اخبار اقتصادی تاجیکستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی تاجیکستان در هفته اول خردادماه 1404 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر می‌باشد:

امضای یادداشت تفاهم همکاری بین «صناعت صادرات بانک» تاجیکستان و بانک عربستان سعودی

خبرگزاری خاور: یادداشت تفاهم همکاری بین بانک «صناعت صادرات بانک»،جمهوری تاجیکستان و بانک صادرات - واردات عربستان سعودی (Saudi Exim) به امضا رسید.

در حاشیه نشست سالانه گروه بانک توسعه اسلامی، دیداری بین حاکم‎شاه بابازاده، رئیس هیات مدیره بانک «صناعت صادرات بانک» و نایف الشماری، معاون رئیس بانک صادرات و واردات عربستان سعودی برگزار شد.

در این دیدار، طرفین در مورد تأمین مالی صادرات، اجرای مشترک پروژه‌های سرمایه‌گذاری، و همچنین تبادل اطلاعات در مورد بهترین شیوه‌های بانکی و تبادل تجربه بین کارمندان دو موسسه، گفتگو کردند.

امضای این سند، فعالیت‌های اقتصادی خارجی بانک را بیش از پیش گسترش داده و سهم بسزایی در ارائه محصولات جدید و خدمات باکیفیت به مشتریان خواهد داشت.

https://khovar.tj/2025/05/sanoatsodirotbonk-bo-bonki-sodirotiyu-voridotii-arabistoni-saud-yoddoshti-tafo-um-ba-imzo-rasonid/

برگزاری کنفرانس بین‌المللی «تاجیکستان و بازار جهانی گردشگری»

خبرگزاری خاور: در دانشگاه بین‌المللی گردشگری و کارآفرینی تاجیکستان کنفرانس بین‌المللی تحت عنوان «تاجیکستان و بازار جهانی گردشگری» برگزار شد.

این کنفرانس سطح بالا به ابتکار موسسه علمی و تحقیقاتی گردشگری و کارآفرینی وابسته به این دانشگاه برگزار شده است.

اهداف اصلی کنفرانس بین المللی «تاجیکستان و بازار جهانی گردشگری» بررسی چشم اندازها و فرصت های توسعه صنعت گردشگری در جمهوری تاجیکستان، جذب سرمایه گذاری خارجی، تقویت همکاری‌های منطقه ای و بین المللی و همچنین تطبیق نظام آموزشی و تحقیقات علمی‌با نیازهای بازار جهانی گردشگری بود.

تأکید شد که بخش گردشگری به عنوان یکی از حوزه‌های دارای اولویت در استراتژی توسعه ملی تاجیکستان شناخته شده و نقش کلیدی در معرفی فرهنگ و طبیعت بی‌نظیر این کشور در صحنه بین‌المللی ایفا می‌کند.

این کنفرانس در قالب نشست عمومی و نشست‎های موضوعی برگزار شد و موضوعات توسعه پایدار گردشگری، گردشگری اکولوژیکی و کشاورزی، دیجیتالی شدن خدمات گردشگری، آموزش پرسنل متخصص و سایر مباحث مهم را پوشش داد.

در پایان، شرکت‌کنندگان بر لزوم تقویت روابط علمی، عملی و اقتصادی در بخش گردشگری تأکید کردند و پیشنهادها و توصیه‌های مشخصی را برای توسعه بازار گردشگری تاجیکستان در ارتباط با سیستم گردشگری جهانی ارائه دادند.

https://khovar.tj/2025/05/ta-ti-unvoni-to-ikiston-va-bozori-a-onii-sajyo-konfronsi-bajnalmilal-barguzor-gardid/

بررسی مرحله دوم برنامه تقویت سیستم مالی در تاجیکستان

خبرگزاری خاور: درچارچوب اجرای برنامه «تقویت سیستم مالی در تاجیکستان - مرحله دوم»، دلیر مرادعلی زاده، معاون رئیس بانک ملی تاجیکستان، با نمایندگان بانک جهانی، پیترو کالیچه، رئیس بخش مالی گروه بانک جهانی در کشورهای اروپا و آسیای مرکزی، دیدار کرد.

 طرفین در مورد مسائل مهم همکاری با هدف تقویت ثبات، شفافیت سیستم مالی و گسترش شمول مالی در کشور بحث و تبادل نظر کردند.

در چارچوب اجرای استراتژی ملی شمول مالی، توجه به ایجاد یک پورتال وب واحد برای مقایسه قیمت‌ها و شرایط ارائه خدمات مالی شد که به تقویت حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خدمات مالی، ایجاد فضای رقابتی در بخش بانکی و افزایش سطح سواد مالی مردم کمک خواهد کرد.

در این دیدار، طرح دیگری برای تهیه توصیه‌های روش‌شناختی برای یک موسسه مالی اعتباری در مورد انتقال و به‌روزرسانی داده‌ها، آزمایش این پلتفرم با مشارکت ذینفعان و همچنین گسترش مهارت‌های حرفه‌ای کارمندان بانک ملی تاجیکستان در زمینه گذار به دیجیتالی شدن بخش مالی مورد بحث قرار گرفت.

https://khovar.tj/rus/2025/05/na-vstreche-s-delegatsiej-vsemirnogo-banka-obsuzhdeno-ukreplenie-finansovoj-sistemy/

کاهش 87 میلیون دلاری بدهی خارجی تاجیکستان

خبرگزاری اوستا: میزان بدهی خارجی تاجیکستان در 1 آوریل امسال 3 میلیارد و 101 میلیون دلار را تشکیل داده که نسبت به اوایل ژانویه امسال 87 میلیون دلار (2.7 درصد) کمتر است.

طبق داده‌های اخیر، 95.6 درصد از کل بدهی خارجی تاجیکستان را بدهی‌های دولتی و 4.4 درصد مابقی آن با تعهداتی است که توسط ضمانت‌های دولتی تضمین شده‌اند.

بزرگترین طلبکار تاجیکستان همچنان چین باقی می‌ماند و تقریبا 1 میلیارد دلار از بدهی خارجی «دوشنبه» با این کشور مرتبط است.  تاجیکستان همچنین مبالغ قابل توجهی به موسسات مالی بین‌المللی مانند بانک جهانی، بانک توسعه آسیایی، بانک توسعه اسلامی و بانک اروپایی بازسازی و توسعه بدهکار است.

یک مورد جداگانه، بدهی معوقه مربوط به اوراق قرضه خارجی (یوروباند) به مبلغ 500 میلیون دلار است که در سال 2018 برای تامین مالی ساخت نیروگاه برق آبی راغون صادر شده است.

در بودجه دولت تاجیکستان برای سال 2025 تقریبا 4 میلیارد سامانی (385 میلیون دلار) برای خدمات‌رسانی و بازپرداخت بدهی خارجی در نظر گرفته شده است. از این مبلغ، بیش از 3 میلیارد سامانی برای بازپرداخت اصل بدهی و حدود 1 میلیارد سامانی برای پرداخت تعهدات بهره‌ای استفاده شده است.

علاوه بر این، شرکت‌های دولتی که وام‌های تضمین‌شده توسط دولت دریافت کرده‌اند، باید 1.4 میلیارد سامانی (تقریبا 135 میلیون دلار) اضافی بپردازند.

مقامات تاجیکستان انتظار دارند که حجم بدهی خارجی این کشور امسال به دلیل تصویب توافق‌نامه‌های مربوط به وام‌های جدید افزایش یابد.

به طور خاص، در آخرین پیام امامعلی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان، آمده که قرار است برای تکمیل ساخت نیروگاه برق آبی راغون، بیش از 33 میلیارد سامانی (3 میلیارد دلار) از شرکای بین‌المللی از جمله وام‌های ترجیحی به مبلغ 20.5 میلیارد سامانی (1.9 میلیارد دلار) و کمک‌های بلاعوض به مبلغ 12.5 میلیارد سامانی (بیش از 1.1 میلیارد دلار) جذب شود

https://avesta.tj/2025/05/22/vneshnij-dolg-tadzhikistana-snizilsya-na-87-mln-s-nachala-goda/

 

افزایش 28 برابر حجم مبادلات تجاری بین سغد و باتکند

اسپوتنیک: در ماه‌های ژانویه تا آوریل سال جاری، حجم مبادلات تجاری بین مناطق سغد و بادکند قرقیزستان 2.4 میلیون دلار افزایش یافته است.

به گفته دلارام مؤیدین‌زاده، رئیس بخش آمار تجاری در اداره کل آژانس آمار در منطقه سغد، این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته (۲۰۲۴ - ۸۴۰۰۰ دلار) ۲۸ برابر افزایش یافته است.

مؤیدین‌زاده گفت: در این مدت، ۹۱۷.۰۰۰ دلار یا  ۳۹در صد کالا صادر و ۱.۴ میلیون دلار یا 61 در صد کالا از باتکند قرقیزستان به سغد وارد شده است.

طبق گزارش اداره آمار، طی ژانویه تا آوریل امسال، استان سغد به قرقیزستان عمدتا محصولات کشاورزی از جمله ۳۵۸ تن پیاز، ۲۹ تن کلم، ۵۲ تن میوه تازه، ۲۲ تن میوه خشک و همچنین مواد صنعتی مانند ۱۷ تن فرش، ۴۶ تن ورق آلومینیوم و ۱۱ تن اسباب‌بازی کودکان، صادر کرده است.

در این مدت، ۵۰۹ تن سبزیجات تازه، ۴۶ تن حبوبات، ۲۳ تن غلات، ۱۹۵ تن محصولات ماکارونی، ۲۰ تن نوشیدنی‌های رفع تشنگی و همچنین ۲۱ تن محصولات پلاستیکی، ۲۶۶ تن سنگ مرمر و ۱۴ تن ماشین لباسشویی از قرقیزستان به سغد وارد شده است.

شایان ذکر است که در ۱۳ مارس، امامعلی رحمان و صادر جباراف، روسای جمهور تاجیکستان و قرقیزستان، پس از چهار سال تعطیلی، رسما دو گذرگاه مرزی «گلستان» - «قزیل‌بل» و «مدنیت» - «قیراغاچ» را افتتاح کردند.

سران دو کشور در جریان افتتاح این گذرگاه‌های مرزی خاطرنشان کردند که سایر گذرگاه‌های مرزی بین دو کشور به تدریج باز خواهند شد.

کارشناسان اقتصادی می‌گویند که بازگشایی مرز بین تاجیکستان و قرقیزستان، راهکار مهمی‌برای توسعه و گسترش تجارت بین دو کشور همسایه است.

https://sputnik.tj/20250522/gardishi-savdo-miyoni-sughdu-botkand-28-marotiba-afzud-1067428581.html

ارائه 80 درصد تخفیف راه آهن تاجیکستان برای صادرات پیاز

اسپوتنیک: وزارت نقلیات جمهوری تاجیکستان گروه کاری را برای تسهیل صادرات پیاز و سایر سبزیجات و میوه جات سازماندهی نموده است.

خاطرنشان شد که در برخی مناطق ختلان، برداشت پیاز رو به اتمام است. این محصول نه تنها به بازار داخلی عرضه می‌شود، بلکه به کشورهای همسایه  ازبکستان، قرقیزستان و قزاقستان نیز صادر خواهد شد.

در منطقه ختلان، امسال پیاز در ۱۴۰۵۴ هکتار کاشته شده است و انتظار می‎رود که ۴۷۳۱۳۱ تن برداشت شود.

شرکت دولتی راه‌آهن تاجیکستان 20 واگن خالی برای حمل پیاز در ایستگاه‌های راه‌آهن جلال الدین بلخی، ختلان و شهرطوس آماده کرده و تمام شرایط را برای انتقال و مراقبت از محصولات ایجاد کرده است.

همچنین، در مجتمع حمل و نقل و انبار شهر لواکانت، ساختمان‌هایی برای بسته‌بندی پیاز اختصاص داده شده است.

شرکت «راه آهن تاجیکستان» بیش از ۶۰ نفر از کارمندان خود و همچنین زنان خانه‌دار از شهرهای باختر، لواکانت و منطقه جلال‌الدین بلخی را برای بسته‌بندی، بارگیری و تخلیه استخدام کرده است.

این شرکت همچنین برای صادرات محصولات کشاورزی از جمله پیاز زودرس از طریق ایستگاه‌های راه‌آهن «جلال‌الدین بلخی»، «ختلان» و «شهری‌طوس» تا ۸۰ درصد تخفیف ارائه می‌دهد.

این محموله در بازه زمانی مشخص شده به ایستگاه «کلس» در ازبکستان تحویل داده می‌شود.

به گفته مقامات این وزارتخانه اداره راه‌آهن ازبکستان همچنین تخفیف تا 60 درصد برای صادرات پیاز اعلام کرده است.

شایان ذکر است که تا تاریخ ۲۱ مه سال جاری، ۴ واگن یا ۲۴۰ تن پیاز زودرس از ایستگاه‌های راه‌آهن منطقه ختلان صادر شده است.

https://sputnik.tj/20250522/rohi-ohani-tojikiston-sodiroti-piyoz-khorij-takhfif-1067427937.html

پروژه جدید بانک اروپایی بازسازی و توسعه در روستای «سیحون» در استان سغد

خبرگزاری خاور: بانک اروپایی بازسازی و توسعه قصد دارد پروژه جدیدی را برای ایجاد زیرساخت‌های مدرن در روستای سیحون اجرا کند. این موضوع در دیدار نمایندگان منطقه سغد و هیاتی از بانک اروپایی بازسازی و توسعه مورد توجه قرار گرفت.

در این دیدار، طرح توسعه ترافیک شهری یکپارچه در خجند و اطراف آن ارائه شد و مسائل مربوط به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های حمل و نقل، حمایت از اقتصاد شهر و بهبود شرایط زندگی مورد بحث قرار گرفت.

در حال حاضر، ده‌ها پروژه با حمایت شرکای توسعه و این بانک در منطقه در حال اجرا است. به طور خاص، اجرای پروژه «توسعه حمل و نقل عمومی در شهر خجند» و خرید اتوبوس‌های برقی گام‌های مهمی در بهبود محیط زیست و رفع مشکلات حمل و نقل هستند.

همچنین لازم دانسته شد که پروژه به طور کامل اجرا و بودجه به موقع دریافت و تعداد مورد نیاز خودروهای برقی خریداری شود.

https://khovar.tj/rus/2025/05/v-posyolke-sajhun-sogdijskoj-oblasti-realizuetsya-novyj-proekt-evropejskogo-banka-rekonstruktsii-i-razvitiya/

بررسی جذب سرمایه‌گذاری در بخش انرژی در «دوشنبه»

خبرگزاری خاور: دلیر جمعه، وزیر انرژی و ذخائر آب جمهوری تاجیکستان، و چارلز جوزف، مدیر منطقه‌ای زیرساخت‌های بانک جهانی، مسائل مربوط به گسترش بیشتر همکاری‌های متقابلا سودمند بین تاجیکستان و بانک جهانی را مورد بحث و بررسی قرار دادند.

طرفین در این دیدار همکاری‌های فعلی بین جمهوری تاجیکستان و بانک جهانی در زمینه توسعه بخش انرژی و مدیریت منابع آب را مورد بررسی قرار دادند.

در این گفتگو، اجرای پروژه‌های زیرساختی و جذب سرمایه‌گذاری در بخش انرژی نیز مورد بحث قرار گرفت.

https://khovar.tj/rus/2025/05/v-dushanbe-obsudili-privlechenie-investitsij-v-energeticheskuyu-sferu/

 

«دوشنبه» مرکز گفتگوی جهانی حفاظت از یخچال‌های طبیعی

خبرگزاری خاور: روزهای 29 تا 31 مه امسال در شهر دوشنبه با مشارکت بیش از 2 هزار و 200 نفر از کشورها و سازمان‌های مختلف بین‌المللی کنفرانس بین‌المللی حفاظت از یخچال‌های طبیعی برگزار می‌شود.

کنفرانس بین‌المللی سطح بالای حفاظت از یخچال‌های طبیعی با مشارکت نمایندگان تعداد زیادی از کشورهای خارجی و سازمان‌های بین‌المللی هفته جاری در شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان برگزار می‌شود.

در این رویداد مهم بین‌المللی نمایندگان 65 کشور عضو سازمان ملل متحد و 70 سازمان بین‌المللی از جمله یک نخست‌وزیر، 5 معاون رئیس جمهور، 5 معاون دبیرکل سازمان ملل متحد، 11 وزیر و سایر مقامات بلند رتبه شرکت می‌کنند.

انتظار می‌رود این کنفرانس به نقطه عطفی مهم در توسعه راه‌حل‌های بین‌المللی برای حفظ یخچال‌های طبیعی و مبارزه با تغییرات اقلیمی‌که اهمیت آن هر ساله به طور فزاینده‌ای افزایش می‌یابد، تبدیل شود.

شایان ذکر است که کنفرانس فوق در چارچوب سال بین‌المللی حفاظت از یخچال‌های طبیعی برگزار می‌شود که به ابتکار «امامعلی رحمان» رئیس جمهور تاجیکستان و با حمایت از بیش از 150 کشور عضو سازمان ملل متحد در هفتاد و هفتمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد 14 دسامبر 2022 اعلام شد.

https://khovar.tj/rus/2025/05/dushanbe-tsentr-globalnogo-dialoga-bolee-2200-uchastnikov-soberutsya-na-mezhdunarodnuyu-konferentsiyu-vysokogo-urovnya-po-sohraneniyu-lednikov/

بررسی گسترش همکاری‌های تاجیکستان و چین در بخش صنعت

خبرگزاری خاور: گسترش همکاری در حوزه‌های اولویت‌دار صنعت و فناوری‌های نوین در دیدار شیرعلی کبیر، وزیر صنعت و فناوری‌های نوین جمهوری تاجیکستان و شی شومین، سفیر جمهوری چین در جمهوری تاجیکستان در دوشنبه مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

طرفین توجه ویژه‌ای به گسترش روابط تجاری و اقتصادی، جذب سرمایه‌گذاری و اجرای پروژه‌های مشترک با هدف تقویت ظرفیت تولیدی جمهوری تاجیکستان داشتند.

شیرعلی کبیر، از سطح همکاری‌های سودمند متقابل ابراز رضایت کرد و از ساختارها و شرکت‌های مربوطه جمهوری چین دعوت کرد تا در اولین همایش بین‌المللی نساجی و نمایشگاه تجهیزات نساجی که در ماه ژوئیه امسال در تاجیکستان برگزار می‌شود، شرکت کنند.

در پایان این دیدار، طرفین آمادگی خود را برای تقویت و گسترش هرچه بیشتر روابط دوستانه و همکاری بین جمهوری تاجیکستان و جمهوری چین ابراز کردند.

https://khovar.tj/2025/05/tavseai-amkorii-to-ikiston-va-chin-dar-so-ai-sanoat-barras-gardid/

آمادگی تاجیکستان جهت همکاری استراتژیک با رهبران فناوری جهانی

خبرگزاری خاور: شیرعلی کبیر، وزیر صنعت و فناوری‌های نوین جمهوری تاجیکستان، با هیات‌هایی از شرکت‌های بین‌المللی پیشرو در زمینه هوش مصنوعی« Presight»  (امارات متحده عربی) و«Scale AI»  (ایالات متحده آمریکا) زمینه‌های اولویت‌دار همکاری در چارچوب اجرای استراتژی ملی توسعه هوش مصنوعی جمهوری تاجیکستان را مورد بحث و بررسی قرار داد.

در چارچوب اجرای استراتژی ملی توسعه هوش مصنوعی جمهوری تاجیکستان، راه‌اندازی پروژه آزمایشی Presight در مورد الگوریتم‌های بینایی رایانه‌ای در چارچوب پروژه «شهر هوشمند» در دوشنبه، استقرار دفاتر منطقه‌ای هر دو شرکت در منطقه هوش مصنوعی Area AI - اولین پارک فناوری در منطقه با خودتنظیمی هوش مصنوعی  مورد بحث قرار گرفت.

طرفین همچنین به موضوع ایجاد یک خوشه پردازنده گرافیکی GPU و یک مرکز داده ابری ملی مبتنی بر انرژی «سبز» و تعامل با شرکت‌های پیشرو هوش مصنوعی تاجیکستان پرداختند.

توجه ویژه‌ای به آموزش، همکاری تحقیقاتی و بومی‌سازی راه‌حل‌های هوش مصنوعی این شرکت‌های بین‌المللی معطوف شد.

شیرعلی کبیر با تأکید بر اینکه هوش مصنوعی در چارچوب توسعه اقتصادی پایدار کشور در اولویت قرار دارد، آمادگی تاجیکستان را برای مشارکت استراتژیک با رهبران فناوری جهانی ابراز کرد.

پس از این نشست، طرفین گام‌هایی را برای تهیه تفاهم‌نامه‌های مربوطه و آغاز ابتکارات مشترک تا پایان سال 2025 ترسیم کردند.

https://khovar.tj/rus/2025/05/tadzhikistan-gotov-k-strategicheskomu-partnyorstvu-s-globalnymi-tehnologicheskimi-liderami/

تولید بیش از 7 هزار تن روغن نباتی در تاجیکستان

خبرگزاری خاور: در سه ماه ابتدای سال جاری، 7566.3 تن روغن نباتی در تاجیکستان تولید شده است. در مدت مشابه در سال گذشته، ۶۶۷۰.۸ تن روغن نباتی تولید شده است.

شایان ذکر است که در تاجیکستان، صنعت فرآوری دانه‌های روغنی و تولید روغن نباتی در سال‌های اخیر، همراه با سایر بخش‌های صنایع غذایی، از طریق واردات فناوری‌های مدرن از کشورهای خارجی توسعه یافته است.

تاش نارزولایف، دکترای علوم کشاورزی، گفت که پنج محصول دانه روغنی در کشور کشت و پرورش داده می‌شوند، از جمله کتان، آفتابگردان، کنجد، بادام زمینی و دانه کنجد که دانه‌های آنها حاوی 30 تا 60 درصد روغن است.

حداقل مصرف مواد غذایی، نرخ سرانه مصرف روغن نباتی ۱۳.۶۸ کیلوگرم در سال تعیین شده است.

خاطر نشان شد که تا تاریخ ۴ آوریل سال جاری، محصولات دانه‌های روغنی در سطح ۱۲۲۷ هکتار کشت شده‌اند. تأمین نیازهای مردم از تولیدات داخلی یکی از مسائل مهم دولت است. با وجود فرآورده‌های روغنی، تنها ۲۸ تا ۳۰ درصد از جمعیت از روغن تولید داخل بهره‌مند می‌شود.

بنابراین، دانشمندان کشاورزی قصد دارند با استفاده از دانه‌های باکیفیت و فناوری مدرن، تا ۷۰ درصد از جمعیت را با روغن تأمین کنند.

https://khovar.tj/2025/05/dar-to-ikiston-besh-az-7-azor-tonna-rav-ani-rastan-iste-sol-karda-shudaast/

افتتاح اولین مرکز تبادل اینترنت ملی در تاجیکستان

خبرگزاری خاور: اولین نقطه تبادل ترافیک اینترنت (IXP) ملی در تاجیکستان با نام TJ-IX آغاز به کار کرد.

ترافیک اینترنت IXP زیرساختی است که به ارائه دهندگان و سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا مستقیما ترافیک را تبادل کنند.

هدف آن افزایش سرعت دسترسی به اینترنت، کاهش هزینه‌های ترافیک بین‌المللی، ایجاد تعادل بین امنیت سایبری و دولت دیجیتال، ایجاد یک اکوسیستم دیجیتال واحد و فراهم کردن بستری برای همکاری بین ارائه دهندگان خدمات است.

ظرفیت شبکه تا ۵۰۰ گیگابیت بر ثانیه است و آپتایم تضمین‌شده آن ۹۹.۹۹ درصد است. از نظر ویژگی‌های فنی، ارائه ابزارهای کنترلی و امنیتی را تضمین می‌کند.

TJ-IX در شرکت سهامی عام «تاجیک‎تلکام» واقع شده است وخدمات ارتباطات با همکاری این شرکت قصد دارد نقاط خود را در مناطق مختلف کشور تأسیس کند و پلتفرم‌های بین‌المللی را جذب کند. همزمان، پروژه را به شبکه‌های دانشگاهی متصل کنید.

راه‌اندازی TJ-IX گامی مهم به سوی اینترنت مستقل و با کیفیت بالا در تاجیکستان است. اجرای کامل آن به دولت دیجیتال بیشتر کشور کمک خواهد کرد.

https://khovar.tj/2025/05/dar-to-ikiston-avvalin-nu-tai-millii-mubodilai-internet-iftito-gardid/

افزایش تولید شیر از ابتدای سال در تاجیکستان

خبرگزاری خاور: حجم تولید شیر در تمام دسته‌های مزارع برای ژانویه تا آوریل سال جاری بالغ بر 287،869 تن بوده است که 5.6 درصد بیشتر از مدت مشابه در سال گذشته است.

تولید شیر در مزارع استان بدخشان ۱.۳ درصد، استان ختلان ۵.۹ درصد، استان سغد ۶.۵ درصد و نواحی تابع مرکز ۴ درصد افزایش یافته است.

https://khovar.tj/rus/2025/05/v-tadzhikistane-s-nachala-goda-uvelichilos-proizvodstvo-moloka/

عوامل اصلی رشد تولیدات صنعتی در تاجیکستان

خبرگزاری خاور: در ماه‌های ژانویه تا آوریل سال جاری، تولید محصولات صنعتی، از جمله توسط کارآفرینان خصوصی، به میزان 18851.1 میلیون سامانی تولید شده است که 25.2 درصد بیشتر از سال گذشته است.

عامل اصلی رشد حجم کل تولیدات صنعتی، افزایش تولید در صنعت استخراج ۱.۹ برابر، در صنعت تولید  ۳.۵ درصد، در تامین برق، گاز، بخار و تهویه مطبوع  ۹.۲ درصد، در تامین آب، تصفیه و فرآوری زباله و تولید مواد ثانویه  ۲۸.۳ درصد بوده است.

https://khovar.tj/rus/2025/05/elektrosnabzhenie-odin-iz-osnovnyh-faktorov-rosta-promyshlennogo-proizvodstva-v-tadzhikistane/

 

افزایش تدریجی تعداد شرکت‌های فعال در منطقه آزاد اقتصادی سغد

خبرگزاری خاور: دو شرکت جدید در منطقه آزاد اقتصادی سغد ثبت شدند که یکی از آنها شرکت خصوصی «نوری سغد» (پردازش و بسته‌بندی تنباکو) و دیگری شرکت با مسئولیت محدود «سغد آگرو ترید» (پردازش و بسته‌بندی برنج) است.

همانطور که محمد محمدزاده، رئیس منطقه آزاد اقتصادی سغد گفت، با ثبت دو نهاد جدید، تعداد آنها به ۴۴ مورد افزایش یافته است. ۷ شرکت، سرمایه‌گذاری مشترک با کشورهای ترکیه و ازبکستان، ۹ شرکت با سرمایه‌گذاری کشورهای خارجی از جمله جمهوری چین، کانادا، جمهوری ازبکستان و جمهوری قزاقستان و ۲۸ شرکت با سرمایه‌گذاری کارآفرینان داخلی فعالیت می‌کنند.

نهادهای منطقه آزاد اقتصادی سغد نه تنها در تولید محصولات جایگزین واردات فعالیت می‌کنند، بلکه تجارت با کشورهای خارجی را نیز گسترش می‌دهند. کالاهای تولید شده در شرکت‌های منطقه آزاد اقتصادی سغد در حال حاضر به قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، افغانستان، ترکمنستان، آلمان، عراق، ترکیه و فدراسیون روسیه صادر می‌شود.

محمدزاده، افزود: کل تولیدات صنعتی در سال گذشته بالغ بر ۴۴۲ میلیون سامانی بوده است که ۱۲۵.۲ درصد یا ۸۹.۱ میلیون سامانی بیشتر از مدت مشابه در سال ۲۰۲۳ است. همچنین، این شاخص‌ها در سه ماهه اول سال جاری به 106.1 میلیون سامانی رسید که 129.1 درصد یا 23.9 میلیون سامانی بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است. حجم کارهای ساختمانی و خدماتی در سال 2024 به 4.4 میلیون سامانی رسید و در سه ماهه اول سال 2025، 1.2 میلیون سامانی ارائه شد.

لازم به ذکر است که بازار فروش محصولات تولیدی نهادهای منطقه آزاد اقتصادی سغد، علاوه بر جمهوری تاجیکستان، شامل کشورهای دیگری مانند ازبکستان، قزاقستان، ترکمنستان، عراق، آذربایجان، آلمان، ترکیه، افغانستان، روسیه و بلاروس نیز می‌شود. حجم صادرات محصولات این نهادها در سال ۲۰۲۴ بالغ بر ۱۴۱.۵ میلیون سامانی بوده که نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۳، ۱۰۵.۰در صد یا ۶.۷ میلیون سامانی بیشتر است.

در سال 2024، حجم سرمایه‌گذاری مستقیم به 47.3 میلیون سامانی رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 147.8 درصد یا 15.3 میلیون سامانی افزایش یافته است. در سه ماهه اول سال 2025، این شاخص به 15.0 میلیون سامانی رسید و از زمان آغاز فعالیت منطقه آزاد اقتصادی «سغد» تاکنون به 233.3 میلیون سامانی بالغ شده است. در کل مشاغل در منطقه آزاد اقتصادی سغد ۹۳۰ نفر فعالیت می‎کنند.

به منظور ایجاد شرکت‌های جدید در داخل منطقه و جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، مقامات این منطقه مرتبا جلساتی برگزار می‌کنند و پذیرای کارآفرینان و سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی هستند که برای تحلیل و بررسی پتانسیل منطقه مراجعه می‌کنند و اقدامات لازم را در این راستا انجام می‌دهند.

در نتیجه اتخاذ تدابیر لازم در این راستا، تعداد بنگاه‌های اقتصادی در منطقه آزاد اقتصادی «سغد» پس از ثبت نهادهای جدید به تدریج افزایش یافته و حجم تولید بیش از پیش افزایش خواهد یافت.

منطقه آزاد اقتصادی «سغد» یک منطقه تولیدی و نوآوری است که بر اساس دستور دولت جمهوری تاجیکستان در تاریخ ۲ مه ۲۰۰۸ تأسیس و در آوریل ۲۰۰۹ فعالیت خود را آغاز کرد.

اهداف و مقاصد اصلی منطقه آزاد اقتصادی «سغد» ایجاد شرایط مساعد برای جذب سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی، تجهیزات مدرن و فناوری‌های نوآورانه، تجربه مدیریتی برای دستیابی به بهره‌وری تولید، استفاده کارآمدتر از منابع طبیعی آزاد، توسعه همکاری تجاری و اقتصادی با کشورهای خارجی، افزایش پتانسیل صادراتی کشور، ایجاد زیرساخت‌های مهندسی و حمل و نقل مدرن، مخابرات، تولید و اجتماعی، ایجاد شغل، بهبود سطح زندگی مردم و تحریک توسعه صنعت و اقتصاد جمهوری تاجیکستان است.

https://khovar.tj/2025/05/shumorai-korhona-oi-minta-ai-ozodi-i-tisodii-su-d-mar-ila-ba-mar-ila-ziyod-megardad/

افزایش ۱.۷ برابر کاشت غلات و حبوبات در تاجیکستان

خبرگزاری اوستا: در تاجیکستان، حجم محصولات کشاورزی کاشته شده به طور قابل توجهی افزایش یافته است. طبق اعلام آژانس آمار وابسته به ریاست جمهوری تاجیکستان، تا اول ماه مه 2025، کاشت بذر در مزارع عمومی و دهقانی در زمینی به مساحت 308.2 هزار هکتار انجام شده است که دو برابر رقم مشابه در سال گذشته است.

طبق اطلاعات رسمی، از کل مساحت زمین، موارد زیر کاشته شده است:

۶۹.۹ هزار هکتار غلات و حبوبات (به استثنای ذرت)،

۵.۳ هزار هکتار ذرت دانه‌ای،

۱۶۴.۸هزار هکتار محصولات صنعتی (شامل ۱۵۲.۳ هزار هکتار پنبه)

۱۶.۹ هزار هکتار سیب‌زمینی،

۲۴.۹ هزار هکتار سبزیجات،

۷۲ هکتار بذر سبزیجات،

2 هزار هکتار خربزه،

۱۶.۱ هزار هکتار محصولات علوفه‌ای.

 افزایش قابل توجهی در مناطق کشت شده در مقایسه با مدت مشابه در سال 2024 وجود دارد. بنابراین، کاشت غلات و حبوبات 1.7 برابر، ذرت دانه‌ای 2.2 برابر، محصولات صنعتی 1.9 برابر، از جمله پنبه نیز 1.9 برابر افزایش یافته است. کاشت سیب زمینی ۲ برابر، کاشت سبزیجات ۴ برابر، بذر سبزیجات ۱.۸ برابر، خربزه ۳.۲ برابر و محصولات علوفه‌ای ۲.۱ برابر افزایش یافته است.

همانطور که مقامات این آژانس تأکید کردند، رشد شاخص‌ها با شرایط آب و هوایی مطلوب، گسترش زمین‌های کشت شده و اقدامات حمایتی دولت با هدف افزایش تولید محصولات کشاورزی مرتبط است.

https://telegra.ph/V-Tadzhikistane-v-17raza-uvelichilsya-sev-zernovyh-i-zernobovyh-05-26

 

افزایش 7.7 درصد تولیدات کشاورزی در چهار ماه گذشته در تاجیکستان

خبرگزاری اوستا: تولید ناخالص کشاورزی تاجیکستان در بازه زمانی ژانویه تا آوریل 2025 به 6 میلیارد و 94.1 میلیون سامانی رسید که 7.7 درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است.

طبق داده‌های رسمی، رشد هم در تولید محصولات کشاورزی و هم در دامداری ثبت شده است. تولید محصولات کشاورزی به ۹۴۰.۴ میلیون سامانی رسید که ۸.۹ درصد بیشتر از مدت مشابه در سال ۲۰۲۴ است. تولید دام به ۵ میلیارد و ۱۵۳.۷ میلیون سامانی رسید که ۷.۴ درصد افزایش یافته است.

در ساختار تولید ناخالص کشاورزی، مزارع فرعی خصوصی جمعیت همچنان سهم قابل توجهی66.9 در صد را اشغال می‌کنند. مزارع دهقانی ۱۶.۴ درصد از کل حجم را تشکیل می‌دهند. مزارع دولتی ۱۶.۷ درصد از تولید را به خود اختصاص دادند.

از نظر منطقه‌ای، بیشترین سهم در تولید محصولات کشاورزی توسط مزارع استان سغد  28.4 در صد و شهرها و نواحی تابع مرکز 18.3 در صد تأمین شده است. سهم استان ختلان 8.1 در صد و استان خودمختار کوهستان بدخشان 0.2 در صد بوده است.

در عین حال، در استان خودمختار بدخشان، ۹۶.۹ درصد از کل محصولات کشاورزی توسط مزارع خصوصی جمعیت، در استان سغد ۶۶.۷ درصد، در ختلان  ۶۳.۳ درصد و در نواحی تابع مرکز ۷۳.۱ درصد تولید می‌شود.

آژانس ، آمار پویایی رشد پایدار بخش کشاورزی را  اقدامات حمایتی دولت از کشاورزان، معرفی فناوری‌های مدرن و توسعه بخش خصوصی در بخش کشاورزی و صنعت عنوان کرده است.

https://telegra.ph/Agricultural-production-in-Tajikistan-increases-by-77-in-four-months-05-26

فعال کردن داوری تجاری بین‌المللی برای جذب سرمایه‌گذاری در تاجیکستان

خبرگزاری خاور: تاجیکستان در ۱۴ آگوست ۲۰۱۲ به کنوانسیون نیویورک پیوست، که نشان می‌دهد دولت سرمایه‌گذاران خارجی را جدی می‌گیرد و قصد دارد از سرمایه‌گذاری‌های خارجی محافظت کند. این امر تاجیکستان را برای تعداد بیشتری از سرمایه‌گذاران جذاب‌تر می‌کند. این موضوع در میزگردی  برای تبلیغ ایده‌ها و اهداف داوری تجاری بین‌المللی که زیر نظر اتاق بازرگانی و صنایع تاجیکستان فعالیت می‌کند،  مورد بحث و گفتگو قرار گرفت.

خاطرنشان شد که داوری تجاری بین‌المللی هزینه‌های سرمایه‌گذاری، اقتصادی و تجاری را در نظر می‌گیرد. بارزترین ویژگی این است که تصمیم داوری تجاری بین‌المللی در خارج از کشور، به رسمیت شناخته شده و اجرا می‌شود، و تاجیکستان عضو کنوانسیون نیویورک است که تقریبا در ۱۷۰ کشور در سراسر جهان نیز به رسمیت شناخته شده است. این مزیت داوری تجاری بین‌المللی است. شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی تقریبا همیشه از بند مربوط به دادگاه‌های داوری خارجی در پاریس و سنگاپور در تمام قراردادها استفاده می‌کنند. ما همچنین داوری تجاری بین‌المللی در آسیای مرکزی داریم.

به گفته بیگیم کایبیلدایوا، داور بین‌المللی اهل قرقیزستان، رویدادهایی با حضور داوران بین‌المللی که در دوشنبه برگزار می‌شوند، بسیار مهم هستند، زیرا هدف آنها ترویج این داوری‌ها است. مهم است که امروز برای نمایندگان حوزه‌های مختلف تجاری توضیح داده شود که داوری بین‌المللی چیست، چگونه برای تجارت مفید است و چگونه با سرمایه‌گذاران خارجی تعامل داشته باشند. این امر ضروری است، زیرا سازمان‌های بین‌المللی در تاجیکستان فعالیت می‌کنند، تجارت و سرمایه خارجی وجود دارد. این امر برای سرمایه‌گذاران خارجی مفید است، زیرا راحت‌تر و مؤثرتر است، تصمیمات سریع‌تر گرفته می‌شود، خود فرآیند داوری انعطاف‌پذیرتر و مطابق با هنجارها، قوانین و مقررات بین‌المللی است. طبق تحلیل، امروزه همه شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی از وجود چنین داوری تجاری بین‌المللی در اتاق بازرگانی و صنایع تاجیکستان اطلاعی ندارند.

مرکز داوری بین‌المللی در اتاق بازرگانی و صنایع تاجیکستان امکان توسعه نهاد داوری را فراهم می‌کند که هم بر تصویر کشور و هم بر جذب سرمایه‌گذاری به کشور تأثیر خوبی دارد. این امر در درجه اول برای کارآفرینی جالب است، کار دادگاه‌های اقتصادی را تسهیل می‌کند و تصویر بسیار خوبی از کشور برای جذب سرمایه‌گذاری ایجاد می‌کند.

دادگاه داوری بین‌المللی به دلیل ترکیب داوران بین‌المللی، که نشان می‌دهد این یک دادگاه بی‌طرف و صادق است، اهمیت دارد.

گاهی اوقات داوران ممکن است اصلا یکدیگر را نشناسند، همچنین نه شاکی و نه متهم، که تضمین‌کننده یک تصمیم صادقانه و منصفانه است.

https://khovar.tj/rus/2025/05/v-tadzhikistane-aktiviziruyut-mezhdunarodnyj-kommercheskij-arbitrazh-dlya-privlecheniya-investitsij/

 

گفتگوی روسای گمرکات تاجیکستان و ایران در مورد تقویت همکاری‌های گمرکی

خبرگزاری خاور: مسائل جاری توسعه همکاری‌های گمرکی دوجانبه بین تاجیکستان و ایران در دیداری بین خورشید کریم‌زاده، رئیس خدمات گمرک دولت جمهوری تاجیکستان و  فرود عسگری، رئیس کل گمرک جمهوری اسلامی ایران، در حاشیه دهمین اجلاس شورای روسای گمرکات کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

گفته شده خورشید کریم‌زاده نقش مهم سازمان همکاری اقتصادی را در تقویت همکاری‌های منطقه‌ای، به ویژه در زمینه‌های گمرک، تجارت و حمل و نقل، ارزیابی کرده است.

طرفین بر اهمیت ویژه هماهنگ‌سازی داده‌های آماری، دیجیتالی کردن رویه‌های گمرکی و مبارزه با قاچاق تأکید کردند.

جمهوری تاجیکستان آمادگی خود را برای بهبود پروتکل تبادل اطلاعات گمرکی و توسعه همکاری‌های فنی با جمهوری اسلامی ایران ابراز کرد.

عسگری اظهار داشت که طرف ایرانی آماده است تا مشکلات موجود را به طور جامع بررسی کرده و راه‌هایی برای حل آنها در کوتاه مدت تعیین کند.

طرفین اطمینان دارند که این دیدار به تقویت روابط گمرکی و توسعه بیشتر روابط اقتصادی و تجاری بین تاجیکستان و ایران کمک خواهد کرد.

https://khovar.tj/2025/05/sardoroni-ma-omoti-gumruki-to-ikiston-va-eron-ta-kimi-amkorii-gumrukiro-barras-namudand

 

بررسی اجرای سیستم ترانزیت دیجیتال «eTIR» در «دوشنبه»

خبرگزاری اوستا: سمینار کاری در مورد اجرای رویه بین‌المللی eTIR به عنوان بخشی از دومین جلسه گروه کاری سطح بالا در مورد توسعه کریدور حمل و نقل چندوجهی «تاجیکستان - ازبکستان - ترکمنستان - ایران – ترکیه» (TUTIT)  با امکان گسترش به چین، در دوشنبه برگزار شد.

این سمینار با حضور نمایندگان وزارت حمل و نقل و خدمات گمرکی وابسته به دولت تاجیکستان، اتحادیه بین‌المللی حمل و نقل جاده‌ای (IRU)، اتحادیه همکاری‌های بین‌المللی آلمان (GIZ)، کمیسیون اروپا و همچنین ادارات مربوطه کشورهای آسیای مرکزی برگزار شد.

هدف اصلی این رویداد ترویج اجرای یک سیستم ترانزیت گمرکی دیجیتال واحد بر اساس تصمیمات کمیسیون اقتصادی سازمان ملل متحد برای اروپا بود. به طور خاص، مسائل مربوط به دیجیتالی کردن رویه‌های گمرکی، هماهنگ‌سازی فهرست داده‌های لازم برای اظهارنامه‌های eTIR و همچنین وضعیت فعلی اعمال رویه‌های ترانزیت در کشورهای شرکت‌کننده مورد بحث قرار گرفت.

معاون وزیر نقلیات جمهوری تاجیکستان در سخنرانی خود خاطرنشان کرد: این قالب به ما امکان می‌دهد مشکلات مشابه در رویکردهای موجود را شناسایی کنیم و همچنین پیشنهادهای عملی برای هماهنگ‌سازی آنها تدوین کنیم.

شرکت‌کنندگان سمینار بر اهمیت هماهنگی تلاش‌ها برای اجرای راه‌حل‌های دیجیتال در حمل و نقل بین‌المللی تأکید کردند و خاطرنشان کردند که توسعه کریدور TUTIT در ترکیب با استفاده از سیستم‌های eTIR و eCMR می‌تواند به طور قابل توجهی کارایی ترانزیت را بهبود بخشد، هزینه‌ها را کاهش دهد و موانع اداری را به حداقل برساند.

شایان ذکر است که جمهوری تاجیکستان عضو کنوانسیون گمرکی حمل و نقل بین‌المللی کالا تحت پوشش کارنه TIR  است و همچنین به سیستم بارنامه الکترونیکی eCMR که در چارچوب کنوانسیون قرارداد حمل و نقل بین‌المللی کالا از طریق جاده توسعه یافته است، پیوسته است.

https://telegra.ph/V-Dushanbe-obsudili-vnedrenie-cifrovoj-tranzitnoj-sistemy-eTIR-05-29-2