اخـبار اقتصادی سوئد

بخش دوم از گزیده اخبار و تحولات اقتصادی سوئد در هفته اول تیرماه 1402 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

افزایش نرخ بهره توسط بانک مرکزی

بانک مرکزی سوئد، از افزایش نرخ بهره به 3.75 درصد خبر داد و اعلام نمود حداقل یک افزایش دیگر می‌تواند در سال جاری اتفاق افتد. بانک مرکزی همچنین موافقت کرد که از سپتامبر، فروش اوراق قرضه دولتی را از ماهانه 3.5 میلیارد کرون به 5 میلیارد کرون افزایش دهد. اریک تدین، رئیس بانک مرکزی سوئد معتقد است که افزایش تدریجی نرخ بهره، بر مبنای عقل سلیم است، اما رهبران کسب‌و‌کار به بانک مرکزی هشدار دادند که این افزایش می‌تواند بخش ساخت‌و‌ساز را با خطر مواجه کند، زیرا خانواده‌های کمتری مایل به دریافت وام مسکن خواهند بود.

نرخ بهره پایۀ دو بانک مرکزی مهم جهان، یعنی بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) و بانک مرکزی اروپا (ECB) در حال حاضر به ترتیب 5.25 درصد و 4 درصد است. این در حالی است که نرخ بهره پایه در سوئد قبل از افزایش اخیر به مراتب پایین‌تر و ۳،۵ درصد بوده است که بانک مرکزی رابرای افزایش نرخ بهره پایه خود تحت فشار قرار داده بود، به همین دلیل تصور بسیاری بر این بود که بانک مرکزی سوئد، نرخ بهره پایه خود را ۰،۵ واحد افزایش خواهد داد.

بالا رفتن نرخ بهره می‌تواند یک شوک جدید برای دارندگان وام مسکن و خصوصا دسته‌ای باشد که بدون توجه به هشدارهای پیاپی مبنی بر این که نرخ بهره پایه همیشه صفر نخواهد ماند، در طی سال‌های «جشن خرید مسکن» خود را زیر بار وام‌های سنگین برده‌اند. به دنبال افزایش نرخ بهره پایه به ۳،۷۵ درصد، در آینده‌ای نزدیک، نرخ وام مسکن شناور حدود ۵،۲۵ درصد خواهد بود. با نرخ جدید بهره پایه، هزینه یک وام مسکن ۳ میلیون و ۸۳۵ هزار کرونی به حدود ۲۶۲۹۶ کرون در ماه افزایش خواهد یافت. رقم ۲۶۲۹۶ کرون تنها هزینه ماهانه مربوط به وام مسکن است. بر روی این هزینه ماهیانه می‌بایست همه دیگر هزینه‌های یک خانواده معمولی را نیز اضافه کرد تا بتوان جدیت فشاری که افزایش نرخ بهره می‌تواند بر روی اقتصاد دارندگان وام‌های مسکن وارد آورد را درک نمود.

افزایش حجم خرده‌فروشی در ماه می 2023

حجم خرده‌فروشی در سوئد در ماه می 2023 در مقایسه با آوریل 2023 به میزان 0.3 درصد افزایش یافت. خرده فروشی در مواد مصرفی 1.8 درصد افزایش یافت، در حالی که خرده فروشی در کالاهای بادوام بدون تغییر بود. این ارقام برای تعداد روزهای کاری و تغییرات فصلی تعدیل شده و به قیمت‌های ثابت محاسبه شده است. این در حالی است که نرخ رشد سالانه حجم خرده‌فروشی‌ها با قیمت‌های ثابت و ارقام تعدیل‌شده در روز کاری در ماه می منفی بوده است و در دوره سه ماهه گذشته (مارس-می) نیز حجم فروش نسبت به دوره سه ماهه قبل (دسامبر-فوریه) 1.1 درصد کاهش داشته است.

تجارت خارجی سوئد در ماه می 2023

به گزارش مرکز آمار سوئد، در ماه می 2023، صادرات کالاهای سوئد به 177.4 میلیارد کرون رسید، در حالی که واردات کالاها برابر با 177.7 میلیارد کرون بوده است، در نتیجه تراز تجاری خالص سوئد در ماه می سال جاری، منفی 0.3 میلیارد کرون بود که در مقایسه با می 2022، با کسری تجاری 5.3 میلیارد کرونی، کاهش زیادی داشته است. ارزش متناظر در ماه می سال قبل، 172.1 میلیارد کرون برای صادرات و 177.4 میلیارد کرون برای واردات بود که نشان می‌دهد صادرات کالا از نظر ارزش 3 درصد افزایش یافته است در حالی که واردات در مقایسه با می 2022 تقریبا بدون تغییر است. در ماه می امسال، تجارت کالایی سوئد با کشورهای خارج از اتحادیه اروپا منجر به مازاد 24.2 میلیارد کرونی شده است، در حالی که تجارت با اتحادیه اروپا منجر به کسری 24.5 میلیارد کرونی گردیده است.

ارزش صادرات کالا طی پنج ماه گذشته نسبت به مدت مشابه سال قبل 9 درصد و ارزش واردات کالا نیز 6 درصد افزایش داشته است. ارزش صادرات 877.9 میلیارد کرون و ارزش واردات 860.2 میلیارد کرون بود که منجر به مازاد تجاری خالص 17.7 میلیارد کرونی برای ژانویه تا می 2023 شد. سال گذشته در همین بازۀ زمانی پنج ماهه، تجارت کالایی سوئد، کسری 4.8 میلیارد کرونی داشت.

افزایش گردشگران خارجی سوئد با کاهش ارزش کرون

بنابر اعلام صنعت گردشگری سوئد، کاهش ارزش کرون قرار است شرایط مطلوبی را برای صنعت گردشگری سوئد ایجاد کند. کرون اخیرا در برابر یورو به پایین ترین سطح تاریخی خود یعنی 11.81 رسیده بود، البته بعد از آن، بهبود نسبی اندکی را تجربه کرده است. با کاهش نرخ مبادله در برابر یورو و دلار انتظار می‌رود تعداد بازدیدکنندگان بیشتری به کشور جذب شوند. ارقام مرکز آمار سوئد برای رشد اقتصادی و منطقه‌ای نشان می‌دهد که بین ژانویه 2022 تا آوریل سال جاری، بازدیدکنندگان خارجی، 20 درصد از کل اقامت‌‎های شبانه در هتل‌های سوئد را تشکیل می‌دهند.

پیش‌بینی افزایش صادرات برق سوئد تا سال 2026

طبق آخرین پیش‌بینی کوتاه مدت آژانس انرژی سوئد، تولید برق این کشور، سریع‌تر از مصرف رشد خواهد کرد و در نتیجه صادرات برق تا سال 2026 افزایش خواهد یافت. این نشان دهنده معکوس شدن روند نزولی مصرف برق است که در دهه 2000 مشاهده شد. این پیش‌بینی عواملی از جمله تاخیر در راه‌اندازی صنعتی و برق‌رسانی بخش حمل‌ونقل را به عنوان عامل افزایش تقاضای برق برجسته می‌کند. انتظار می‌رود تولید برق بادی تا سال 2026 تقریبا دو برابر شود و به 52 تراوات ساعت برسد. پیش‌بینی می‌شود که برق خورشیدی از 1.1 تراوات ساعت در سال 2021 به 7.1 تراوات ساعت در سال 2026 افزایش یابد که نشان دهنده رشد قابل توجهی در منابع انرژی تجدیدپذیر است. با این وجود، پیش‌بینی افزایش استفاده از سوخت‌های فسیلی از سال 2024 نشان‌دهندۀ تعدیل در تعهد کاهش انتشار آلاینده‌هاست.

شرکت Northvolt به دنبال امضای قرارداد ساخت کارخانه در کانادا

طبق اخبار منتشره، شرکت تولید کننده باتری Northvolt، به توافقی برای ساخت یک کارخانه باتری در کانادا نزدیک است. این کارخانه باتری‌هایی برای وسایل نقلیه الکتریکی تولید خواهد کرد و در نزدیکی مونترال مستقر خواهد شد، البته اندرس ثور، سخنگوی این شرکت گفت که تصمیم نهایی برای سرمایه‌گذاری هنوز گرفته نشده است. انتظار می‌رود ارزش این معامله در حدود 7 میلیارد دلار کانادا باشد و مقامات کانادایی و کبکی هر دو در حال آماده شدن برای ارائه حمایت مالی برای پروژه هستند.

اولین سفارش فولاد سبز توسط شرکت اسکانیا

اسکانیا اولین سفارش خود را برای فولاد سبز از H2 Green Steel به ثبت رسانده است که نقطه عطف مهمی در حرکت خود به سوی زنجیره تامین بدون فسیل است. این کارخانه قرار است در سال 2025 تولید را آغاز کند و اولین تحویل آن برای سال 2027 برنامه‌ریزی شده است. این توافق با استراتژی اسکانیا برای حذف انتشار دی‌اکسید‌کربن از مواد کلیدی مورد استفاده در تولید مطابقت دارد و هدف آن تولید 100 درصد فولاد سبز، باتری‌ها، آلومینیوم و چدن تا سال 2030 است.