روند افزایشی جذب مهاجرین خارجی در مالزی

تعداد مهاجرانی که وارد مالزی می‌شوند از سطح قبل از همه گیری کرونا فراتر رفته است. بر اساس داده‌های اداره مهاجرت، سال گذشته در مجموع ۱۵۴۱۵۵ مجوز صادر شده است که بالاترین میزان از سال ۲۰۱۸ است.

تا ماه مارس، این اداره در مجموع۳۸۱۹۷ مجوز صادر کرده است، در حالیکه در مدت مشابه سال گذشته تعداد۳۲۹۴۷ مجوز صادر شده بود. افزایش مهاجران ماهر در مالزی پس از روند کاهش دهه‌های گذشته، دلگرم‌کننده است. کارفرمایان در مالزی مجبور به استخدام متخصصان خارجی به دلیل عدم تطابق مهارت و شایستگی افراد محلی با الزامات مشاغل خاص هستند. نیاز به تخصص خاص در بخش هایی مانند هوافضا، تولید و فرآوری مواد غذایی و ساخت و ساز وجود دارد. این بخش ها به نیروهای متخصص در فناوری‌های نوظهور مانند کار با ماشین آلات، اتوماسیون و تجزیه و تحلیل داده‌ها نیاز دارند. با این حال، مالزی در رقابت سختی با کشورهای همسایه برای جذب کارگران ماهر و با تجربه  است. به دلیل شکاف مهارتی در میان نیروی کار محلی، کارفرمایان مهاجران را به استعدادهای محلی ترجیح می دهند.

روند صعودی استخدام مهاجران در طول سال ها را می‌توان به عوامل مختلفی نسبت داد. یکی از دلایل، کمبود واقعی نیروی متخصص محلی به ویژه برای فناوری‌های جدید و نوظهور است. موسسات آموزش عالی باید برنامه‌هایی ارائه دهند که آخرین و جدیدترین مهارت های مورد نیاز بازار کار را برآورده کند. شرکت‌ها اغلب استخدام نیروی محلی را در اولویت قرار می‌دهند تا از مسائل مربوط به مجوزهای کار، ادغام فرهنگی و موانع زبانی بالقوه اجتناب کنند. در مالزی حدود دو میلیون نفر نیروی کار با تحصیلات عالی وجود دارد که شغل آنها انطباقی با  مدرک تحصیلی آنها ندارد.

گزارش سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۳ اداره آمار مالزی نشان می دهد که سهم نیروی کار مالزی در گروه ماهر تنها ۲۵درصد از کل مشاغل تکمیل شده است و اکثریت نیروی کار ماهر بومی (۶۷درصد) در رده شغلهای نیمه ماهر مشغول هستند. افزایش تعداد مهاجران شاخص خوبی است که افزایش سرمایه گذاری خارجی در دو سال گذشته در مالزی را تأیید می‌کند. همچنین از نظر اعتماد تجاری، مخارج داخلی و سرمایه گذاری، به ویژه در بازارهای املاک، خودرو و کالاهای بادوام، علاوه بر گردشگری داخلی، آموزش و سایر خدمات خانگی، برای اقتصاد داخلی مثبت است.

مهاجران معمولاً برای مدیریت عملیات حیاتی، آموزش کارکنان محلی و انتقال دانش آنها، وارد مالزی می‌شوند. با سرمایه گذاری‌های خارجی با ارزش بیشتر، مهاجران با آموزش مالزیایی‌ها و ارائه فرصت های ارتقاء شغلی نقش مهمی در رفع مشکل فرار مغزها از مالزی، ایفا می‌کنند. آنها همچنین ممکن است با اجاره املاک گران قیمت به اقتصاد کمک کنند. رینگیت (واحد پول مالزی) ضعیف، قدرت خرید مهاجرانی را که به ارزهای کشور خود خرید می‌کنند، افزایش می‌دهد. علاوه بر مشارکت در مالیات های مستقیم و غیرمستقیم، مصرف روزانه و قدرت خرج کردن آنها باعث افزایش تولیدات داخلی می‌شود. در مالزی، ۳ نوع مجوز کار برای اتباع خارجی بر اساس میزان حقوق دریافتی صادر می‌شود: رده۱ (حداقل ۱۰ هزار رینگیت در ماه)، رده ۲ (بین ۵ هزار تا ۹۹۹۹ رینگیت) و دسته۳ (حداقل۳ هزار رینگیت) .

سیاست‌های دوستانه مالزی برای مهاجران، هزینه زندگی نسبتاً پایین و فرهنگ محلی مشابه (برای نیروی کار کشورهای منطقه) از جمله عواملی است که خارجی‌ها را به مالزی می‌کشاند. نیروی کار تایلندی و اندونزی و هندی و... در مالزی زیاد است. آنها با مجوز های کار وارد مالزی میشوند. چون شرایط کاری و هزینه‌های زندگی را مناسب می‌بینند به اقامت خود ادامه می دهند. مالزی، به عنوان یک مرکز فناوری منطقه ای، مزایای زیادی را برای مهاجران ارائه می دهد. موقعیت استراتژیک مالزی و همچنین نزدیکی فرهنگی آن به کشور منطقه، آن را به مقصدی عالی برای نیروی کار مهاجر تبدیل کرده است. از آنجایی که اتباع زیادی  از این کشورها در مالزی زندگی می‌کنند، تهیه غذای جنوب آسیا و تشکیل کلنی همزبان و... بسیار آسان است. از سوی دیگر فرهنگ مردم مالزی، سازگاری مهاجران با محیط‌های محلی را آسان میکند. بویژه اینکه مالزیایی‌ها خونگرم و خوش‌ اخلاق هستند.

وزیر اقتصاد مالزی سال گذشته گفت روند زمانی استخدام مهاجران حرفه ای در مالزی از حدود۹۰ روز به حدود ۲۰ روز کوتاه می‌شود. این امر از طریق سیستم «پنجره واحد» صورت می‌گیرد که از۱۵ ژوئن ۲۰۲۳ و به صورت مرحله ای اجرایی شده است. سیستمی‌که به عنوان دروازه «Xpats  » شناخته می‌شود و توسط «Talent Corp » مالزی مدیریت میشود. در مالزی ۱۱ آژانس جداگانه وجود دارد که درخواست های ویزا برای متخصصان را رسیدگی می‌کنند. بر اساس سیستم جدید، درخواست و تایید ویزا از۳۰ روز به پنج روز کاهش یافته است. فاز دوم سیستم «پنجره واحد» برای پوشش درخواست‌ها و تاییدیه‌های ویزا که توسط شرکت اقتصاد دیجیتال مالزی (MDEC) و سازمان توسعه منطقه‌ای اسکندر (IRDA) مدیریت می‌شوند، گسترش خواهد یافت. هر دو آژانس مذکور در قالب سیستم «پنجره واحد» عمل میکنند. این سیستم سال گذشته ماهانه حدود ۵ هزار درخواست ویزای متخصصان را توسط بخش دیجیتال انجام داد.

 شایان ذکر است:

- مالزی نیاز به جذب نیروی کار خارجی بویژه برای ساخت و ساز، نگهداری و مراقبت، کشاورزی  و... دارد. بیشتر نیروی کار ساده خارجی از کشورهایی مثل نپال، بنگلادش، اندونزی و فیلیپین (‌بویژه در مالزی شرقی) و از طریق آژانس های کاریابی تامین میشود.

- درحالیکه از یک سو دانشگاههای مالزی با تدوین برنامه‌های جذاب و ارائه مشوق های مالی به دانشجویان، ‌تلاش   می‌کنند نیاز داخل به نیروی ماهر را تربیت کنند و از سوی دیگر دولت مالزی با ارائه مشوق های مالزی و شغلی بدنبال جذب نیروی کار ماهر محلی می‌باشد، بخشی از نیروی ماهر و نیمه ماهر مالزیایی برای کسب درآمد مالی و دلایل دیگر ترجیح میدهند به کشور سنگاپور بروند.