اخـبار اقتصادی سوئد
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی سوئد در هفته دوم شهریور 1402 مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد.
کاهش تولید ناخالص داخلی در سه ماهه دوم
بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار سوئد، تولید ناخالص داخلی این کشور در سه ماهه دوم سال جاری در مقایسه با سه ماهه اول، با ارقام تعدیل شدۀ فصلی به میزان 0.8 درصد کاهش یافته است. همچنین در مقایسه با فصل دوم سال قبل و با ارقام تعدیل شدۀ روز کاری، تولید ناخالص داخلی سوئد به میزان 1.0 درصد کاهش یافته است. جسیکا انگدال از این مرکز اظهار داشت که تولید ناخالص داخلی سوئد در سه ماهه دوم سال جاری، تحت تأثیر عوامل متعددی، از جمله صادرات ضعیف و کاهش سرمایهگذاری در موجودی انبار قرار گرفته است. وی افزود که مخارج مصرفی خانوارها برای چهارمین سه ماهه متوالی کاهش یافته است. گفته میشود که بلومبرگ کاهش تولید ناخالص داخلی سوئد به میزانی بیش از 1.3 درصد را پیشبینی کرده است. SEB نیز آخرین گزارش Nordic Outlook خود را منتشر کرده است و پیشبینی میکند با پایین آمدن قدرت اقتصادی خانوارها و کاهش شدید ساختوساز مسکن، تولید ناخالص داخلی سوئد در سال جاری 1.2 درصد کاهش یابد.
تورم سوئد بالاتر از سطح اتحادیه اروپا
Europaportalen در گزارشی به دلایل بالاتر بودن تورم سوئد در مقایسه با سایر کشورهای اروپایی پرداخته و مینویسد: دلیل اصلی تورم بالا در اروپا را میتوان به قیمت انرژی و وابستگی به گاز روسیه نسبت داد. با این حال، سطوح بالای تورم سوئد را نمیتوان با وابستگی به انرژی روسیه توضیح داد. در سوئد، این کرون ضعیف است که واردات را گرانتر کرده و به قیمت انرژی و مواد غذایی اضافه کرده است. به عقیدۀ رابرت برگکویست، اقتصاددان ارشد SEB، سه عاملی که کرون را تضعیف کرده است، این است که اولا، ارزهای کوچکتر در بحرانها ارزش خود را بیشتر از دست میدهند، ثانیا فدرال رزرو ایالات متحده به طور چشمگیری نرخ بهره را افزایش داده است که به نوبه خود دلار را تقویت کرده است و ثالثا افزایش بدهی خانوارهای سوئدی و بازار نامطمئن مسکن این عوامل را تقویت کرده است. تورم طمع (Greedflation) نیز عامل دیگری در افزایش تورم است که در آن شرکتها به جای تعدیل هزینهها، از افزایش قیمتها استفاده میکنند. اعتقاد کارشناسان بر این است که این پدیده تأثیر زیادی بر تورم سوئد داشته است.
افزایش میزان سرمایهگذاری در سه ماهه دوم 2023
نتیجه نظرسنجی سرمایهگذاری نشان میدهد که سرمایهگذاریهای شرکتها در سهماهه دوم سال جاری در مقایسه با سهماهه اول، 11.1 میلیارد کرون افزایش یافته است و در مجموع، سرمایهگذاری شرکتها در این دوره به 106.8 میلیارد کرون (حدود 9 میلیارد یورو) رسیده است. صنعت انرژی، آب و فاضلاب بیشترین افزایش را با 37 درصد و میزان سرمایهگذاری 15.6 میلیارد کرونی داشتهاند. در صنعت املاک و مستغلات، سرمایهگذاری 19 درصد افزایش یافته و به 32.7 میلیارد کرون رسیده است. تجارت در صنعت کالا نیز نسبت به سه ماهه اول سال، 12 درصد کاهش داشته است.
سرمایهگذاری شرکتها در مقایسه سه ماهه دوم سال جاری با سه ماهه دوم سال گذشته، با افزایش 2 درصدی همراه بوده است. از نظر درصدی، بانکها و شرکتهای بیمه بیشترین افزایش را با 44 درصد داشتند و به سطح سرمایهگذاری 5.9 میلیارد کرون رسیدند. صنعت خدمات تجاری، سرمایهگذاریها را 28 درصد افزایش داده و به سطح سرمایهگذاری 7.1 میلیارد کرونی رسید. سرمایهگذاری برخی از صنایع نیز طی سه ماهه دوم 2023 نسبت به سه ماهه دوم 2022 کاهش یافت؛ صنعت تجارت، 12 درصد کاهش سرمایهگذاری داشت و سرمایهگذاری در صنعت املاک و مستغلات نیز 11 درصد کاهش یافت و به سطح سرمایهگذاری 32.7 میلیارد کرون رسید.
تجارت خارجی سوئد در شش ماهه اول 2023
مرکز آمار سوئد گزارش مبادلات تجاری این کشور با سایر کشورها در شش ماهه اول سال 2023 را منتشر نمود. بر این اساس در دوره زمانی ژانویه تا ژوئن سال جاری میلادی، ارزش کالاهای صادراتی سوئد به 1056 میلیارد کرون (88.6 میلیارد یورو) رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 7 درصد افزایش نشان میدهد. طی این بازه زمانی، ارزش واردات کالا نیز با افزایش 5 درصدی همراه بوده و به عدد 1035 میلیارد کرون رسیده است و بنابراین مازاد تجاری 21 میلیارد کرونی در این دوره ثبت شده است. در مدت مشابه در سال 2022، تجارت خارجی سوئد، کسری تجاری 3 میلیارد کرونی داشته است.
تنزل شاخص گرایش اقتصادی
موسسه تحقیقات اقتصادی سوئد در گزارش آماری خود مینویسد شاخص گرایش اقتصادی در ماه آگوست 2.5 واحد کاهش یافته و به 85.2 واحد رسید. این کاهش عمدتا به دلیل سیگنالهای ضعیف از جانب بخش خدمات بوده است که اکنون بدبینانهترین بخش تجاری محسوب میشود. شاخص اطمینان برای صنعت تولید که با حدود یک واحد کاهش به 96.6 رسید، اکنون برای سومین ماه متوالی کاهش یافته و به پایینترین حد خود از آگوست 2020 رسیده است. کاهش این شاخص در ماه اوت به دلیل ادامه کاهش انتظارات برای تولید آتی بود. اما شاخص اطمینان صنعت ساختمان و عمران برخلاف جریان حرکت کرد و به 97.3 صعود کرد. احساسات در بین سازندگان، ضعیفتر از حد معمول بود اما در میان مهندسان عمران نزدیک به میانگین تاریخی است. تقاضای ناکافی، رایجترین محدودیتی است که در هر دو مورد ذکر شده است، اما سهم شرکتهایی که کمبود تقاضا را گزارش میکنند در بین سازندگان (66 درصد) بسیار بیشتر از مهندسان عمران (47 درصد) است.
شاخص اطمینان برای تجارت خردهفروشی نیز به 88.4 کاهش یافت. این کاهش به دلیل احساسات ضعیفتر در میان خردهفروشان مواد غذایی بود، جایی که این شاخص با 4.6 واحد کاهش به 94.4 رسید. خردهفروشان متخصص در جهت مخالف حرکت کردند و شاخص آنها با 4.1 واحد افزایش به 89.9 صعود کرد. در مقابل، شاخص اطمینان بخش خدمات با 4.1 واحد کاهش به 87.2 رسید و بدین ترتیب خدمات را به عنوان بدبینانهترین بخش کسب و کار معرفی کرد. شاخص اعتماد مصرفکننده نیز در نتیجه کاهش انتظارات مصرفکنندگان برای امور مالی شخصی خود و مهمتر از همه، شرایط اقتصاد سوئد در 12 ماه آینده به 70.4 کاهش یافت.
افزایش هزینههای خانوارها
طبق یافتههای SEB، انتظار میرود خانوادههایی که در خانههای مستقل در سوئد زندگی میکنند، امسال و سال قبل، در مقایسه با سال 2021، در حدود 100 هزار کرون هزینۀ اضافی داشته باشند. این محاسات بر اساس ارقام متوسط هزینههای مربوط به مواردی مانند برق، بنزین، غذا و وام مسکن در خانوادههای دارای دو فرزند است که دارای یک خانه مستقل و یک ماشین هستند.
بالا بودن میزان بدهی در سازمان اجرائیات
بر اساس آمار جدید آژانس اجراییات سوئد که مسئول جمعآوری پرداختها و همچنین حمایت از افرادی است که به شدت بدهکار هستند، میزان بدهی افراد در سوئد اکنون به بالاترین حد خود رسیده است. داوور وولتا، سخنگوی امور مالی شخصی آژانس، در یک بیانیه مطبوعاتی خاطرنشان کرد که بسیاری از بدهیها به شرکتهای جمعآوری بدهی و بانکها و همچنین به هزینههای مسکن و برق مربوط میشود. در نیمه اول سال 2023، کل بدهی افراد به 14.6 میلیارد کرون رسید که بالاترین رقم تا امروز است و نسبت به مدت مشابه در سال قبل، 35 درصد افزایش داشته است.
قرارداد مجوز ثبت اختراع هوآوی و اریکسون
غول مخابراتی اریکسون و همتای چینی آن، هوآوی، در حال تمدید قرارداد مجوز ثبت اختراع جهانی هستند. این معامله به این معنی است که هر دو کسب و کار به محصولات استاندارد ثبت شده یکدیگر در رابطه با فروش زیرساخت شبکه و کالاهای مصرفی دسترسی پیدا میکنند. کریستینا پترسون، مدیر ارشد مالکیت معنوی در اریکسون در بیانیهای مطبوعاتی گفت: «خوشحالیم که تمدید قرارداد بین مجوزهای متقابل جهانی خود با هواوی را اعلام کنیم». هر دو شرکت مشارکتکنندگان اصلی استانداردهای ارتباطات سیار هستند و ارزش مالکیت معنوی یکدیگر را به رسمیت میشناسند. این توافقنامه تعهد هر دو طرف را نشان میدهد که باید به مالکیت معنوی احترام گذاشته شود، به آنها پاداش داده شود و نوآوریهای تکنولوژیکی پیشرو در سراسر صنعت به اشتراک گذاشته شود.
بالا بودن بهای شارژ سریع خودروهای الکتریکی
در حالی که قیمت برق در سوئد به طور قابل توجهی در تابستان امسال کاهش یافته است، بهای شارژ خودروهای الکترونیکی در ایستگاههای شارژ سریع هنوز گران است و بر خلاف بنزین یا گازوئیل، قیمت چندان مشخصی در بازار برای آن وجود ندارد. این در حالی است که سوئد برای اولین بار قیمت منفی برق را در سراسر کشور برای بیش از 24 ساعت تجربه کرده است. قیمت برق در نوردپول در ماه جولای 80 تا 85 درصد کمتر از ماه دسامبر بود که عمدتا یک کاهش فصلی بود. با این وجود، در حالی که بسیاری از افراد، خودروهای الکتریکی خود را در ساختمانی که در آن زندگی میکنند شارژ میکنند، قیمت برق بازار آزاد برای شارژ سریع نسبتا غیرمنعطف است. Recharge که قبلا بخشی از Fortum بود، از ژانویه قیمت خود را تنها بین 7 تا 13 درصد کاهش داده است. حداقل یکی از دلایل تاخیر زمانی این است که اپراتورهای ایستگاههای شارژ خودروهای الکتریکی، قراردادهای بلندمدت امضا کردهاند و بنابراین به اندازه جایگاههای فروش بنزین یا گازوئیل، تامینکنندگانی انعطافپذیر نیستند.
کاهش تولید آبزیان طی سال 2022
به گزارش مرکز آمار سوئد، تولید ماهی برای مصرف در سال 2022 حدود 9500 تن در وزن زنده گرد تخمین زده شده است که حدود 2300 تن (معادل 20 درصد) کمتر از سال 2021 است. قزلآلای رنگینکمانی (Rainbow trout) همچنان بیشترین سهم تولید ماهی برای مصرف در سوئد را با 8100 تن، که معادل 85 درصد از کل تولید ماهی برای مصرف است، به خود اختصاص داده است.
تعداد افراد شاغل در آبزیپروری 416 نفر برآورد شده است که از این میان 339 نفر مرد و 77 نفر زن هستند. همچنین آمارها نشان میدهد که بیشترین سهم افراد بین 40 تا 64 سال یعنی 221 نفر در آن گروه سنی بوده است. همچنین میبینیم که بیشتر مردم در مزارع پرورشی در قفس کار میکنند، یعنی 206 نفر که بیش از نیمی از کل افراد شاغل در آبزیپروری است. هزینههای عملیاتی آبزی پروری 479 میلیون کرون برآورد شده است که در مقایسه با سال 2021 افزایش 36 درصدی را نشان میدهد. هزینههای عملیاتی شامل هزینههای برق، تعمیر و نگهداری، خرید خوراک و میکروارگانیسمهای زنده و همچنین سایر هزینههای عملیاتی میشود. بزرگترین آیتم هزینه نیز خرید خوراک است که 230 میلیون کرون، معادل 48 درصد از کل هزینههای عملیاتی را شامل میشود.
*: در زمان تنظیم گزارش، هر یورو معادل 11.92 کرون بوده است.