اخبار اقتصادی کرواسی

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی کرواسی در هفتۀ چهارم تیر ماه 1404 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

کرواسی به مقررات قیمت سوخت پایان داد

پس از نزدیک به چهار سال، دولت کرواسی رسماً به رویه تعیین سقف برای قیمت سوخت پایان داد و به این ترتیب به بازار سوخت کاملاً آزاد بازگشت. این تصمیم که توسط وزارت اقتصاد گرفته شده است، پس از آن اتخاذ شد که مقامات آن را «تحلیل دقیق» از شرایط بازار جهانی توصیف کردند که اکنون با قیمت‌های قابل پیش‌بینی و عرضه مطمئن فرآورده‌های نفتی تثبیت شده است.

آنته شوشنیار، وزیر اقتصاد، تأکید کرد که دیگر به مداخله دولت نیاز نیست. البته وی به مردم اطمینان داد که دولت بر قیمت سوخت نظارت خواهد کرد و در صورت تهدید استانداردهای زندگی شهروندان یا ایجاد بی ثباتی اقتصادی توسط افزایش قیمت‌های ناموجه یا بیش از حد، آماده است تا مقررات را دوباره وضع کند. شوشنیار تأکید کرد که این مقررات‌زدایی هیچ ارتباطی با فصل گردشگری ندارد و قیمت برخی از مشتقات سوخت حتی می‌تواند کاهش هم بیابد. او انتظار دارد که پس از این تغییر، تنها اختلاف قیمت حداقلی - حدود دو یورو در هر باک - وجود داشته باشد و از توزیع‌کنندگان سوخت خواست تا مسئولانه عمل کنند و از طریق رقابت، نه استثمار، مشتریان را جذب کنند. این اقدام مورد استقبال شرکت‌های بزرگ انرژی، از جمله INA  و Petrol  قرار گرفته است.  INA این مقررات‌زدایی را گامی مثبت به سوی ایجاد یک محیط تجاری بازارمحور می‌داند که انعطاف‌پذیری سرمایه‌گذاری و بهبود خدمات را افزایش می‌دهد. به همین ترتیب، Petrol Croatia  هم از دولت تقدیر کرد. مدیرعامل Petrol، آنته مندیچ، اظهار داشت که مقررات‌زدایی، امکان افزایش سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر، زیرساخت‌های دیجیتال و پروژه‌های همسو با آب و هوا را فراهم می‌کند که با اهداف ملی و اتحادیه اروپا همسو هستند.

اقتصاددانان و کارشناسان انرژی دیدگاه‌های متنوعی در مورد این تصمیم ارائه داده اند. داوور اشترن، تحلیلگر انرژی، به RTL  گفت که عقب‌نشینی دولت منطقی و به موقع است، زیرا کنترل‌های طولانی‌مدت قیمت در بازار پایدار فعلی توجیه کمی دارد. او افزایش چشمگیر قیمت‌ها را حتی در فصل شلوغ گردشگری پیش‌بینی نمی‌کند. از سوی دیگر، دامیر نووتنی، تحلیلگر اقتصادی، از مقررات گذشته دولت در مورد قیمت سوخت انتقاد کرد و آن را یک اقدام سیاسی و نه اقتصادی خواند. او در گفتگو با N1  استدلال کرد که سیاست مداخله‌گرایانه کرواسی - برخلاف اکثر کشورهای اتحادیه اروپا - از همان ابتدا اشتباه بوده است، حمایت‌های بی‌هدف ارائه می‌دهد و نتوانسته به تمرکز بازار رسیدگی کند. او خاطرنشان کرد با توجه به اینکه بازیگرانی مانند INA  و MOL  که حدود 70 درصد از بازار را کنترل می‌کنند، رقابت واقعی همچنان محدود است و مقررات‌زدایی دولتی به تنهایی برای ایجاد یک بازار کارآمد کافی نیست. نووتنی همچنین تأکید کرد که قیمت سوخت در کرواسی در حال حاضر با همتایان منطقه‌ای قابل مقایسه است، و این نشان می‌دهد که حذف این مقررات ممکن است قیمت مصرف‌کننده را به طور قابل توجهی تغییر ندهد.

با وجود نظرات متفاوت در مورد مزایای مقررات گذشته، بین ذینفعان اجماع وجود دارد که بازار در حال حاضر پایدار است. هم دولت و هم صنعت، تعهد خود را برای اطمینان از اینکه آزادسازی بازار به نفع مصرف‌کنندگان است بدون به خطر انداختن قیمت مناسب یا امنیت انرژی، تأیید می‌کنند. با این وجود، هوشیاری همچنان کلیدی است و مقامات قول می‌دهند که روند قیمت‌گذاری سوخت و رفتار شرکت‌ها را از نزدیک زیر نظر داشته باشند و در صورت نیاز به اقدامات حمایتی دوباره، آماده اقدام باشند.

https://forbes.dnevnik.hr/aktualno/vlada-vise-nece-ogranicavati-cijene-goriva/

https://lidermedia.hr/biznis-i-politika/drzava-vise-nece-regulirati-cijene-goriva/

https://www.nacional.hr/cjenovni-udar-stern-o-vladinoj-odluci-evo-zasto-nece-biti-velikog-poskupljenja-goriva/

https://www.poslovni.hr/hrvatska/susnjar-deregulacija-cijena-goriva-nema-veze-s-turistickom-sezonom-4492957

https://www.nacional.hr/preregulirani-smo-novotny-vlada-ni-dosad-nije-trebala-limitirati-cijene-goriva/

تورم در کرواسی در ماه ژوئن به ۳.۷ درصد افزایش یافت

طبق گزارش دفتر مرکزی آمار (CBS)، تورم در کرواسی در ماه ژوئن همچنان به سرعت افزایشی خود ادامه داد و به ۳.۷ درصد در سطح سالانه رسید. این دومین ماه متوالی افزایش تورم پس از ۳.۵ درصد در ماه می است. قیمت‌ها نیز در مقایسه با ماه می ۰.۲ درصد افزایش داشته است که کمی‌کمتر از تخمین اولیه ۰.۳ درصد است.

بالاترین رشد قیمت سالانه در بخش رستوران‌ها و هتل‌ها (۸.۵ درصد) و پس از آن در بخش های آموزش و خدمات متفرقه (هر کدام ۶.۱ درصد)، غذا و نوشیدنی‌های غیرالکلی (۵.۸ درصد) و هزینه‌های مربوط به مسکن (۵.۲ درصد) ثبت شده است. در مقابل، قیمت پوشاک و کفش ۳.۲ درصد و مبلمان خانگی ۰.۱ درصد کاهش یافته است.

قیمت خدمات سالانه ۶.۷ درصد افزایش یافته است، در حالی که غذا، نوشیدنی و دخانیات ۵.۲ درصد و انرژی ۲.۸ درصد افزایش یافته است. قیمت محصولات صنعتی غیرغذایی به جز انرژی ۰.۴ درصد کاهش یافته است.

بر اساس ماهانه، قیمت رستوران‌ها و هتل‌ها بیشترین افزایش (۲.۵٪) را تجربه کردند، در حالی که پوشاک و کفش بیشترین کاهش (۲٪) را داشته اند.

بر اساس شاخص هماهنگ قیمت مصرف‌کننده اتحادیه اروپا (HICP)، تورم در ماه ژوئن سالانه ۴.۴٪ و ماهانه ۰.۸٪ بود.

https://forbes.dnevnik.hr/aktualno/novo-ubrzanje-inflacija-u-lipnju-37-posto/

https://www.nacional.hr/druga-procjena-dzs-inflacija-u-lipnju-37-posto/

کرواسی در ماه می‌شاهد شدیدترین کاهش تولید صنعتی بود

طبق گزارش یورواستات، در می 2025، کرواسی شدیدترین کاهش ماهانه تولید صنعتی را در بین تمام کشورهای عضو اتحادیه اروپا تجربه کرد و 2.9 درصد کاهش یافت. این نشان دهنده یک تغییر قابل توجه نسبت به ماه آوریل است، زمانی که تولید صنعتی کرواسی 2.5 درصد افزایش یافته بود. این کاهش، کرواسی را از نظر کاهش ماهانه از اسلواکی (-2.8 درصد) و بلژیک (-2.7 درصد) جلوتر قرار داد، در حالی که قبرس با کاهش 1.9 درصدی پس از آن قرار گرفت.

این اتفاق علیرغم بهبود گسترده‌تر تولید صنعتی در سراسر منطقه یورو و اتحادیه اروپا رخ داد. داده‌های تعدیل‌شده فصلی نشان داد که تولید صنعتی در منطقه یورو در ماه می‌پس از کاهش 2.2 درصدی در ماه آوریل، 1.7 درصد افزایش یافته است،. در سطح اتحادیه اروپا، تولید پس از کاهش 1.6 درصدی در ماه قبل، 1.5 درصد افزایش داشته است. قوی‌ترین رشد ماهانه در ایرلند (+12.4 درصد) و پس از آن مالت (+3.4 درصد) و آلمان (+2.2 درصد) ثبت شده است.

بر اساس سالانه، تولید صنعتی در منطقه یورو در ماه مه 3.7 درصد و در اتحادیه اروپا 3.4 درصد افزایش یافت. این نشان دهنده بهبود قابل توجه در مقایسه با آوریل است که تولید سالانه ثابت ماند. در کرواسی، تولید صنعتی در ماه مه 1.8 درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافت که سرعت کمتری نسبت به 6.5 درصد ثبت شده در آوریل دارد. این ضعیف‌ترین رشد سالانه کرواسی از نوامبر 2023 بود، زمانی که تولید 6.3 درصد کاهش یافته بود.

در سطح بخشی، اتحادیه اروپا و منطقه یورو شاهد مهمترین افزایش سالانه در کالاهای مصرفی غیر بادوام (افزایش 11.6 درصد در منطقه یورو و 9.4 درصد در اتحادیه اروپا) و کالاهای سرمایه‌ای (حدود 4.5 درصد) بودند. تولید انرژی نیز نشانه‌هایی از بهبود را با رشد سالانه 2.6 درصد در منطقه یورو و 1.7 درصد در اتحادیه اروپا نشان داد. با این حال، بخش کالاهای واسطه‌ای به ترتیب 1.8 درصد و 1.4 درصد کاهش را تجربه کرد.

در مجموع، در حالی که بخش صنعتی اتحادیه اروپا در ماه می نشانه‌های دلگرم‌کننده‌ای از ثبات و رشد را نشان داد، کاهش شدید ماهانه کرواسی به عنوان یک استثنای قابل توجه خودنمایی کرد.

https://www.nacional.hr/eurostat-hrvatska-s-najvecim-padom-industrijske-proizvodnje-u-svibnju/

https://www.poslovni.hr/hrvatska/hrvatska-zabiljezila-najveci-pad-industrijske-proizvodnje-29-4493232

https://forbes.dnevnik.hr/aktualno/hrvatska-s-najvecim-padom-industrijske-proizvodnje-u-svibnju/

پالایشگاه ریه کا برای اولین بار سوخت پایدار هواپیما تولید می‌کند

پالایشگاه نفت ریه کا برای اولین بار با موفقیت سوخت پایدار هواپیما  (SAF) را  تولید کرده است که نقطه عطفی برای بخش انرژی کرواسی محسوب می‌شود. به عنوان بخشی از یک پروژه آزمایشی با هدف کاهش انتشار کربن و همسویی با اهداف انرژی تجدیدپذیر اتحادیه اروپا، INA  از ۵ تا ۱۳ می ۲۰۲۵، ۱۰۰۰ تن مواد خام زیستی (POME)  را در کارخانه هیدروکراکینگ خود فرآوری کرد. این پروژه همچنین منجر به تولید دیزل HVO  تجدیدپذیر شد که با همکاری Chevron Lummus Global  انجام شده است که توسط Bureau Veritas  مطابق با استانداردهای پایداری ISCC  تأیید شه است.

این ابتکار از دستورالعمل اتحادیه اروپا مبنی بر افزایش استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در حمل و نقل از جمله SAF، تا سال ۲۰۳۰ پشتیبانی می‌کند. INA قصد دارد تا سال ۲۰۲۹ برای تولید و عرضه SAF در مقیاس کامل آماده شود. این آماده‌سازی هشت ماهه شامل ارتقاء فنی، روش‌های آزمایشگاهی جدید و تجزیه و تحلیل گسترده بیش از ۴۰۰ نمونه بوده است. INA این را گامی‌کلیدی به سوی فرآوری مداوم سوخت‌های زیستی و تغییر گسترده‌تر به سمت راه‌حل‌های انرژی کم‌کربن می‌داند.

https://www.nacional.hr/rafinerija-rijeka-ina-po-prvi-put-proizvela-odrzivo-zrakoplovno-gorivo/

وابستگی فزاینده کرواسی به انرژی نگرانی‌هایی را ایجاد می‌کند

طبق تحلیلی از سوی منابع انرژی تجدیدپذیر کرواسی (OIEH)، سیستم انرژی کرواسی همچنان به شدت به واردات برق وابسته است و واردات برق در سه ماهه دوم سال 2025، 17.3 درصد از کل انرژی موجود را تشکیل می‌دهد. تجزیه و تحلیل ماهانه، افزایش شدید واردات در ماه ژوئن را نشان می‌دهد، زمانی که واردات به 32 درصد رسید و آسیب‌پذیری‌ها را در طول تابستان برجسته کرد. این روند به کاهش 23 درصدی تولید برق آبی - ناشی از خشکسالی و ذوب ضعیف برف - و کاهش 51.6 درصدی تولید برق از سوخت‌های فسیلی به دلیل تعطیلی نیروگاه پلومین و نیروگاه‌های گازی غیرسودآور نسبت داده می‌شود.

در مقابل، منابع انرژی خورشیدی، بادی، زیست توده و بیوگاز تغییر مثبتی ایجاد کردند و برای اولین بار در مجموع 29.7 درصد از ترکیب انرژی را تشکیل دادند.  OIEH هشدار می‌دهد که وضعیت فعلی، ضرورت فوریت تسریع توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و سرمایه‌گذاری در ارتقاء شبکه و ذخیره‌سازی انرژی را برجسته می‌کند. مطالعه‌ای که در حال حاضر با حمایت بانک اروپایی بازسازی و توسعه (EBRD)  و مؤسسات کرواسی در حال انجام است، با هدف شناسایی تنگناهای شبکه و هدایت سرمایه‌گذاری استراتژیک برای تضمین آینده‌ای انعطاف‌پذیر، خودکفا و سبز در حوزه انرژی انجام می‌شود.

https://www.poslovni.hr/hrvatska/zabrinjavajuci-trend-energetske-ovisnosti-hrvatske-proizvodimo-premalo-uvozimo-previse-4493526

با وجود روندهای مثبت، از هر سه کروات، یک نفر هنوز توانایی مالی برای  تعطیلات را ندارد

طبق داده‌های یورواستات، ۳۴.۷ درصد از کروات‌های بالای ۱۶ سال در سال ۲۰۲۴ قادر به پرداخت هزینه تعطیلات خارج از خانه نبوده اند. بر این اساس کرواسی در رتبه ششم اتحادیه اروپا از نظر عدم توانایی مالی برای تعطیلات قرار گرفته است. اگرچه این رقم نسبت به ۴۱.۷ درصد در سال ۲۰۲۲ اندکی بهبود یافته است، اما همچنان نشان‌دهنده مشکلات اقتصادی قابل توجه، به ویژه برای حدود ۴۵۰ هزار شهروند شاغل در کرواسی است. تحلیلگران و اتحادیه‌ها این امر را به دستمزدهای پایین، مشاغل ناامن و نابرابری‌های درآمدی منطقه‌ای - به ویژه بین مناطقی مانند زاگرب و ایستریا در مقابل مناطق فقیرتر داخلی مانند اسلاونیا - نسبت می‌دهند.

با وجود مشکلات مربوط به توان مالی، گردشگری داخلی همچنان در حال رشد است. در نیمه اول سال ۲۰۲۵، کروات‌ها ۴ میلیون اقامت شبانه انجام دادند - افزایش ۱۱ درصدی نسبت به سال گذشته - که نشان‌دهنده پیشرفت تدریجی در این امر است. اکثر گردشگران محلی در مقاصد نزدیک یا مقرون به صرفه تعطیلات خود را سپری می‌کنند و به طور متوسط ۱۳۳۰ یورو برای آن هزینه می‌کنند. با این حال، افزایش قیمت گردشگری ناشی از تقاضای بالای خارجی، همچنان دسترسی بسیاری از مردم محلی را محدود می‌کند. کارشناسان معتقدند که رشد اقتصادی بلندمدت و بهبود دستمزدها برای از بین بردن این شکاف تعطیلاتی، ضروری است.

https://www.nacional.hr/porazni-podaci-svaki-treci-hrvat-ne-moze-si-priustiti-godisnji-odmor-ovako-je-u-ostatku-eu/

https://www.poslovni.hr/hrvatska/oko-35-posto-gradana-ne-moze-si-priustiti-ljetovanje-4493407