توسعه همکاری‌های تجاری روسیه

براساس اظهارات ولادیمیر ایلیچف معاون وزیر توسعه اقتصادی روسیه، سهم کشورهای دوست این کشور در تجارت خارجی روسیه تا پایان سال 2023، بیش از 75 درصد است.

در سال 2023، روسیه در گسترش همکاری با کشورهای آسیای جنوب شرقی، چه در قالب همکاری‌های دوجانبه و چه در قالب چندجانبه اقدامات قابل توجهی انجام داد. آمار منتشره از سوی گمرک نشان می دهد که از ژانویه تا نوامبر 2023 حجم مبادلات تجاری با کشورهای آسه آن افزایش یافته است که این ارقام از کل سال 2022 بیشتر شده است و یک رکورد در گردش تجاری با تک تک کشورهای آسه آن به ثبت رسیده است. در ژانویه تا نوامبر 2023، تجارت با میانمار 167 درصد و با سنگاپور 112 درصد، لائوس 17 درصد، کامبوج 15 درصد و ویتنام 8 درصد رشد داشته است که در تحلیل این افزایش می‌توان اینگونه اظهار داشت که در 2023 تا حد زیادی موانع صادرات گندم روسیه به ویتنام، میانمار و اندونزی و همچنین صادرات کود به ویتنام رفع شد.

با عنایت به استمرار تحریم های اعمالی از سوی غرب، دولت روسیه همچنان به طور کلی به ادامه روند جهت گیری مجدد فعالیت های اقتصادی خارجی به سمت همکاری با کشورهای دوست ادامه خواهد داد و در این راستا اسناد و موافقت نامه‌های تجاری و اقتصادی را با این کشورها منعقد می‌کند که در این راستا در چارچوب نشست سران کشورهای  CIS در سنت پترزبورگ، کشورهای شرکت کننده توافقنامه تجارت آزاد در خدمات، تأسیس، فعالیت ها و سرمایه گذاری‌ها را امضا کردند. این قرارداد نه تنها برای تقویت همکاری‌های سرمایه گذاری و تجارت متقابل در خدمات، بلکه برای تحریک توسعه تجارت کالا بین کشورها طراحی شده است.

در حاشیه این نشست و با حضور وزیر محترم صمت، موافقتنامه تجارت آزاد ایران با کشورهای اتحادیه اقتصادی اورآسیا امضاء شد. معاون وزیر توسعه اقتصادی روسیه در تحلیل این موافقتنامه اظهار داشت که این سند به ما امکان می دهد جریان کالاهای خود را تغییر دهیم و ترجیحات تعرفه‌های تعیین شده در این توافقنامه بیش از 95 درصد از صادرات روسیه به ایران را پوشش می دهد. این قرارداد همچنین شامل تعهدات سیستماتیک طرفین است که یک محیط نظارتی قابل پیش بینی برای تامین کنندگان روسی در ایران ایجاد می‌کند. ایران عضو سازمان تجارت جهانی نیست، اما بر اساس مفاد قرارداد، از قوانین اولیه این سازمان پیروی خواهد کرد.

در راستای پیگیری و توسعه همکاری با کشورهای دوست، وزارتخانه توسعه اقتصادی روسیه در زمینه تهیه موافقت‌نامه‌های جدید در حوزه سرمایه‌گذاری‌های موجود با هند، عربستان سعودی، کنگو و چین و همچنین در چارچوب مذاکرات در مورد توافق‌نامه‌های ایجاد مناطق آزاد تجاری با اندونزی، امارات عربی و مصر، برگزاری مجمع تجاری روسیه و چین، برگزاری مجمع بین المللی اقتصادی
"روسیه - جهان اسلام " در تاتارستان و برگزاری دومین اجلاس سران روسیه و آفریقا اقداماتی را انجام داده است.

معاون وزیر توسعه اقتصادی روسیه کشورهای چین، هند، کشورهای مستقل مشترک المنافع، برخی از کشورهای آسیای جنوب شرقی، آمریکای لاتین، خاورمیانه را بعنوان کشورهای دوست روسیه برشمرد که در سهم 75 درصدی تجارت این کشور در سال 2023 سهیم بودند و دست یابی به تجارت 200 میلیارد دلاری با چین در سال گذشته را در این راستا ارزیابی نمود.

یکی دیگر از دست آوردهای اقتصادی که سهم مهمی در توسعه تجارت روسیه با کشورهای دوست داشت، الحاق روسیه به توافقنامه در چارچوب سازمان ملل در مورد ساده سازی رویه‌های تجارت بدون کاغذ با شرکای خود در منطقه آسیا و اقیانوسیه می‌باشد که مسکو آن را یکی از مهمترین دستاوردهای سال گذشته خواند. روسیه معتقد است که کار بر روی اجرای بیشتر این توافقنامه به روسیه اجازه می دهد تا در شکل دادن به قوانین بازی در زمینه تجارت الکترونیک در منطقه مشارکت کند، رویکردهای حقوقی و فنی برای تبادل اسناد الکترونیکی و داده‌های تجاری با کشورهای دوست را گرد هم آورد و همچنین موضوع شناسایی متقابل این اسناد در فضای فرامرزی را فراهم آورد. از دیگر اقدامات روسیه بمنظور توسعه همکاری با کشورهای دوست، همکاری‌های نوآورانه با کشورهای سازمان همکاری شانگهای، بریکس و  G20 در سال گذشته بود.

اقدامات فوق باعث گردید تا زمینه صادرات برخی از اقلام خاص روسیه از جمله حوزه کشاورزی به کشورهای دوست افزایش یابد. در سال 2023 سهم کشورهای دوست از کل واردکنندگان محصولات کشاورزی روسیه به 87 درصد رسید و بر اساس اظهارات سرگئی لوین معاون وزیر کشاورزی، صادرات به چین و ترکیه تقریباً 3 برابر و به ایران تقریباً 6 برابر افزایش یافت. آمارها نشان می دهد که کشورهای آسیایی و خاورمیانه نقش اصلی را بعنوان وارد کنندگان محصولات کشاورزی روسیه ایفاء می‌کنند. بدین ترتیب روسیه صادرات گندم به الجزایر و عربستان سعودی، عرضه گوشت طیور به چین و کشورهای خلیج فارس و گوشت خوک را به ویتنام را آغاز کرد. علاوه بر این صادرات فرآورده‌های چربی و روغن به هند و چین نیز در حال گسترش است. روسیه حتی در بخش هایی که تاکنون صادرات به این کشورها را نداشته از جمله محصولات شیرینی پزی روسی به چین، عربستان سعودی را آغاز کرده است. بر اساس اعلام گمرک روسیه، علیرغم مشکلات عینی، صادرات محصولات کشاورزی روسیه در مقایسه با سال 2017 تقریباً دو برابر شد و در سال 2022 به 41.6 میلیارد دلار رسید.

میشوستین نخست وزیر روسیه نیز در اظهاراتی اعلام کرد که تا سال 2030، سهم کشورهای دوست در گردش تجاری روسیه ممکن است از مرز 90 درصد فراتر رود. به گفته وی علیرغم فشار تحریم ها، همکاری با کشورها در درجه اول با شرکای اتحادیه اروپا، کشورهای مستقل مشترک المنافع، سازمان همکاری شانگهای، بریکس، کشورهای منطقه آسیا، اقیانوسیه، خاورمیانه، آفریقا و آمریکای لاتین در حال تقویت است. وی معتقد است که با ادامه این روند، نقش کسانی که اکنون در تلاش برای مهار روسیه هستند به حداقل می رسد البته بر این نکته نیز تاکید داشت که قطع کامل همکاری با آنها اشتباه است و در این راستا روسیه از همه شرکای خارجی که خواهان ادامه تعامل سازنده هستند استقبال خواهد کرد.

منبع :  خبرگزاری تاس