بانک مرکزی تانزانیا به دنبال تقویت ذخایر راهبردی

بانک مرکزی تانزانیا در یک اقدام راهبردی برای تقویت ذخایر ارزی کشور و کاهش خطرات مرتبط با ارزهای بی ثبات، طرح خرید مستقیم طلا از معدنچیان داخلی (تانزانیایی) برای کاهش اتکا به ارزهای خارجی به ویژه دلار آمریکا را آغاز کرده است.

 این تغییر راهبردی البته نه از جنبه تقابل با سلطه دلار و دیگر ارزهای خارجی معتبر در عرصه بین­‌المللی، بلکه عمدتاً ناشی از درک این موضوع است که "طلا" به عنوان یک دارایی ملموس، پوششی مطمئن­تر در برابر تورم و کاهش ارزش پول ملی (شیلینگ تانزانیا) ایجاد می‌کند. این در حالی­ست که بطور سنتی و سابق بر این، بانک مرکزی تانزانیا ذخایر طلا و افزایش حجم آن را در اولویت قرار نمی­داد. با این حال، نوسانات فزاینده ارزهای بین‌­المللی به ویژه دلار آمریکا، باعث اتخاذ این رویکرد راهبردی شده است.

طلا با ارزش ذاتی و ثبات تاریخی خود، همواره به عنوان یک محافظ قابل اعتماد در برابر آشفتگی­‌های اقتصاد کشورها و اقتصاد بین‌­الملل ظاهر شده است. دولت تانزانیا با علم به این مهم و با توجه به تغییرات صحنه بین‌­المللی بویژه جایگاه در حال تزلزل دلار با رشد و قدرت­یابی نیروهای جدید مانند چین و روسیه که به دنبال تعریف و راه‌­اندازی ارز مختص به بلوک غیرغربی "بریکس" هستند، به این اطمینان رسیده است که ممکن است در جهان آینده دلار و دیگر ارزهای رایج کنونی، جایگاه فعلی را نداشته باشند فلذا، برای در امان ماندن از افت ارزش دارایی­‌های خود در دنیای جدید، به دنبال ذخیره­سازی یک دارایی مطمئن به نام طلا می­باشد. این راهبرد، پس از افتتاح کارخانه تصفیه طلا در شهر "موانزا" توسط رئیس جمهور تانزانیا، خانم سامیا سولوحو حسن در سال 2021 شتاب قابل توجهی گرفته است. این مرکز تازه تاسیس، با ظرفیت پالایش و تصفیه 480 کیلوگرم طلا در روز، مانع از خام فروشی خاک طلا از کشور به خارج شده و همزمان، با حضور موثر در زنجیره ارزش افزوده، به تامین و رفع نیازهای حیاتی کشور کمک شایانی نموده است.

از مهمترین مختصات اتخاذ راهبرد ذخیره طلا توسط بانک مرکزی تانزانیا و راهکارهای اتخاذ شده توسط این کشور می­توان به موارد ذیل اشاره نمود:

- با راه اندازی تاسیسات تصفیه طلا در موانزا، دولت براساس قانون قبلی مبنی بر الزام معدنکاران به فروش بیست درصد از طلای تولیدی خود به دولت مرکزی، نسبت به خرید طلا از صاحبان معادن اقدام نموده است؛

- دولت تانزانیا تلاش دارد در مسیر رشد و توسعه اقتصادی که از زمان روی کار آمدن خانم سامیا سولوحو حسن به شدت پیگیری می‌­نماید، از پول ملی خود در مقابل سایر ارزهای رایج و تزلزل و نوسانات آن حمایت نماید؛

- کنترل تورم در مسیر رشد اقتصادی، یک موضوع کاملاً جدی است. دولت تانزانیا تلاش دارد با تثبیت جایگاه شیلینگ، از نوسانات ارزی در امان باشد؛

دولت تانزانیا با طرح ابتکار ذخیره طلا به جای ارزهای رایج، به دنبال کاهش وابستگی به ارزهای خارجی و تقویت و پایداری پایه مالی خود است. از سوی دیگر، این کشور به عنوان یک تولیدکننده عمده طلا در آفریقا، قصد دارد از منابع طبیعی خود برای تضمین امنیت مالی در بلندمدت استفاده کند. به عنوان یک امر جانبی و تاثیرگذار در رشد کارآفرینی و اشتغال، این برنامه می­تواند ضمن ایجاد بازار ثابت برای طلا با قیمت­های رقابتی، بخش معادن و فعالان محلی این حوزه را نیز تقویت کند. از دیگر مواهب این طرح برای اقتصاد در حال رشد تانزانیا، افزایش فعالیت­های معدنی و از این رهگذر، افزایش میزان مالیات دریافتی توسط دولت است. تصمیم جدید بانک مرکزی، فعالان حوزه معدن در تانزانیا را قادر می‌سازد تا طلا را مستقیماً با قیمت‌های بازار جهانی به بانک مرکزی تانزانیا بفروشند (با کارمزد پائین و پرداخت سریع و بموقع). از مهمترین چالش­های اجرای این طرح مهم نیز می­توان به نوسانات قیمت اونس طلا اشاره نمود که بانک مرکزی تانزانیا را مجبور می­کند با رصد تحولات و نوسانات قیمت طلا، از ضررهای مالی احتمالی جلوگیری کند. همچنین، ذخیره‌­سازی و تامین امنیت طلا مستلزم سرمایه­ گذاری قابل توجهی در زیرساخت‌­ها است که می­تواند هزینه عملیاتی و اجرایی­ سازی این طرح را افزایش دهد.