رونمایی از برنامه توسعه انسانی 2025 اوگاندا

به مناسبت رونمایی و معرفی برنامه توسعه انسانی 2025 اوگاندا، مراسمی‌با مشارکت و همکاری برنامه توسعه سازمان ملل UNDP‎‏ (نمایندگی اوگاندا) و وزارت علوم، نوآوری و فناوری اوگاندا برگزار گردید.

مراسم رونمایی و معرفی برنامه توسعه انسانی 2025 اوگاندا (Human development report 2025 - HDR) با عنوان «مردم و ظرفیت‌ها در عصر هوش مصنوعی» با حضور وزیر علوم، نوآوری و فناوری اوگاندا، رئیس دفتر UNDP، تعدادی از سفرا و نمایندگان سفارتخانه‌های خارجی در کامپالا، رئیس، اساتید و دانشجویان رشته‌های مرتبط با هوش مصنوعی و فناوری‌های نوین در تاریخ 26 اردیبهشت 1404 در دانشگاه kyambogo برگزار شد. در این برنامه ضمن بررسی وضعیت فعلی توسعه‌یافتگی اوگاندا براساس شاخص‌های اعلام شده از برنامه توسعه سازمان ملل UNDP، فرصت‌هایی که در آستانه انقلاب هوش مصنوعی در جهان برای اوگاندا فراهم شده است مورد بحث و گفتگو قرار گرفت.

خانم Nwanne Vwede-Obahor نماینده UNDP در اوگاندا گزارشی از وضعیت توسعه یافتگی و اثراث هوش مصنوعی بر آینده توسعه یافتگی در این کشور ارائه نمود. وی عنوان کرد: سازمان ملل از 30 سال پیش، در خط مقدم به چالش کشیدن فهم عمومی در مورد شاخص‌های سنجش توسعه‌یافتگی بوده و به جای تمرکز صرف بر فاکتور تولید ناخالص داخلی بر آموزش، سلامت، و سایر جنبه‌های رفاهی انسانی تاکید نموده است. وی افزود: در تعریف سازمان ملل برای تعیین شاخص‌های فقر، تنها به میزان درآمد سرانه بسنده نمی‌شود و عوامل و فاکتورهای چند بعدی دیگری نیز در نظر گرفته می‌شود.

گزارش توسعه انسانی اوگاندا 2025 که توسط UNDP تهیه شده است نشان می‌دهد که پیشرفت قابل توجهی در اوگاندا رخ داده به شکلی که شاخص‌های توسعه یافتگی اوگاندا از سال 1990 تا 2023 به میزان 70 درصد رشد داشته است. براساس این گزارش، اوگاندا در سال 2025 نیز برای دومین سال متوالی جایگاه خود را در رده توسعه انسانی متوسط حفظ کرده و از سال 1990 تا کنون، دستاوردهای مهمی از جمله افزایش امید به زندگی به میزان 20.7 سال (از 47.6 به 68.3 سال) و افزایش میانگین سال‌های تحصیل به میزان 3.2 سال (از 3.1 به 6.3 سال) داشته است. لازم به ذکر است در حالی که شاخص توسعه انسانی اوگاندا از میانگین کشورهای جنوب صحرای آفریقا پیشی گرفته، اما همچنان پایین‌تر از میانگین جهانی است و نشان‌ می‌دهد هنوز به اقدام سریع‌تر نیاز دارد.

در این گزارش آمده است: در ارتباط با تاثیر و پیامدهای هوش مصنوعی بر توسعه‌یافتگی در جهان نیز، در حالی که جهان شاهد تحولات سریع در حوزه‌های دیجیتال و فناوری است، ولی در مقابل، نابرابری‌های جهانی همچنان در حال افزایش است و حاکمیت مسئولانه هوش مصنوعی یک نیاز اساسی است. اوگاندا باید گام‌های آگاهانه‌ای برای ادغام مدیریت هوش مصنوعی در سیاست‌های ملی خود بردارد و اطمینان حاصل کند که فناوری در خدمت مردم است (و نه برعکس)؛ یعنی این مردم هستند (نه ماشین‌ها) که تعیین می‌کنند کدام فناوری‌ها رشد ‌کنند، چگونه استفاده شوند و به چه کسی خدمت ‌کنند، لذا تأثیر هوش مصنوعی نه با آنچه می‌تواند انجام دهد، بلکه با تصمیماتی که در طراحی، توسعه و استقرار آن گرفته می‌شود، تعریف خواهد شد.

بر اساس این گزارش، اوگاندا باید با سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های دیجیتال و ظرفیت‌سازی، خود را در خط مقدم انقلاب دیجیتال قرار دهد و رشد و رفاه فراگیر را برای همه به ارمغان بیاورد. این امر نیز وظیفه دولت، دانشگاه‌ها، بخش خصوصی و شرکای توسعه‌ای اوگاندا است که با همکاری می‌توانند هوش مصنوعی را برای امور خیر مهار کنند، و «اوگاندایی» با توسعه پایدار و فراگیر ایجاد کنند.

خانم Monica Musenero وزیر علوم، نوآوری و فناوری اوگاندا نیز در سخنان خود تاکید نمود: وزارت علوم، نوآوری و فنآوری اوگاندا مسئولیت اصلی پیشبرد و تحول دیجیتال این کشور را برعهده دارد و نقش کلیدی در تهیه گزارش توسعه انسانی 2025 اوگاندا داشته است. این برنامه با تاکید بر «مسئله انتخاب: مردم و امکانات در عصر هوش مصنوعی»، بر اهمیت تصمیم‌گیری استراتژیک برای مهار هوش مصنوعی برای توسعه فراگیر و پایدار با توجه به موارد ذیل تأکید دارد:

• تاکید بر استفاده از هوش مصنوعی به عنوان یکی از عناصر اصلی در تحول دیجیتال در اوگاندا،
• تاکید بر اهمیت تبدیل هوش مصنوعی به ابزاری برای توسعه فراگیر و عادلانه،
• تاکید بر اهمیت سرمایه‌گذاری در نیروی انسانی برای استفاده مؤثر از هوش مصنوعی،
• توجه و ترویج رشد سواد دیجیتال و توسعه مهارت‌ها در همه شهروندان، از جمله مقامات دولتی محلی.

خانم وزیر در این برنامه تاکید داشت برخلاف آنچه در گذشته رخ داد و اوگاندا امکان حضور و مشارکت در حوادث مهمی چون انقلاب صنعتی را نداشت، اما الان جهان در آستانه یک انقلاب و جهش دیگری تحت عنوان انقلاب هوش مصنوعی است و این فرصتی تاریخی برای کشور اوگاندا است که با ورود و مشارکت در این انقلاب فاصله علمی و توسعه‌یافتگی خود را با دنیا کم کند و این وظیفه وزارت علوم، نوآوری و فناوری، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی است و در این میان نقش دانشجویان و اساتید بسیار پر رنگ خواهد بود.

در این نشست، با تاکید بر ضرورت اتخاذ تصمیماتی آگاهانه و استراتژیک برای مهار هوش مصنوعی در جهت توسعه فراگیر و پایدار و با تاکید بر اهمیت سرمایه‌گذاری به خصوص در نیروی انسانی، بر استفاده از فرصت پیش آمده برای کشوری چون اوگاندا، در آستانه انقلاب جهانی هوش مصنوعی، برای ورود و مشارکت در این انقلاب علمی تاکید شد.

در فایل پیوست، نسخۀ اصلی مروری بر گزارش 2025 شاخص توسعۀ انسانی ارائه گردیده است.