پیوستن قبرس به پروژه اتصال بزرگ دریا

کابینه دولت قبرس پیشنهاد وزیر انرژی برای پیوستن این کشور به پروژه بزرگ دریا را تصویب نمود. جزئیات بیشتر این خبر به شرح زیر ارائه می گردد.

انرژی همواره یکی از اولویت های اصلی دولت قبرس بوده است. اگرچه این عرصه در دیگر کشورهای جهان نیز از اهمیت بالایی برخوردار است اما شرایط قبرس تا اندازه ای متفاوت است. موقعیت جغرافیایی این کشور موجب شده تا دولت های قبرس به موازات دستیابی به دیگر مزایای انرژی همواره چهار هدف عمده را در این راستا دنبال کنند. هدف اول؛ متنوع نمودن منابع تامین انرژی، دوم کاهش هزینه انرژی، سوم خارج شدن قبرس از انزوا در عرصه انرژی و نهایت تامین امنیت انرژی.

نیکوزیا در راستای اهداف یاد شده پروژه‌های مختلفی را دنبال میکند که پروژه اتصال بزرگ دریا یکی از این پروژه‌ها به شمار می رود. اینترکانکتور بزرگ دریا، که قبلاً به عنوان کانکتور یوروآسیا شناخته می‌شد، یک اتصال دهنده HVDC برنامه ریزی شده بین شبکه‌های برق یونان، قبرس و رژیم صهیونیستی است که از طریق طولانی ترین کابل برق زیردریایی جهان، به طول 1208 کیلومتر،310 کیلومتر (190 مایل) از سرزمین‌های اشغالی به قبرس و 898 کیلومتر (558 مایل) از قبرس تا یونان، در حال اجرا است. این پروژه در نهایت شبکه برق قبرس را به شبکه برق اروپا متصل خواهد کرد و علاوه بر خارج شدن شبکه برق قبرس از انزوا، بنا به گفته مسئولان این کشور، موجب کاهش 50 درصدی هزینه برق خواهد شد. وجود چنین مسیری بالقوه راه را برای نیکوزیا جهت صادرات برق، در صورت اجرایی شدن دیگر پروژه‌های تولید برق این کشور، فراهم میکند.

پروژه یاد شده طی توافقنامه ای که در 8 مارس 2021 بین تل آویو، نیکوزیا و آتن به امضاء رسید، رسمیت یافت و با سفر فن درلاین ، رئیس کمیسیون اروپا به نیکوزیا در 8 جولای همان سال و اختصاص  1.2 میلیارد یورو، ذیل طرح بازیابی و تاب آوری اتحادیه اروپا، عملا زمینه اجرایی شدن آن فراهم گردید. کمیسیون اروپا در سال 2022 مجددا مبلغ 657 میلیون یورو، در قالب برنامه اتصال اروپا، به این طرح اختصاص داد.

در سالهای اخیر یکی از موضوعات مطرح در این خصوص، سرمایه گذاری و یا عدم مشارکت مالی قبرس در پروژه یاد شده بود که به تایید مجلس و مصوبه دولت نیاز داشت. از طرفی از آنجائیکه بخشی از هزینه‌های اجرای این پروژه میبایست توسط مصرف کنندگان و از طریق قبوض برق پرداخت میشد ( البته پس از اتمام )، لذا دولت قبرس محتاطانه با این مسئله برخورد می نمود چرا که برخی مدعی بودند اجرای این پروژه، تاثیر مورد ادعا در مورد کاهش هزینه برق برای مصرف کنندگان را به دنبال نخواهد داشت. در نهایت دولت قبرس خواستار ارائه گزارش هزینه و فایده پروژه توسط مجری آن ( اپراتور مستقل انتقال نیرو، ADMIE، یونان ) شد. بعد از ارائه این گزارش، دولت مجددا آنرا را در اختیار چند موسسه مطالعاتی داخلی، از جمله بخش مطالعاتی و تحقیقاتی دانشگاه قبرس قرار داد تا نظر مستقل آنان را نیز دریافت نماید.