اخبار اقتصادی بلژیک

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی بلژیک و لوکزامبورگ در هفته اول خرداد ماه 1404 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشورها به شرح زیر می‌باشد:

اخبار بلژیک

 روند افزایشی کسری بودجه بلژیک طی دو سال آینده

 کمیسیون اروپا اعلام کرد که کسری بودجه بلژیک امسال به ۵.۴ درصد تولید ناخالص داخلی افزایش می‌یابد که دومین کسری بودجه بالا در منطقه یورو خواهد بود. بر اساس این خبر، بلژیک سال ۲۰۲۴ را با کسری ۴.۵ درصدی به پایان رساند و طبق گفته کمیسیون، این کسری امسال به دلیل افزایش هزینه‌های مربوط به بازنشستگی و سالخوردگی جمعیت همچنین هزینه‌های دفاعی، با افزایش ۵.۴ درصدی مواجه خواهد شد.

در سال ۲۰۲۶، انتظار می‌رود کسری به ۵.۵ درصد برسد. کمیسیون اروپا ارزیابی نمود اقدامات جدید دولت در زمینه بازار کار، حقوق بازنشستگی و مالیات، تاثیر مثبت بر کسری بودجه در سال های آتی خواهد گذاشت. بر اساس گزارش کمیسیون اروپا، بدهی ملی بلژیک از ۱۰۴.۷ درصد در ابتدا سال 2025 به ۱۰۹.۸ درصد در سال ۲۰۲۶ افزایش خواهد یافت.

تولید ناخالص داخلی بلژیک امسال ۰.۸ درصد و سال آینده ۰.۹ درصد رشد خواهد کرد. در حوزه یورو نیز پیش بینی شده است که اقتصاد به طور کلی به ترتیب ۰.۹ و ۱.۴ درصد رشد نماید.

 دواستاندارد، 19 می

 https://www.standaard.be/economie/europese-commissie-belgisch-begrotingstekort-stijgt-dit-jaar-tot-54-procent-op-een-na-hoogste-in-eurozone/35145140.html?utm_economie=live_widget

 همکاری شرکت  حمل و نقل کاز بلژیک با شرکت گاز عمان

 اپراتور شبکه گاز بلژیک، (Fluxys)، با شرکت گاز عمان در زمینه توسعه شبکه حمل و نقل هیدروژن سبز در عمان همکاری می‌کند. این قرداد همکاری بین شرکت بلژیکی با طرف عمان بر سر احداث خط لوله 400 کیلیومتری انتقال هیدروژن خواهد بود. شرکت فلوکسی در سال 2023، موفق به خرید 4.9 درصد سهام شبکه گاز عمان (OQGN)، گردید. عمان قصد دارد به یک قطب جهانی برای هیدروژن تجدیدپذیر تا سال 2040 تبدیل شود. با اجرای پروژه مذکور، عمان به حوزه زنجیره انتقال سبز به اروپا متصل خواهد شد.

 دو استاندارد، 19 می

https://www.standaard.be/economie/europese-commissie-belgisch-begrotingstekort-stijgt-dit-jaar-tot-54-procent-op-een-na-hoogste-in-eurozone/35145140.html?utm_economie=live_widget

موقعیت بلژیک در جذب سرمایه‌گذاری خارجی در سطح اتحادیه اروپا

 سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) در اروپا در سال ۲۰۲۴ به پایین‌ترین حد خود در 9 سال گذشته رسیده است. در حالی که تصویر سرمایه‌گذاری در بلژیک هنوز با ایده‌آل فاصله دارد، اما همچنان در میان 10 مقصد برتر سرمایه‌گذاری این قاره می‌باشد. افزایش اشتغال‌زایی، وجود زیرساخت‌های قوی بندری و چابک سازی شرکت های کوچک و متوسط عامل حفظ موقیعت بلژیک در جذب سرمایه گذاری خارجی است.

در سال ۲۰۲۴، بلژیک ۲۱۰ پروژه سرمایه گذاری مستقیم خارجی جذب کرد که در مقایسه با سال قبل، کاهش جزئی ۲ درصدی را نشان می‌دهد. در سال 2023، بلژیک موفق به جذب 231 پروژه گردیده است.  با این وجود، اوضاع فرانسه با  14 درصد و آلمان  17 درصد کاهش به مراتب وخیم تر گزارش شده است.

پیش بینی می‌شود تصمیم به سرمایه‌گذاری در اروپا در سال آینده از ۷۲ درصد به ۵۹ درصد کاهش می یابد. تنها ۶۱ درصد از مدیران انتظار دارند جذابیت اروپا در سه سال آینده بهبود یابد، این در حالی است که قصد سرمایه گذاری در آمریکا 74 درصد و چین ۶۷ درصد خواهد بود.

در بلژیک، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی معمولاً توسط کشورهای همسایه اروپایی مانند هلند، فرانسه یا آلمان صورت می‌گیرد، اما به طور سنتی ایالات متحده نیز در فهرست قرار دارد. پس از یک کاهش شدید در سال ۲۰۲۳، آمریکا دوباره به بزرگترین سرمایه‌گذار مستقیم خارجی بلژیک تبدیل شده است.

سال گذشته، بلژیک موفق به جذب ۴۳ سرمایه‌گذاری بزرگ از ایالات متحده، ۲۸ سرمایه‌گذاری از فرانسه، ۱۸ سرمایه‌گذاری از هلند و ۱۳ سرمایه‌گذاری از بریتانیا گردیده است. اقتصادهای نو ظهور نیز به سرمایه گذاری در بلژیک علاقه‌مند گردیده است. میزان جذب سرمایه‌گذاری‌ از هند، ۳۰۰ درصد افزایش یافته است.

جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در بخش‌های استراتژیک بلژیک همچنان ادامه دارد. در سال 2024، بخش تولیدی، ۵۵ پروژه و لجستیک ۵۳ پروژه را جذب کرده اند. فلاندر و والونی با رشد ثابت، به ترتیب ۱۳۷ و ۲۹ پروژه را جذب کرده اند. فقط منطقه بروکسل، با روند افزایشی جذب، 4۴ پروژه را به ثبت رساند.  

 بروکسل تایمز ، 19 می

https://www.brusselstimes.com/business/1581986/investors-pull-back-across-europe-but-not-from-belgium

 تصویب روند قانونی جلوگیری از افزایش بیش از حد اجاره بها توسط پارلمان بلژیک  

 مجلس بلژیک قانون ممانعت از افزایش بیش از حد اجاره بها را تصویب کرد. این قانون از اول ماه می لازم الاجرا گردید. تاکنون، مبلغ اجاره بها مسکونی در بلژیک آزادانه و تحت اصل استقلال قراردادها تعیین می‌شد. از این پس، تنظیم اجاره بها مشمول محدودیت‌هایی خواهد بود. 

در سال‌های اخیر، اجاره بها در شهر بروکسل سریع‌تر از تورم افزایش یافته است. در نتیجه، در حال حاضر حدود 30000 خانه با اجاره بها ناعادلانه و بیش از حد در منطقه پایتخت وجود دارد. براساس قانون جدید، هر اجاره‌ای که بیش از 20 درصد از اجاره بها مرجع باشد، غیر قانونی بوده و مشمول تجدیدنظر قضایی خواهد بود. با این حال، این قانون در جایی که ملک گران‌قیمت مورد اجاره باشد، قابل اجرا نیست زیرا مستاجران اینگونه املاک توانایی مالی پرداخت اجاره بها را دارا می‌باشند.

روش تعیین اجاره مرجع بر اساس میانگین‌های بازار و ویژگی‌های عینی ملک مانند سن، اندازه، موقعیت مکانی و عملکرد انرژی آن می‌باشد.

 بروکسل تایمز، 19 می

 https://www.brusselstimes.com/column/1582629/1582629

 کاهش خرید محصولات از چین، روسیه و آمریکا توسط مردم بلژیک

 طبق مطالعه‌ای که توسط موسسه نظرسنجی کانتار منتشر شد، بلژیکی‌ها به طور فزاینده‌ای در خرید محصولات از ایالات متحده، چین یا روسیه مردد می‌باشند.

تقریباً از هر ده بلژیکی، هشت نفر محصولات ملی خریداری می‌کنند. در حالی که یک چهارم آنها عمدتاً کالاهایی را از سایر کشورهای اروپایی خریداری می‌کنند.

حدود ۳۳ تا ۴۵ درصد از پاسخ‌دهندگان از محصولات چین، ایالات متحده یا روسیه اجتناب می‌کنند. افراد ۵۵ سال به بالا بیشتر از افراد جوان‌تر که الگوهای مصرف آنها در مورد این کشورها کمتر تغییر کرده است، تمایل به اجتناب از محصولات چینی و روسی دارند.

در مورد محصولات آمریکایی، بیش از یک سوم از پاسخ‌دهندگان می‌گویند که از آنها اجتناب می‌کنند و انجام این کار را آسان می‌دانند. تقریباً سه چهارم معتقدند که می‌توانند بدون محصولات آمریکایی زندگی کنند.

شرکت‌کنندگان در نظرسنجی دلایل مختلفی را برای این تحریم کالاهای آمریکایی ذکر می‌کنند که شامل از جمله تعرفه‌های اخیراً اعمال شده (۵۳٪)، عقب‌نشینی ایالات متحده در مورد مسائل زیست‌محیطی (۵۳٪) و آسیب‌های زیست‌محیطی ناشی از برندهای آمریکایی (۵۰٪) می‌باشد..

این مطالعه همچنین نشان می‌دهد که ۶۱ درصد از بلژیکی‌ها منشأ یک محصول را مهم می‌دانند و کالاهای بلژیکی و اروپایی را ترجیح می‌دهند. در حالی که بعید است شرکت‌های فناوری مانند گوگل و مایکروسافت در آینده نزدیک توسط رقبای بلژیکی یا اروپایی جایگزین شوند، برندهایی مانند KFC، تسلا یا X ممکن است با کاهش تعداد مشتریان مواجه شوند. برگر کینگ، استارباکس و مک‌دونالد نیز در حال از دست دادن محبوبیت خود هستند.

این مطالعه بر اساس نمونه‌ای از ۱۰۰۰ فرد بزرگسال بلژیکی صورت گرفت که طی ۱۴ تا ۲۲ آوریل مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

 بروکسل تایمز، 20 می

 https://www.brusselstimes.com/belgium/1587603/belgians-buying-fewer-products-from-china-russia-and-the-us

چراغ سبز اتحادیه اروپا به بلژیک جهت پرداخت قست دوم صندوق بازیابی اروپا

 ون پتگم، وزیر بودجه بلژیک اعلام کرد که این کشور سرانجام از پرداخت قسط دوم پول بازیابی اروپا محروم نخواهد شد. وی افزود کمیسیون اروپا برای پرداخت ۱ میلیارد یورو به بلژیک چراغ سبز نشان داده است.

از آنجایی که اصلاحات بازنشستگی دولت قبلی (دو کرو) ناکافی بوده و بلژیک ۳۱ میلیون یورو از اولین پرداخت پول بازیابی اروپا را از دست داده است، اجرای پروژه‌های طرح بازیابی ملی در معرض خطر تأخیر قرار گرفتند.

دفتر وزیر بودجه بلژیک اعلام کرد که کمیسیون اروپا اکنون ۸۶۹ میلیون یورو یارانه و ۴۰ میلیون یورو وام پرداخت می‌کند. با این وجود، ون پتگم این تأیید را قطعی ندانست و گفت: علیرغم میراث اصلاحات ناکافی در نظام بازنشستگی از مجلس قبلی، ما با این دولت قاطعانه کنترل امور را به دست گرفته‌ایم و به تعهدات خود عمل نموده و شایسته اعتماد کمیسیون هستیم.

برای دستیابی به تمام اهداف در زمان مقرر، باید اصلاحاتی انجام می‌شد که اکنون به بار نشسته است. اجرای پروژه‌ها و مسیرهای برنامه‌ریزی‌شده شامل (اصلاحات در دیجیتال‌سازی، بهره ‌وری انرژی و حمل‌ونقل) در مسیر درست قرار دارد. با این پرداخت دوم، کل مبلغی که بلژیک تاکنون دریافت کرده است، پس از دریافت ۹۱۵ میلیون یورو پیش‌پرداخت، به ۱.۵۵ میلیارد یورو می‌رسد. قرار است این پرداخت پس از اعلام نظر مثبت کمیته اقتصادی و مالی اروپا انجام خواهد شد.

 دو تیجد،  20 می

 https://www.tijd.be/politiek-economie/belgie/federaal/regering-de-wever-heeft-dan-toch-miljard-euro-europees-relancegeld-beet/10607923.html

 استقبال سرمایه گذاران خرد بلژیک نسبت به سرمایه گذاری در صندوق های بورسی

 طبق آمار جدید سازمان خدمات مالی و بازارها (FSMA)، سرمایه‌گذاران خرد بلژیکی در سطوح بی‌سابقه‌ای از صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) استقبال می‌کنند. در سه‌ماهه چهارم سال 2024، 76000 بلژیکی در این صندوق ها معامله کرده اند. این رقم تقریباً 25 درصد افزایش نسبت به سه‌ماهه قبل را نشان می‌دهد.

افزایش فعالیت های صندوق بورسی نشان دهنده تغییر گسترده‌ در عادات سرمایه‌گذاری خرد است. معاملات صندوق های بورسی در سه‌ماهه چهارم نسبت به سال گذشته بیش از 80 درصد افزایش یافت و به 207000 نفر رسید و از رشد سهام و اوراق قرضه پیشی گرفت.

صندوق های بورسی در بین سرمایه‌گذاران تازه‌کار نیز مورد توجه قرار گرفته‌اند. از بین بلژیکی‌هایی که در سه‌ماهه چهارم وارد بازار شدند، حدود 19000 نفر صندوق های بورسی را به عنوان بخشی از اولین معامله خود انتخاب کردند.

سرمایه‌گذاران خرد بلژیکی در سه‌ماهه چهارم بیش از یک میلیون معامله سهام انجام داده‌اند. از نظر جغرافیایی، بیش از ۴۰ درصد از کل ارزش معاملات در سهام آمریکای شمالی بود - بالاترین سهم در پنج سال گذشته - در حالی که سهم سهام بلژیک و اروپا به پایین‌ترین حد خود در چند سال گذشته رسید.

 بلگا، 20  می

 https://www.belganewsagency.eu/etf-trading-hits-record-high-among-belgian-retail-investors

 پیشی گرفتن ایالات متحده از نروژ  در تأمین نفت بلژیک در سال 2024

 ایالات متحده سال گذشته به مهم‌ترین منبع تامین کننده نفت بلژیک تبدیل شد. طبق آخرین گزارش سازمان انرژی بلژیک، این کشور با پیشی گرفتن از نروژ، به جایگاه برتر دست یافت. پیش تر، روسیه با صادرات 22 درصدی، بزرگترین تأمین‌کننده نفت بلژیک بوده است. پس از جنگ اوکراین، نروژ جایگزین روسیه شد.

طبق آماری که توسط سازمان انرژی منتشر شد، ایالات متحده از این کشور اسکاندیناوی پیشی گرفت. نروژ در سال 2024، 5.5 میلیون تن نفت به بلژیک صادر کرد. این در حالی بود که صادرات نفت آمریکا به بلژیک در سال 2024، 5.6 میلیون تن بوده است. سهم بازار ایالات متحده در یک سال از 13 درصد به 18 درصد افزایش یافت. گفتنی است که بلژیک ارتباط قوی با ایالات متحده دارد و محصولات نهایی مانند بنزین به آنجا صادر می‌کند.

قزاقستان پس از ایالات متحده و نروژ، سومین صادرکننده بزرگ نفت به بلژیک است و سال گذشته با صادرات 3.6 میلیون تن، 12 درصد سهم از بازار بلژیک را به خود اختصاص داده است. سهم بازار خاورمیانه همچنان نسبت به سال‌های گذشته رو به کاهش بوده و در سال 2024 تنها 10 درصد را تشکیل داده است.

پالایشگاههای بلژیک از تنوع و انعطاف‌پذیری بالایی برخوردارند. این پالایشگاه‌ها با 94 درصد ظرفیت فعالیت می‌کنند که بسیار بالاتر از میانگین 79 درصدی پالایشگاههای اروپا است.

پالایشگاه‌های بلژیک عمدتاً دیزل و نفت کوره تولید می‌کنند و مازاد مصرف داخلی خود را صادر می‌کنند. این امر به نفع تامین انرژی کشور می‌باشد.

 بلگا، 21 می

 https://www.belganewsagency.eu/united-states-replaces-norway-as-belgiums-main-oil-supplier

 تصویب بودجه بلند مدت بلژیک(5 ساله) از سوی کمیسیون اروپا

کمیسیون اروپا بودجه چند سال آتی بلژیک را تصویب کرد. کمیسیون به این کشور هفت سال فرصت داده است تا امور مالیه عمومی خود را بهبود بخشد. بلژیک باید محدودیت سختگیرانه‌ای را جهت کنترل هزینه‌ها بکار بندد تا کسری بودجه را تا سال ۲۰۲۹ به زیر۳ درصد برساند.

به گفته وزیر بودجه بلژیک، این مصوبه حاکی از به رسمیت شناختن اصلاحات معتبر، ضروری و واقع‌بینانه می‌باشد. وی گفت: اکنون وظیفه ماست که این اقدامات را به سرعت و به طور مؤثر به سیاست تبدیل کنیم. برای انجام این کار، مهم است که هر اقدامی مطابق با استانداردهای توافق شده برای اصلاحات و بازده بودجه باشد. این برنامه‌ها بلندپروازانه هستند.

اتخاذ برنامه چند ساله بلژیک، رشد هزینه‌های کشور را محدود می‌کند. از آنجایی که دولت تازه در ژانویه روی کار آمده است، هزینه‌ها مجاز به افزایش ۳.۶ درصدی در سال جاری هستند. با این حال، رشد خالص هزینه‌ها باید به افزایش ۲.۵ درصدی در سال‌های ۲۰۲۶ و ۲۰۲۷ و ۲.۱ درصدی در سال‌های ۲۰۲۸ و ۲۰۲۹ محدود شود.

گفتنی است که افزایش اخیر هزینه‌های دفاعی در برنامه‌های ارائه شده به اتحادیه اروپا لحاظ نشده بود. و در اوایل این ماه، دیوان محاسبات اعلام کرد که دولت فدرال بازده اثرات بازپرداخت را بیش از حد تخمین زده است و مسیر خود را برای رسیدن به یک بودجه سالم پیچیده می‌کند.

بر اساس مصوبه بودجه، تا ۱۵ اکتبر، بلژیک باید اقدامات لازم برای از بین بردن کسری بودجه به همراه پیش‌نویس بودجه ۲۰۲۶ ارائه دهد. پس از آن، کشور باید هر شش ماه یکبار پیشرفت خود را گزارش دهد.

 بلگا، 21 می

 https://www.belganewsagency.eu/european-commission-gives-green-light-to-belgiums-budget-plans

لوکزامبورگ

 افزایش نرخ بیکاری در لوکزامبورگ در آوریل 2025

 بر اساس داده‌های منتشر شده توسط اداره ملی آمار، Statec، نرخ بیکاری در لوکزامبورگ در آوریل ۲۰۲۵ به ۶ درصد افزایش یافت که بالاترین سطح خود از ماه می ۲۰۲۱ می‌باشد. علت افزایش بیکاری، تعداد جویندگان کار بالای ۴۵ سال و افراد با تحصیلات بالا، بوده است.

 تا پایان آوریل 2025، تعداد جویندگان کار مقیم که در آژانس ملی کاریابی Adem ثبت نام کرده بودند، ۱۸۵۹۶ نفر بوده است. این رقم نشان‌دهنده افزایش ۱۰۰۰ نفر یا ۵.۷ درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال ۲۰۲۴ بوده است.

علیرغم افزایش تعداد افراد جویای کار، تعداد ثبت نام جدید در Adem در آوریل 2025 کاهش یافت. در مجموع 2379 نفر از ساکنان لوکزامبورگ به عنوان جوینده کار ثبت نام کردند که در مقایسه با آوریل 2024، 157 نفر یا 6.2 درصد کاهش داشته است.

تعداد جویندگان کار ساکن که مزایای کامل بیکاری دریافت می‌کنند در آوریل 2025 اندکی کاهش یافت. این رقم نسبت به سال گذشته 25 نفر یا 0.2 درصد کاهش یافته و در مجموع تا 30 آوریل به 10162 نفر رسیده است.

کارفرمایان در لوکزامبورگ در آوریل ۲۰۲۵ در مجموع ۳۵۷۷ فرصت شغلی جدید را به موسسه کاریابی اعلام کردند که نشان دهنده افزایش ۶.۳ درصدی در مقایسه با ماه مشابه در ۲۰۲۴ است.

با وجود افزایش فرصت‌های شغلی جدید اعلام شده، تعداد کل فرصت‌های شغلی در پایان آوریل ۲۰۲۵ به ۷۲۰۰ مورد رسید که در مقایسه با آوریل ۲۰۲۴، 10 درصد کاهش یافته است.

 پیپر جم، 20 می

 https://paperjam.lu/article/le-taux-de-chomage-atteint-6-en-avril

ابهام در تهیه پیش نویس لایحه اصلاح بیمه بازنشستگی در لوکزامبورگ

 وزیر تأمین اجتماعی لوکزامبورگ اعلام کرد که تا قبل از سال ۲۰۲۷، هیچ اصلاح جامعی در زمینه اصلاح بیمه بازنشستگی وجود نخواهد داشت. او اصلاحات مطرح شده توسط نخست وزیر لوک فریدن را مبهم دانست و گفت: نکات اصلی اعلام شده به نمایندگان مجلس توسط نخست وزیر تنها مسیرهایی هستند که هنوز در دولت در دست بحث می‌باشند و همه چیز هنوز قابل مذاکره است. با این حال، او دوباره تأیید کرد که سن قانونی بازنشستگی ۶۵ سال زیر سئوال نخواهد رفت. زیرا هیچ شاغلی نباید بیش از ۴۵ سال کار کند.

در حال حاضر، مذاکرات با شرکای اجتماعی در حال انجام است. جزئیات این مذاکرات هنوز مشخص نیست. قرار است پیش‌نویس لایحه‌ای در پاییز به کابینه ارائه ‌شود و در صورت تصویب، در مجلس نمایندگان مطرح  گردد. وزیر تامین اجتماعی هر گونه اصلاح در قانون بیمه بازنشستگی را مشروط به وقوع کسری صندوق بازنشستگی ملی دانست و گفت. در آن صورت باید ببینیم چگونه با آن برخورد کنیم.

 دلانو، 21 می

 https://delano.lu/article/pensions-no-comprehensive-reform-before-2027

 رونمایی اتاق بازرگانی از نقشه راه راهبرد ملی هوش مصنوعی

 لوکزامبورگ در حال تشدید تلاش خود برای تبدیل شدن به یک رهبر اروپایی در هوش مصنوعی است. اتاق بازرگانی استراتژی جدیدی را برای کمک به تبدیل لوکزامبورگ به یک قطب پیشرو هوش مصنوعی در اروپا ارائه کرد. در این رابطه، اتاق بازرگانی 30 توصیه استراتژیک برای افزایش هماهنگی، بهره‌وری و رقابت‌پذیری ارائه داده است.

مدیرکل اتاق بازرگانی لوکزامبورگ اعلام کرد که معرفی هوش مصنوعی در بخش‌های خصوصی و دولتی می‌تواند بدون به خطر انداختن مشاغل، کارایی و بهره‌وری را به طور قابل توجهی بهبود بخشد. با این وجود لوکزامبورگ هنوز با چالش‌هایی روبرو است. عدم هماهنگی بین ذینفعان و کمبود متخصصان ماهر وجود دارد.

وی گفت که هوش مصنوعی یک موضوع قدرت استراتژیک است. هشدار داد که ابرقدرت‌های اقتصادی جهانی مانند ایالات متحده و چین به سرعت در حال تسلط بر چشم‌انداز هوش مصنوعی هستند وی تاکید کرد که اروپا باید فوراً خود را بین این دو غول فناوری قرار دهد و لوکزامبورگ می‌تواند نقش معناداری در تقویت موضع اروپا در این زمینه ایفا کند.

پس از رونمایی اخیر از استراتژی ملی لوکزامبورگ برای حاکمیت دیجیتال که توسط لکس دلس، وزیر اقتصاد، الیزابت مارگو، وزیر دادگستری و استفانی اوبرتین، وزیر دیجیتال‌سازی ارائه شد، سهم اتاق بازرگانی، ضرورت هماهنگی تلاش‌های دولتی و خصوصی در زمینه‌هایی مانند هوش مصنوعی، حاکمیت داده‌ها و فناوری‌های کوانتومی را بیشتر برجسته می‌کند.

 آر. تی آل لوکزامبورگ، 21 می

https://today.rtl.lu/news/luxembourg/a/2305664.html