سدهای احداث شده برروی رودخانه ولگا – خزر

شهرهای زیادی در امتداد رودخانه ولگا در روسیه وجود دارند. این رودخانه بزرگترین رودخانه اروپا بوده و طول آن 3531 کیلومتر است که سرمنشا آن از کوههای اطراف مسکو آغاز و از 37 منطقه فدراسیون روسیه عبور و پس از کش و قوس های زیاد نهایتا به دریای خزر می ریزد.

حدود 40 درصد از کل جمعیت 145 میلیون نفری فدراسیون روسیه در حاشیه و مجاورت رودخانه ولگا زندگی می‌کنند. در نتیجه، سازه‌های بسیاری از جمله پل ها، سدها و کانال ها بر روی ولگا ساخته شده است.

شبکه نیروگاه‌های برق آبی ولگا-کامه شامل مخازن و نیروگاه‌های برق آبی در حوضه رودخانه ولگا است. هشت سد و نیروگاه برق آبی هیدورلیک شامل: ایوانکوفسکایا، اوگلیچسکایا، ریبینسکایا، نیژه گرودسکایا، چیبوکسارسکایا، ژیگولیافسکایا، ساراتوفسکایا و ولژسکایا بر روی  رودخانه ولگا احداث گردیده است. شرکت «روس هیدرو» که در زمینه تولید انرژی از منابع تجدید پذیر (آب، خورشید و باد) فعالیت دارد، مدیریت اکثریت نیروگاه‌های برق آبی فوق الاشاره را در دست دارد.

کل ظرفیت نیروگاه‌های برق آبی ساخته شده 10 گیگاوات است. ساخت کانال مسکو-ولگا باعث آغاز بهره برداری از منابع آبی رودخانه ولگا گردید. سازه اصلی کانال، نیروگاه برق آبی ایوانکوفسکی است که سد آن مخزن ولگا را تشکیل می دهد.

1. نیروگاه برق آبی ایوانکوفسکایا در کنار رودخانه ولگا، در نزدیکی شهر دوبنا در شمال استان مسکو قرار دارد. علاوه بر تولید برق، وظیفه اصلی سد برق آبی حفظ سطح بالای آب برای انتقال آن به کانال مسکو است. این یکی از قدیمی ترین نیروگاه‌های برق آبی روسیه (در سال 1937 راه اندازی شد). نیروگاه برق آبی ایوانکوفسکایا توسط کانال مسکو بهره برداری می‌شود. کل ظرفیت این نیروگاه خورشیدی 30 مگاوات است.
2. نیروگاه برق آبی اوگلیچ یک نیروگاه برق آبی در کنار رودخانه ولگا در شهر اوگلیچ استان یاروسلاول واقع شده است. این نیروگاه در 8 دسامبر 1940 شروع به کار کرد و به یکی از قدیمی ترین نیروگاه‌های برق آبی روسیه تبدیل گردید. نیروگاه دارای ظرفیت 120 مگاوات است و میانگین تولید برق سالانه آن 240 میلیون کیلووات ساعت می‌باشد. نیروگاه برق آبی اوگلیچ شامل سد سرریز بتنی، ساختمان نیروگاه برق آبی، قفل تک محفظه ای قابل کشتیرانی و سد آبرفتی خاکی است. این نیروگاه توسط شرکت «روس هیدرو» اداره می‌شود.
3. نیروگاه برق آبی ریبینسک در رودخانه‌های ولگا و شکنا در شهر ریبینسک استان یاروسلاول واقع شده و در زمره شبکه نیروگاه‌های برق آبی ولگا-کاما است. ساخت این نیروگاه در سالهای 1955-1935 انجام گردید. ظرفیت نیروگاه برق آبی ریبینسک 330 مگاوات و میانگین تولید برق سالانه 935 میلیون کیلووات در ساعت است. تجهیزات غیرشناور نیروگاه برق آبی، مخزن ریبینسک را تشکیل می دهد. نیروگاه برق آبی فوق بزرگترین در روسیه و هشتمین در جهان است. این نیروگاه نیز توسط شرکت «روس هیدرو» اداره می‌شود.
4. نیروگاه برق آبی نیژه گارادسکایا در نزدیکی شهر زاولژیه استان نیژنی نووگورود واقع شده و به شبکه نیروگاه‌های برق آبی ولگا-کاما وارد می‌شود. سدهای برق آبی با طول کل 18.6 کیلومتر طولانی ترین سدها در میان نیروگاه‌های برق آبی روسیه هستند. نیروگاه برق آبی نیژه گارادسکایا در سال 1962 ساخته شد و یکی از هداف این تأسیسات تولید برق، حمل و نقل آبی و جاده ای، تامین آب و محیط سالم تفریحی می‌باشد. ظرفیت نیروگاه برق آبی 520 مگاوات است و میانگین تولید سالانه 1.5 میلیارد کیلوات در ساعت است. شرکت «روس هیدرو» مالک نیروگاه برق آبی نیژه گارادسکایا می‌باشد.
5. نیروگاه برق آبی چبوکساری در کنار رودخانه ولگا در نزدیکی شهر نوا چبوکسارسک جمهوری چوواش واقع شده است. این نیروگاه بخشی از شبکه نیروگاه‌های برق آبی ولگا است و راه اندازی آن از سال 1981 انجام گردید. نیروگاه چبوکساری دارای ظرفیت 1370 مگاوات است. ساخت نیروگاه برق آبی چبوکساری که از سال 1968 آغاز شد، به دلیل تناقضات بین مقامات مناطق در خصوص سطح بهینه آب مخزن، تا اکنون ادامه دارد. از سال 1981، نیروگاه برق آبی چبوکساری در شرایط توسعه ناتمام مخزن آبی در سطح 63 متری کار می‌کند که باعث بوجودآمدن مشکلات اقتصادی و زیست محیطی گردیده است.
6. نیروگاه برق آبی ژیگولیافکسایا در کنار رودخانه ولگا بین شهرهای ژیگولیافسک و تولیاتی در استان سامارا واقع شده است. نیروگاه فوق در سال 1957 ساخته شد. علاوه بر تولید برق، حمل و نقل، تأمین آب و محافظت در برابر سیل نیز از اهداف احداث این نیروگاه تعریف شده است. کل ظرفیت نیروگاه برق آبی 2488 مگاوات و تولید میانگین 10 میلیارد کیلوات در ساعت است. شرکت «روس هیدرو» مالک نیروگاه برق آبی نیژه گارادسکایا می‌باشد.
7. نیروگاه برق آبی ساراتوف در کنار رودخانه ولگا در شهر بالاکُوا استان ساراتوف واقع شده است. ظرفیت نیروگاه برقی ساراتوفسکایا 1.29 گیگاوات و تولید میانگین 5.4 میلیارد کیلوات در ساعت است. ساخت این نیروگاه در سال 1970 به پایان رسید. سازه‌های اصلی نیروگاه برق آبی ساراتوف شامل به شرح ذیل است: یک سد خاکی بستر با دستگاه‌های توزیع، ساختمان نیروگاه برق آبی همراه با سرریز سد؛ کانال های ورودی و خروجی؛ مکان پمپاژ آب ورودی شهر؛ بالابر ماهی نوع کانتینری; سد ساحلی سمت چپ که شهر بالاکُوا را محصور می‌کند، سازه‌های ناوبری با سد کانال چپ و راست و سد موج شکن.
8. نیروگاه برق آبی ولژسکایا در کنار رودخانه ولگا بین شهرهای ولگاگراد و ولژسکی استان ولگاگراد واقع شده است. این نیروگاه در سال 1958 مورد بهره برداری قرار گرفت. نیروگاه برق آبی ولژسکایا نقش مهمی در تأمین فعالیت سیستم واحد انرژی روسیه ایفاء و همچنین در زمینه حمل بار با کشتی، تامین آب و آبیاری زمین‌های اطراف کمک می نماید. ظرفیت نیروگاه برق آبی ولژسکایا 2734 مگاوات و تولید میانگین برق 11100 میلیون کیلوات در ساعت است.

جدول میانگین اندازه گیری ورود و خروج آب نیروگاه‌های برق آبی بر روی رودخانه ولگا- خزر در تاریخ 12/11/1402

عنوان نیروگاه برق آبی	ظرفیت خالص سد	میزان ورود آب	میزان مصرف آب
اوگلیچ	154 میلیون متر مکعب	410 متر مکعب بر ثانیه	564 متر مکعب بر ثانیه
ریبینسک	9810 میلیون متر مکعب	1100 متر مکعب بر ثانیه	1861 متر مکعب بر ثانیه
نیژه گارادسکایا	839 میلیون متر مکعب	2000 متر مکعب بر ثانیه	2263 متر مکعب بر ثانیه
چبوکساری	451 میلیون متر مکعب	3220 متر مکعب بر ثانیه	3050 متر مکعب بر ثانیه
ژیگولیافسکایا	14229 میلیون متر مکعب	5360 متر مکعب بر ثانیه	5370 متر مکعب بر ثانیه
ساراتوف	540 میلیون متر مکعب	5518 متر مکعب بر ثانبه	4323 متر مکعب بر ثانیه
ولژسکایا	1520 میلیون متر مکعب	4340 متر مکعب بر ثانیه	4960 متر مکعب بر ثانیه

http://www.nemiga.info/rossiya/volga/ges_na_volge.htmhttps://volges.rushydro.ru/