اخبار اقتصادی صربستان

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی صربستان در هفتۀ چهارم اردیبهشت ماه 1404 (قسمت دوم) مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

برنامه واردات گاز صربستان

دوشان بایاتوویچ، مدیرعامل شرکت صربیاگاز، اعلام کرد که قرارداد جدید گازی با روسیه، با حجم سالانه 2.5 میلیارد متر مکعب که مورد توافق قرار گرفته، تا 31 مه امضا خواهد شد. وی افزود که هفته آینده برای ادامه مذاکرات به مسکو سفر خواهد کرد.

بایاتوویچ اظهار داشت که امیدوار است تا پایان مه همه مسائل نهایی شود. این فرآیند ساده نیست و به همین دلیل، هیئت صربستانی سفری سه تا چهار روزه خواهد داشت.

بایاتوویچ با اطمینان داد که صربستان ثبات بازار گاز را حفظ خواهد کرد. وی گفت که صربستان سالانه 2.5 میلیارد متر مکعب گاز برای حداقل سه سال تأمین خواهد کرد و هدف، تمدید این قرارداد تا 10 سال است.

او افزود که همچنین دو میلیون متر مکعب گاز از آذربایجان تأمین خواهد شد و علاوه بر آن، هشت میلیون به‌اضافه چهار میلیون متر مکعب دیگر نیز به‌عنوان مقادیر تکمیلی در اختیار خواهد داشت. همچنین، دو تا سه میلیون متر مکعب گاز از مجارستان تأمین می‌شود و به‌زودی ذخیره‌سازی این مقادیر اضافی در آن کشور آغاز خواهد شد. بنابراین، از نظر تأمین گاز برای فصل گرمایش، صربستان کاملاً در امنیت هست. بایاتوویچ توضیح داد که تنها 10 درصد از مصرف سالانه گاز در صربستان به خانوارها اختصاص دارد، اما رشد صنعت و افزایش تقاضا برای اتصال به شبکه گاز، نشان‌دهنده توسعه کشور است.

بایاتوویچ تأکید کرد که صربیاگاز تنها شرکت در اروپاست که گاز را با شرایط انعطاف‌پذیر عرضه می‌کند و هر زمان و به هر مقدار که مشتری بخواهد عرضه می‌کند و پرداخت را به‌تدریج انجام می دهد.

او اطمینان داد که قیمت گاز برای خانوارها افزایش نخواهد یافت، اما صنایع باید خود را با شرایط قیمتی صربیاگاز هماهنگ کنند.

بایاتوویچ همچنین خاطرنشان کرد صربیاگاز اخیراً بخشی از لوله‌های مورد نیاز چاه‌ها را بدون هیچ مانعی تأمین کرده است.

https://www.b92.net/biz/srbija/vesti/130432/naredne-nedelje-u-moskvi-nastavljamo-pregovore-o-gasnom-aranzmanu/vest

پایگاه اینترنتی ب92 -18/05/2025

صربستان ۱۵ میلیارد دینار دیگر وام گرفت

از ابتدای سال جاری، صربستان، اوراق قرضه دولتی ۱۰.۵ ساله با واحد پول دینار را منتشر کرده است. در حالی که در ژانویه تقاضا بسیار بالا بود و نرخ تحقق به حدود ۹۳ درصد رسید، دو حراج بعدی شاهد کاهش چشمگیر تقاضا برای این اوراق بودند.

در ماه مارس، نرخ تحقق به زیر ۳۷ درصد افت کرد و در حراج اخیر، این رقم به ۳۴.۳۸ درصد رسید. این کاهش ممکن است ناشی از نرخ‌های بهره بالا و همچنین کاهش بازده در این دوره باشد.

مجموع تقاضا برای این اوراق کمی‌بیش از ۲۲ میلیارد دینار بود. در مجموع، ۱,۴۹۵,۸۷۴ اوراق قرضه دولتی با ارزش اسمی حدود ۱۵ میلیارد دینار به فروش رفت.

این اوراق با نرخ بازده سالانه ۵.۱۶ درصد و به قیمت ۱۰,۲۲۷.۳۸ دینار فروخته شدند. پرداخت سود با نرخ ۵.۲۵ درصد به‌صورت نیمه‌سالانه در تاریخ‌های ۲۷ ژانویه و ۲۷ ژوئیه تا زمان سررسید انجام خواهد شد.

در حراج ماه فوریه، نرخ بازده اندکی بالاتر و برابر با ۵.۲۰ درصد بود.

برنامه‌های وام‌گیری صربستان برای سال جاری به این حراج محدود نمی‌شود. تحلیلگران گروه ارسته پیش‌بینی کرده‌اند که «فعالیت‌های تأمین مالی مجدد همچنان متنوع خواهد بود، شامل انتشار اوراق یورویی (تا ۲ میلیارد یورو)، انتشار اوراق داخلی (تا ۲.۱ میلیارد یورو) و دریافت وام از منابع تجاری (تا ۳.۱ میلیارد یورو).خواهد بود.

این ارقام نشان‌دهنده فشار اضافی ۷.۲ میلیارد یورویی بر بودجه صربستان است و به بدهی عمومی، که همچنان در سطح بالایی قرار دارد، می‌افزاید.

حراج و انتشار اوراق قرضه روشی برای فروش اوراق بهاداری است که دولت از طریق آن وام می‌گیرد. پس از پایان دوره وام‌گیری، صادرکننده موظف است کل مبلغ قرض‌گرفته‌شده را همراه با پرداخت سود در طول دوره بازپرداخت کند.

با توجه به تداوم تورم و پیش‌بینی تحلیلگران اقتصادی مبنی بر عدم کاهش آن تا پایان سال، صربستان در حال حاضر در شرایط نامطلوب‌تری نسبت به سال‌های گذشته وام می‌گیرد.

برخی کارشناسان پیش‌بینی کرده‌اند که بودجه سال جاری مورد بازنگری قرار گیرد. بنابراین، باید منتظر ماند و دید که وزارت دارایی چگونه برنامه‌های اولیه خود را تعدیل خواهد کرد، به‌ویژه با توجه به اینکه اکثر مؤسسات مالی پیش‌بینی‌های خود را برای تولید ناخالص داخلی (GDP) صربستان کاهش داده‌اند.

در ماه مارس، بدهی عمومی معادل ۴۴.۳ درصد تولید ناخالص داخلی بود. با توجه به اینکه نسبت بدهی عمومی‌به تولید ناخالص داخلی با رشد یا کاهش اقتصادی تغییر می‌کند و بانک مرکزی صربستان امروز پیش‌بینی رشد تولید ناخالص داخلی برای سال جاری را به ۳.۵ درصد (یک درصد کمتر) کاهش داده است، باید دید که تا پایان سال، سهم بدهی عمومی تا چه حد افزایش خواهد یافت. در این صورت، تصمیم وزارت دارایی مبنی بر ادامه برنامه وام‌گیری یا چشم‌پوشی از برخی پروژه‌ها مورد انتظار خواهد بود.

https://novaekonomija.rs/vesti-iz-zemlje/srbija-se-opet-zaduzila-15-milijardi-dinara-ali-interesovanje-investitora-za-drzavne-obveznice-sve-manje

پایگاه اینترنتی نووااکونومیا -14/05/2025

بازدید ۲۰۰ هزار نفر از غرفه صربستان در نمایشگاه جهانی اکسپو ۲۰۲۵ اوزاکا

 سینیشا مالی، وزیر دارایی صربستان، اعلام کرد که غرفه صربستان در نمایشگاه جهانی اکسپو ۲۰۲۵ اوزاکا تاکنون میزبان ۲۰۰ هزار بازدیدکننده بوده است.

وی اعلام کرد که این تعداد تنها یک ماه پس از افتتاح غرفه به دست آمده و دو برابر میزانی است که پیش‌بینی شده بود و هر روز بازخوردهای بسیار مثبتی از بازدیدکنندگان درباره چیدمان تعاملی غرفه دریافت می‌شود که بر موضوع بازی تمرکز دارد، همان موضوعی که محور اکسپو ۲۰۲۷ بلگراد خواهد بود.

صربستان تنها کشور از منطقه غرب بالکان است که دارای غرفه‌ای مستقل در این نمایشگاه است، در حالی که سایر کشورهای این منطقه در غرفه‌های مشترک حضور دارند.

فضای نمایشگاهی غرفه صربستان شامل هفت بخش است و بازدیدکنندگان می‌توانند در طول بازدید، عروسک نمادین خود را برای نمایشگاه آتی اکسپو ۲۰۲۷ در بلگراد طراحی و خلق کنند.

و بازدیدکنندگان همچنان روزانه برای ورود به غرفه صربستان در صف می‌ایستند.

https://biznis.kurir.rs/info-biz/9671611/paviljon-srbije-u-osaki-posetilo-200-000-ljudi

پایگاه اینترنتی کوریر -16/05/2025

۹۰.۱ درصد پرداخت‌ها در صربستان به‌صورت غیرنقدی انجام شد

بر اساس گزارش بانک مرکزی صربستان، در پایان سال ۲۰۲۴، کارت‌های بانکی و حواله‌های اعتباری با دستور الکترونیکی (که بانکداری الکترونیکی و موبایلی در آن‌ها بیشترین سهم را دارند) با سهمی مشترک به میزان ۹۰.۱ درصد، رایج‌ترین روش‌های پرداخت بوده‌اند.

بانک مرکزی صربستان اعلام کرد که به‌طور مستمر در راستای توسعه و بهبود راهکارهای پرداخت از طریق سامانه‌های نوآوری و رقابتی فعالیت می‌کند، در حالی که دسترسی به خدمات پرداخت نقدی و غیرنقدی برای شهروندان و کسب‌وکارها را مدنظر دارد. با راه‌اندازی سیستم پرداخت‌های آنی (IPS NBS) در سال ۲۰۱۸ برای پرداخت‌های پایین (تا ۳۰۰ هزار دینار)، که به‌صورت ۲۴ ساعته، هفت روز هفته و در تمام روزهای سال فعال است، صربستان در زمره کشورهای پیشرو با پیشرفته‌ترین سیستم‌های پرداخت خرد قرار گرفت. این سیستم بستری برای توسعه بیشتر خدمات پرداخت مبتنی بر سرویس‌های IPS NBS فراهم کرده است.

بانک مرکزی همچنین تأکید کرد که با توسعه کارت پرداخت داخلی «دینا»، صرفه‌جویی قابل‌توجهی در هزینه‌های تراکنش‌های کارتی برای بازرگانان، بانک‌ها و در نتیجه مصرف‌کنندگان ایجاد شده است. این نهاد خاطرنشان کرد که انطباق با نیازهای شهروندان و کسب‌وکارها به‌هیچ‌وجه استفاده از پول نقد را، به‌ویژه برای افرادی که به کانال‌های پرداخت غیرنقدی دسترسی ندارند یا تمایلی به استفاده از آن‌ها ندارند، محدود نمی‌کند و بانک مرکزی به این موضوع توجه ویژه‌ای خواهد داشت.

در پنج سال گذشته (۲۰۲۰-۲۰۲۴)، تعداد پرداخت‌های بانکداری موبایلی در هر فصل به‌طور متوسط ۸.۳ درصد، پرداخت با کارت‌های بانکی ۵.۴ درصد و بانکداری الکترونیکی ۰.۹ درصد رشد داشته است. بانکداری موبایلی، به دلیل سرویس‌های ارائه‌شده توسط سیستم IPS NBS، سریع‌ترین رشد را تجربه کرده است. این خدمات شامل امکان ارسال حواله‌های اعتباری آنی به هر گیرنده با حساب بانکی و پرداخت قبوض خدمات شهری و سایر خدمات از طریق اسکن کد QR یکتا روی قبوض یا فاکتورها می‌شود.

بانک مرکزی صربستان همچنین اعلام کرد که داده‌های مربوط به استفاده از ابزارهای پرداخت را از ارائه‌دهندگان خدمات جمع‌آوری می‌کند، اما اطلاعاتی درباره پرداخت‌های نقدی انجام‌شده در نقاط فروش بازرگانان در اختیار ندارد.

https://www.politika.rs/sr/clanak/678213/nbs-prosle-godine-90-1-odsto-placanja-obavljeno-bezgotovinski

پایگاه اینترنتی پولیتیکا -18/05/2025

مصرف خانوارها به موتور اصلی رشد اقتصادی صربستان تبدیل شده است

 مصرف خانوارها موتور اصلی رشد اقتصاد صربستان شده، اما این می‌تواند مخاطرات اقتصاد کلان جدیدی ایجاد کند. اقتصاد صربستان با رشد کندتر به پیش می‌رود؛ از ۴.۵ درصد در نیمه اول ۲۰۲۴ به ۳.۳ درصد در نیمه دوم کاهش یافت و این روند در ۲۰۲۵ ادامه دارد. فشارهای تورمی، تنش‌های ژئوپلیتیکی و کاهش تقاضا در شرکای کلیدی اتحادیه اروپا مانند آلمان و ایتالیا، رشد را محدود کرده‌اند البته افزایش تجارت با چین و ترکیه تا حدی این تأثیرات را جبران کرده است.

صنایع صادرات‌محور مانند تولید قطعات خودرو تحت فشارند، کشاورزی و انرژی به‌دلیل شرایط جوی آسیب دیده‌اند، اما معدن‌کاری از تقاضای چین و رشد قیمت مواد خام سود برده است. بخش بانکی نیز عملکردی بی‌سابقه داشته است.

با رکود صادرات و کاهش سرمایه‌گذاری خصوصی، مصرف خانوارها نیروی محرکه رشد است، اما این رشد در ۲۰۲۵ کند شده (خرده‌فروشی از ۵ درصد در ۲۰۲۴ به ۱ درصد رسیده). کمبود نیروی کار، افزایش هزینه‌ها و کسری حساب جاری رقابت‌پذیری را تضعیف کرده و تورم و فشار بر دینار شدت گرفته است.

بانک مرکزی صربستان با مداخله در بازار ارز و حفظ نرخ بهره ۵.۷۵ درصدی واکنش نشان داده است. وضعیت مالی دولت باثبات است، اما کاهش درآمدهای مالیاتی ممکن است کسری بودجه را به ۳.۳ درصد تولید ناخالص داخلی در ۲۰۲۵ (از ۲.۱ درصد در ۲۰۲۴) افزایش دهد.

رشد اقتصادی صربستان در ۲۰۲۵ احتمالاً به ۳.۲ درصد کاهش می‌یابد و توسط مصرف خانوارها و سرمایه‌گذاری‌های عمومی هدایت خواهد شد.

https://www.politika.rs/sr/clanak/678212/potrosnja-domacinstava-postala-kljucni-motor-rasta-privrede

پایگاه اینترنتی پولیتیکا -18/05/2025