نگاهی به صنعت خودرو در قزاقستان

در سال های اخیر، قزاقستان رشد سریعی را در صنعت خودرو تجربه کرده و توانسته است با جذب سرمایه گذاری‌های خارجی، شرکت های مطرح بین المللی بویژه کره جنوبی، ژاپن، آمریکا و چین را وارد بازار رقابتی خودروی کشور نماید.

تاریخچه صنعت خودروسازی مدرن در قزاقستان

تاریخچه صنعت خودروسازی مدرن در قزاقستان را می‌توان از 28 مارس 2003، زمانی که فروش خودروهای نیوا تولید شده در کارخانه آسیا اتو آغاز شد، برشمرد. حجم تولید حداکثر 4 هزار دستگاه بوده و بخش عمده بازار خودرو را واردات تشکیل می داد. در سال 2005، تعداد 13572 خودروی تولید محلی به طور رسمی در قزاقستان فروخته شد. در همان سال اولین سازنده بزرگ خودرو روسی کاماز وارد قزاقستان شد. بعداً برندهای خودرویی مانند دوو، هیوندای، ایویکو و آنکاییANKAI تولید خود را آغاز کردند. پویایی فروش خودروهای ساخت قزاقستان در سال 2010 مشاهده شد. در سال 2010، قزاقستان 22402 خودرو با افزایش تولید ناخالص داخلی 7 درصدی فروخت. در سال 2010، اولین موافقت نامه‌های مونتاژ صنعتی وسایل نقلیه موتوری امضا شد و برنامه دولتی توسعه صنعتی و نوآورانه به مدت 5 سال به تصویب رسید که امکان معرفی بیش از 130 صنعت ماشین سازی را فراهم کرد. بین سال های 2010تا 2019، حجم تولید 12.5 برابر رشد کرد. 50447 دستگاه در سال 2019 تولید شد.

در پایان سال 2019، سهم صنعت خودرو در مهندسی مکانیک جمهوری قزاقستان به 26 درصد رسید. در طی سال‌های اجرای برنامه دولتی توسعه صنعتی و نوآورانه (از سال 2010)، بیش از 130 صنعت ماشین‌سازی جدید به ارزش حدود 400 میلیارد تنگه (1.153 میلیارد دلار) در کشور راه‌اندازی شده است. در حال حاضر بیش از 60 درصد خودروهای فروخته شده در این کشور ساخت قزاقستان است. میانگین سطح بومی سازی صنعت خودرو بین 30 تا 40 درصد است. امروزه قزاقستان انواع وسایل نقلیه سبک، نیمه سنگی و سنگین را تولید می نماید.[1]

میزان تولید خودرو :

میزان تولید خودرو در قزاقستان در سال 2013 تعداد 40684 دستگاه خودور ، 2014 تعداد چهل هزار دستگاه، سال 2015 تعداد 14477 دستگاه، سال 2016 تعداد 10651 دستگاه، در سال 2017 تعداد نوزده هزار، سال 2018 تعداد 31545 دستگاه، سال 2019 تعداد 49400 دستگاه، در سال 2020 تعداد 74831 دستگاه، سال 2021 تعداد 92417 دستگاه، 2022 تعداد112720 و سال 2023 تعداد 146989 بوده است.

در سال 2023 این کشور بیش از 146989 دستگاه خودرو تولید کرد که از نظر پولی، تولید به 1.8 تریلیون تنگه (3.4 میلیارد دلار) رسید. این آمار30 درصد بیشتر از سال 2022 به تعداد 112720 دستگاه بود. دو شرکت بزرگ خودرویی قزاقستان به ترتیب آلور  و آستانه موتورز می‌باشدکه بخش عمده این تولید را به خود اختصاص داده اند. کارخانه Allur در شهر کاستانای واقع در شمال قزاقستان در سال 2023 توانست تعداد 90.2 هزار خودرو تولید نماید.

حجم اصلی تولید (88 درصد) صنعت خودروسازی جمهوری قزاقستان در منطقه کاستانای ( شرکت الور) و آلماتی (هیوندای ترانس قزاقستان و هیوندای ترانس آلماتی) متمرکز است که به ترتیب 596.6 میلیارد تنگه (1.147 میلیارد دلار) و 418.8 میلیارد تنگه (805 میلیون دلار) تولید نمودند. تولیدکنندگان سایر مناطق عبارتند از: منطقه کاراگاندا: 55 میلیارد تنگه (105 میلیون دلار) ، منطقه آبای: 39.6 میلیارد تنگه (76 میلیون دلار)، آکمولا: 37.4 میلیارد تنگه (72 میلیون دلار) و سایر مناطق جمهوری 9.1 میلیارد تنگه (17.5 میلیون دلار) را در سال 2023 تولید نمودند.

 در نیمه اول سال 2024، قزاقستان 62435 دستگاه خودرو به مجموع 814.4 میلیارد تنگه (1.56 میلیارد دلار) تولید کرد که این رقم 14.4 درصد کمتر از مدت مشابه سال 2023 است. تا اول اکتبر 2024، تعداد وسایل نقلیه ثبت‌شده در قزاقستان پنج میلیون و ششصد و چهارده هزار و هفتصد  دستگاه می‌باشد. که 88 درصد آن را خودروهای سواری، 9.9 درصد کامیون‌ها و 2.1 درصد را اتوبوس تشکیل می‌دهند.

راه اندازی کارخانه‌های تولیدی جدید سهم عمده ای در توسعه پویای صنعت است. در شش ماه سال 2024، 38691 وسیله نقلیه در کارخانه الور مونتاژ شده است که در مقایسه با مدت مشابه در سال 2023 حدود  12.5٪ کاهش داشته است، در این مدت هیوندای ترانس قزاقستان مستقر در آلماتی و هیوندای ترانس آلماتی 19330 خودرو سواری و تجاری تولید کردند. شرکت اتوبوس دوو قزاقستان و SemAZ در شهر سمی[i]  2528 وسیله نقلیه تجاری مونتاژ کردند. کازتهنا[ii] در کاراگاندا 644 وسیله نقلیه سنگین و نیمه سنگین تولید کرد و شرکت کاماز در شهر کوکشتائو[iii] 415 وسیله نقلیه تجاری مونتاژ نمود.

 

طبق داده اداره ملی آمار، تا سپتامبر 2023، نرخ مالکیت خودروهای شخصی جمعیت، 22.5 خودرو به ازای هر 100 نفر بوده است. برای مقایسه، در ایالات متحده این رقم 90.8 (2023)، در اروپا - 57 (2021)، و در روسیه 39.5 (2022) است. گواتمالا ارقامی نزدیک به قزاقستان23.7 (2020)، هندوراس  22 (2020) و چین  22.1 (2022) دارد.

بیشترین رشد در نرخ موتورسازی طی پنج سال گذشته در مناطق شرق قزاقستان، آلماتی، ترکستان و همچنین در شیمکنت مشاهده شده است. کمترین رشد در مناطق قزاقستان شمالی و آکتوبه ثبت شده است. نرخ موتورسازی در چهار منطقه اکمولا ، آتیراو، مانگیستائو و آستانه کاهش یافته است.

ناوگان خودرو بر اساس نوع سوخت

از نظر نوع سوخت، اکثریت قریب به اتفاق خودروهای سواری در قزاقستان خودروهای بنزینی هستند. 3.91 میلیون دستگاه خودوری بنزینی  معادل 87.5 درصد در کشور وجود دارد. وسایل نقلیه با سوخت ترکیبی (به معنای استفاده ترکیبی از بنزین و گاز و یا برق) 8 درصد (372 هزار) ، خودروهای دیزلی 2 درصد (84 هزار) و سهم وسایل نقلیه الکتریکی همچنان کم است یک دهم درصد می‌باشد.

ناوگان خودرو بر اساس سن

مهم ترین رده سنی خودروهای بالای 20 سال است. 2.08 میلیون خودرو از این نوع در کشور وجود دارد که 47 درصد است. دومین دسته بزرگ خودروهای 10 تا 20 ساله هستند که تعداد آن 1.04 میلیون معادل23٪ است. حدود 611 هزار خودروی 7 تا 10 ساله در قزاقستان وجود دارد که 14 درصد است. خودروهای 3 تا 7 ساله - 460 هزار 10٪ و اتومبیل های جدید کمتر از سه سال  فقط 272 هزار، 6٪ است. بیشترین سهم خودروهای جدید (تا سه سال) در منطقه آتیراو (12.3 درصد) و آستانه (10.8 درصد) است. کمترین سهم این خودروها در مناطق زامبیل (2.6 درصد) و ژتیسو (2.9 درصد) است.

خودروهای محبوب در قزاقستان:

در سال 2019 بزرگترین تولیدکنندگان از نظر تعداد خودرو عبارت بودند از: هیوندای 16332 دستگاه، لادا 14623 دستگاه، راون 5366 ، کیا 3683 دستگاه و جک 2775 دستگاه.

از ژانویه تا دسامبر 2023، هیوندای با فروش 47181 در رتبه اول، پس از آن شورولت در رتبه دوم با 45807 دستگاه  و کیا با 25495 فروش در رتبه سوم قرار دارند. چری با 12259 فروش با 2 پله صعود در جایگاه چهارم قرار گرفت، در مقابل تویوتا با یک پله نزول با 10813 پنجم، جک با 1 پله صعود با 8750 دستگاه ششم، هاوال با 7809 در جایگاه هفتم ، چانگان با 6087 فروش رتبه هشتم، جتور Jetour با 3930 فروش رتبه نهم و اکسید   Exeed با 3884 فروش رتبه دهم را به خود اختصاص دادند. شرکت روسی لادا هیچ جایگاهی در بین 10 خودروی پروفروش در سال 2023 نداشته است و فروش خودروهای چینی افزایش داشته است.

پنج برند محبوب شش ماه ابتدای سال  2024 هیوندای (19155)، کیا (12967)، شورولت (12830)، جک (6730) و جتور (5199) هستند. در تقسیم بندی خودروسازان، دو پیشرو بلامنازع هیوندای و شورلت هستند و خودروهای چینی با شتاب فراوانی در بازار خودرویی قزاقستان توسعه پیدا می‌کنند .[2]عملکرد تویوتای ژاپنی رو به کاهش است. عملکرد برند روسی لادا ناامیدکننده بوده و این شرکت از ژانویه تا آگوست 2023، تنها 681 خودرو در قزاقستان فروخته است این تقریبا 10 برابر کمتر از رقم مربوط به مدت مشابه در سال 2022 است. این شرکت در سال 2020 تعداد 17.4 هزار خودروی لادا در قزاقستان فروخته بود.

شرکت های تولید و مونتاژ خودرو در قزاقستان:

دو کارخانه کلیدی مونتاژ خودروهای سواری در قزاقستان ساریارکا اتو پروم[iv] در شهر کاستانای (بخشی از Allur Group) و هیوندای ترانس قزاقستان (بخشی از آستانه موتورز) وجود دارد. خودروهای تجاری (شامل انواع کامیون، کامیونت، اتوبوس و مینی بوس) توسط سمآز[v] و هیوندای ترانس آلماتی، کاز تهنا[vi]، دوو[vii] و کاماز تولید می‌شوند. در ادامه به فهرست کامل شرکت های مطرح خودروساز، مونتاژ و توزیع خودرو در قزاقستان می‌پردازد.

شرکت آلور Allur قزاقستان:

مرکز رشد بخش خودروسازی قزاقستان، منطقه کاستانای در شمال این کشور است. این منطقه با موقعیت اقتصادی و جغرافیایی مناسب خود، خانه شرکت های پیشرو ماشین سازی، از جمله آلور، بزرگترین کارخانه خودروسازی در قزاقستان است .این کارخانه در سال 2010 در زمینی به مساحت 356 هزار متر مربع با ظرفیت تولید سالانه 125 هزار خودرو تاسیس شد. شرکت آلور سازنده رسمی، توزیع کننده و شریک برندهای جهانی خودرو نظیر شورلت، کیا، جک، جتور[viii]، هونگکی[ix] و اسکودا[x] در قزاقستان است. سرمایه گذاری‌های تولید خودرو که توسط کیا، هیوندای و دوو کره جنوبی، شورولت ایالات متحده، IVECO ایتالیا و ANKAI چین راه اندازی شده اند، نمونه‌هایی از همکاری‌های تثبیت شده با شرکای قزاق هستند. تولید در شرکت به صورت CKD  برای مونتاژ خودروها صورت میگیرد. Allur قزاقستان و جنرال موتورز آمریکا در مورد امکان به روز رسانی و گسترش طیف مدل خودروها در سال 2022 توافق کردند و این شرکت موفق شد برند شورولت را به جایگاه پیشرو در فروش در بین خودروهای جدید کشور برساند و سهم خود را 4 برابر افزایش دهد. پس از اضافه شدن برند کیا به سبد آلور در سال 2021، فروش بیش از یک سوم افزایش یافت. در سال 2023،  شرکت الور توزیع کننده برتر منطقه ای را کسب کرد. 12 نمایندگی خود این شرکت در آستانه و آلماتی و همچنین بیش از 80 نمایندگی شریک در سراسر کشور وجود دارد. شرکت Allur با استفاده از تجهیزات پیشرفته، از جمله سیستم های رباتیک، محصولات خود را مطابق با استانداردهای بین المللی تولید می‌کند. تعداد کارکنان این شرکت 5000 نفر می‌باشد. تسهیلات فروش الور شامل ارائه وام خودرو از بانک‌های پیشرو درجه دوم در یک پنجره واحد به نام   Allur Finance  و همچنین برنامه‌ای برای مبادله یک ماشین قدیمی‌با یک ماشین جدید می‌باشد.[3]

تولید انواع مدل های کیا (زیر مجموعه آلور)در قزاقستان:

در آگوست 2023، با سرمایه گذاری مشترک قزاقستان و کره جنوبی، شرکت کیا قزاقستان با انتظار راه اندازی تولید کامل چرخه در کارخانه جدید کیا تا سال 2025 تأسیس شد.در قزاقستان، انواع مدل های کیا از سال 2021 در کارخانه SaryarkaAvtoProm (یکی از زیرمجموعه‌های گروه Allur) در کوستانای در قزاقستان مونتاژ می‌شود. در ژانویه 2023، تولید CKD در مقیاس کوچک مدل کیا اسپورتیج در کارخانه آلور در منطقه کوستانای آغاز شد. هدف گذاری صورت گرفته برای این پروژه، تولید نزدیک به 70000 خودرو در سال و ایجاد 1500 شغل جدید است. این شرکت در ابتدا قصد دارد یک تولید در مقیاس کوچک از سه مدل سورنتو، اسپورتیج و سراتو را راه اندازی کند. پس از اتمام ساخت آن تا سال 2025، این کارخانه تنها مرکز تولید کیا خواهد بود که در منطقه اوراسیا فعال است. بر اساس برنامه به عمل آمده کارخانه KIA در منطقه کاستانای قزاقستان اولین خودرو را در تابستان 2025 تولید خواهد نمود.[4]

کیم دای کی، مدیرعامل کیا قزاقستان: «این کارخانه در اکتبر 2025 راه اندازی می‌شود و در ابتدا مدل سورنتو و سپس مدل به روز شده اسپورتیجرا از ژانویه 2026 تولید می‌کند. خط تولید این شرکت دارای فناوری پیشرفته ای برای بهره وری و پایداری محیطی است ».

این پروژه 250 میلیون دلاری تقریباً 80 درصد از طریق سرمایه گذاری مستقیم خارجی تأمین می‌شود. مقرر است خوشه تولید قطعات محلی در مجاورت کارخانه جدید احداث شوند. رئیس جمهور قزاقستان از تصمیم کیا برای بومی سازی تولید قطعات خودرو در قزاقستان استقبال کرده و بر لزوم تربیت متخصصان واجد شرایط داخلی برای توسعه این صنعت تاکید داشته است.[5]

آستانه موتورز:

این شرکت در سال 1992 تاسیس شد و از اولین نمایشگاه تخصصی تویوتا در قزاقستان به تولید کننده برندهای جهانی خودرو تبدیل گردید. امروز آستانه موتورز دارای 4190 کارمند، 2 کارخانه برای تولید خودرو و وسایل نقلیه تجاری، 17 برند جهانی خودرو، دارای 15 مرکز توزیع (14 خودرو و 1 موتور سیکلت)، دارای شرکای تجاری در سراسر جهان، 26 نمایندگی و یک شرکت لیزینگ است. در سال 2022 فروش آستانه موتورز 35.8 درصد رشد کرد و به 47553 خودرو جدید رسید (34982 در سال 2021) که 40920 دستگاه در بازار داخلی فروخته شد و 6613 دستگاه به کشورهای  آسیای مرکزی و قفقاز صادر کرد.

آستانه موتورز توزیع کننده مجاز هیوندای، تویوتا، لکسوس، سوبارو، بی ام و، مینی، موتورراد، جگوار لندرور، هاوال، تانک، چری، چانگان، بی وای دی، جنسیس، اژدهای طلایی و فوتون است. این شرکت همچنین به عنوان توزیع کننده هیوندای و نمایندگی BYD در ازبکستان فعال است.

اخیرا مصرف‌کنندگان قزاقستان تمایل فزاینده‌ای به خودروهای چینی نشان داده‌اند. در سپتامبر 2022، آستانه موتورز تفاهم نامه‌هایی را با گروه‌های خودروسازی چری، چانگان و گریت وال شرکت های خودروساز چینی امضا کرد و مجوز  تولید خودروهای مارک های چینی در قزاقستان را بدست آورد. ظرفیت تولید برنامه ریزی شده کارخانه برای چند برند 90 هزار دستگاه در سال است. میزان سرمایه گذاری برای تولید این خودروها حدود 350 میلیون دلار است. تکمیل این کارخانه برای اوایل سال 2025 برنامه ریزی شده است. [6]

هیوندای به عنوان پرفروش‌ترین برند در مجموعه آستانه موتورز

هیوندای در مجموعه آستانه موتورز در سال 2023 تعداد 48857 دستگاه انواع خودروی خود را در قزاقستان به فروش رساند. فروش هیوندای در قزاقستان در سال 2022 به تعداد 28864 دستگاه و در سال 2021 نیز میزان فروش آن 22729 دستگاه بوده است. فروش هیوندای آستانه موتورز در ازبکستان در سال 2022 به 6613 دستگاه رسید. این رشد 48.6 درصدی نسبت به سال 2021 (4448 دستگاه) بود.

فروش خودروها در آستانه موتورز در سال 2022 شامل 22864 دستگاه هیوندای در داخل کشور، 6613 دستگاه هیوندای در ازبکستان، 4464 دستگاه چری، 1896 دستگاه تویوتا، 1500 دستگاه‌هاوال، 1020 دستگاه خودروهای تجاری کامیون، 1002 دستگاه لکسوس، 962 دستگاه بی ام و، 654 دسنتگاه سوبارو، 345 دستگاه چانگان، 229 دستگاه جنسیس، 68 دستگاه جگوار و 16 دستگاه ولوو می‌باشند.

 هیوندای ترانس قزاقستان (زیر مجموعه آستانه موتورز:)

کارخانه خودروهای سواری هیوندای در زمینی به مساحت 40000 متر مربع از اکتبر 2020 در آلماتی شروع به کار کرده است. ظرفیت این کارخانه 50000 خودرو در سال است. در حال حاضر هیوندای ترانس قزاقستان 9 مدل هیوندای شامل توسان، اکسنت، سوناتا، النترا، سانتافه، پالیسید، استاریا،  آی 30و بایون تولید می‌کند. مجموعه ای از شرکت ها برای تولید قطعات خودرو در نزدیکی کارخانه در حال ساخت است. این کارخانه خودروهای هیوندای اکسنت و هیوندای توسان را با استفاده از یک چرخه کامل تولید شامل جوشکاری، رنگ آمیزی و مونتاژ تولید می‌کند.

هر خودروی تولید شده توسط هیوندای ترانس قزاقستان برای رعایت استانداردهای بالای هیوندای بازرسی می‌شود. تمامی عملیات کارخانه به طور کامل با فرآیند تکنولوژیکی تایید شده و استانداردهای شرکت هیوندای موتور مطابقت دارد.[7]

هیوندای ترانس آلماتی تولید اتوبوس و کامیون (از شرکت های تابعه آستانه موتورز):

هیوندای ترانس آلماتی در سال 2011 بر اساس تفاهم نامه و همکاری بین آستانه موتورز و شرکت هیوندای برای  تولید کامیون‌ها و اتوبوس های هیوندای در زمینی به مساحت 32422 متر مربع تاسیس شد. این شرکت هم اکنون به غیر از کامیونت و اتوبوس های هیوندا، انواع کامیون‌های ماز، اتوبوس، می نی اتوبوس و کمپرسی‌های برند چینی Golden Dragon و فوتون را تولید می نماید. ظرفیت تولید کامیون و اتوبوس هیوندای (برند یونیورس) تا 10000 دستگاه در سال است. طی 13 سال، هیوندای ترانس آلماتی جایگاه خود را در بازار به طور قابل توجهی تقویت کرده است. در سال 2016، هیوندای ترانس آلماتی با تسلط بر جوشکاری و رنگ آمیزی کابین کامیون‌ها، وضعیت نمایندگی رسمی‌برند MAZ در قزاقستان را دریافت کرد.

هیوندای ترانس آلماتی از 2019 توزیع کننده رسمی‌تولید و فروش شرکت چینی تولید کننده اتوبوس و مینی بوس   Golden Dragon در قزاقستان بوده است. اخذ استاندارد یورو 5 ،قابلیت اطمینان، ایمنی، راحتی، سازگاری با محیط زیست و کارایی عملیاتی از مزایای اصلی این اتوبوس ها می‌باشد. هیوندای ترانس آلماتی از سال 2020 تولید، توزیع رسمی و فروش کامیون‌های برند فوتون در قزاقستان را نیز اخذ نمود.

 هیوندای ترانس آلماتی در سال 2023 با 48.9 هزار دستگاه تولید خودرو، افزایش 31.3 درصدی را ثبت نمود. در سال 2022،  این شرکت موفق به فروش1020 دستگاه ماشین آلات تجاری شامل کامیون و اتوبوس شد. رشد تولید نسبت به سال قبل (744 دستگاه) 37 درصد بوده است. این شرکت یک مدرسه حرفه ای برای صنعت خودرو ایجاد کرده است و اکنون بیش از 4000 پرسنل در زمینه مهندسی خودرو، فروش، مالی، فناوری اطلاعات، آموزش، لیزینگ، خدمات و غیره استخدام کرده است.[8]

هیوندای منطقه اوتیرار[xi]، (زیرمجموعه آستانه موتورز):

مرکز خودروی هیوندای اوتیرار در 11 اکتبر 2021 افتتاح شد. این نمایندگی با مساحت 2145 متر مربع مطابق با استانداردهای بین المللی شرکت هیوندای ساخته شده است و دارای نمایشگاه، سرویس، انبار لوازم یدکی و کارواش می‌باشد.[9]

مرکز خودرو هیوندای گاراگاندی[xii]

هیوندای گاراگاندی در 6 نوامبر 2024 به عنوان بخشی از آستانه موتورز شد. مساحت کل 4000 متر مربع است. تمرکز اصلی در فروش، خدمات و تامین قطعات یدکی می‌باشد.[10]

هیوندای کاراگاندا[xiii]

هیوندای کاراگاندی یک نمایندگی در شهر کاراگاندا است که در 19 فوریه 2020 بخشی از آستانه موتورز شد. این نمایندگی با مساحت 2818 متر مربع  مطابق با استانداردهای شرکت سازنده کره جنوبی طراحی شده است.[11]

پریمیوم هیوندای کاستانای[xiv]

افتتاحیه مرکز خودرو پریمیوم هیوندای کاستانای در تاریخ 1 آگوست 2014 برگزار شد. مساحت کل مرکز نمایندگی 2017 متر مربع است. شامل یک نمایشگاه، یک قسمت خدمات، یک انبار لوازم یدکی و یک کارواش می‌باشد.[12]

شرکت ها و نمایندگی‌های تابعه آستانه موتورز در شهر آستانه:

هاوال و تانک نورلی ژول، هیوندای نورلی ژول، چانگان نورلی ژول، باواریا آستانه، چانگان اتو آستانه، چری آستانه، هیوندای آستانه، هیوندای پریمیوم آستانه، لکسوس آستانه، سوبارو موتور آستانه، تویوتا سنتر آستانه

نمایندگی‌های تابعه آستانه موتورز در شهر آلماتی:

چری فارابی، هوال و تانک فارابی[xv]، باواریا آلماتی، باواریا کولژینکا[xvi]، چانگان کولژینکا[xvii]، چری آلماتی، چری کولژینکا، هاوال کولژینکا، هیوندای کولژینکا، هیوندای پریمیوم فارابی، هیوندای سویونبای، هیوندای قالقمان[xviii]، جگوار لندرور آلماتی[xix]، سوبارو آلماتی[xx]، تویوتا مرکز آلماتی

شعبات آستانه موتورز در استان‌ها: هیوندای گاراگاندی، هیوندای شیم سیتی[xxi]، هیوندای کاراگاندا، هیوندای کاستانای، هیوندای اوتیرار تویوتا سنتر کوکشتاو[xxii]

شرکت اوربیس اتو[xxiii]

این شرکت فعالیت خود را در سال 2012 به عنوان نمایندگی شرکت تویوتا در شهر کاستانای شروع نمود، در سال 2013 نمایندگی هیوندای را در شهرهای شیمکنت و پاولودار گشود. شرکت اوربیس اتو افتتاح نمایندگی تویوتا در آکتائو و بزرگترین مرکز نمایندگی تویوتا در آلماتی به مساحت 7 هزار مترمربع در سال 2014، ایجاد نمایندگی فولکسواگن در شهر اورالسک و میتسوبیشی در آتیرائو در سال 2015، راه اندازی نمایندگی تویوتا در کاراگاندا، آستانه، بازگشایی نمایندگی نیسان در آلماتی، آتیرائو و اورالسک در سال 2016 ، نمایندگی انحصاری کادیلاک در سال2017،  نمایندگی انحصاری پورشه و آئودی در سال 2019،  گشودن نمایندگی اینفنیتی و اکسید[xxiv] در سال 2021 ، همکاری با جیلی، سوبارو و هاوال در سال 2022، گشودن نمایندگی خودرو برقی ZEEKR در سال 2023 و در سال 2024 توزیع برند لکسوس را آغاز نمود.

شرکت آوتوواز[xxv] تولیدکننده لادا روسی در قزاقستان

شرکت آوتوواز در خال برنامه ریزی برای از سرگیری تولید خودروهای روسی لادا را در کارخانه ساریارکا اتوپروم (متعلق به گروه Allur) در قزاقستانمی‌باشد. قزاقستان یکی از مسیرهای استراتژیک برای توسعه صادرات برند لادا است. دنیس مانتوروف، معاون نخست وزیر  رئیس وزارت صنعت و تجارت فدراسیون روسیه گفته است که هدف اصلی شروع مجدد تولید  لادا گرانتا[xxvi] است که پس از آن تولید سایر مدل های لادا می‌تواند در قزاقستان راه اندازی شود. لازم به یادآوری است که شرکت آوتوواز در سه ماهه اول 2023 عرضه کیت خودرو به کارخانه قزاقستان را متوقف کرد. بر اساس گزارش اتحادیه خودرو قزاقستان، برای هشت ماه سال 2023، فروش خودروهای لادا در قزاقستان به 681 دستگاه رسید که 89.2 درصد کمتر از مدت مشابه سال 2022 بود.

شرکت آوتوواز قصد دارد در آینده با تولید 30 هزار خودرو از چندین مدل از جمله لادا گرانتا، 10 درصد از بازار خودرو ازبکستان را به خود اختصاص دهد.  قزاقستان پیشتر بزرگترین بازار صادراتی خودروسازان روسی بود. طبق اعلام اتحادیه شرکت‌های صنعت خودرو قزاقستان، لادا با فروش 17453 خودرو،  دومین برند محبوب خودروسازی این کشور در سال 2020 بود. در همان سال تویوتا، شورولت و راون به ترتیب با فروش 10081، 10029 و 7137 خودرویی در رتبه 5 برند برتر قرار گرفتند. [13] برای پاسخگویی به نیازهای بازار محلی رو به رشد، در بهار 2021،  شرکت آوتوواز خط مونتاژ جدید لادا را در کارخانه این شرکت در کاستانای، قزاقستان راه اندازی کرد. در حال حاضر هر هفته 60 بدنه خودرو لادا برای مونتاژ نهایی به قزاقستان ارسال می‌شود.[14]

شرکت سمآز  SEMAZ تولیدکننده اتوبوس، کامیون و ماشین آلات کشاورزی و بازرگانی در قزاقستان

کارخانه مونتاژ خودرو SemAZ در شهر سمی در 23 فوریه 2006 تاسیس شد. در سال 2007، یک مرکز تولید مشترک برای تولید اتوبوس های شرکت کره ای اتوبوس دوو[xxvii] افتتاح شد. این شرکت خط مونتاژ سه مدل تراکتور بلاروس را نیز دارد. در سال 2013، پروژه ای برای مونتاژ کامیون‌های کمپرسی شاسمن[xxviii][xxix] با ظرفیت بار تا 25 تن راه اندازی شد. خریداران اصلی این کمپرسی‌های سنگین، سازمان‌های حمل و نقل و ساخت و ساز جمهوری هستند. در سال‌های 2013-2014، این کارخانه مونتاژ کامیون‌های Ural را راه اندازی کرد. خریداران واحدهای نظامی سرویس مرزی و گارد جمهوری قزاقستان و همچنین شرکت‌های نفت و معدن قزاقستان هستند. سال 2018 با توسعه مونتاژ اتوبوس های برند دانگ فنگ[xxx] تحت مجوز یک شریک چینی فعالیت های شرکت گسترش یافت. در سال 2022،  این کارخانه شروع به مونتاژ کامیون‌های سبک با نام تجاری ژاپنی HINO  و اتوبوس های شهری زانگ تونگ[xxxi] کرد. این کارخانه در طول مدت فعالیت خود 9 مدل تراکتور با نام تجاری "بلاروس و 2 مدل کامیون شاسمن ، 7 مدل اتوبوس و 2 مدل کامیون از برند دانگ فنگ، 30 مدل خودروی کراس کانتری و خودروی خاص برند "اورال" و 35 مدل کامیون سبک و متوسط برند GAZ و 4 مدل از برند هینو را تولید می نماید.

ظرفیت تولید کارخانه در حالت دو شیفت کاری در سال عبارت است از:

تولید تراکتور بلاروس - 3500 دستگاه.

تولید کامیون - 10000 دستگاه.

تولید اتوبوس – 1200 دستگاه[15]

شرکت کازتنها  QAZTEHNA تولیدکننده اتوبوس و مینی بوس

این شرکت که در شهر ساران در استان کاراگاندا واقع شده است در اولین سال تولید خود در 2021 تعداد 260 دستگاه اتوبوس برقی را در همکاری با شرکت یوتونگ چین[xxxii]شامل انواع اتوبوس داخل شهری، بین شهری، برقی، گردشگری و گازی را تولید نمود و هم اکنون نیز اتوبوس های برقی مورد نیاز داخل را تامین می نماید.

کاماز قزاقستان

شرکت (ATK)AvtoTrade-K از سال 2005 نماینده رسمی‌کاماز در قزاقستان می‌باشد. این شرکت تولیدکننده انواع کامیون در جمهوری قزاقستان، در شهرهای آستانه، آلماتی و کوکشتاو فعالیت دارد.[16]

بی ام و در قزاقستان BMW:

ایجاد وضعیت ژئوپلیتیکی در فوریه 2022 و اختلال در زنجیره تامین از اروپا و ناممکن شدن واردات خودروهای BMW  از طریق مسیرهای قبلی، آستانه موتورز مذاکراتی را با شریک خود انجام داد و تامین خودروهای BMW را از چند مسیر جدید به قزاقستان ترتیب داد. قزاقستان در سال 2022، تعداد 962 دستگاه خودرو BMW،Mini و Motorrad فروخت که 24 درصد کاهش نسبت به سال 2021 داشت.  

بریتیش موتورز قزاقستان:

در سپتامبر 2022، بریتیش موتورز قزاقستان، یکی از شرکت‌های تابعه آستانه موتورز، توزیع‌کننده مجاز جگوار لندرور در قزاقستان شد و تحویل خودرو به نمایندگی‌های آلماتی و آستانه را مستقیماً از بریتانیا در دسامبر 2022 از سر گرفت.

سیلک وی اتو[xxxiii]-چانگان

سیلک وی اتو به عنوان بخشی از آستانه موتورز در آگوست 2022، قرارداد توزیع را  با شرکت چینی چانگان امضا کرد. در همان سال فروش خودرو چانگان از سپتامبر آغاز و تا پایان سال به 245 دستگاه رسید.

هاوال موتور قزاقستان:

هاوال موتور قزاقستان، بخشی از آستانه موتورز، همچنین عملکرد مثبتی از نظر فروش خودروهای جدید (1500 دستگاه در مقابل 1210 دستگاه در سال 2022) نشان داد، آستانه موتورز توزیع کننده مجاز برند خودرو  TANK از شرکت های تابعه گریت وال شد. نمایندگی‌های آستانه موتورز برنامه‌های وام‌دهی انعطاف‌پذیری را ارائه می‌دهند که بر رشد فروش تأثیر می‌گذارد. [17]

امروزه خودروسازان قزاقستان بر افزایش سطح داخلی سازی تمرکز کرده اند. زیرمجموعه آستانه موتورز، کارخانه هیوندای ترانس قزاقستان در آلماتی، مدل های هیوندای اکسنت و توسان را با استفاده از روش СKD تولید می‌کند، در حالی که هدف این است که تا سال 2027 به تولید 100 درصد СKD با حجم کل 50 هزار خودرو در هر دستگاه برسد. علاوه بر این، به عنوان بخشی از تعمیق بومی سازی و توسعه اقتصاد خوشه ای، آستانه موتورز در حال ساخت یک مجتمع تولیدی در آلماتی برای تولید سیستم های چند رسانه ای، صندلی ماشین، تشک پلی یورتان، آستر گلگیر، گلگیر است. همچنین قرار است از سال 2025 تولید خودروهای برندهای چینی چری، هاوال و چانگان در آلماتی در کارخانه چند برندی آستانه موتورز قزاقستان راه اندازی شود. ظرفیت شرکت 90 هزار خودرو در سال است که کل حجم آن به روش CKD با جوش و رنگ آمیزی تولید می‌شود. [18]سطح محلی سازی تولید خودور در قزاقستان از 30٪ تا 40٪ متغیر است.[19]

جمع بندی:

نگاهی به آمارهای سه سال اخیر نشان می دهد اقبال عمومی‌به خودروهای کره ای، آمریکایی، ژاپنی و چینی با تنوع مدل ها و تعدد آپشن‌ها بسیار زیاد شده و خودروی روسی لادا فعلا بازار خود را از دست داده است. این در شرایطی است که روسیه نفوذ تاریخی در صنعت خودروسازی قزاقستان دارد. فروش خودروهای چینی به دلیل بهره مندی از فناوری‌های پیشرفته، آپشن‌های جدید، کیفیت مطلوب و قیمت مناسب به سرعت در حال صعود و کسب بازار محل است، مهمترین دلیل عدم تسلط بیشتر خودروهای چینی در قزاقستان به بی اعتمادی کیفی و کارایی خودروهای چینی در برابر کیفیت بالا و اعتماد بیشتر به خودروهای کره ای، ژاپنی، آمریکایی و آلمانی مربوط می‌شود.

دولت قزاقستان با جذب سرمایه گذاری خارجی شرکت های مطرح بین المللی خودروساز با افزایش بومی سازی مراحل تولید و ایجاد چرخه کامل تولید با استقرار کارخانجات تولید قطعات به دنبال تبدیل شدن به‌هاب تولید و صادارت خودرو در آسیای مرکزی می‌باشد.

ارائه تسهیلات خرید به مشتریان از سوی شرکت های فروش خودرو عامل مهمی در تسلط بیشتر شرکت های محل بر بازار خودور و حذف رقبای ضعیف می‌باشد. حضور شرکت های خودروساز چینی با بسته‌های پیشنهادی جذاب سرمایه گذاری و تنوع محصولات با کیفیت مطلوب، بکارگیری فنائوری‌هایپیشرفته و ورز دنیا با طرح های بسیار زیبا و قیمت مناسب، عرصه بازار خودروی قزاقستان را برای رقبای مطرح بین المللی هر روز تنگ تر می‌کند.

[i] . Semey

[ii] . QazTehna

[iii] . Kokshetau

[iv] . SaryarkaAvtoProm

[v] . SemAZ

[vi] . QazTehna

[vii] . Daewoo Bus

[viii] . Jetour

[ix] . Hongqi

[x] . Skoda

[xi] . Hyundai Otyrar

[xii] . Hyundai Qaragandy

[xiii] . Hyundai Karaganda

[xiv] . Hyundai Kostanai

[xv] . Haval&Tank Al-Farabi

[xvi]. Bavaria Kuldzhinka

[xvii] . Changan Kuldzhinka

[xviii] . Hyundai Qalqaman

[xix] . Jaguar Land Rover Almaty

[xx] . Subaru Almaty

[xxi] . Hyundai ShymCity

[xxii] . Toyota Center Kokshetau

[xxiii] . Orbis Auto

[xxiv] . exeed

[xxv] . AVTOVAZ

[xxvi] . LADA Granta

[xxvii] . Daewoo Bus Global Corporation

[xxix].  SHACMAN

[xxx] . DONGFENG

[xxxi] . ZHONGTONG

[xxxii] . YUTONG

[xxxiii] . Silkway Auto

[1]. ا https://ffin.kz/research/11-issledovanie-avtorynka-kazakhstana-analiz-transformatsii-otrasliS

[2] . https://www.focus2move.com/kazakhstan-vehicles-market/

[3] . https://allur.kz/ru/about-company

[4] . https://interfax.com/newsroom/top-stories/105764/

[5] . https://astanatimes.com/2024/04/kia-to-construct-auto-parts-plant-in-kazakhstan/

[6] . https://astana-motors.kz/en/production/multibrendoviy-zavod-avtomobiley-4

[7] . https://hyundaiplant.kz/kk/

[8] . https://hyundai-hta.kz/ru/camosval-maz-551626-580-050/

[9] . https://astana-motors.kz/en/dealer-network/hyundai-otyrar

[10] . https://astana-motors.kz/en/dealer-network/hyundai-qaragandy-47

[11] . https://astana-motors.kz/en/dealer-network/hyundai-premium-karaganda

[12] . https://astana-motors.kz/en/dealer-network/hyundai-auto-kostanai

[13] . https://eng.autostat.ru/news/23709/

[14]. https://asstra.com/press-centre/news/2021/11/lada-exports-kazakhstan-asstra/

© asstra.com

[15] . https://www.semaz.kz/o-kompanii-53/

[16] . https://kamaz.kz/company/

[17] https://energyprom.kz/articles-ru/industries-ru/rost-proizvodstva-aktivnaya-lokalizaciya-i-novye-zavody-kak-razvivaetsya-avtoprom-rk/

[18] . https://vlast.kz/novosti/58501-pocti-150-tysac-avtomobilej-proizveli-v-kazahstane-v-2023-godu.html

[19] . https://astanatimes.com/2024/02/automotive-industry-in-kazakhstan-outpaces-expectations/