اخبار اقتصادی قزاقستان-آستانه
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی کشور قزاقستان در هفته اول خردادماه 1404مندرج در رسانههای این کشور به شرح ذیل ارائه میگردد:
اولین قطار کانتینری حامل گندم از قزاقستان به امارات متحده عربی ارسال شد.
قزاقستان عرضه گندم به امارات متحده عربی را آغاز کرده است. اولین قطار کانتینری در ماه مه 2025 از ایستگاه زایاتسایا در منطقه کوستانای به بندر جبل علی حرکت کرد. فرستنده شرکت Agro Nan Export بود.
کوات کاسن، مدیرعامل Agro Nan Export، به پورتال ElDala.kz گفت: «از ایستگاه زایاتسایا، 62 کانتینر گندم به امارات متحده عربی ارسال شد. زمان ارسال محموله همزمان با ورود ولیعهد ابوظبی به قزاقستان بود که با رئیس جمهور ما در اینجا ملاقات کرد. این اولین باری است که چنین محمولهای ارسال میشود.»
قطار مسیر ترکمنستان-ایران را دنبال میکند و سپس گندم قزاقستان از طریق دریا از بندر عباس ایران به بندر جبل علی امارات تحویل داده میشود.
در سال ۲۰۲۴، قزاقستان رکورد برداشت گندم در ۱۰ سال گذشته را شکست - حدود ۱۸.۶ میلیون تن (وزن پس از فرآوری). برای تضمین فروش غلات و گسترش جغرافیای صادرات، دولت از معرفی یارانههای حمل و نقل برای تحویل گندم به بازارهای دوردست خبر داده است.
https://eldala.kz/novosti/zerno/22130-pervyy-konteynernyy-poezd-s-pshenicey-otpravlen-iz-kazahstana-v-oae
پیشبینی رشد چشمگیر بانکداری اسلامی در آسیای مرکزی تا سال ۲۰۳۳
۲۰ مه ۲۰۲۵
گزارش جدیدی که بهطور مشترک توسط بانک توسعه اوراسیا (EDB)، مؤسسه بانک توسعه اسلامی (IsDBI) و گروه بورس لندن (LSEG) در تاریخ ۲۰ مه ۲۰۲۵ منتشر شده، چشمانداز روشنی از آینده امور مالی اسلامی در منطقه آسیای مرکزی ترسیم میکند. بر اساس این گزارش، اگرچه سهم کنونی داراییهای مالی اسلامی در منطقه بسیار محدود است و تنها ۶۹۹ میلیون دلار در سال ۲۰۲۴ برآورد شده (کمتر از ۰.۰۱ درصد از کل بازار جهانی)، اما این صنعت در آستانه رشد چشمگیری قرار دارد. پیشبینی میشود این رقم تا سال ۲۰۳۳ به ۶.۳ میلیارد دلار برسد.
منطقه آسیای مرکزی شامل کشورهای قزاقستان، ازبکستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ترکمنستان است که جمعاً حدود ۸۲ میلیون نفر جمعیت دارند و ۸۵ درصد از آنان مسلمان هستند. این شرایط جمعیتی، همراه با رشد اقتصادی پایدار منطقه – با متوسط رشد ۶.۴ درصدی تولید ناخالص داخلی در دو دهه اخیر – بستر مناسبی برای گسترش خدمات مالی منطبق با شریعت اسلامی فراهم کرده است.
در حال حاضر، ۱۸ بانک اسلامی و ۱۴ مؤسسه مالی غیربانکی اسلامی در منطقه فعال هستند. در میان این کشورها، قزاقستان پیشتاز توسعه بانکداری اسلامی است و طبق گزارش توسعه مالی اسلامی سال ۲۰۲۴، در رتبه نوزدهم جهان قرار دارد؛ جایگاهی بالاتر از میانگین جهانی. انتظار میرود قزاقستان در دهه پیشرو نیز نقش محرک اصلی رشد این صنعت را ایفا کند و ازبکستان نیز با فاصلهای اندک در جایگاه بعدی قرار گیرد.بازار صکوک (انرژی، حملونقل و لجستیک، صنعت، امنیت غذایی و زیرساختهای اجتماعی) نیز از جمله حوزههایی است که ظرفیت بالایی برای توسعه دارد. برآوردها نشان میدهد ارزش این بازار در منطقه تا سال ۲۰۲۸ به ۲.۰۵ میلیارد دلار و تا سال ۲۰۳۳ به ۵.۶ میلیارد دلار خواهد رسید.
حوزههایی همچون انرژی، حملونقل و لجستیک، صنعت، امنیت غذایی و زیرساختهای اجتماعی از مهمترین زمینههای اولویتدار برای سرمایهگذاری از طریق ابزارهای مالی اسلامی عنوان شدهاند.این گزارش همچنین به چالشهای ساختاری موجود در مسیر رشد صنعت مالی اسلامی در آسیای مرکزی اشاره دارد، از جمله نبود استانداردسازی مقررات و ضعف در چارچوبهای مدیریت ریسک. در این راستا، بر اهمیت هماهنگی نظارتی میان کشورهای منطقه و لزوم همکاری با نهادهای مالی اسلامی جهانی تأکید شده است. ایجاد «پنجرههای اسلامی» در بانکهای متعارف و توسعه محصولات نوآورانه برای تأمین مالی خرد، کشاورزی و انرژیهای تجدیدپذیر از جمله راهکارهایی است که برای تقویت این بخش پیشنهاد شده است.
https://eabr.org/en/analytics/special-reports/the-future-of-islamic-finance-in-central-asia/
بانک ملی قزاقستان : خروج ۱۵ میلیارد دلار به صورت ارز دیجیتال از کشور
1 خرداد
بریک شولپانکولوف نایب رئیس بانک ملی قزاقستان اعلام داشت که حدود ۱۵ میلیارد دلار دارایی رمزنگاری شده از قزاقستان خارج شد. به گفته وی، دلیل اصلی این حجم از خروج دارایی، فقدان مقررات قانونی و اداری کافی در این زمینه بوده است.
او در یک جلسه توجیهی در بانک ملی توضیح داد :" امروز، حجم داراییهای دیجیتال خارج شده از کشور به ۱۵ میلیارد دلار میرسد. واقعیت این است که مقررات اداری و قانونی به اندازه کافی انسجام نیافته اند تا شهروندان بتوانند با آرامش سپرده گذاری کنند."
او تأکید کرد که اکنون رویکرد جدیدی تدوین شده است که شامل چندین بخش میشود: تشدید کنترل بر گردش داراییهای دیجیتال و همچنین اعمال مسئولیت کیفری و اداری برای برداشت غیرقانونی وجوه.
نایب رئیس بانک ملی همچنین افزود که در آینده امکان ردیابی تراکنشها با ارزهای دیجیتال فراهم خواهد شد.
به گفته وی:" شاید ما همچنین یک جلسه توجیهی برگزار کنیم و افرادی را با ذکر نام اعلام کنیم که چه کسی کجا و در چه منطقه "خاکستری" هزینه کرده است. البته این [موضوع] از قبل تحت پیگرد قانونی اداری و کیفری قرار خواهد گرفت."
https://www.inform.kz/ru/15-mlrd-dollarov-pereveli-vkriptu-iviveli-izkazahstana-natsbank-f85da4
قزاقستان به خریدار اصلی محصولات آردی شیرینی پزی از روسیه تبدیل شده است.
1 خرداد
طبق اعلام مرکز فدرال توسعه صادرات محصولات، از ابتدای سال ۲۰۲۵، قزاقستان یک سوم از کل حجم محصولات آردی شیرینی پزی روسی را خریداری کرده است. سهم قزاقستان در کل حجم 30 درصد بوده است.
در رتبه دوم بلاروس قرار دارد -با20٪ و قرقیزستان، آذربایجان و ازبکستان هر کدام ۶٪
در مجموع، روسیه ۸۶ هزار تن محصولات آردی شیرینی پزی به ارزش ۱۹۶ میلیون دلار به بازارهای خارجی عرضه کرده است.
https://t.me/sputnikKZ/65831
قزاقستان قصد دارد در سال 2025 تقریباً 300 هزار تن بنزین و 450 هزار تن گازوئیل بدون عوارض از روسیه خریداری کند.
30 اردیبهشت
وزارت انرژی قزاقستان پیشنهاد تمدید قرارداد با روسیه در مورد عرضه فرآوردههای نفتی معاف از عوارض مورخ سال ۲۰۱۰ را «برای ثبات بازار» ارائه کرده است.
وزارت انرژی گزارش میدهد:" واردات ۲۸۵ هزار تن بنزین موتور، ۳۰۰ هزار تن سوخت هواپیما، ۴۵۰ هزار تن سوخت دیزل و ۵۰۰ هزار تن قیر در سال ۲۰۲۵، در دورههای اوج مصرف را پیشبینی کردهایم."
این در حالی است که قزاقستان باید ممنوعیت صادرات مجدد، به خارج از اتحادیه اقتصادی اوراسیا را رعایت کند.
https://t.me/sputnikKZ/65751
بدهی خارجی اتحادیه اقتصادی اوراسیا در آغاز سال 2025، 26 میلیارد دلار کاهش یافته است.
30 اردیبهشت
کمیسیون اقتصادی اوراسیا گزارش میدهد:" کل بدهی خارجی کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا در مقایسه با سال گذشته ۴.۹ درصد کاهش یافته و به ۵۱۸.۱ میلیارد دلار رسیده است."
بیشترین کاهش بدهی خارجی در مقایسه با آمار سال گذشته در روسیه (با ۸.۸ درصد) و در بلاروس (با ۴.۴ درصد) مشاهده شد در ارمنستان و قرقیزستان به ترتیب ۴.۷٪ و ۱۲.۸٪ رشد داشته است.
در قزاقستان، افزایش اندکی ( 0.7٪ ) ثبت شد.
https://t.me/sputnikKZ/65755
قزاقستان از طریق AIFC Connect روابط تجاری خود را با کره و هنگ کنگ تقویت میکند.
۲۳ مه ۲۰۲۵
آستانه - مرکز مالی بینالمللی آستانه (AIFC) رویدادهای AIFC Connect را در ۲۱ مه در سئول و ۲۲ مه در هنگ کنگ برگزار کرد تا روابط سرمایهگذاری و تجاری با بازارهای محلی را تعمیق بخشد. این رویدادها صنایع خلاق، زیرساختها و فرصتهای مالی قزاقستان را به نمایش گذاشتند.
در سئول، تمرکز بر حفاظت از مالکیت معنوی و چارچوب قانونی مرکز مالی بینالمللی آستانه بود. به گزارش سرویس مطبوعاتی AIFC، نورگالی آریستانوف، سفیر قزاقستان در کره جنوبی، خاطرنشان کرد که سرمایهگذاریهای کره در قزاقستان در سال ۲۰۲۴ به ۱.۲ میلیارد دلار رسیده است و مجموع ۲۰ ساله آن از ۱۰.۸ میلیارد دلار فراتر رفته است.
رنات بکتوروف، رئیس AIFC، بر نقش این مرکز به عنوان یک قطب مالی برتر در اروپای شرقی و آسیای مرکزی تأکید کرد و از سرمایهگذاران کرهای دعوت کرد تا در بخشهایی مانند امور مالی، زیرساختها و اقتصاد خلاق شرکت کنند. یوگنی کوچتوف، معاون وزیر فرهنگ و اطلاعات قزاقستان، افزود که بخش خلاق یک اولویت استراتژیک ملی است.
در هنگ کنگ، بیش از ۱۰۰ رهبر تجاری در این رویداد شرکت کردند. مرکز مالی بینالمللی هوش مصنوعی (AIFC) قابلیتهای خود را برای ساختاردهی شرکتها، حفاظت از حقوق سرمایهگذاران و حمایت از پروژههای زیرساختی مانند کریدور میانی ارتقا داد. امروزه، ۱۴ شرکت هنگ کنگی و ۷۲۵ شرکت چینی در مرکز مالی بینالمللی آستانه (AIFC) ثبت شدهاند.
از زمان راهاندازی آن در سال ۲۰۱۸، مرکز مالی بینالمللی آستانه ۱۴.۷ میلیارد دلار جذب کرده و بیش از ۳۹۰۰ شرکت از بیش از ۸۰ کشور را ثبت کرده است. مرکز مالی بینالمللی آستانه همچنین در سنگاپور، لندن و دبی برگزار شده است.
https://astanatimes.com/2025/05/kazakhstan-strengthens-business-ties-with-korea-and-hong-kong-through-aifc-connect/
قزاقستان و آلمان ۵۴.۴ میلیارد دلار در پروژههای سرمایهگذاری مشترک سرمایهگذاری میکنند.
آستانه – در جریان شانزدهمین نشست شورای بازرگانی قزاقستان-آلمان (KGBC) که در ۲۰ مه برگزار شد، اعلام شد که دو کشور در مجموع ۶۳ پروژه سرمایهگذاری به ارزش ۵۴.۴ میلیارد دلار را در دستور کار دارند. از این تعداد، ۳۲ پروژه به ارزش ۱.۱ میلیارد دلار تکمیل شده و ۱۲ پروژه دیگر در حال اجرا است.
رومن اسکلار، معاون اول نخستوزیر قزاقستان، در این نشست، آلمان را شریک استراتژیک کلیدی نامید و به ارتقای رتبه اعتباری قزاقستان به سطح Baa1 از سوی مؤسسه مودیز اشاره کرد. جلسه بر توسعه سازوکارهای تأمین مالی و اجرای پروژههای مشترک جدید تمرکز داشت .مایکل هارمز، رئیس مشترک KGBC از طرف آلمان، از ارائه شش پروژه مشترک جدید در حوزه صنعت فرآوری خبر داد. همچنین چندین سند همکاری بینالمللی، از جمله یادداشت تفاهم بین هلدینگ بایترک و بانک توسعه KfW امضا شد .در حاشیه این رویداد، در چهل و سومین نشست باشگاه اوراسیای برلین، بر گسترش همکاریها در زمینه آموزش دوگانه و مدیریت منابع آب نیز تأکید شد. رومن واسیلنکو، معاون وزیر خارجه قزاقستان، از آغاز همکاری با مرکز آموزش ارفورت در قالب مرکز آموزش دوگانه در کارخانه آلور در کاستانای خبر داد .یدیل اوسپان، معاون وزیر آموزش قزاقستان، اعلام کرد که مدل آموزش دوگانه در ۵۵۲ کالج با مشارکت ۱۸۰۰۰ شرکت در حال اجرا است. در حوزه آب نیز، همکاری با "مشارکت آب آلمان" که بیش از ۳۰۰ شرکت تخصصی آلمانی را در بر میگیرد، در حال گسترش است.باشگاه اوراسیای برلین از سال ۲۰۱۲ با هدف ارتقای تعاملات راهبردی بین قزاقستان و آلمان، هر ساله سه نشست در آستانه، بروکسل و برلین برگزار میکند.
https://astanatimes.com/2025/05/kazakhstan-germany-advance-54-4-billion-in-joint-investment-projects/