اخبار اقتصادی تاجیکستان
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی تاجیکستان در هفته سوم خردادماه 1404 مندرج در روزنامهها و رسانههای این کشور به شرح زیر میباشد:
تأسیس بانک توسعه سازمان همکاری شانگهای
خبرگزاری خاور: موضوع تأسیس بانک توسعه سازمان همکاری شانگهای (SCO) در نشست وزرای دارایی و روسای بانکهای مرکزی کشورهای عضو SCO در پکن مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در این نشست که به ریاست طرف چینی برگزار شد، سراجالدین اکرمی، معاون رئیس بانک ملی تاجیکستان نیز حضور داشت.
به گزارش منابع خبری، شرکتکنندگان در این نشست در خصوص وضعیت سیاسی و اقتصاد کلان جهانی، ارتقای همکاریهای منطقهای در بخشهای بودجه و مالی، ایجاد یک پلتفرم تأمین مالی و شبکهای از مراکز تحلیلی SCO در امور مالی به تبادل نظر پرداختند.
همچنین گسترش استفاده از ارزهای ملی کشورهای عضو SCO در تجارت و سرمایهگذاری منطقهای، اقدامات برای حل مشکلات پولی و اعتباری فراملی، تضمین امنیت، صلح و ثبات در منطقه، توسعه اجتماعی-اقتصادی و گسترش همکاریهای تجاری و اقتصادی از دیگر موضوعات مورد بحث بود.
در پایان این نشست، نمایندگان کشورهای عضو، تصمیم مربوطه برای تأسیس بانک توسعه سازمان همکاری شانگهای را اتخاذ و آمادگی خود را برای اجرای آن اعلام کردند. این اقدام با هدف ایجاد همکاری اقتصادی مؤثر، تبادل تجربیات و ایجاد سازوکار مالی برای توسعه پایدار کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای صورت میگیرد.
https://khovar.tj/2025/06/bonki-rushdi-sozmoni-amkorii-shanhaj-tasis-doda-meshavad/
افزایش 3.4 درصدی گردش مالی تجاری تاجیکستان و ازبکستان
خبرگزاری خاور: گردش مالی تجاری بین تاجیکستان و ازبکستان در بازه زمانی ژانویه تا آوریل 2025 به 184 میلیون دلار رسید که نشاندهنده افزایش 3.4 درصدی معادل 6.1 میلیون دلار نسبت به مدت مشابه در سال گذشته است. این موضوع در دیدار ذوقی ذوقیزاده، وزیر توسعه اقتصاد و تجارت تاجیکستان، و لذیذ قدرتاف، وزیر سرمایهگذاری، صنعت و تجارت ازبکستان، در حاشیه یازدهمین نشست شورای سیاست صنعتی کشورهای عضو کشورهای مستقل مشترکالمنافع در دوشنبه مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در این دیدار، طرفین بر اهمیت توسعه بیشتر همکاریهای اقتصادی، صنعتی، سرمایهگذاری و تجاری بین دو کشور تاکید کرده و بر جذب سرمایهگذاری در بخشهای اولویتدار و اجرای پروژههای مشترک در زمینههای زیرساخت و صنعت متمرکز شدند.
https://khovar.tj/rus/2025/06/tadzhikistan-i-uzbekistan-narastili-tovarooborot-do-184-millionov-dollarov/
نمایشگاه دوشنبه، بستری برای گفتگوی صنعتی کشورهای مستقل مشترکالمنافع
خبرگزاری خاور: نمایشگاه صنعتی دوشنبه به عنوان بخشی از یازدهمین نشست شورای سیاست صنعتی کشورهای عضو CIS و اولین نشست مشورتی وزرای صنایع کشورهای آسیای میانه در تاریخ ۴ ژوئن برگزار شد. در این نمایشگاه، غرفههای متنوعی از شرکتهای صنعتی پیشرو تاجیکستان، از صنایع سبک و غذایی گرفته تا مهندسی مکانیک، انرژی و تولید مواد شیمیایی، آخرین دستاوردها و محصولات خود را به نمایش گذاشتند. شرکتکنندگان با نوآوریها، محصولات صادراتمحور و فناوریهای نوین در تولید آشنا شدند.
غرفههای شرکتهای فعال در فرآوری محصولات کشاورزی، تولید مصالح ساختمانی و صنعت نساجی و پوشاک، توجه ویژهای را به خود جلب کردند که نشاندهنده پتانسیل بالای صنعت تاجیکستان در بازار خارجی است. این نمایشگاه بستری موثر برای ارتباط مستقیم بین نمایندگان تجاری، سرمایهگذاران و سازمانهای دولتی فراهم کرد و به تقویت همکاریهای صنعتی بین کشورهای منطقه کمک نمود. شایان ذکر است که در جلسه شورای سیاست صنعتی کشورهای عضو CIS، اشاره شد که صنعت تاجیکستان بیش از ۹۰ حوزه با تولید بیش از ۱۴۰ نوع محصول را شامل میشود. رشد صنعتی تاجیکستان در سه سال گذشته به طور متوسط ۲۰ درصد بوده و تمرکز اصلی بر استخراج و فرآوری فلزات و همچنین افزایش تولید پنبه و محصولات نساجی است. این کشور متعهد به افزایش سهم صنعت در اقتصاد ملی به ۲۶ درصد تا سال ۲۰۲۶ و به ۳۰ درصد تا سال ۲۰۳۰ است.
https://khovar.tj/rus/2025/06/vystavka-v-dushanbe-stala-ploshhadkoj-dlya-promyshlennogo-dialoga-gosudarstv-sng/
گسترش همکاری بین استان ختلان و استان شانشی
خبرگزاری خاور: در دیدار دولتعلی سعید، استاندار ختلان و ژائو گان، فرماندار استان شانشی جمهوری چین، پیشرفت اجرای پروژههای مشترک بین تاجیکستان و چین در منطقه ختلان مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
طرفین در مورد چشماندازهای گسترش همکاریهای اقتصادی، تجاری و فرهنگی بین منطقه ختلان و استان شانشی بحث و گفتگو کردند.
سعید بر همکاری مثمر ثمر با استان شانشی و شرکتهای چینی، از جمله در بخشهای صنعتی و انرژی، به ویژه در منطقه یاون - با بهرهبرداری از کارخانههای مشترک تولید سیمان با ظرفیت ۱.۲ میلیون تن تأکید کرد.
همچنین خاطرنشان شد که خط انتقال برق «لاله زار» که با سرمایهگذاری چینی ساخته شده است، برای صادرات برق از تاجیکستان به سایر کشورها از اهمیت کلیدی برخوردار است.
طرفین همچنین اجرای پروژههای صنعتی مشترک در منطقه آزاد اقتصادی «دنغره» و فعالیت شرکتهای کشاورزی چینی در نواحی یاون، دنغره، کوشانیان، جلالالدین بلخی و دوستی را یادآوری کردند.
ایجاد باغ دوستی تاجیکستان و چین در دنغره نیز نمونهای از روابط فرهنگی بین دو کشور تلقی شد.
شایان ذکر است که گردش مالی تجارت خارجی منطقه ختلان با جمهوری چین در سالهای2024-2023 بیش از 232 میلیون دلار و در چهار ماه اول سال 2025، 5 میلیون دلار بوده است.
ژائو گان اظهار داشت که استان شانشی همچنین به گسترش همکاری در بخشهای اقتصاد دیجیتال، فناوری نانو، صنایع شیمیایی، آموزش و تربیت متخصصان در این زمینه علاقهمند است.
خاطرنشان شد که پروتکل «در مورد قصد توسعه روابط برادرانه» (۲۰۱۵) و یادداشت تفاهم مربوطه (مورخ ۴ سپتامبر ۲۰۱۷) بین منطقه ختلان و استان شانشی امضا شده و شهر وینان و ناحیه «دنغره» روابط خواهرخواندگی دارند.
در پایان این نشست، طرفین علاقه خود را به توسعه همکاری در بخشهای کشاورزی، باغداری، آموزش زبان، ارتقاء صلاحیت متخصصان و سایر حوزههای دارای اولویت ابراز کردند.
https://khovar.tj/2025/06/gustarishi-amkorii-viloyati-hatlon-bo-muzofoti-shens-barras-shud/
بررسی چشماندازهای همکاری بین تاجیکستان و ارمنستان در بخش حمل و نقل در «دوشنبه»
خبرگزاری خاور: موضوع گسترش همکاری در بخش حمل و نقل و لزوم تقویت تلاشهای مشترک برای استفاده از پتانسیل ترانزیتی تاجیکستان و ارمنستان و بهبود شاخصهای حمل و نقل بار بین دو کشور در دیداری بین عظیم ابراهیم، وزیر نقلیات تاجیکستان و ارمن گواندیان، سفیر جمهوری ارمنستان در جمهوری تاجیکستان (مستقر در آستانه)، مورد بحث قرار گرفت.
در این دیدار اقدامات بیشتر برای شناسایی مسیرهای جدید - کریدورهای حمل و نقل چندوجهی - مورد بحث قرار گرفت. وزیر حمل و نقل نظر خود را در مورد اهمیت فعالسازی و استفاده از کریدور حمل و نقل چندوجهی «چین - تاجیکستان - ازبکستان - ترکمنستان - ایران - ترکیه – اروپا» ابراز کرد و گفت که تاجیکستان میتواند و قصد دارد به یک منطقه ترانزیتی مناسب برای سایر کشورهای مرتبط با کریدورهای حمل و نقل بینالمللی مانند TRACECA و ESCAP که شامل تاجیکستان و ارمنستان میشود، تبدیل شود. دولت تاجیکستان در دسامبر 2022 توافقنامه مجوز ترانزیت واحد برای TRACECA (کریدور حمل و نقل اروپا-قفقاز-آسیا ) را تصویب و منعقد کرده است.
سفیر در مورد اقدامات انجام شده توسط ارمنستان برای ایجاد کریدورهای جدید و فعال کردن کریدورهای موجود، از جمله ساخت کریدور حمل و نقل شمال-جنوب که امکان حمل و نقل ترانزیتی بین گرجستان، ترکیه، ایران و کشورهای آسیای مرکزی را فراهم میکند، و همچنین مشارکت در پروژه چهارراه جهان که نوسازی شبکه ارتباطات حمل و نقل در قفقاز جنوبی را با نقش محوری ارمنستان در آن پیشبینی میکند، گزارش داد.
وزیر نقلیات تاجیکستان و سفیر ارمنستان توافق کردند که گفتگو را با هدف توسعه و اجرای بیشتر پیشنهادی برای مسیرهای امیدوارکننده که نیاز به همکاری اقتصادی دارند، ادامه دهند.
https://khovar.tj/2025/06/dar-dushanbe-durnamoi-amkorii-to-ikiston-va-armaniston-dar-so-ai-na-liyot-barras-gardid/
آغاز سفر گردشگری «سفر به قلب اوراسیا-۲۰۲۵» در «مسکو»
خبرگزاری خاور: سفر گردشگری «سفر به قلب اوراسیا-۲۰۲۵» در ژوئن-ژوئیه ۲۰۲۵ در تاجیکستان برگزار خواهد شد.
سفر گردشگری «سفر به قلب اوراسیا-۲۰۲۵» در ۶ ژوئن در مسکو، فدراسیون روسیه، با حضور نمایندگان تاجیکستان آغاز شد.
در افتتاحیه این سفر، دولتشاه گل محمدزاده، سفیر جمهوری تاجیکستان در فدراسیون روسیه، گفت: این سفر به ما اجازه داد تا نه تنها شاهد آغاز یک نوآوری دیگر باشیم، بلکه صفحه جدیدی را در تاریخ همکاری در این راستا باز کنیم.
گلمحمدزاده خاطرنشان کرد که در این سفر گردشگری، قبل از هر چیز، جالب است که شرکتکنندگان با تاریخ، فرهنگ و آداب و رسوم مختلف جمهوریهای تاجیکستان، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان و فدراسیون روسیه آشنا میشوند.
شایان ذکر است که این سفر گردشگری در فدراسیون روسیه آغاز شد و با عبور از سرزمینهای قزاقستان، قرقیزستان و ازبکستان با ۲۵ خط حمل و نقل وارد جمهوری تاجیکستان خواهد شد. هدف آن آشنایی با فرصتها و پتانسیلهای گردشگری مناطق است.
جمهوری تاجیکستان دارای منابع طبیعی و تفریحی بینظیری است و میراث تاریخی و فرهنگی غنی برای احیا و توسعه بیشتر صنعت گردشگری دارد.
صنعت گردشگری یکی از حوزههای اولویتدار اقتصاد دولتی محسوب میشود و در شرایط مطلوب، فرصتهایی را برای توسعه اقتصادی فراهم میکند.
https://khovar.tj/2025/06/ekspeditsiyai-sajyo-ii-sayo-at-ba-albi-avruosiyo-2025-az-moskva-o-oz-gardid/
تاجیکستان، در مسیر تبدیل شدن به منطقه ترانزیتی
اسپوتنیک: وزیر نقلیات تاجیکستان در دیدار با سفیر ارمنستان اعلام کرد که تبدیل تاجیکستان به یک کشور ترانزیتی به عنوان یکی از اهداف استراتژیک این کشور تعیین شده است. در این دیدار که در دوشنبه برگزار شد، عظیم ابراهیم، وزیر نقلیات تاجیکستان، و آرمن غواندیان، سفیر ارمنستان، به بررسی چشمانداز همکاریهای دوجانبه در بخش حمل و نقل پرداختند. طرفین بر لزوم تقویت تلاشهای مشترک برای بهرهبرداری از پتانسیل ترانزیتی دو کشور و بهبود شاخصهای حمل و نقل بار تاکید کردند. وزیر نقلیات تاجیکستان با اشاره به استراتژی توسعه ملی تاجیکستان برای دوره تا سال 2030، توسعه بخش حمل و نقل، نوسازی زیرساختها و ایجاد کریدورهای حمل و نقل ترانزیتی را از جمله وظایف اصلی در راستای دستیابی به هدف تبدیل شدن به یک کشور ترانزیتی عنوان کرد.
ابراهیم همچنین بر اهمیت فعالسازی کریدور حمل و نقل چندوجهی «چین - تاجیکستان - ازبکستان - ترکمنستان - ایران - ترکیه - اروپا» تاکید کرد و گفت که تاجیکستان میتواند و قصد دارد به یک مرکز ترانزیتی برای سایر کشورهای مرتبط با کریدورهای حمل و نقل بینالمللی مانند تراسیکا و اسکاپ تبدیل شود. سفیر ارمنستان نیز گزارشی از اقدامات انجام شده توسط کشورش برای ایجاد و فعالسازی کریدورهای حمل و نقل موجود، از جمله کریدور حمل و نقل شمال- جنوب و پروژه چهارراه جهان ارائه کرد. در پایان این دیدار، طرفین بر ادامه گفتگوهای نزدیک به منظور توسعه و اجرای بیشتر پیشنهادها برای مسیرهای نویدبخش که نیازمند همکاریهای اقتصادی هستند، توافق کردند.
https://sputnik.tj/20250606/tojikiston-mintaqai-tranziti-tabdil-1067923438.html
آغاز برداشت انگور در تاجیکستان
خبرگزاری خاور: برداشت انگور در مناطق جنوبی تاجیکستان آغاز شده است. به ویژه در ناحیه دوستی، مزارع پرورش انگور چند روزی است که محصولات خود را برای فروش به بازارهای کشور عرضه میکنند.
گونه انگوری که آنها شروع به برداشت آن کردهاند، به طور گسترده با نام «حصاری تزپزک» شناخته میشود. این گونه انگور عمدتا در مناطق گرم کشور کشت میشود. این گونه انگور از نظر شکل و رنگ با سایر انگورها متفاوت است.
مزرعه «ریگر-دوستی» در ناحیه دوستی دارای ۳ هکتار زمین و عمدتا به کشت انگور مشغول است. در حال حاضر، اعضای این مزرعه شروع به برداشت انگور کردهاند.
همچنین در این ناحیه مزرعه «یادگارجان» در ۳.۷۴ هکتار زمین که در آن ۳ هکتار پنبه، ۰.۵ هکتار گندم و ۰.۲۴ هکتار سیبزمینی کاشته شده فعالیت میکند.
کشاورزان در منطقه دوستی اقدامات مفیدی را برای به دست آوردن برداشت فراوان و کمک به تأمین امنیت غذایی انجام میدهند.
تأمین امنیت غذایی و دسترسی به غذای باکیفیت برای مردم یکی از اهداف توسعه استراتژیک تاجیکستان برای دوره تا سال ۲۰۳۰ است.
https://khovar.tj/2025/06/dar-to-ikiston-amovarii-angur-o-oz-gardid/
برگزاری نمایشگاه بینالمللی تجارت «سغد-۲۰۲۵» در خجند
خبرگزاری خاور: نمایشگاه بینالمللی تجارت «سغد-۲۰۲۵» و همایش فرصتهای تجاری و سرمایهگذاری و چشماندازهای توسعه منطقهای در خجند در تاریخ ۱۲ تا ۱۴ ژوئن سال جاری، برگزار خواهد شد.
هدف از این نمایشگاه حمایت از تجارت بینالمللی، افزایش پتانسیل صادرات، گسترش همکاریهای مفید با کشورهای خارجی، جذب سرمایهگذاری، معرفی فناوریهای جدید و گسترش همکاری بین کشورهای منطقهای و سازمانهای مالی بینالمللی است.
نمایشگاه بینالمللی تجارت «سغد-۲۰۲۵» بستری مناسب برای ارائه، بحث، توسعه و اجرای پروژهها است که در آن شرکتها و بنگاههای تولیدی تاجیک محصولات مختلف را ارائه میدهند و برای یافتن بازارهای جدید با شرکای توسعهای توافقنامههای همکاری امضا میکنند.
https://khovar.tj/2025/06/su-d-2025-dar-hu-and-namoishgo-i-bajnalmilalii-savdo-barguzor-megardad/
افتتاح آزمایشگاههای فناوری فلزات گرانبها در موسسه معدن و متالورژی
خبرگزاری خاور: در موسسه معدن و متالورژی تاجیکستان، با حمایت شرکای جمهوری چین، «آزمایشگاه فناوری فلزات گرانبها و فرآوری جواهرات برای آموزش و تحقیق در صنعت جواهرات» و «آزمایشگاه تست فلزات غیرآهنی و سنگهای قیمتی برای کارهای تجربی و علمی مربوط به متالورژی غیرآهنی و بررسی سنگهای قیمتی» با تجهیزات و فناوریهای مدرن راهاندازی شدند.
بختیار محمدعلی، رئیس موسسه معدن و متالورژی تاجیکستان، در مراسم افتتاح این آزمایشگاه خاطرنشان کرد که ساخت آزمایشگاههای مدرن و چشمانداز آنها برای توسعه علم و اجرای چهارمین هدف ملی دولت جمهوری تاجیکستان صنعتی شدن کشور، مهم است.
همچنین خاطرنشان شد که با توجه به اهمیت قابل توجه صنعت در توسعه اقتصاد ملی و ایجاد شغل، سالهای 2022-2026 به عنوان «سالهای توسعه صنعتی» اعلام شده است.
شایان ذکر است که به منظور پردازش فلزات غیرآهنی و سنگهای قیمتی و همچنین آموزش پرسنل بسیار ماهر در این بخش، در سال ۲۰۱۸، رشته جدید با شماره520201-1 فناوری و تجهیزات جواهرات در پایگاه مادی و فنی بخش متالورژی این موسسه اضافه شد.
همچنین، در سال ۲۰۲۱، در زمینه فناوری جواهرات، آزمایشگاههای «صیقل سنگهای قیمتی» با تمام شرایط مدرن راهاندازی شدند که در آن دانشجویان میتوانند بدون هیچ مانعی کار خلاقانه خود را انجام دهند.
https://khovar.tj/2025/06/dar-donishkadai-k-iyu-metallurg-ozmoishgo-oi-tehnologiyai-metall-oi-imatba-o-kushoda-shud/