اخبار اقتصادی عربستان سعودی - جده
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی عربستان سعودی در هفته اول فروردین ماه 1403 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.
برآوردها از ارزش صنعت مد در عربستان سعودی
به نوشته گلوب نیوز وایر، بازار صنعت مد عربستان سعودی در سال ۲۰۲۴ ارزشی معادل ۴.۲۵ میلیارد دلار داشته و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰، به ۵.۷ میلیارد دلار برسد. بازار صنعت مد عربستان با توجه به تغییر سلیقه مصرف‌کننده و جمعیت جوان و مدگرای این کشور، رشد قابل‌توجهی داشته است. تلاش این کشور برای تنوع‌بخشی به اقتصاد در چارچوب چشم‌انداز ۲۰۳۰ بخش‌های مد را به حوزه‌های کلیدی در توسعه این کشور تبدیل کرده است. در حالی که نام‌های تجاری بین‌المللی وارد بازار سعودی شده‌اند، طراحان داخلی نیز در حال کسب اعتبار و شهرت‌اند. بر اساس یک بررسی در سال ۲۰۲۴، بازار آنلاین مد در عربستان بسیار فعال است و وب‌سایت‌ها با ارائه طیف گسترده‌ای از محصولات، تخفیف‌های انحصاری، و تجربه خرید آنلاین سازگار با سلیقه محلی توانسته‌اند توجه مشتریان را جلب کنند. یکی از مهم‌ترین عوامل رشد بازار مد عربستان سعودی، جمعیت جوان این کشور است. در این کشور که بیش از ۵۰ درصد جمعیت آن زیر ۳۰ سال سن دارند، تقاضا برای محصولات امروزی، شیک و مطابق جدیدترین مد به‌سرعت رو به افزایش است.
جایگاه منطقه‌ای عربستان سعودی در هوش مصنوعی
شرکت آمریکایی خدمات املاک و مستغلات جونز لنگ لاسال در تحلیلی که با نشریه بلومبرگ به اشتراک گذاشت، اعلام کرد تلاش‌های عربستان برای دیجیتالی کردن اقتصاد خود و تبدیل شدن به قطب هوش مصنوعی، ریاض را به یک بازار مهم برای رشد «مرکز داده» در خاورمیانه طی سه سال آینده تبدیل خواهد کرد. در این گزارش آمده است که ریاض قرار است مرکز داده خود را که بر حسب مگاوات اندازه‌گیری می‌شود، با نرخ رشد مرکب سالانه ۳۷ درصدی تا سال ۲۰۲۷ افزایش دهد. این تقریبا دو برابر پیش‌بینی برای دبی و ابوظبی و بالاتر از ۱۵ درصدی است که در سطح جهانی پیش‌بینی می‌شود. بنا بر اعلام کارشناسان این شرکت، عربستان در حال برداشتن گام‌های عملی و واقعی به سمت تحول دیجیتال است و با سرمایه‌گذاری در هوش مصنوعی و حمایت‌های دولتی، بازار مرکز داده را رونق می‌دهد. مقامات ریاض با سرمایه‌گذاری در این عرصه تلاش دارد این کشور را به‌عنوان مرکزی برای هوش مصنوعی، فناوری و نوآوری به جهان معرفی کرده و از آن برای طرح‌های تنوع اقتصادی خود بهره‌مند شود. شرکت‌هایی از جمله مایکروسافت و آمازون جزو سازمان‌های بزرگی‌اند که با ایجاد ظرفیت مرکز داده در عربستان موافقت کرده‌اند. در عین حال شرکت استارت‌آپ آمریکایی گروک (Groq Inc) با شرکت نفتی آرامکو در یک مرکز گسترش هوش مصنوعی همکاری می‌کند. به گفته کارشناسان فناوری‌های دیجیتال، سه عامل مشوق‌های مالیاتی عربستان، مناطق آزاد اقتصادی و تلاش برای حمایت از سرمایه‌گذاران سبب شده است شرکت‌های معتبر جهانی خواهان حضور در ریاض شوند. بلومبرگ همچنین گزارش داده که عربستان در حال برنامه‌ریزی یک پروژه جدید هوش مصنوعی با حمایت ۱۰۰ میلیارد دلاری است که بخشی از آن برای توسعه بیشتر مراکز داده و تلاش‌هایی با هدف رقابت با امارات متحده عربی در عرصه ایجاد یک مرکز هوش مصنوعی است. در سراسر خاورمیانه، ارزش فعلی بازار مرکز داده حدود 6 میلیارد دلار برآورد می‌شود که امارات از نظر ظرفیت در منطقه پیشتاز است و پس از آن عربستان قرار دارد. به عقیده تحلیلگران، جمعیت بزرگ حدود ۳۵ میلیون نفری عربستان و تعهد این کشور به هوش مصنوعی و به طور کلی پیشرفت فناوری، این کشور را به‌سرعت به رهبر منطقه تبدیل می‌کند.
رقابت تنگاتنگ عربستان و امارات در زمینه هوش مصنوعی
براساس یک گزارش جدید، انتظار می‌رود بازار هوش مصنوعی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا از ۵۰۰ میلیون دلار در سال ۲۰۲۰ به ۸.۴ میلیارد دلار تا سال ۲۰۲۶ افزایش یابد. به گزارش عرب نیوز، یافته‌های شرکت «ریسرچ اند مارکتز» نشان می‌دهد بازار فناوری پیشرفته در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا نرخ رشد سالانه ۴۷.۸ درصدی را شاهد خواهد بود و در این میان عربستان و امارات از سایر کشورها پیشروترند. بر اساس این گزارش، تا سال ۲۰۲۶، ارزش بازار هوش مصنوعی فقط در امارات به ۱.۹ میلیارد دلار خواهد رسید که نشان‌دهنده رشد ۳۶.۲ درصدی است. رهبران کسب‌وکار در منطقه خاورمیانه هوش مصنوعی را در سال‌های آینده برای رشد عملیاتی خود حیاتی می‌دانند. بر اساس مطالعه‌ای که شرکت مشاوره جهانی پرویتی میدل‌ایست انجام داد، بیش از ۸۰ درصد مدیرعامل‌ها در منطقه معتقدند این فناوری برای آینده کسب‌وکار آن‌ها حیاتی است و بیش از ۷۰ درصد آن‌ها می‌خواهند در این بخش پررونق سرمایه‌گذاری کنند. با درک پتانسیل هوش مصنوعی، عربستان به‌شدت در این صنعت سرمایه‌گذاری می‌کند. صندوق سرمایه‌گذاری عربستان در سال ۲۰۱۹ از سرمایه‌گذاری ۵۰۰ میلیارد دلاری در عرصه هوش مصنوعی و سایر فناوری‌های نوظهور در دهه آینده خبر داده است و مقام‌های ریاض ابتکارهای متعددی از جمله ایجاد سازمان اطلاعات و هوش مصنوعی و دفتر ملی مدیریت داده‌ها را برای تسریع اجرای هوش مصنوعی در بخش‌های مختلف آغاز کرده‌اند. پیش‌تر در سپتامبر ۲۰۲۲ (شهریور ۱۴۰۱) دومین دوره اجلاس جهانی هوش مصنوعی در ریاض برگزار شد. در این نشست، صدها نماینده از شرکت‌های فناوری، استارت‌آپ‌ها، سرمایه‌گذاران، کارآفرینان و چهره‌های دانشگاهی گرد آمدند تا درباره آینده هوش مصنوعی و مشارکت عربستان در این زمینه مذاکره کنند. در آن نشست، عبدالله السواحه، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات عربستان گفت که کشورش «به بزرگ‌ترین دارنده نیروی کارشناس در علم کدنویسی و داده‌پردازی» تبدیل شده است و در حال حاضر بیش از ۷۰ هزار کارآموز دارد. به گفته او، مشارکت زنان در عرصه فناوری در عربستان هم از ۳۰ درصد فراتر رفته است. وی همچنین خاطرنشان کرد که عربستان در شهر «لاین» در پروژه نئوم، یکی از بهترین نمونه‌های اجرای هوش مصنوعی را به نمایش گذاشته است.
تلاش عربستان سعودی برای تبدیل شدن به مرکز فیلم سازی جهان
خبرگزاری العربیه در گزارشی به تاسیسات شرکت فیلمسازی در پروژه عظیم نئوم عربستان پرداخت. در این گزارش اشاره شده است که نئوم در حال تبدیل به یک مرکز اصلی برای فیلمسازان بین‌المللی است و تاکنون ده‌ها اثر در این منطقه ساخته شده و تعداد زیادی فیلم نیز در حال آماده‌سازی است. به نوشته این منبع خبری استودیوهای نئوم تنها در طول چهار سال میزبان ساخت ۴۰ محصول سینمایی بوده که نشان‌دهنده علاقه فیلمسازان سعودی و بین‌المللی برای تولید آثارشان در این منطقه است. امکانات و تجهیزات پیشرفته نئوم که تنها یک کیلومتر با دریای سرخ فاصله دارد، نشان می‌دهد عربستان چه طرح‌های مهمی‌برای ارتقای جایگاه خود در صنعت سرگرمی جهانی دارد. مایکل لینچ، رئیس بخش رسانه، سرگرمی و فرهنگ نئوم، در گفتگو با العربیه انگلیسی به امکانات این مجموعه اشاره کرد و گفت: «ما دو مجموعه فیلمسازی داریم که هرکدام شامل استودیوهای متعددی است. پیش از این، کمیسیون فیلم عربستان سعودی اعلام کرد برای فیلم‌هایی که بخشی از آن یا به طور کامل در این کشور فیلمبرداری می‌شوند ۴۰ درصد تخفیف در هزینه تولید قائل می‌شود. به گفته مقامات سعودی، تشویق تهیه‌کنندگان به تولید فیلم در عربستان باعث می‌شود این کشور از قابلیت‌های رو به رشد در عرصه‌های فرهنگ و هنر بهره‌مند شود و همچنین مناظر طبیعی منحصر به فرد خود را به نمایش بگذارد.
مشارکت مجموعه صنعت و منابع معدنی عربستان سعودی در نمایشگاه‌هانوفر مسی 2025
مجموعه ای از شرکت های سعودی فعال در حوزه صنعت و منابع معدنی عربستان در نمایشگاه "هانوفر مسی 2025" که در شهر هانوفر، آلمان از 31 مارس تا 4 آوریل 2025 برگزار می‌شود، حضور خواهد داشت. این رویداد یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین نمایشگاه‌های صنعتی جهان محسوب می‌شود و رهبران برجسته صنعت و فناوری را از سراسر جهان گرد هم می‌آورد. به نوشته خبرگزاری سعودی، عربستان در این نمایشگاه جدیدترین راهکارهای فناورانه و نوآوری‌ها را در بخش‌های صنعت و معدن به نمایش می‌گذارد. همچنین، این رویداد فرصتی برای امضای توافق‌نامه‌های راهبردی به‌منظور تقویت همکاری‌های بین‌المللی و جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی خواهد بود. این اقدامات در راستای چشم‌انداز 2030 و استراتژی ملی صنعت انجام می‌شوند که هدف آن تثبیت جایگاه عربستان به‌عنوان یک مرکز صنعتی جهانی و ارتقای رشد پایدار در بخش صنعت است. نمایشگاه‌هانوفر مسی 2025 به‌عنوان یک پلتفرم جهانی برای نمایش جدیدترین پیشرفت‌ها در زمینه اتوماسیون صنعتی، مهندسی، انرژی‌های تجدیدپذیر، هوش مصنوعی و فناوری‌های پیشرفته تولید به شمار می رود. این رویداد فرصتی را برای افزایش حضور جهانی سعودی در بخش صنعت، تبادل تجربه با رهبران صنعتی و شرکت‌های بزرگ بین‌المللی و همچنین کشف نوآوری‌های جدید در حوزه فناوری‌های صنعتی فراهم می‌آورد.
خرید شرکت «پریمکس» توسط آرامکو عربستان
روزنامه پرویی جستیون گزارش داد، شرکت سعودی «آرامکو» با قرارداد خرید شرکت «پریمکس» به ارزش 3.5 میلیارد دلار موافقت کرده است. شرکت پریمکس مالک بیش از 2 هزار پمپ‌بنزین در سه کشور پرو، کلمبیا و اکوادور است.
پذیرش درخواست و عرضه سهام شرکت سعودی «باشگاه‌های ورزشی» در تاسی
هیئت‌مدیره بازار بورس سعودی موسوم به تاسی درخواست شرکت باشگاه‌های ورزشی (الأندیة للریاضة) را برای ثبت سهام و عرضه 34.32 میلیون سهم، معادل 30 درصد از کل سهام شرکت را تصویب کرد. در بیانیه تاسی تأکید شد، موافقت هیئت مدیره با این درخواست به معنای تأیید سودآوری سرمایه‌گذاری در این عرضه یا سهام شرکت نیست.
فروش تمام واحدهای مسکونی شرکت ملی مسکن عربستان
شرکت ملی مسکن» سعودی اعلام کرد، تمامی واحدهای مسکونی فاز اول پروژه «The rose House» (عمارت رز) در شهرستان «الأحساء» استان «الشرقیة» در مدت‌زمان کوتاهی به فروش رسید که نشان‌دهنده استقبال گسترده و اعتماد مشتریان به پروژه‌های این شرکت است. در این اطلاعیه به تعداد واحدهای مسکونی فروخته شده هیچ اشاره ای نشده است.
افزایش هزینه‌های تولید نفت در سعودی
روزنامه «الإقتصادیة» در گزارشی با بررسی داده‌های شرکت سعودی «آرامکو» نوشت، بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد، هزینه تولید هر بشکه نفت در عربستان سعودی با 26 درصد افزایش از 2.8 دلار در سال 2018 به 3.53 دلار در 2024 داشته است. ضمنا هزینه تولید هر بشکه نفت در عربستان سعودی در سال 2024 با افزایش 11 درصدی نسبت به سال 2023 از 3.19 دلار به 3.53 دلار رسیده است. این گزارش همچنین تأکید دارد، طی سال 2024 «هزینه‌های سرمایه‌ای» که خرج توسعه و بهبود کارایی تجهیزات در بلندمدت می‌شود، برای هر بشکه نفت در سعودی افزایش 31 درصدی داشته و به 8.3 دلار برای هر بشکه رسیده است.
مقاصد جدید شرکت هواپیمایی سعودی
شرکت‌های هواپیمایی سعودی پروازهای مستقیم خود به مقصد فرودگاه بین المللی هیترو در شهر لندن انگلستان را از سرگرفتند. ضمنا تارنمای اینترنتی سعودی «العربیة» از آغاز اولین پروازهای مستقیم بین فرودگاه بین المللی شهر دمام در استان الشرقیة عربستان و فرودگاه بین المللی دمشق در کشور سوریه پس از وقفه‌ای 14 ساله خبر داد. از سوی دیگر بر اساس توافقات بعمل آمده ، شرکت هواپیمایی فرانسه ایرفرانس از ماه مه 2025 پروازهای مستقیم خود را از پاریس به ریاض آغاز خواهد کرد.