اخبار اقتصادی ازبکستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ازبکستان در هفته چهارم مردادماه 1403 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

بزرگترین سهم مناطق ازبکستان در میزان تولید ناخالص داخلی کشور(روز.اوز)

بنا به داده‌های آژانس آمار، شهر تاشکند با سهم 19 درصدی در میزان کلی تولید ناخالص داخلی کشور رتبه اول را به خود اختصاص داد. بعد از آن استان‌های تاشکند و نوایی با 10.2 و 8.5 درصد در رتبه دو و سه قرار دارد. پایینترین سهم در شکلگیری میزان تولید ناخالص داخلی ازبکستان به ازای استان‌های سیردریا (1.9 درصد)، جیزک (2.8 درصد) و جمهوری قره‌قلپاقستان (2.8 درصد) می‌باشد.

https://kun.uz/news/2024/08/11/ozbekiston-yaim-hajmi-shakllanishida-eng-yuqori-ulush-qaysi-hududga-tegishli-ekani-malum-qilindi

 

چرا ژاپن به آسیای مرکزی ابراز علاقه می‌کند؟ گفت‎وگو با تحلیلگران (روز.اوز)

در نظر بود که سفر فومیو کیشیدا، نخست وزیر ژاپن به قزاقستان و ازبکستان صورت گیرد و اجلاس آسیای مرکزی و ژاپن برگزار گردد. لیکن خطر سونامی در آن کشور باعث شد سفر نخست وزیر ژاپن به تعویق بیفتد. تلاش ژاپن برای فعال شدن در آسیای مرکزی به چه چیزی بستگی دارد؟

قبل از 20 سال در ماه اوت سال 2004 قالب آسیای مرکزی و ژاپن ایجاد شده بود. یعنی ژاپن یکی از اولین کشورهای بود که این منطقه را به عنوان یک قدرت در نظر گرفته بود. لیکن در طول 20 سال گذشته هیچ اجلاسی در سطح سران کشور برگزار نشد. به نظر آقای فرهاد طالب‌اف، دانشمند علوم سیاست، در شرایطی که روسیه و چین فعالانه در کنار هم در منطقه حضور دارند و هدفشان این است که پنج کشور را به خود وابسته نگه دارند، این اجلاس که به ابتکار ژاپن برگزار می‌شود، برای حفظ تعادل در آسیای مرکزی بسیار مهم است. بنا به گفته‌های مهرنیسا عبدالرسول‌آوا، مدیر طرح‌های ژاپن مؤسسات تحقیقات آینده‌دار، ژاپن بدون تعصب سیاسی به منطقه دست دوستی دراز می‌کند. سال گذشته در زمانی که ژاپن میزبان اجلاس گروه 7 بود، چین با حضور سران کشورهای آسیای مرکزی اجلاس برگزار کرد. در آن موقع اعضای حزب کیشیدا مطرح کردند که روابط ژاپن با کشورهای آسیای مرکزی باید مجدداً بررسی شود. در پی این حوادث امور آمادگی به سفر نخست وزیر ژاپن صورت گرفت. بیانیه ماریا زاخاروفا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه در خصوص سفر کیشیدا به آسیای مرکزی، دیدگاه روسیه نسبت به اجلاس آسیای مرکزی و ژاپن را منعکس کرد. زاخاروفا مدعی شد که منافع اقتصادی، ژاپن و آسیای مرکزی را متحد نمی‌کند، ایده‌های غربی از طریق ژاپن به منطقه جذب می‌شود و آمریکا نیز تلاش می‌کند تأثیر روسیه و چین در آسیای مرکزی را کاهش دهد. بنا به آقای طالب‌اف، اظهار نظر فوق‌الذکر نماینده وزارت امور خارجه روسیه بی احترامی نسبت به تمامیت ارضی و حق حاکمیت کشورهای منطقه آسیای میانه است. همچنین، زاخاروفا به راحتی از جای چین حرف می زند، این هم اهداف مشترک روسیه و چین را ثابت می‌کند. به عقیده مهرنیسا عبدالرسول‌آوا، مایه خرسندی است که ژاپن درب‌های مهاجرت کار را برای اتباع ازبکستان باز می‌کند. چون در اینجا حقوق مهاجران بر عکس روسیه با قانون کشور حمایت می‌شود. آنها مورد تبعیض قرار نمی‌گیرد . خاطر رسان می‌شود، قرار بود به مناسبت سفر فومیو کیشیدا بیش از 50 نفر نماینده دایره کارآفرینی به ازبکستان و قزاقستان سفر کند. نخست وزیر ژاپن در نظر داشت بعد از سفر قزاقستان و ازبکستان وارد مغولستان شود. اعلام شد که در مورد تاریخ جدید سفر نخست وزیر ژاپن و اجلاس آسیای مرکزی و ژاپن از طریق کانال‌های دیپلماتیک توافق می‌کنند. 

https://kun.uz/news/2024/08/12/yaponiya-markaziy-osiyoga-nega-qiziqmoqda-tahlilchilar-bilan-suhbat

 

مرکز فناوری‌های هوش مصنوعی در ازبکستان ایجاد خواهد شد (روز.اوز)

آقای شوکت میرضیایف، رئیس جمهوری ازبکستان در تاریخ 13 اوت سال 2024 با اقدامات توسعه پروژه‌های استارت آپ در زمینه هوش مصنوعی و فناوری‌های اطلاعاتی آشنا شد. اقدامات توسعه فناوری‌های هوش مصنوعی در زمینه‌های بهداشت، کشاورزی، بانک، مالیات و گمرک مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا بر ضرورت ایجاد مبانی قانونی زمینه هوش مصنوعی اشاره شد. وظیفه تدوین راهبرد وضع هوش مصنوعی و برنامه پروژه‌های دو ساله صادر شد. فرمان ایجاد مرکز فناوری‌های هوش مصنوعی داده شد. به خصوص، بر ضرورت گسترش بکارگیری فناوری‌های هوش مصنوعی در زمینه بانک و مالی، تربیت کارمندان این زمینه و افزایش مهارت کارشناسان تاکید شد. در حال حاضر کارشناسان حوزه هوش مصنوعی در 4 دانشگاه تربیت می‌شود. الان کشور به 600 نفر کارشناس حوزه بازیابی اطلاعات و مدل‌های زبان نیاز دارد. این در سال‎های آینده دو برابر افزایش می یابد. با توجه به این بر اهمیت تربیت کارشناسان مورد تقاضای حوزه اشاره شد. تمام شرکت‌های پیشرفته اطلاعات فناوری جهان فعالیت خود را از استارت آپ شروع می‌کند. میزان سرمایه‌گذاری جذب شده برای پروژه‌های یاد شده در سال گذشته 134 میلیون دلار رقم خورد. رئیس جمهور تاکید کرد زمان ایجاد شرایط گسترده برای سرمایه‌گذاری بابت تأمین مالی پروژه‌های استارت آپ رسید. از این رو دستورات توسعه سیستم زیستی استارت آپ و وضع سازوکارهای تأمین مالی صادر شد.

https://kun.uz/news/2024/08/13/suniy-intellekt-texnologiyalari-markazi-tashkil-etiladi

 

همکاری بانک توسعه کسب و کار با شرکای ژاپنی در پروژه‌های ازبکستان (روز.اوز)

یادداشت‌تفاهم همکاری طرح Yori-1 مربوط به توسعه مهارت‌های کارآفرینی و حمایت از رشد و توسعه اقتصادی در استان تاشکند بین بانک توسعه کسب و کار ازبکستان و مقامات منطقه یمنگته ژاپن و مرکز تحقیقاتی و آموزش کارآفریتی دانشگاه یمگته به امضا رسید. هدف اصلی از اجرایی طرح Yori-1 تضمین توسعه پایدار اقتصاد بومی در استان از طریق توسعه مهارت‌های کارآفرینی است. این به نوبه خود از طریق ایجاد کسب و کار جدید و حمایت از کارآفرینان جدید عملیاتی می‌شود. طرح یاد شده تحت رهبری دانشگاه یمگته و با مشارکت کمک فنی آژانس همکاری‌های بین‌المللی ژاپن و مرکز ازبکستان و ژاپن در مراکز منطقه‌ای بانک توسعه کسب و کار به ازای مبالغ مالی استانداری تاشکند اجرایی خواهد شد.  

https://kun.uz/news/2024/08/13/biznesni-rivojlantirish-banki-yaponiyalik-hamkorlar-bilan-yangi-loyihaga-kirishdi

تلاش ازبکستان برای کسب عضویت سازمان تجارت جهانی

برنامه عضویت در سازمان تجارت جهانی ازبکستان که در سال 1994 آغاز و در سال‎‌های اخیر از سر گرفته شد، می‌تواند کلید حل کننده مشکلات فراوان در بازار جهانی شود. ازبکستان قصد دارد تا سال 2026 تبدیل به عضو کامل سازمان شود. ازبکستان از طریق وضع فرمان شماره 85 محدود انحصارهای سیاسی و تضمین تجارت منصفانه، مطابقت با الزامات سازمان تجارت جهانی حاصل می‌کند. انتظار می رود عضویت ازبکستان در سازمان تجارت جهانی به افزایش نفوذ کشور، جذب سرمایه و رعایت به قانون‌های تعیین شده را تضمین کند. در صورتی که عضویت در سازمان تجارت جهانی برای تولید کنندگان بومی منجر به افزایش رقابت و از دست دان اشتغال موقت می‌شود، امتیازات نظیر گسترش انتخاب مصرف کنندگان و کاهش قیمت‌ها را تضمین می‌کند. دولت باید با سرمایه‌های راهبردی این تغییرات را کنترل کند و اقداماتی را برای کاهش اثرات منفی انجام دهد. در حال حاضر ازبکستان در زمینه‌های مختلف از جمله، سرمایه گذاری، تجارت، همکاری یا آموزش توجه جهان را به خود جذب می‌کند. در پنج ماه اول سال 2024 میزان تجارت خارجی کشور 26.7 میلیارد دلار رقم خورده، نسبت به مدت مشابه در سال گذشته 3.0 درصد افزایش یافته است. میزان صادرات به 10.85 میلیارد دلار رسیده  1.9 درصد و واردات به 15.87 میلیارد دلار رسیده 3.7 درصد افزایش یافته است. با وجود این فرآیند مثبت، کشور با کسری تجارت 5.02 میلیارد دلاری مواجه شده، میزان کالاهای وارداتی از صادرات فراتر رفته است.

https://daryo.uz/2024/08/13/ozbekiston-savdo-bozorini-yangilash-jahon-bozorida-muvaffaqiyatga-erishish-yolida-yaroqsiz-standartlar-logistik-tosiqlar-va-siyosiy-ozgarishlarni-nazorat-qilish

 

ازبکستان 6 قطار برقی سریع‌السیر می خرد (دریا)

مصوبه «اقدامات اجرای‌سازی پروژه خرید 6 قطار برقی سریع‌السیر با مشارکت بانک صادرات و واردات کرۀ» رئیس جمهور تایید شد. طبق مصوبه، شرکت سهامی راه آهن ازبکستان و شرک سهامی راه آهن اکسپرس به عنوان نهادهای مسئول اجرای‌ به موقع و با کیفیت پروژه یاد شده و استفاده هدفمند و مؤثر از وام بانک صادرات و واردات کرۀ تعیین شدند. شرکت سهامی‌بانک ملی ازبکستان وکیل مالی در راستای اجرای محاسبات وام‌های ارائه شده توسط بانک صادرات و واردات کرۀ می‌باشد.

https://daryo.uz/2024/08/14/ozbekiston-yuqori-tezlikda-harakatlanuvchi-6-ta-elektropoyezd-xarid-qiladi

  

در کدام منطقه کشور سهم کشت سبزیجات بالاست؟ (یوز.اوز)

طی ماه‌های ژانویه و ژوئن سال 2024 م. توسط تمام مزرعه‌ها 260.2 هزار تن سبزیجات برداشت شد. بنا به داده‌های آژانس آمار، این شاخص در مقایسه با مدت مشابه در سال 2023 م. 7 درصد افزایش یافته است. بزرگترین سهم در میزان کل برداشت سبزیجات به ازای استان سرخان‌دریا می‌باشد (25.3 هزار تن). همچنین، در استان‌های قشقه‌دریا (16.9 درصد)، اندیجان (9.6 درصد) و بخارا (9.1 درصد) شاخص بالای کشت سبزیجات ثبت شده است.

https://yuz.uz/uz/news/respublikaning-qaysi-hududida-poliz-mahsulotlarini-etishtirish-ulushi-yuqori

 

افزایش صادرات بادام‌زمینی (اسپوتنیک ازبکستان)

بنا به داده‌های آژانس آمار، میزان صادرات بادام‌زمینی 50.7 درصد افزایش یافته است. طی ماه‌های ژانویه و ژوئن سال 2024 ازبکستان 4.5 هزار تن بادام‌زمینی به ارزش 6 میلیون دلار صادر کرد. کشورهای که در شش ماه اول سال جاری میلادی بیشترین بادام‌زمینی صادر کرده است، به ترتیب ذیل می‌باشد:

آذربایجان –9 هزار تن؛

قزاقستان –6 هزار تن؛

روسیه –6 هزار تن؛

چین –5 هزار تن؛

قرقیزستان –5 هزار تن؛

پاکستان –4 هزار تن؛

دیگر کشورها –3 هزار تن.

https://oz.sputniknews.uz/20240813/uzbekistan-eryongoq-eksport-45167997.html

کدام منطقه ازبکستان بیشتر سیب‌زمینی برداشت کرد؟ (اسپوتنیک ازبکستان)

بنا به داده‌های آژانس آمار، طی ماه‌های ژانویه و ژوئن سال جاری میلادی بیشترین سیب‌زمینی کشور در استان سمرقند برداشت شد. طی مدت زمان یاد شده در کشور 1704 هزار تن سیب‌زمینی برداشت شده افزایش 2 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته دنبال شد. بعد از استان سمرقند (18.6 درصد) شاخص بالای کشت سیب‌زمینی در استان‌های سرخان‌دریا (13.3 درصد)، فرغانه (12 درصد) و اندیجان (11 درصد) مشاهده شد.

 https://oz.sputniknews.uz/20240812/uzbekistan-hudud-kartoshka-45145728.html