایان سال ۲۰۲۵ (1404) را بدون تغییر در ۲۴٪ سالانه باقی گذاشت. مرز بالایی دامنه پیش‌بینی نیز از سوی این نهاد در ۲۹٪ بدون تغییر نگه داشته شد.

در ۱۰ ژوییه، بانک مرکزی در یک پست وبلاگی اعلام کرد که افزایش ۱۰ دلاری در میانگین قیمت نفت برنت، که پس از افزایش قیمت‌ها پس از حمله اسراییل به ایران در ماه گذشته مشاهده شد، ۱.۲ درصد به تورم پایان سال ۲۰۲۵ (1404) ترکیه و ۱.۲۵ میلیارد دلار به کسری حساب جاری ۲۰۲۵ (1404) اضافه خواهد کرد.

در ۱۴ اوت، این نهاد نظارتی گزارش تورم بعدی و پیش‌بینی‌های به‌روز شده خود را منتشر خواهد کرد.

 

امیدواری‌ها برای کاهش نرخ بهره در ۲۴ ژوییه

بانکداران محلی و نمایندگان بخش واقعی خواستار کاهش ۳۵۰ واحد پایه‌ای نرخ بهره در جلسه بعدی کمیته سیاست پولی (MPC) هستند که قرار است در ۲۴ ژوییه برگزار شود. صنعت مالی نشان می‌دهد که با کاهش محدودتر نرخ بهره مشکلی نخواهد داشت.

مقامات بانک مرکزی با انتشار پست‌های وبلاگ (همان طور که در بالا ذکر شد) و تفسیرهایی که در جلسات غیرعلنی (همان طور که در زیر ذکر شده است) ارایه می‌دهند، در تلاش برای مهار تقاضاها برای چرخه کاهش شدید نرخ بهره بوده‌اند.

در 19 ژوئن، کمیته سیاست پولی (MPC) نرخ اصلی سیاست خود (بازخرید یک هفته‌ای) و نرخ وام یک شبه را به ترتیب در 46٪ و 49٪ بدون تغییر باقی گذاشت.

 

https://www.intellinews.com/3-233-inflation-seen-in-turkey-s-chicken-burger-king-menu-demonstrates-enduring-economic-pain-391383/

https://www.ekonomim.com/ekonomi/tavuk-burgerin-9-yillik-enflasyonu-asgari-ucreti-yari-yolda-birakti-haberi-829492