اخبار اقتصادی صربستان
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی صربستان در هفته دوم فروردین 1402 مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد
تورم برای بودجه دولت صربستان مفید بوده است
بر اساس تحلیل تورمیکه در آخرین شماره مجله اقتصادی نووا منتشر شده، به نظر میرسد تورم جاری برای درآمدهای صربستان مفید بوده است، زیرا افزایش قیمتها منجر به افزایش درآمدهای مالیات بر ارزش افزوده شده است.
مجموع درآمد بودجهای صربستان در سال 2022 بالغ بر 1915 میلیارد دینار (حدود 16.3 میلیارد یورو) بوده است که نسبت به سال 2021 (با 1751 میلیارد دینار) به میزان 14.6 درصد افزایش داشته است. با توجه به این که بر اساس دادههای جمع آوری شده توسط وزارت دارایی، رشد تولید ناخالص داخلی در سال 2022 تنها 2.5 درصد بوده است، واضح است که درآمدهای بودجه بیشترین افزایش را نه به دلیل رونق فعالیتهای اقتصادی، بلکه به دلیل افزایش تورم داشته است. بیشترین درآمدهای بودجه از محل وصول مالیات بر ارزش افزوده (حدود نیمی از درآمد بودجه) حاصل شده است که نسبت به سال 2021 به میزان 18.3 درصد افزایش یافته است. لازم به ذکر است تورم سالانه صربستان در ژانویه 2023 به 15.8 درصد افزایش یافت.
https://novaekonomija.rs/vesti-iz-zemlje/inflacija-prijala-drzavnoj-kasi
اتحادیه اروپا قانون چگونگی استفاده از مواد خام حیاتی را اعلام کرد
کمیسیون اروپا مقررات جدیدی را اعلام کرد و اهدافی را برای تولید، پالایش و بازیافت مواد خام کلیدی مورد نیاز برای انتقال سبز و دیجیتالی شدن تعیین کرد. مقررات مواد خام، گام دیگری در قصد اتحادیه اروپا برای اصلاح برنامه صنعتی مجدد خود و افزایش رقابتپذیری با توجه به افزایش شدید هزینههای انرژی، اختلالات زنجیره تامین، اجرای قانون کاهش تورم و طرح سرمایهگذاری در مقیاس بزرگ (IRA) ایالات متحده است. تامین امنیت زنجیره تامین مواد خام حیاتی و استراتژیک نیز یک عنصر حیاتی در گذار سبز است.
انتظار میرود تقاضا برای فلزات خاکی کمیاب برای توربینهای بادی تا سال 2030 در حدود 4.5 برابر شود. تقاضای لیتیوم، عنصر کلیدی باتریها در خودروها و دستگاههای الکتریکی نیز تا سال 2030، در حدود 11 برابر و تا سال 2050 به 57 برابر خواهد رسید. بزرگترین ذخایر لیتیوم تخمین زده شده در اروپا به ترتیب در آلمان، جمهوری چک و صربستان است. با این حال، ذخایر در آلمان، در دره راین در جنوب غربی این کشور، در اعماق زیاد قرار دارند و نیازمند فناوریهای استخراج جدیدی هستند که میتوانند باعث زلزله شود و پایداری اکولوژیکی و اقتصادی آن هنوز به اندازه کافی بررسی نشده است.
https://www.danas.rs/vesti/drustvo/evropska-komisija-objavila-nacrt-zakona-o-kriticnim-sirovinama-sta-to-znaci-za-litijum-u-srbiji/
نرخ بهره وام دیناری به 12.39 درصد افزایش یافت
نرخ بهره وامهای خردهفروشی و شرکتها در سال گذشته به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. به عنوان مثال نرخ بهره متغیر وامهای خرده فروشی به دینار اکنون 12.39 درصد است که نسبت به اوایل سال 2022 جهش 4.39 واحد درصدی دارد.
از ژوئیه سال گذشته، بانک مرکزی اروپا نرخ بهره خود را از صفر به 3.5 درصد رسانده است که به معنای افزایش خودکار نرخ بهره اروپایی و در نتیجه اقساط ماهانه برای وامهای شاخص یورو است. در همان زمان، بانک مرکزی صربستان نیز نرخ بهره معیار خود را 12 بار در سال گذشته افزایش داد و از 1 درصد به 5.75 درصد رساند.
https://biznis.rs/vesti/srbija/demostat-prosecna-kamata-na-kredit-u-dinarima-dosla-do-1239-odsto/
کاهش مصرف برق خانوارهای صربستانی در ماه فوریه
در فوریه 2023 در حدود 1.1 میلیون خانوار یا 36.18 درصد از آنها، مصرف برق خود را نسبت به ماه مشابه سال قبل کاهش دادند و از این طریق حق تخفیف در قیمت را به دست آوردند. دوبراوکا جدوویچ، وزیر معدن و انرژی برق گفت: 18 درصد خانوارها از 15 درصد تخفیف، 6 درصد خانوارها از 20 درصد تخفیف و 12 درصد خانوارها از بالاترین تخفیف 30 درصدی در قبض برق ماه فوریه خود برخوردار شدند.
https://nova.rs/vesti/biznis/usteda-struje-u-srbiji-februar-2023/
بازرگانان و سرمایهداران تورم بین 8 تا 10 درصدی را انتظار دارند
بانک مرکزی صربستان (NBS) اعلام کرد که نمایندگان بخش مالی انتظار دارند که تورم در فوریه سال آینده، 8.0 درصد باشد که نشان دهنده مقدار بدون تغییر در پنج نظرسنجی قبلی انجام شده است. آژانس بلومبرگ انتظارات کمی خوشبینانهتری دارد و تورم 7.2 درصدی را در همین دوره پیشبینی کرده است. بانک مرکزی صربستان اعلام کرد: انتظارات تورمیکوتاه مدت نمایندگان اقتصاد برای سال آینده در شش ماه قبل تثبیت شده و حدود 10 درصد بوده است.
https://rtv.rs/sr_lat/ekonomija/aktuelno/privrednici-i-finansijeri-inflacija-za-godinu-dana-izmedju-osam-i-10-odsto_1428319.html
صادرات سیب صربستان به روسیه به طور کامل متوقف شد
زمانی بازار اصلی تولیدکنندگان سیب صربستان، روسیه بود که در حال حاضر، به دلیل تحریمهای جامعه بینالمللی، صادرات سیب صربستان به روسیه، به طور کامل متوقف شده است. اکنون سیب صربستان عمدتاً در بازار داخلی و در مونته نگرو فروخته میشود. صاحب سردخانههای سیب عنوان میکنند که روزانه حدود 10 تن کالا را میتوان دسته بندی و بسته بندی کرد و با توجه به شرایط فعلی و موانع صادرات به روسیه، بسیاری از باغداران به بازارهای دیگر مانند هند و امارات متحده عربی روی آوردهاند.
https://biznis.telegraf.rs/agro-biz/3648813-izvoz-domacih-jabuka-u-rusiju
تورم و حقوق، مسابقهای که در آن قیمتها برنده هستند
بر اساس آمار رسمی، متوسط حقوق خالص در صربستان در ماه ژانویه 82769 دینار بوده است که کاهش 0.7 درصدی نسبت به ماه دسامبر را نشان میدهد که به گفته کارشناسان به دلیل فصلی بودن دستمزد در دسامبر و ژانویه، این امر طبیعی است. البته ساشا جوگوویچ، اقتصاددان، اشاره میکند که ژانویه و دسامبر واقعاً ماههای متوسطی نیستند. پیشپرداختها و پاداشها معمولاً در ماه دسامبر، یعنی در طول فصل تعطیلات پرداخت میشوند که دادههای آماری میانگین حقوق را افزایش میدهد و پس از آن در ژانویه که تعطیلات است و ماه فوریه با روزهای کاری کمتر میباشد، به همین دلیل مارس اولین ماه سال است که میتوان به عنوان مثال واقعی از میانگین حقوق در نظر گرفت. این در حالی است که بر اساس آمار رسمی، متوسط حقوق خالص در ماه ژانویه 16.7 درصد بیشتر از ماه ژانویه سال گذشته بوده است. در عین حال، به صورت حقیقی (تورم زدایی شده)، میانگین حقوق در ماه ژانویه امسال نسبت به ماه ژانویه سال گذشته تنها 0.8 درصد افزایش داشته است. اگرچه حقوق 82769 دینار قابل توجه به نظر میرسد، اما ارزش حقیقی و قدرت خرید آن مهم است. بر اساس تحقیقات، درآمد حقیقی یورویی در سال گذشته 13.9 درصد افزایش داشته است و با در نظر گرفتن تورم تنها 1.7 درصد افزایش داشته است. در ده سال گذشته، متوسط حقوق به یورو تا 74 درصد افزایش یافته است، اما قدرت خرید تنها 28 درصد افزایش یافته است.
https://www.danas.rs/vesti/ekonomija/inflacija-i-plate-trka-u-kojoj-pobedjuju-cene/
SEEPEX تجارت برق روزانه را در ماه ژوئن راه اندازی میکند
SEEPEX، یک سرمایهگذاری مشترک بین اپراتور سیستم انتقال برق صربستان Elektromreza Srbije (EMS) و بورس برق اروپا EPEX SPOT میباشد که تجارت سازمانیافته و مداوم روزانه برق را در ماه ژوئن آغاز خواهد کرد. در جلسه تجارت روزانه در صربستان که در اتاق بازرگانی صربستان (PKS) برگزار شد، گفته شد که بازار مداوم روزانه SEEPEX به نوعی بازار بورس تجارت برق صربستان میباشد. این طرح قرار است در اسرع وقت به بازار برق داخلی کشور (SIDC) متصل شود و به بازار برق داخلی روزانه اتحادیه اروپا بپیوندد. این گام مهمیبرای گشایش بازار برق و تداوم هماهنگی استانداردهای ملی و اتحادیه اروپا در این حوزه است.
https://pks.rs/dogadjaj/unutar-dnevno-trzista-elektricne-energije-u-srbiji-3204
صربستان از نظر تعداد زنان شاغل در صنعت بازی در اروپا اول است
طبق گفته استودیو بازی اروپا (Playstudios Europe) و انجمن بازی صربستان، صنعت رو به رشد بازی در صربستان حدود 2300 متخصص را استخدام میکند و سالانه حدود 125 میلیون یورو درآمد دارد و مشخصه آن درصد بالای زنان شاغل در این حوزه (در حدود 30 درصد) است که صربستان را در جایگاه اول اروپا در صنعت بازیهای ویدیویی قرار میدهد. میانگین اروپایی زنان در صنعت بازی 22 درصد است. انجمن صنعت بازیهای ویدیویی صربستان (SGA) میگوید بازیهای داخلی بیش از 370 میلیون بار دانلود یا خریداری شدهاند و بازیهای RPG با سهم 19 درصدی در تولید داخلی هستند.
نیکولا میتیچ، مدیر کل Playstudios Europe اشاره میکند که نقش صنعت بازی تنها سرگرمی نیست. میتیک توضیح داد: با این نوع تولید، سایر شاخههای مشابه مانند امنیت سایبری، بلاک چین، هوش مصنوعی و تجارت الکترونیک در بلندمدت تحریک میشوند.
https://bif.rs/2023/03/srbiji-je-prva-u-evropi-po-broju-zaposlenih-zena-u-gejming-industriji/?utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=srbiji-je-prva-u-evropi-po-broju-zaposlenih-zena-u-gejming-industriji
شرکت نیس به دنبال شریک برای ساخت نیروگاه گازی است
سایت شرکت نیس اعلام کرد صنعت نفت صربستان مناقصهای را برای انتخاب شریک برای ساخت یک نیروگاه کوچک برقی درصرپسکا سرنیا Srpska Crnja با توان 2 مگاواتی با اتصال به زیرساخت برگزار میکند. این عملیات همچنین شامل اتصال نیروگاه برق کوچک به زیرساخت بهرهبرداری از گاز خام از میدان صرپسکا سرنیا است و شرکت NIS به دنبال شریکی است که کلیه مجوزها و توافقات منعقد شده با مجوز برای استفاده را تضمین کند. شرایط مناقصه، شامل مستندات فنی، ساخت کارخانه، افتتاح و عملیاتی کردن و نگهداری آن برای 15 سال آینده است. میدان بهرهبرداری صرپسکا سرنیا Srpska Crnja در شمال بنات Banat، در حدود 25 کیلومتری جنوب شرقی کیکیندا Kikinda است و از نظر اداری به شهرداری نووا سرنیا Nova Crnja تعلق دارد. این میدان از سال 1978 مورد بهرهبرداری قرار گرفته است.
https://rtv.rs/sr_ci/ekonomija/aktuelno/nis-trazi-partnera-za-izgradnju-gasne-elektrane-od-2-mw-u-srpskoj-crnji_1430300.html