آشنایی با نهادهای اقتصادی سنگال : آژانس ارتقای صادرات سنگال (ASEPEX)

در سال 2005 در راستای افزایش توان بخش صادرات بعنوان قلب توسعه ملی، دولت سنگال تصمیم گرفت با ایجاد آژانس ارتقای صادرات سنگال (ASEPEX) این نهاد را بعنوان متولی امر ارتقای صادرات قرار دهد.

آژانس ارتقای صادرات سنگال (ASEPEX)

در سال 2005 در راستای افزایش توان بخش صادرات بعنوان قلب توسعه ملی، دولت سنگال تصمیم گرفت با ایجاد آژانس ارتقای صادرات سنگال (ASEPEX) این نهاد را بعنوان متولی امر ارتقای صادرات قرار دهد. این جهت گیری مقامات دولتی در طرح سنگال در حال ظهور( PSE ) نیز مجدداً مورد تأیید قرار گرفت که هدف آن افزایش 2.5 درصدی میزان صادرات تا سال 2035 با توسعه صادرات سنگال (بخشهای غیر نفتی و غیر معدنی) به میزان 10 درصد در سال است. آژانس مذکور یک نهاد مدرن و مؤثر برای به اشتراک گذاشتن خدمات با شرکا و همچنین عموم فعالان اقتصادی می‌باشد و اطلاعات مفیدی را در اختیار صادرکنندگان سنگالی قرار می دهد.

 

اهداف

یکی از محورهای اهداف استراتژیک آژانس مزبور بهبود دسترسی به بازارهای جهانی برای شرکتهای کوچک و متوسط ( SME) است. آژانس امیدوار است که تولید محصولات اصلی « Origine Senegal » از بهترین شرکت‌های صادرکننده سنگالی که همگی دارای گواهینامه کیفیت هستند در بازارهای بین‌المللی بهتر دیده شوند. از آنجایی که آژانس یک پلت فرم خدماتی است، این امر به آگاهی بهتر از کلیه خدمات ارائه شده به شرکت ها کمک می‌کند. همچنین آژانس برای ارائه اطلاعات مرتبط و همچنین داده‌های قابل اعتماد به کاربران تلاش می‌کند و امکان تجزیه و تحلیل بازارها و فرصت های تجاری را فراهم می نماید.

ساختار تشکیلاتی

اسپکس یا آژانس ارتقای صادرات سنگال (ASEPEX) ساختاری با شخصیت حقوقی تحت قوانین عمومی و دارای استقلال مالی و مدیریتی است و بعنوان مرکز سیستم حمایت از شرکت های صادرکننده، تحت نظارت فنی وزارت بازرگانی و شرکتهای کوچک و متوسط و نظارت مالی وزارت اقتصاد و دارایی سنگال فعالیت می‌کند. این آژانس توسط دو نهاد ذیل اداره می‌شود:

1-هیئت نظارت و جهت گیری راهبردی ( CSOS )

 این هیئت بر فعالیت های اسپکس نظارت می‌کند و از طریق ارائه نظرات و توصیه‌های خود به مدیر کل در اجرای وظایف محوله کمک می نماید. هیئت نظارت متشکل از چهار نماینده وزارت بازرگانی و پنج نماینده از سازمان‌ها یا انجمن‌های حرفه ای می‌باشد. رئیس و اعضای هیأت نظارت با حکم وزیر بازرگانی برای مدت سه سال و فقط یک بار قابل تمدید منصوب می‌شوند. مدیرعامل نیز به پیشنهاد وزیر بازرگانی منصوب می‌گردد. او مسئول بودجه آژانس است و با یک منشی عمومی‌که با فرمان رئیس جمهور منصوب می‌شود همکاری می‌کند و در صورت غیبت یا ممانعت او از اشتغال دولتی، جایگزین وی می‌شود. مدیر عامل دارای قدرت تصمیم گیری لازم برای اجرای تصمیمات آژانس است و تضمین می‌کند که تصمیمات اتخاذ شده توسط هیئت نظارت و مقامات نظارتی اجرا می‌شود.

هیات وظایف ذیل را بعهده دارد:

- تعیین جهت گیری‌های استراتژیک.

- اطمینان از اجرای صحیح مأموریت های آژانس.

- تصویب بودجه سالانه و برنامه توسعه.

- تصویب دستورالعمل مدیریتی و رویه‌ها و همچنین چارت سازمانی آژانس که توسط مدیریت کل تهیه شده است.

- تصویب صورتهای مالی.

- تصویب گزارش فعالیت سالانه.

هیات از بیست و دو عضو تشکیل شده است که دوازده نفر از آنها نماینده بخش خصوصی و ده نفر دیگر نماینده دولت هستند. رئیس هیات از میان نمایندگان بخش خصوصی انتخاب می‌شود و مدت تصدی آنها سه سال است. هیات هر سه ماه یکبار و در صورت لزوم زمانی که توسط رئیس آن دعوت می‌شود تشکیل جلسه می دهد.

 

2- اداره اطلاعات اقتصادی و بازرگانی

در سال 2009 با درک اهمیت اطلاعات در توسعه صادرات، اسپکس اداره اطلاعات اقتصادی و تجاری (SIEC) مستقر در بخش تبلیغات و اطلاعات اقتصادی و تجاری (DPIEC) را راه اندازی نمود. بر اساس نیاز شرکت ها و همچنین تصمیم گیرندگان عمومی‌برای داشتن اطلاعات عمیق در مورد بازارها، محصولات، روندها و نوآوری‌ها و فرصت های رقابتی، اسپکس این سرویس را جهت تسهیل دسترسی به این اطلاعات برای شرکت های صادراتی هدف بوجود آورد. این اداره وظایف اصلی زیر را بر عهده دارد:

- تهیه فهرست شرکت‌هایی که در مورد مطالعات بازارهای صادراتی فعالیت می‌کنند.

- ارائه فهرست راهنمای صادرکنندگان، توسعه پایگاه داده شرکت‌های سنگالی و بازیگران عرصه صادرات.

- تهیه و انجام مطالعات بازار در مورد وضعیت اقتصادی.

- جمع آوری، تجزیه و تحلیل و پردازش اطلاعات تخصصی ( اقتصادی، تجاری و نظارتی) از سامانه اطلاعاتی یا شبکه ملی اطلاعات یا منابع خارج از کشور و گذاشتن انها در اختیار صادرکنندگان.

- ایجاد پایگاه داده در مورد بازارهای بالقوه محصولات سنگالی.

- شناسایی فرصت های تجاری و ارتباط بین شرکت ها.

- جستجو برای یافتن خریداران محصولات صادراتی.

- اطمینان از نظارت تجاری، انتشار و در اختیار گذاشتن اطلاعات صادراتی به شرکت ها.

 

3- مدیرعامل:

وی به پیشنهاد وزیر بازرگانی منصوب می‌شود و خط مشی‌های اتخاذ شده توسط مقامات دولتی و همچنین مواردی که توسط هیات مطرح می‌شود را اجرا می‌کند. مدیر اجرایی نیز توسط مدیر عامل منصوب می‌شود.

وظایف مدیر عامل عبارتند از :

- تنظیم برنامه اقدام سالانه آژانس.

- تنظیم نظارت بر فعالیت های آژانس.

- مشخص نمودن شاخص های فعالیت مربوطه برای هر بخش.

- با توجه به نتایج به دست آمده، مشخص کردن اقداماتی که باید انجام شود.

- دستورالعمل های هیئت نظارت را رسمی و منتشر می‌کند.

- هر سه ماه یکبار عملکرد آژانس را برای هیئت نظارت تهیه می‌کند.

- هر تصمیم لازمی را برای اجرای فعالیتهای آژانس اتخاذ می نماید.

- صورت های مالی آژانس را تایید می‌کند.

- گزارش فعالیت سالانه را تنظیم می‌کند.

- بررسی برنامه اقدام سالانه.

- نظارت بر فعالیت های آژانس.

- انتشار جهت گیری‌های کلی هیات.

- تنظیم و اجرای بودجه

- اتخاذ هر گونه تصمیم مفید به نفع آژانس

اسپکس همچنین دارای سه اداره و یک بخش وابسته به مدیرکل به شرح ذیل است:

-اداره تبلیغات و اطلاعات اقتصادی و بازرگانی.

- بخش ارتباطات.

- اداره اداری و مالی

- بخش خدمات محیط زیست و تسهیل صادرات.

 

بودجه

بودجه این نهاد از منابع زیر تامین می‌گردد:

-کمک از بودجه دولتی.

- بودجه داده شده از سوی شرکای مالی.

- سود حاصل از منابع آژانس که نزد بانک ها سپرده می‌شود.

- کمک های داوطلبانه شرکت های صادرکننده.

- فروش کالا و خدمات.

 

عملکردها

عملکرد اسپکس شامل موارد ذیل می‌باشد:

-ایجاد بستر یکپارچه خدمات لازم برای بازار های صادراتی.

- ارائه پشتیبانی فنی و مالی.

- تدوین پروژه‌های صادراتی.

- ایجاد صندوق های تشویق صادرات.

- انجام تبلیغات تجاری.

- برگزاری نمایشگاه‌های عمومی و تخصصی تجاری.

- تسهیل امر صادرات کالا و خدمات.

- ارائه گواهی مبداً کالاها.

- انجام تشریفات لازم برای تجارت خارجی.

- بهبود فضای صادراتی.

- ارائه آموزش های لازم در خصوص صادرات.

- انجام پشتیبانی رسانه ای برای صادرات کالاها.

- انتشار منابع و اطلاعات لازم دیداری و شنیداری در رابطه با صادرات کالاها.

 

ماموریت ها

ماموریت آژانس ترویج و توسعه مستمر و پایدار صادرات سنگال با هدف کمک به کاهش کسری ساختاری تراز تجاری است. برای این منظور اسپکس در نظر دارد بعنوان یک پلت فرم یکپارچه از خدمات فنی اطلاعاتی و مالی به نفع صادرکنندگان و انجمن‌های آنها از یک سو و بهبود محیط صادرات از سوی دیگر عمل نماید. آژانس در این راستا ماموریتها و مسئولیتهای ذیل را انجام می دهد:

-تقویت ظرفیت های صادراتی شرکت های سنگالی.

- توسعه خدمات اطلاعاتی در مورد کالاهای ساخت سنگال در بازارهای خارجی به منظور تضمین کنترل بهتر تقاضای خارجی.

- ترویج خدمات برای حمایت و همراهی مشاغل صادراتی.

- بررسی و احراز هویت مبدا محصولات صادراتی با صدور گواهی مبدا برای صادرکنندگان.

- ارائه خدمات بازاریابی، ترویج و برقراری ارتباطات لازم برای شناسایی فرصت های تجاری و حمایت از شرکت ها در بازارهای خارجی.

- ارائه خدمات مشاوره ای تخصصی و بیمه ای به شرکت های حوزه صادرات.

- ترویج همکاری بین بخش خصوصی و آژانس به منظور بهبود محیط برای صادرات.

- اجرا و مدیریت برنامه‌های توسعه بازار، مکانیسم های تشویقی صادرات و همچنین اجرای استراتژی برای توسعه و ارتقای صادرات که توسط مقامات دولتی تدوین شده است.

- حمایت از ایجاد و توسعه انجمن‌های حرفه ای که مسئول ترویج کالاهای تولید سنگال هستند.

- ایجاد مراکز صادراتی و گسترش فعالیت انها در نقاط مختلف کشور.

- ایجاد و توسعه مشارکت های استراتژیک برای توسعه صادرات سنگال.

 

خدمات

اسپکس به عنوان یک پلت فرم یکپارچه اطلاعات فنی و مالی، برای صادرکنندگان و انجمن‌های حرفه ای بعنوان نقطه کانونی همه برنامه‌های ترویج صادرات در بخش های ذیل خدمات ارائه می دهد:

-خدمات کشاورزی 

تولیدات کشاورزی در سنگال در مزارع خصوصی انجام می‌گیرد که از باغ ها و باغ های خانوادگی تشکیل شده است. بسیاری از میوه‌ها و سبزیجات که به صورت محلی تولید می‌شوند به‌طور متوالی در بازار و با توجه به فصل‌ عرضه می‌شوند. تنوع تولید و صادرات این محصولات در سنگال در حال توسعه است و بسیاری از اقدامات توسط بخش های دولتی و خصوصی با هدف ارتقا و بهبود تولید در سنگال در حال انجام است.

- خدمات آموزش فناوری اطلاعات، ارتباطات وICT

در سال 2018 مدیرکل آژانس با توجه به قانون اساسی، قوانین و احکام تأسیس، سازماندهی و ایجاد آژانس تصمیم به ایجاد این سرویس گرفت. اسپکس با تمرکز بر فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی، خدمات از راه دور و آموزش کسب و کار را به منظور حمایت از سرمایه گذاری‌های عمده با توجه به ظرفیت ها و با هدف تبدیل شدن به رهبر کشورهای‌های فرانسوی زبان غرب افریقا در این زمینه ارائه می دهد.

در واقع، اقتصاد دیجیتال اولویتی است که در چارچوب توسعه استراتژیک ملی طرح  سنگال در حال ظهور (PSE) تعیین شده است. هدف استراتژی « سنگال دیجیتال 2025 » نیز تسریع استقرار زیرساخت فناوری اطلاعات فراتر از سطح فعلی کیفیت خدمات و رقابت در هزینه می‌باشد. همچنین دولت سنگال یک پارک فناوری دیجیتال در شهر جدید جمنیاجو ایجاد کرده و در حال توسعه یک سیاست مالیاتی مناسب برای تجارت  است تا سرمایه گذاری خارجی در این بخش را تسریع کند. هدف جذب سرمایه گذاران بیشتر در صنعت فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیک تا سال 2025 با ایجاد سی و پنج هزار شغل می‌باشد. آژانس با همکاری نزدیک با سازمان‌های کارفرمایی نماینده بخش ICT و خدمات از راه دور فعالیت های خود را حول محورهای زیر هدایت می‌کند:

- حمایت از دسترسی کالاها، خدمات و محصولات شرکت ها به بازارهای داخلی،  منطقه ای و بین المللی از طریق شرکت در رویدادهای تخصصی و سازماندهی ماموریت های تجاری.

- تعریف ساز وکارهایی که دسترسی به منابع مالی را برای شرکت‌های این بخش که بیشتر آن‌ها استارت‌آپ هستند تسهیل می‌کند.

- توسعه پیشنهاد خدمات و به طور خاص خدمات با ارزش افزوده بالا.

- نظارت و در دسترس قرار دادن اطلاعات سازمانی برای شرکت‌های صادراتی.

 

پروژه‌ها:

- ایجاد پلتفرم تجارت الکترونیک « ساخت سنگال »

این پلتفرم توسط اسپکس و از طریق تامین مالی توسط شرکت آلمانی (GIZ) انجام می‌گردد. اجرای پلتفرم مذکور بخشی از چشم انداز اجرای برنامه عملیاتی فعالیت های ذکر شده در موافقت نامه مشارکت آژانس برای اشتغال و ظرفیت سازی شرکت های کوچک و متوسط است که حول سه بخش استراتژیک اقتصاد ملی در زمینه‌های  کشاورزی، صنعت، صنایع دستی، فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و خدمات از راه دور به مورد اجرا گذاشته می‌شود. پلتفرم تجارت الکترونیک از طریق اجزای مشارکتی، فراگیر و فناورانه، با پشتیبانی فنی مشاوران مربوطه اجرایی خواهد شد. این پلتفرم اطلاعات اقتصادی و تجاری و ابزارهایی را برای مشاغل سنگالی ( صنعت‌کاران، تولیدکنندگان محلی و ارائه‌ دهندگان خدمات) فراهم می‌کند و آنها را قادر به فروش آنلاین، دریافت پرداخت‌های آنلاین و تحویل کالا می‌نماید. در مرحله آزمایشی این پلت فرم توسط اسپکس تحت نظارت یک مشاور فناوری اطلاعات و ارتباطات با اهداف زیر بهره برداری و توسعه خواهد یافت:

- ثبت نام حداقل 300 تا 500 شرکت صادرکننده که پتانسیل صادرات بالایی دارند.

- آموزش شرکت های انتخاب شده توسط مشاوری که توسط آژانس استخدام می‌شود.

- ارتقاء ملی و بین المللی پلت فرم توسط آژانس.

- قابلیت همکاری با سایر پلتفرم های تجارت الکترونیک موجود توسط مشاور.

- نظارت و گزارش فعالیت های پلت فرم توسط مشاور.

- تعریف مدل اقتصادی برای اطمینان از پایداری پلت فرم توسط مشاور.

 

خدمات فرآیند اعتبار سنجی اطلاعات

این خدمات در موارد ذیل انجام می‌گیرند:

-شناسایی و جمع آوری اطلاعات استراتژیک از منابع اطلاعاتی معتبر در سطح ملی، منطقه ای و بین المللی(برای مثال پایگاه‌های اطلاعاتیUN،WTO، CBI، پورتال های تخصصی، سازمان‌های غیر دولتی و غیره).

- پردازش اولیه اطلاعات جمع آوری شده با توجه به مرکز مورد نظر.

- تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده.

- انتشار اطلاعات پالایش شده.

اطلاعات مذکور به تصمیم گیری‌های آژانس، صادرکنندگان و سازمان‌های حرفه ای  کمک می‌کند.