اخبار اقتصادی اسلوونی
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی اسلوونی در نیمه اول مهر ماه 1402 مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد.
افزایش تورم اسلوونی در ماه سپتامبر
تورم سالانه اسلوونی در ماه سپتامبر از 6.2 درصد به 7.5 درصد افزایش یافت. افزایش قیمت مواد غذایی و نوشیدنیهای غیر الکلی 9.2 درصد در افزایش تورم نقش داشتند و افزایش قیمت برق به دلیل لغو اقدام کاهش قیمت برق در سطح سالیانه 26.5 درصد روی تورم تاثیرگذار بود. کاهش قیمت سوخت مایع نیز در مقیاس سالانه 18.6 درصد اثر کاهشی بر تورم داشت. همچنین بر مبنای دادههای ارائه شده، شاخص قیمتها در سطح ماهیانه 0.3 درصد افزایش داشته است.
تحلیل گران در اتاق بازرگانی اسلوونی متوسط تورم در سال جاری را 7.9 درصد و در سال 2024 میلادی را 4.4 درصد پیشبینی میکنند. قیمت مشتقات نفتی از مواردی است که غیر قابل پیشبینی است، اما انتظار میرود در بخش تولید و مواد غذایی قیمتها کاهش یابد.
https://www.delo.si/gospodarstvo/novice/inflacija-septembra-mocno-dviga
افزایش درآمدهای مالیاتی در سال 2023
درآمدهای دولت اسلوونی از مالیات جمع آوری شده و مشارکتهای اجتماعی در سال گذشته به 21.46 میلیارد یورو رسید که 6.3 درصد بیشتر از سال 2021 بود. درآمدهای مالیاتی 6.1 درصد و درآمدهای ناشی از مشارکتهای اجتماعی 6.5 درصد رشد کردند. در سال گذشته، درآمد مالیاتی کمیکمتر از 12.16 میلیارد یورو بود. درآمد حاصل از مالیات بر تولید و واردات بیشترین رشد را داشته است و با 7.8 درصد افزایش به 7.59 میلیارد یورو رسید. همچنین درآمد حاصل از مالیات بر درآمد و دارایی به اندکی کمتر از 4.55 میلیارد یورو یا 3.4 درصد بیشتر از سال قبل رسید. درآمد حاصل از کمکهای اجتماعی نیز تقریبا به 9.31 میلیارد یورو رسید و نسبت به سال 2022 به میزان 6.5 درصد افزایش یافت. بر اساس آمارها، این افزایش به دلیل درآمد بیشتر از محل مشارکتهای اجتماعی خانوارها است که با رشد 6.7 درصدی به حدود 5.79 میلیارد یورو رسیده است. سهم کارفرمایان نیز 6.6 درصد افزایش یافت و به اندکی کمتر از 3.35 میلیارد یورو رسید.
در مجموع مالیاتها و مشارکتهای اجتماعی، سهم مالیاتها 56.3 درصد و مشارکتهای اجتماعی 43.1 درصد بوده است. سهم کل درآمدهای مالیاتی در تولید ناخالص داخلی نیز در سال گذشته به 21.3 درصد رسید. در مجموع، کل خزانههای عمومیبا احتساب استقراض خالص، در سال گذشته حدود 25.18 میلیارد یورو درآمد داشتند، در حالی که هزینهها (با احتساب هزینههای بهره) به تقریبا 26.90 میلیارد یورو رسید. همچنین در پایان سال 2022، بدهی عمومی اسلوونی به 41.24 میلیارد یورو یا 72.3 درصد از تولید ناخالص داخلی رسید.
https://www.rtvslo.si/slovenija/prihodki-od-davcnih-in-socialnih-dajatev-lani-v-primerjavi-z-letom-2021-visji-za-6-3-odstotka/682574/
میزان کسری بودجۀ نه ماهه اول سال جاری
دولت اسلوونی در نه ماهه اول سال جاری میلادی 9.3 میلیارد یورو درآمد داشت که 45 میلیون یورو بیشتر از کل سال گذشته است. مصرف بودجه در نه ماه اول سال جاری نیز 490 میلیون یورو بیشتر از رقم پیشبینی شده و معادل 10.1 میلیارد یورو بوده است. شورای تثبیت مالی اسلوونی اعلام کرد کسری بودجه در نه ماهه اول سال جاری، معادل 765 میلیون یورو بوده است، اما بدون مد نظر قرار دادن تاثیر اقدامات مختلف فوریتی دولت، خیلی کمتر و معادل 57 میلیون یورو میباشد.
ارزیابی اجرایی بودجه دولت در سال 2023، که همراه با لایحه بودجه دو سال آینده به شورای تثبیت مالی ارایه شده است نشان میدهد، کسری بودجه در سه ماهه آخر سال جاری معادل 2.4 میلیارد یورو خواهد بود. این رقم تقریبا یک میلیارد یورو بیشتر از رقم کسری بودجه در سال گذشته و سه برابر کسری بودجه در سه ماهه آخر سال 2020 میلادی، یعنی در دوران اپیدمیکرونا است.
https://www.rtvslo.si/gospodarstvo/drzavni-proracun-je-imel-v-prvih-devetih-mesecih-765-milijonov-evrov-primanjkljaja/683770/
هزینههای سیل، چالش بودجه دولت در دو سال آینده
کلمن بوشتیانچیچ وزیر دارایی اسلوونی هنگام ارائه پیشنویس بودجه در 28 سپتامبر گفت که وضعیت اقتصاد کلان نامشخص است و ارزیابی کامل خسارات پس از سیل اگوست هنوز مشخص نیست، اما تخمینهای اولیه نشان میدهد که برای ترمیم خسارات پول قابل توجهی باید در بودجه تخصیص یابد.
در سال 2024، حدود 14 میلیارد یورو درآمد برای دولت پیشبینی میشود، در حالی که هزینهها به 16.2 یورو میرسد که یک میلیارد بیشتر از برنامهریزی اولیه است. پیشبینی میشود کسری بودجه به 3.3 درصد تولید ناخالص داخلی برسد. در بودجه سال 2025 نیز درآمد 14.6 میلیارد یورویی و هزینه 15.8 میلیارد یورویی با کسری 1.8 درصد تولید ناخالص داخلی پیشبینی شده است.
قوانین مالی اتحادیه اروپا حکم میکند که کسری بودجه عمومیباید کمتر از 3 درصد تولید ناخالص داخلی باشد ولی اگر در صورت وقوع بلایای طبیعی کسری بودجه از درصد معینی از تولید ناخالص داخلی فراتر رود، یک کشور میتواند تصمیم بگیرد که این مخارج استثنایی در محاسبات ارزیابی سلامت مالی عمومی لحاظ نشود. 600 میلیون یورو از بودجه سال جاری برای امدادرسانی به سیل اخیر پرداخت شده و پیشبینی میشود در سال 2024 حدود 1.1 میلیارد یورو بدین منظور اختصاص یابد.
https://sloveniatimes.com/39848/flood-expenditure-balloons-budget-spending
برآورد خسارت سیل اخیر اسلوونی
براساس برآورد دولت اسلوونی، مجموع خسارات سیل ماه اگوست و تاثیر آن بر مردم، مشاغل و محیط زیست 9.9 میلیارد یورو بوده است. این ارزیابی به منظور تکمیل درخواست اسلوونی از صندوق همبستگی اتحادیه اروپا برای تامین مالی جبران خسارات سیل صورت پذیرفته است.
الکساندر جیوشک وزیر انسجام و توسعه منطقهای در این خصوص گفت که سیل، 183 شهر از 212 شهرداری کشور را تحت تاثیر قرار داده است و وسعت منطقه آسیب دیده 17203 کیلومتر مربع یا 85 درصد از قلمرو اسلوونی ارزیابی شده است. وی اضافه نمود که در این ارزیابی، همه جنبههای بلایای طبیعی از جمله تلاش برای پیشنهاد جایگزین برای ساختمانهای آسیب دیده، تعمیر مسیرهای انتقال آب، احیای زیرساختها، حفاظت و احیای سایتهای میراث فرهنگی توسط دولت مورد بررسی قرار گرفته است.
https://sloveniatimes.com/39864/august-flood-impact-estimated-at-9-9-billion
موافقت اتحادیه اروپا با تخصیص بودجه برای بازسازی خرابیهای سیل اسلوونی
کمیسیون اروپا طرح اسلوونی برای تخصیص بخشی از بودجه اتحادیه اروپا که قبلا برای بهبود تابآوری در برابر بحرانهای اقتصادی در نظر گرفته شده بود، جهت اقدامات مربوط به بازسازی خرابیهای سیل اخیر را تایید کرد. بر این اساس اسلوونی 265 میلیون یورو برای کاهش خطرات سیل و خطرات ناشی از سایر بلایای آب و هوایی در دسترس خواهد داشت که 45 میلیون یورو از آن کمک بلاعوض و 220 میلیون یورو وام است.
پس از سیلهای فاجعهبار در اوایل ماه اگوست، اسلوونی از بروکسل وامهای اضافی که تسهیلات بازیابی و تابآوری نامیده میشود، درخواست کرد. اداره بازیابی و تابآوری، یک واحد هماهنگی ملی که مسئول اجرای این تسهیلات است گفت که بر اساس تغییرات مصوب در برنامه ملی بازیابی و تابآوری، این کشور پس از درخواست اولیه 705 میلیون یورو، اکنون 1.07 میلیارد یورو وام در دسترس دارد. وامهای اضافی برای کاهش خطر سیل، بهبود ظرفیت زیرساختهای ریلی، از جمله زیرساختهای آسیب دیده از سیلهای اوایل ماه اگوست و سرمایهگذاری در نوسازی پایدار ساختمانها هزینه میشود.
https://sloveniatimes.com/39851/eu-funds-redirected-to-flood-relief
آخرین آمار واردات و صادرات اسلوونی
واردات اسلوونی در ماه اگوست، 3.66 میلیارد یورو و صادرات این کشور معادل 4.76 میلیارد یورو بود که باعث ایجاد کسری تراز تجاری در ماه اگوست به میزان 1.1 میلیارد یورو گردید. پوشش واردات با صادرات نیز 77 درصد به ثبت رسید.
همچنین صادرات اسلوونی در هشت ماهه اول سال جاری 36.43 میلیارد یورو بود که 6.6 درصد بیشتر از همین مدت در سال گذشته است. واردات نیز برابر با 37.32 میلیارد یورو بود که 0.1 درصد بیشتر از همین مدت در سال گذشته است. بدین ترتیب تراز تجاری حدود 883 میلیون یورو به نفع واردات بود. پوشش واردات با صادرات نیز در هشت ماهه اول سال جاری 97.6 درصد بود. آلمان و کشورهای همسایه همچنان به عنوان مهمترین شرکای تجاری اسلوونی در بین کشورهای عضو اتحادیه اروپا میباشند.
https://www.rtvslo.si/gospodarstvo/slovenija-je-avgusta-uvozila-za-1-1-milijarde-evrov-vec-blaga-kot-ga-je-izvozila/683797/
آمار درآمدی شاغلین در اسلوونی
بر اساس آخرین آمار رسمی منتشره، درآمد خالص نیمی از شاغلین (میانۀ درآمد) در اسلوونی در سال گذشته کمتر از 1229 یورو بود و 63 درصد از شاغلین، کمتر از حقوق متوسط خالص در اسلوونی (1424 یورو) دریافت کردند. متوسط حقوق خالص زنان در اسلوونی در سال گذشته معادل 1382 یورو بود و 5.1 درصد کمتر از حقوق متوسط مردان بود. میانۀ حقوق خالص شهروندان نیز در بین مردان 1256 یورو و در بین زنان 1193 یورو بود. ده درصد از شاغلین، حقوق متوسط خالص معادل 830 یورو و یک درصد بالاتر از 4051 یورو دریافت کردند. حقوق متوسط خالص در سال گذشته در مقایسه با سال 2021 میلادی 7 درصد افزایش داشت.
افزایش حقوق متوسط در بخش فعالیتهای مرتبط با بهداشت و درمان و مراقبت اجتماعی 18.1 درصد، رستوران داری 13.5 درصد، حمل و نقل و انبارداری 10.8 درصد و کشاورزی و شکار و جنگلداری و ماهیگیری 10.4 درصد افزایش داشت. کاهش متوسط حقوق نیز بیش از همه در بین شاغلین در بخش آموزشی (4 درصد کاهش) محسوس بود.
https://www.politikis.si/2023/09/dobrodosli-v-golobov-socialisticni-raj-lani-polovica-zaposlenih-v-povprecju-mesecno-zasluzila-manj-kot-1229-evrov-neto/
رتبۀ اسلوونی در شاخص جهانی نوآوری 2023
سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) شاخص جهانی نوآوری (GII) را برای سال 2023 منتشر کرده است که 132 کشور در این فهرست قرار دارند و بر اساس عملکردشان در زمینه نوآوری رتبه بندی شدهاند. امسال اسلوونی رتبه 33 خود را در این ردهبندی حفظ کرد و با توجه به حوزههایی که شاخصهای اختصاصی در آن رتبهبندی شدهاند، در حوزه زیرساخت (مقام بیستم) بهترین و در حوزه پیشرفت بازار داخلی (مقام 68) بدترین رتبه خود را کسب نمود.
در بین کشورهای اروپایی، اسلوونی (از بین 39 کشور)، بالاتر از لیتوانی و پس از جمهوری چک در جایگاه بیست و یکم قرار دارد. در بین کشورهای همسایه اسلوونی در رتبه بندی GII نیز اتریش در رده هجدهم، ایتالیا در رتبه 26، مجارستان در رتبه 35 و کرواسی در رتبه 44 قرار دارند. همچنین اسلوونی در میان 50 کشور با درآمد سرانۀ بالا رتبه 32 را دارد.
https://www.gov.si/novice/2023-09-28-slovenija-na-33-mestu-lestvice-globalnega-inovacijskega-indeksa-2023/
طرح افزایش سن بازنشستگی در اسلوونی
کمتر از سه ماه پس از صدور دستورالعملهای اصلاح حقوق بازنشستگی که شامل افزایش بیشتر سن بازنشستگی نمیشد، وزارت کار تغییر رویکرد داده و اکنون میگوید ارزیابیها و مذاکرات در خصوص افزایش سن بازنشستگی دو ساله در حال انجام است. ایگور فکتیا، معاون وزیرکار، در کنفرانسی در مورد اصلاحات بازنشستگی این خبر را اعلام نمود. وی گفت: در حال حاضر افراد میتوانند در سن 60 سالگی و با 40 سال حق بازنشستگی یا 65 سال با حداقل 15 سال حق بیمه بازنشسته شوند. 40 سال خدمت مورد نیاز بدون تغییر باقی خواهد ماند. در عمل، سن بازنشستگی در حال حاضر بالاتر است. طبق آخرین دادههای موسسه بیمه بازنشستگی و از کارافتادگی، مردان به طور میانگین در 63 سالگی و زنان در 62 سالگی بازنشسته میشوند. وضعیت حقوق بازنشستگی هنوز وخیم نیست، بنابراین هنوز زمان کافی برای انجام اصلاحات بازنشستگی وجود دارد. با این حال، جامعه باید برای آینده و تغییرات جمعیتی آماده باشد. اصلاحات بازنشستگی باید همراه با مراقبتهای طولانیمدت و اصلاحات بهداشتی باشد.
https://sloveniatimes.com/39861/higher-retirement-age-back-on-the-table
اسلوونی در جایگاه نوزدهم توسعه دولت الکترونیک در اروپا
بر اساس آخرین نتایج تجزیه و تحلیل تطبیقی توسعه خدمات دولت الکترونیک در اتحادیه اروپا 2023، اسلوونی در بین 35 کشور مورد بررسی رتبه نوزدهم را به خود اختصاص داد. این بررسی مقایسهای در نوامبر و دسامبر 2022 انجام شده است. در مقایسه با سایر کشورهای اروپایی، اسلوونی از نظر توسعه خدمات دولت الکترونیک در حدود میانگین اروپا قرار دارد. بر اساس میانگین دو ساله شاخصهای اصلی، اسلوونی در بین 35 کشور مورد تجزیه و تحلیل از نظر بلوغ عمومی دولت الکترونیک در رتبه 19 قرار دارد.
https://www.gov.si/novice/2023-09-29-razvitost-e-uprave-v-sloveniji-v-povprecju-eu
تداوم افزایش قیمت مسکن در اسلوونی در سه ماهه دوم 2023
آخرین آمار قیمتهای مسکن حاکی از آن است که نرخهای بهره بالاتر وام مسکن تأثیر چندانی در کاهش قیمت مسکن نداشته است و اگرچه نشانههایی از کاهش تقاضا وجود دارد، ولی قیمت مسکن به رشد خود ادامه داده است. اداره آمار اسلوونی اعلام کرد قیمت مسکن در سه ماهه آوریل تا ژوئن 2023 نسبت به سه ماهه اول سال، 1.9 درصد و نسبت به مدت مشابه در سال 2022 به میزان 7.4 درصد افزایش یافته است. همچنین قیمت املاک مسکونی نوساز پس از کاهش 8.4 درصدی در سه ماهه اول، 3 درصد در سه ماهه دوم افزایش یافت.
در مقایسه با سه ماهه دوم سال 2022، قیمت املاک و مستغلات 7.4 درصد افزایش یافت که قیمت خانههای دست دوم خانوادگی به میزان 11.2 درصد و قیمت آپارتمانهای دست دوم 6.1 درصد افزایش یافت. قیمت خانهها و آپارتمانهای نو نیز اندکی تغییر کرد، اولی 0.3 درصد افزایش یافت و دومی 0.2 درصد کاهش یافت. همچنین تعداد فروش املاک مسکونی در سه ماهه دوم سال 5 درصد کاهش یافته است. ارزش کل فروش املاک و مستغلات در سه ماهه دوم 338 میلیون یورو بوده که تقریبا مشابه سه ماهه اول بوده و نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش یافته است.
https://sloveniatimes.com/39830/home-prices-continue-to-grow
قیمت بنزین در اسلوونی در بالاترین سطح در سال جاری
قیمتهای تنظیمشده مشتقات نفتی از 26 اکتبر به بالاترین سطح خود در سال جاری افزایش خواهد یافت، زیرا دولت تصمیم گرفته است که افزایش قیمتهای جهانی نفت را با عوارض پایینتر جبران نکند. بنزین معمولی با قیمت 1.588 یورو در هر لیتر، 3.7 سنت افزایش یافته و با بالاترین قیمت از جولای 2021 به فروش میرسد، در حالی که گازوئیل با 6.4 سنت افزایش، به بالاترین قیمت در یک سال اخیر یعنی 1.664 یورو در هر لیتر خواهد رسید. قیمت مشتقات نفتی در اسلوونی، بسته به نرخ یورو به دلار و قیمت عمده فروشی مشتقات نفتی در بازارهای مدیترانه، هر دو هفته یک بار تغییر میکند.
https://sloveniatimes.com/39836/petrol-prices-at-highest-levels-this-year
امضای تفاهمنامه خط لوله گاز بین اسلوونی و مجارستان
اسلوونی و مجارستان یک یادداشت تفاهم در زمینه همکاری در تامین گاز طبیعی امضا کردند که در آن وزرای مربوطه هر دو طرف متعهد شدند ساخت خط لوله گازی را که دو کشور را به هم متصل میکند تسهیل کنند. این یادداشت تفاهم در 4 اکتبر در بوداپست توسط بویان کومر وزیر محیط زیست، آب و هوا و انرژی اسلوونی و پیتر سییارتو وزیر امور خارجه و تجارت مجارستان امضا شد.
در این سند آمده است که دو وزارتخانه تمام تلاش خود را انجام خواهند داد تا اپراتورهای سیستم انتقال گاز کشورها را قادر سازند تا یک خط لوله گاز با زیرساختهای مرتبط برای اتصال دو کشور ایجاد کنند. ظرفیت دو طرفه هزار مترمکعب گاز در ساعت یعنی 0.44 میلیارد مترمکعب در سال با فشار گاز در نقطه اتصال 45 بار در نظر گرفته شده است. هزینه سرمایهگذاری طرف اسلوونیایی 121 میلیون یورو برآورد شده است.
https://sloveniatimes.com/39866/slovenia-and-hungary-pen-gas-pipeline-memorandum
ابتکار یک شرکت اسلوونیایی در تولید مصالح ساختمانی از رسوبات سد برق آبی
شرکت DEM، مجری نیروگاههای برق آبی در اسلوونی و شرکای آن یک پروژه سه ساله را برای ارزیابی و استفاده از رسوبات کف سد در بخش ساختوساز انجام داده است. نتایج این تحقیق قابل استفاده برای سایر نیروگاههای برق آبی در دیگر کشورها میباشد. این پروژه توسط آژانس ملی علم و نوآوری تأمین مالی میشود و مؤسسه ملی ساختمان و مهندسی عمران و دانشکده شیمی و فناوری شیمی لیوبلیانا نیز در اجرای ان مشارکت کردهاند.
شرکت DEM که بزرگترین تولید کننده برق اسلوونی از منابع تجدیدپذیر است در این طرح یک راه حل پایدار برای مقابله با رسوبات انباشته شده یافته و با توسعه و آزمایش فرآیندهای جدید برای حذف فلزات سنگین از رسوبات، تولید مصالح ساختمانی را بر اساس استفاده از این رسوبات توسعه دادهاند. مهمترین نتیجه این پروژه توسعه فرآیندهای نوآورانه برای رسوب زدایی با استفاده از ترکیبات فعال سطحی سازگار با محیطزیست و ایجاد مخلوطهای بهینه برای تولید آجر و مواد فعال شده قلیایی است که در ساختوساز نیز کاربرد دارند. شرکت DEM میگوید که این راهحلها نه تنها برای اپراتورهای نیروگاه برق آبی در اسلوونی، بلکه برای اپراتورهای سراسر جهان مفید خواهد بود.
https://sloveniatimes.com/39862/power-company-helps-develop-solutions-to-make-sediment-useful/
برقراری مجدد پرواز بین لوبلیانا و اسکوپیه پس از چهار سال
خط هوایی اقتصادی ویز ایر (WizzAir) مجارستان، پس از چهار سال مجددا یک سرویس منظم بین لیوبلیانا و اسکوپیه را افتتاح کرد. این شرکت تا اواخر اکتبر دو پرواز هفتگی انجام خواهد داد و پس از آن یک پرواز دیگر اضافه خواهد کرد. پروازهای لیوبلیانا - اسکوپیه آخرین بار توسط آدریا ایرویز انجام شد که در سپتامبر 2019 ورشکست شد. WizzAir این سرویس را با یک ایرباس A321 با ظرفیت 230 صندلی انجام خواهد داد.
https://sloveniatimes.com/39846/ljubljana-and-skopje-linked-after-four-years