مقایسه صربستان با دیگر کشورها اروپایی براساس نرخ رشدGDP
بر اساس دادههای یورواستات، صربستان با تولید ناخالص داخلی واقعی سرانه 8900 یورو در سال 2024، کمتر از 30 درصد میانگین اتحادیه اروپا (33530 یورو) را داراست و در میان کشورهای فقیر اروپا قرار میگیرد، تنها مقدونیه شمالی، آلبانی و بوسنی و هرزگوین از آن وضعیت نامناسب تری دارند.
طبق این گزارش، صربستان در زمره کشورهای فقیر اروپا قرار دارد.نتایج صربستان حتی زمانی که در نظر گرفته شود نرخ تورم در این کشور از بالاترینها در اروپا است، بدتر هم میشود. تولید ناخالص داخلی سرانه شاخص بهتری برای سطح زندگی شهروندان نسبت به تولید ناخالص داخلی کلی است، با این حال، هنگام مقایسه میانگین تولید ناخالص داخلی واقعی سرانه اتحادیه اروپا در سال گذشته، که 33530 یورو بوده است، با 8900 یورو در صربستان، اختلاف در ثروت یا به عبارت بهتر، فقر آشکار میشود. تولید ناخالص داخلی واقعی سرانه صربستان کمتر از 30 درصد (به طور مشخص، 26.6 درصد) میانگین اتحادیه اروپا برای سال 2024 است. میتوان گفت که میانگین شهروند اتحادیه اروپا تقریباً چهار برابر ثروتمندتر از میانگین شهروند صربستان است. این به معنای پول بیشتر برای یک زندگی بهتر و با کیفیتتر، قدرت خرید بیشتر برای کالاها و خدمات، فرصتهای بیشتر برای سفر، سرمایهگذاری در بهداشت، آموزش، املاک و حتی کالاهای لوکس است.
صربستان در چه جایگاهی قرار دارد؟
صربستان از نظر تولید ناخالص داخلی نزدیک به انتهای رتبهبندی اروپا قرار دارد. تنها کشورهای پایین تر از صربستان در اروپا عبارتند از مقدونیه شمالی، آلبانی، و بوسنی و هرزگوین. اگرچه یورواستات دادههای مربوط به این سه کشور برای سال 2024 را منتشر نکرده است، اما بر اساس ارقام سال 2023، میتوان نتیجه گرفت که آنها همچنان فقیرتر از صربستان هستند. این ارقام نشان میدهد که تولید ناخالص داخلی واقعی سرانه آنها چندین هزار یورو کمتر از صربستان بوده است. جالب توجه است که مونتهنگرو در سال 2023 از نظر تولید ناخالص داخلی واقعی سرانه در حال رسیدن به صربستان بوده و در مسیر پیشی گرفتن از آن قرار دارد، که هر دو کشور را در سطح مشابهی از این شاخص اقتصادی قرار میدهد.ثروتمندترین کشور اروپا لوکزامبورگ است که تولید ناخالص داخلی واقعی سرانه آن به رقم چشمگیر 100880 یورو رسیده است. پس از آن ایرلند با 85700 یورو و سوئیس با 80080 یورو قرار دارند. در مورد همسایگان صربستان، در سال گذشته تولید ناخالص داخلی واقعی سرانه در بلغارستان 11300 یورو، در رومانی 13130 یورو، در مجارستان 16160 یورو و در کرواسی 16690 یورو بوده است و همچنین در اسلوونی، این رقم به 25380 یورو رسیده است.
همه چیز تیره و تار نیست
یک نکته مثبت برای صربستان وجود دارد که در طول 10 سال گذشته و بیشتر، تولید ناخالص داخلی واقعی سرانه به طور پیوسته در حال افزایش بوده است. در سال 2014، این رقم 5930 یورو بود، در حالی که امروز 8900 یورو است. این نشان دهنده افزایش نزدیک به 50 درصدی در طول دهه گذشته است.
اقتصاددان، میلان کواچویچ، اشاره میکند که آمار آنقدر کامل نیست که بتواند همه چیز را به طور دقیق اندازهگیری کند. برای مثال، ما زمانی برای بازسازی سایبان ایستگاه قطار در نووی ساد هزینه کردیم که در آن زمان باعث افزایش تولید ناخالص داخلی شد. اکنون باید دوباره این کار را انجام شود و آمار باید بر این اساس تنظیم شود. کواچویچ در ادامه صحبتهای خود درباره رشد تولید ناخالص داخلی توضیح داد که در صربستان این رشد بیشتر به "رویدادهای کوتاه مدت" گره خورده است.کواچویچ توضیح می دهد که صربستان رشد تولید ناخالص داخلی ندارد زیرا سرمایهگذاریهای خارجی را برای بلندمدت تضمین نشده است. برعکس، برخی از سرمایهگذاران خارجی که در ابتدا به رشد تولید ناخالص داخلی کمک کردند، اکنون وسایل خود را جمع کرده و در حال ترک صربستان هستند. به همین دلیل بهتر است تولید ناخالص داخلی داشته باشید که بتوانید به طور کامل آن را خرج کنید تا به رشد پایدار، مستمر و نسبتاً باثبات دست یابید. صربستان چنین چیزی ندارد.کواچویچ افزود که تولید ناخالص داخلی صربستان پس از ساخت چند بزرگراه افزایش مییابد، اما همان بزرگراهها را نمیتوان سال بعد دوباره ساخت. کواچویچ با اشاره به اینکه این فقط یک "رویداد کوتاه مدت" دیگر است، گفت که در سالهای آینده، رشد تولید ناخالص داخلی ناشی از ساخت و سازهای مربوط به نمایشگاه EXPO خواهد بود. به همین دلیل تولید ناخالص داخلی شاخص بسیار بهتری نسبت به تولید ناخالص داخلی کل است.
با استفاده از تولید ناخالص داخلی سرانه، میتوان آنچه در کشور نسبت به دیگر کشورها اتفاق میافتد را مقایسه کرد و هنگامیکه تولید ناخالص داخلی در یک کشور کوچک که از پایه پایین شروع کرده است افزایش مییابد، این باید آخرین سنجهای است که باید از آن استفاده شود.در صربستان، نرخ تورم از رشد واقعی تولید ناخالص داخلی بیشتر است و به همین دلیل، آنچه اهمیت بیشتری دارد، مشکل تورم بالاست نه منافع محدود رشد نسبتاً متوسط اقتصادی که تجربه شده است. بنابراین بر اساس دادهها، صربستان فقط میتواند به عنوان یکی از کم توسعه یافتهترین کشورهای اروپا توصیف شود. البته این نکته را هم باید در نظر گرفت که اروپا تا حدودی توسعه یافتهتر از بقیه جهان است، بنابراین در مقیاس جهانی، وضعیت صربستان کمیبهتر است.
بر اساس گزارش دفتر آمار صربستان در سال 2023، نرخ خطر فقردر صربستان 19.9 درصد بوده است. این شاخص نشان میدهد چه نسبتی از جمعیت درآمدی کمتر از 60% درآمد متوسط معادل تعدیلشده ملی دارند. این رقم به مراتب بالاتر از میانگین اتحادیه اروپا است و نشاندهنده نابرابری قابل توجه در توزیع ثروت در صربستان است. بر اساس گزارش دفتر آمار صربستان در سال 2023 در حدود 27.2 درصد از جمعیت صربستان در معرض خطر فقر یا محرومیت اجتماعی قرار داشتهاند. این شاخص علاوه بر درآمد پایین، عواملی مانند عدم توانایی در پرداخت هزینههای ضروری، عدم دسترسی به خدمات اساسی و انزوای اجتماعی را نیز در نظر میگیرد بر اساس دادههای سال 2023، افراد بالای 65 سال (23.5%) و افراد بین 55 تا 64 سال(23%) بیشترین خطر فقر را در صربستان تجربه میکنند. همچنین، نرخ خطر فقر در میان افراد بیکار بسیار بالا و معادل 50.9% بوده است. این نشان میدهد که عوامل سن و وضعیت اشتغال نقش مهمی در آسیبپذیری در برابر فقر در صربستان دارند. همچنین خانوادههای دارای فرزندان تحت تکفل نیز با نرخ خطر فقر بالاتری مواجه هستند (18%) به ویژه خانوادههای تک والد با فرزندان تحت تکفل که نرخ خطر فقر در آنها به 29.5 % میرسد.
https://www.ekapija.com/news/5140253/podaci-eu-pokazuju-da-je-srbija-jedna-od